Freyr - 01.07.1906, Síða 6

m
FREYR.
Grasrækt.
„Sá, sem kemur tveiin
grasstráum til að gróa
þar sem áður greri ekki
nema eitt, vinnur œtt-
jörðu sinni gagn“.
III.
Urn undirbúning jarðvegsins undir sáningu
I gein þessari er áður getið um, að hér
verði að eÍDS rætt um grasrækt með sáningu
og geDgið út frá því að breyta holtunum og
mýrunum í tún.
Það er einatt kveðið svo að orði, að holt-
in og gróðarlitlar mýrar séu frjóefnalaus.
Þetta er ekki rétt nema að nokkru leyti.
Frjóefniu eru í því ásigkomulagi að þau verða
ekki jurtagróðrinum að verulegum notum, nema
þau taki nokkrum breytingum. Það má ef til
vill kveða svo að orði, að frjóefnin liggi í dái
eða soíi hinum langa svefni, en að svefninn
sé þó ekki fastari en svo, að mannshöndin geti
komið þeim í hreyfingu og gert þau nothæt
fyrir jurtina, ef þekking og atorka fylgist að.
JÞað fyrsta sem þarf að vinna að óræktar
landi er að þurka það, sé það ekki þurt áður.
Góð og haganlega gjörð framræsla er eitt hið
þýðingarmesta atriði í jarðræktinni. Yið þurk-
uuina eina saman breytast jarðvegsefnin tals-
vert; um leið og vatnið sígur burtu kemur
loftið í þess stað og fyllir upp það rúm, sem
vatnið hafði áður. Þetta kemur nokkurri efna-
breytingu af stað, en nægileg verður hún ekki
nema jarðvegurinn sé líka losaður, plægður eða
pældur. Plægingarnar eru altaf að færast
í vöxt og um leið eru þær nú farnar að verða
ódýrari en þær áður voru. Mólendi, grjótlaust,
mun mega fá plægt í akkorðsvinnu fyrir 12—
15 kr. dagsláttuna. Plæging í mýrlendi eða
seigri grasrót verður dýrari.
Ýmsra hluta vegna mun vera heppilegast
að plægja óræktarland í fyrsta sinni fyrri
hluta sumars. Þá er jarðvegurinn, hér sunn-
anlands, hæfilega rakur og þá er fóður hest-
anna ódýrast. Auk þess fylgir sá kostur, að
grasrótin rotnar nokkuð strax þetta fyrsta sum-
ar. Flagið liggur óhreyft til næsta vors, að
öðru leyti en því að heppilegast væri að aka
á það áburði einhverntíma að vetrinum og
dreifa honum yfir um leið. Sé búpenings-
áburður ekki til, þá má nota tilbúinn áburð í
hans stað, honum er dreift yfir snemma vors.
(Preyr nr. 1—3 þ. á.).
Um vorið þegar farið er að þíðna, svo að
3 til 4 þumlungar séu þíðir of'an á, en plóg-
strengirnir þó fastir í klakanum, en flagið herf-
að (frostherfing). Herfið vinnur þá jafnar á
strengjunum heldur er ef þítt væri orð-
ið og flagið jafnast nokkuð. Þegar komið er
fram yfir.miðjan maímánuð og klakinn er far-
inn úr, má herfa á ný og þá er sáð byggi eða
höfrum, svo miklu, að svari 120 pundum á
dagsláttu. Korninu er dreift jafntyyfir með
hendinni og herfað svo saman við moldina. Sé
moldin mjög rætin og hnausótt, herfast kornið
illa saman við; gæti þá verið réttara að fara
um flagið með hrifu í staðinn fyrir að herfa
það. Að því búnu er valtari dreginn um flag-
ið, til þess að jafna mestu hrjónurnar og til að
festa moldina.
Þá er nú vorvinnan búin. Upp af korn-
inu vex nú allgott gras um sumarið, et vel hef-
ir verið borið í flagið. Grasið er ágætt til
fóðurs. Spretti það illa, eða sé flagið svo ó-
slétt að það sé ill-sláandi, er rétt að hafa það
til beitar fyrir kýr um sumarið, annars erþað
slegið fyrri part september. Grasið er þurk-
vant, einkum hafragrasið, en nái það að þorna,
er það ágætis-fóður, sem allur búpeningur étur
með beztu lyst.
Eftir að búið er að slá og hirða af blett-
inum er flagið plægt um haustið, borið á það
um veturinn og frostherfað um voríð eins og
áður. Hvað rækta eigi svo í því um sumarið,
er undir því komið hvernig flagið er. Hafi
jarðvegurinn verið mýrkendur og sé flagið
hnausótt og rætið, verður að sá í það korni
eins og fyrsta sumarið. Hafi þetta verið myld-
in raóajörð eða sendin, má rækta kartöflur og
jafnvel rófur þetta sumar, en þá þarf að plægja
flagið um vorið. Sumarhirðingin fer svo eftir
því hverju hefir verið sáð og þarf ekki að
fjölyrða um það.
Um haustið er laudið plægt, það er undir-
búningsplæging undir þriðja sumarið, sem