Ljósmæðrablaðið - 01.03.1957, Blaðsíða 6

16
LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
thym) skapger'ö og nefnast hringhugar. Það er aðallega
þessi hópur manna er sýkist af geðveiki þeirri, er bregð-
ur til beggja skauta, annars vega sjúklegs fálætis
(þunglyndis), hins vegar sjúklegs oflætis (léttlyndis)
hinni svonefndu ,,manio-depressiv“ geðveiki, sem stungið
hefur verið upp á að kalla geölœti á íslenzku.
Rengluvaxnir menn eru aftur á móti svo skapi farnir,
að þeir ræða lítt við aðra menn um sína hagi, bera erfið-
leika þegjandi og æðrulaust og reiðast, án þess að á þeim
sjái nokkur svipbrigði. En svo getur gremjan safnazt
fyrir í þeim, og að lokum, þegar bikarinn er orðinn full-
ur, getur skyndilega soðið upp úr, án þess að sérstök
ástæða virðist til. Menn þessir hafa kleyfhuga (schizo-
thym) skapgerð og nefnast kleyfhugar. Þeir sýkjast að
jafnaði af hinni aðaltegund geðveikinnar, sem nefnd er
á íslenzku geöklofi (schizophreni).
Kraftalega vaxnir menn eru yfirleitt bráðlyndir, upp-
stökkir og láta þá oft hendur skipta. En að öðru leyti
líkjast þeir rengluvöxnum mönnum að skapgerð, eru inn-
hverfir og fálátir, þ. e. kleyfhugar, og sýkjast að jafnaði
af sömu tegund geðveiki og þeir.
Öll þessi einkenni koma greinilega í ljós hjá konum um
tíðir og á samsvarandi hátt í sambandi við þungun og
barnsburð. Getum við þá líkt meðgöngutímanum við
langvinnan tíðaundirbúning, en fæðingunni og eftirfar-
andi hreinsun við stórkostlegar tíðir.
Um meðgöngutímann er konan viðkæmari í skapi en
ella og meyr. Ef hún hefur ástæður til að hlífa sér og
hvíla sig eftir þörfum, hefur nægan og góðan viðurgern-
ing, gott loft og hæfilega hreyfingu — þá ætti henni að
vera vel borgið. En svo kemur andleg aðbúð konunnar
til viðbótar. Ef hún á góðan mann, samkomulagið er
gott og barnið velkomið — þá ættu ástæðurnar að vera
enn betri. En samt sem áður getur andleg veiklun gert
vart við sig á þessum tíma, vegna þess að konan á til