Akranes - 01.06.1947, Qupperneq 19

viðbragð og kom hlaupandi upp tröppurnar til mín. Hann var
blóðrjóður í framan og sagði dálítið slitrótt: „Ég má til að
segja þér, að ég er versti drengurinn hér í bænum!“ „Svo, ertu
það?“ „Já“ stamaði hann, „það segja allir, og þú fengir að
heyra það.“ — Jæja,“ sagði ég, „mér þykir vænt um að þú
sagðir mér það, og nú þykir mér enn meira varið í þig en áður.
Ef þú villt, þá skulum við nú verða reglulegir vinir, og svo
verður þú seinna bezti drengurinn í öllum bænum. Nú getum
við hjálpast að með það, ef þú villt. — Komdu aftur til mín á
morgun og þá skulum við tala saman.“
Svo fór hann. Hann kom aftur næsta dag og svo mörgum
sinnum. Hann sagði mér að íslenzku drengirnir hefðu alltaf
verið sér beztir. Hann skildi þó nokkuð í íslenzku, og hann
kom á fundina, sem ég hélt með jafnöldrum hans, og allan
fyrra veturinn var liann mér mjög fylgispakur og vinát.ta
okkar fór vaxandi með hverjum degi. — Eg fann brátt að
hann vill allt gjöra mér til geðs. Eg sagði honum, hvernig
ég vildi helzt, að hann væri bæði heima og í skólanum o. s. frv.
Hann sagði mér líka frá, ef honum hafði orðið eitthvað á.
Björn Gíslason kom einu sinni til mín og sagði mér frá, að
Willy hefði komizt í klandur nokkurt, með því að gjöra at í
gæsahóp og hefði verið kærður fyrir, en hann kvaðst hafa
miðlað málum, svo að hann slippi, ef ég vildi taka að mér að
gefa honum ráðningu og áminningu, því að hann væri viss,
hve mjög Willy væri hændur að mér. — Eg lofaði því og varð
strangur við drenginn. Upp frá því varð hann enn eftirláts-
samari. Eg kom stundum heim til hans ,og voru foreldrar hans
mjög glaðir yfir vináttu okkar. Svo þegar ég síðara liaust mitt
í Minneota byrjaði á fermingarundirbúningnum, báð Willy
mig að lofa sér að ganga með fermingardrengjum mínum og
ferma sig næsta vor. Svo varð þetta þannig í samráði við for-
eldra hans. Ilann hafði á fundunum og í samveru sinni við
íslenzku drengina lært svo mikið í íslenzku, að hann gat alveg
fylgst með; ég notfærði mér líka enslcuna til skilningsauka
bæði hans vegna, og vegna hinna drengjanna, sem líka þurftu
þess með. — Eg fermdi á hvítasunnudag um vorið 1916, og
við spurninguna í kirkjunni spurði ég Willy á íslenzku, en
hal'ði gefið honum leyfi til að svara á enslcu.
Eftir ræðuna til fermingarbarnanna hélt ég stuttan ræðu-
stúf á ensku aðallega vegna foreldra hans. Eg tók það að vísu
nærri mér af feimni, en ég fann á eftir að söfnuðinum þótti
vænt um það, og tók viljann fyrir verkið. Síðdegis eftir ferm-
inguna gengum við Willy saman út fyrir bæinn. Þar mættum
við lögreglustjóranum. Hann heilsaði olckur og óskaði Willy
til hamingju. Svo sagði hann við mig: „Og ég óska yður elcki
minna með kraftaverkið, sem þér hafið gjört á drengnum;
hann er orðinn hreinasti fyrirmyndardrengur, það segja allir.“
Eg fékk nær því tár í augun, og sagði: „Þökk, herra lögreglu-
stjóri, en karftaverkið er meira Willy sjálfum að þakka, hann
var viljugur og svo gjörði Jesús það sem ávantaði.
Lögreglustjórinn svaraði fremur þurlega: „Já, það getur
verið að meira sé til í kristindómnum, en ég hef haldið.“ —
Hann var að minnsta kosti enginn kirkjumaður.
Um annan fermingarson minn verð ég að geta, sem varð
mér líka til mikillar gleði. Það var Villi (William eða Vil-
hjálmur) Þórðarson, læknis, bráðgáfaður og dugmikill piltur.
Við urðum mjög samrýmdir. Mér til skemmtunar fékk ég
hann til að læra hjá mér latínu um veturinn. Hann gekk í
Gagnfræðaskólann (the High Scliool). Honum þótti mjög
gaman að því. Eg kenndi honum alveg eftir mínu höfði. Það
var mér mikil skemmtun, því að lærisveinninn var svo skarp-
gáfaður og fékk um leið svo mikinn áhuga fyrir latínunni. Svo
um vorið, eitthvað mánuði fyrir að próf byrjaði í skólanum,
segir Villi eitt sinn við mig: „Ég ætla mér að taka aukapróf í
latínu í vor.“ „Ertu alveg frá þér, drengur. Eg hef ekki kennt
þér með það fyrir augum. Það er eingöngu skriflegt próf eftir
akranes
allt öðrum máta en þú hefur lært.“ „Það er það sama, ég ætla
að reyna.“ Þegar Villi hafði tekið eitthvað í höfuðið, varð
honum ekki þokað frá því. Svo fékk ég mér þær skriflegar
spurningar, sem höfðu verið gefnar við latínupróf ríkisins
vorið áður, náði í þá kennslubók, sem það próf var byggt á.
Svo þvældi ég sjálfur í gegn um þá bók og las hana jafnframt
með Villa. Svo gekk hann undir prófið. Eg var nærri því viss
um að hann mundi falla. En forviða varð ég er árangurinn
kom í ljós tveim mánuðum síðar og Villi hafði fengið mjög
háa einkunn. Þannig var Villi í öllu, þróttmikill, gat verið
ófyrirleitinn og sjálfráður, en um leið mjög sómakær drengur.
vinfastur og hreinskilinn. Hann sýndi sem drengur mikla at-
orku í öllu sem hann gekk að. — Skólinn í Minneota hafði
laugardag fyrir frídag. — í félagi við annan pilt í efsta bekk
skólans, íekk Villi sér áhöld til þess að bursta skó, háan stól,
sem sá sat í meðan skór hans væru burstaðir. Fyrir litla leigu
fengu þeir félagarnir leyfi til að láta stólinn standa inni í
skeggrakarasal einum. Á laugardögum skiptust þeir til að
bursta skó manna og fengu góða aðsókn. Ég hef getið um
áður, hve duglegur Villi var að stjórna bíl. Var hann orðlagður
fyrir, hve hratt hann æki, en aldrei kom það að neinu grandi.
Það mundi verða stór bók, ef ég skrifaði um alla þá drengi
og unga menn, sem mér voru kærir þarna í Minneota og sveit-
unum í kring, svo að ég verð að láta hér staðar numið. í þeim
hópi voru bæði Islendingar og ekki íslendingar.
Þessi fyrsti vetur minn í preststarfinu i Minneóta, leið nú
fljótt. og vel. Hver dagurinn öðrum skemmtilegri. Einna mest
yndi hafði ég af undirbúningnum til fermingarinnar um vorið.
Ég byrjaði að safna börnunum saman snemma í nóvember. Þau
voru nú ekki ýkjamörg, en ýmsir erfiðleikar voru samt á þessu
starfi. Það var t. d. ómögulegt að fá kver til þess að láta þau
læra. Ég varð því að láta mér nægja að hafa fræði Luthers,
þau minn, og kenna þeim svo mest munnlega. Ég hagaði því svo
til að ég hafði með þeim samveru tvær stundir í einu tvisvar í
viku. Ég setti þeim fyrir valda kafla í nýjatestamentinu og áttu
þau að lesa hann bæði á íslenzku og ensku og svo fór ég með
þeim í innihald kaflans, hlýddi þeim yfir það, sem þau áttu að
læra í fræðunum. Ég hafði svo vissar stundir til fræðslu í höfuð-
dráttum biblíusögunnar, og urðu þessir tímar mér mjög unaðs-
legir. Ég hafði auðvitað drengina sér og stúlkurnar sér, þótt það
tæki helmingi meiri tíma. Þannig gekk það um veturinn fram
til vorsins. Ég fermdi í lok maímánaðar.
Þennan vetur, 1914—1915, fór ég einstaka sinmnn til stór-
bæjanna Minneapolis og St. Paul, og hélt þar við og við guðs-
þjónustur fyrir Islendinga. Ég fékk lánaða litla kirkju. Það var
Presbytarasöfnuður, sem átti hana. Ég auglýsti þessar guðsþjón-
ustur í blöðunum og komu á þá fyrstu eitthvað á annað hunrdað
Islendingar. Allir voru hissa á þvi hve margir Islendingar voru
í borginni. Þar kyntust þeir hverir öðrum. Þar hittust gamlir
kunningjar, sem höfðu átt heima þar í borginni í langa tíð án
þess að vita hver af öðrum.
Um vorið 1915, í júní mánuði, var mér boðið til Minneapolis
á 25 ára hátíð „Sameinuðu Norsku kirkjunnar.“ Undir þá hátíð
höfðu norsku söfnuðurnir búið sig i eitthvað fjögur ár. Einn afar
merkur skóli norskur, St. Ólafsskólinn, stóð fyrir öllum undir-
búningnum. Þar á skdlanum er hið mesta sönglíf. Var strax í
byrjun búin til söngskrá fyrir hátíðina. Síðan voru sendir út
söngkennarar til allra norskra safnaða bæði í Bandaríkjunum og
Kanada og valið bezta söngfólkið úr hverjum kirkjukóri og fengu
þeir lögin til æfingar.
Svo þremur vikum fyrir hátíðina kom allt söngfólkið saman í
Minneapolis til samæfingar. — Það voru 2000 þátttakendur í
kórnum og hafði verið lánað hjá hernum reiðæfingahöll riddara-
liðsins og henni breytt í samkomusal. — Fyrir stafni æfinga-
salsins voru reistir upp pallar fyrir söngflokkinn. Voru pallarnir
í röðum hver upp af öðrum, svo að þeir tækju sem minnst rúm.
79