Freyr - 01.06.1996, Blaðsíða 13

við hafa. Það var föst venja Búnaðar-
bankans að bjóða Búnaðarþingi til
kvöldverðar um þingtímann. Þetta voru oft
hin skemmtilegustu samkvæmi og varð að
venju að þar var farið með sitthvað til
skemmtunar og gerðu það ýmist banka-
ráðsmenn, sem oft virtust valdir með
hliðsjón af hagmælsku eða sönglagni, eða
búnaðarþingsfulltrúar, sem eitthvað gátu
lagt af mörkum til skemmtunar. Eitt sinn
reis Gísli úr sæti sínu við slíkt tækifæri og
flutti kvæði, blaðalaust. Það var nokkrar
vísur um daglegt amstur eins og það blasti
þá við á Búnaðarþingi, bráðvel kveðið og
smellið og við félagar hans þóttumst
skynja af efni þess, að hann hefði gert það
þá síðdegis, ef ekki bara yfir borðum. Best
gæti ég trúað að það hefði aldrei verið
skrifað. Ég lærði einungis síðustu vísuna.
Hún er svona:
Og andinn lyftir sér efst í hæðir
við óhóf og menningarneyslu.
Bóndinn tapar, - en bankinn græðir
og Búnaðarþing situr veislu.
Gísli var frábær samstarfsmaður, um-
burðarlyndur og hjálpsamur við óvan-
inginn og lærdómsríkt að kynnast verklagi
hans og valdi á tungumálinu í svona
störfum. Hann tók sjaldan til máls á
fundum, og ég veit ekki nema ég hafi lært
það af honum að bíða með að taka þátt í
umræðum til að sjá hvort ekki kæmi
einhver annar því á framfæri, sem maður
vildi segja. En þegar Gísli talaði, þá var
það með svo einföldu en meitluðu orðfæri
að aldrei þurfti að taka upp orð og engu við
að bæta, eins og bókmál, en þó lifandi
ræða. Sama mátti segja um annan mann,
sem þá var á Búnaðarþingi, Þorstein
Sigfússon á Sandbrekku, en ég var skemur
með honum og kynntist honum ekki
mikið.
Jón Gíslason í Norðurhjáleigu var einn
af hinum svipmestu í hópnum að vallarsýn
og yfirbragði, en þó er mér hann minnis-
stæðastur sem frásagnarmeistari. Ég held
að sú frásögn, sem mér er einna ógleym-
anlegust af þeim sem ég hef heyrt, sé þegar
Jón sagði mér eitt kvöldið frá því þegar
hann reið ásamt félögum sínum undan
Kötlugosshlaupinu 1918. Þeir voru að
koma úr leitum með fjárhóp á sandinum
og urðu að hleypa eins og hestarnir
komust undan flóðbylgjunni. Maður lifði
upp með honum lífsháskann og ösku-
myrkvann, frásögnin var svo lifandi. Ég
man líka eftir að hann sagði mér frá
ádráttarveiði í Kúðafljóti, með áþekkri
innlifun.
Sveinn á Egilsstöðum var mjög
skemmtilegur að kynnast. Hann var
talsvert áberandi á fundunum og flutti
stundum þrumandi skammaræður og hjó á
báðar hendur og sýndist reiður, en settist
svo og brosti sínu fallega sólskinsbrosi og
allt var búið. Mér var hann afskaplega hlýr
og auðvitað naut ég föður míns bæði hjá
honum og öðrum fomum félögum hans
þarna. En Svein er varla hægt nefna nema
minnast Sigríðar Fanneyjar konu hans um
leið, en hún var ein þeirra fáu kvenna sem
þá fylgdu mönnum sínum og dvöldu með
þeim syðra um þingtímann. Ég spjallaði
oft við hana, mér til gagns og skemmtunar.
Hún var yfirburðakona sem ekki gleymist.
Einn hinn skörulegasti allra þessara
manna var svo Einar í Lækjarhvammi,
afskaplega heilsteyptur maður og ein-
arður. Manni datt oft í hug það sem haft er
eftir einum fommanni um annan: „Þann
veg værir þú undir brún að líta, sem þú
mundir eigi ragur“. Einar var líka gæddur
ansi góðu skopskyni og fljótur til svars ef
vel lá við. Einhvern tíma bar svo við í
ræðu að einhver talaði um „þingmenn" og
átti við búnaðarþingsmenn. Annar fann að
því og taldi það nafn bera alþingis-
mönnum einum, hitt væru fulltrúar. Einar
greip fram í og sagði snöggur upp á lagið:
„Mér er alveg sama þó ég sé kallaður
maður“. En Einari kynntist ég nú meira
seinna, þegar ég var í Framleiðsluráði, þar
sem hann vann þá.
Ingimundur frændi minn á Hæli var
auðvitað einn af þeim fáu sem ég þekkti
fyrir þegar þama kom. Hann var frábær
gáfumaður og fylginn sér í félagsmálum,
en fræðimennska átti þó hug hans öðru
fremur og tómstundir sínar notaði hann
mikið til slíkra iðkana, ættvísi og byggðar-
sögu og lét þar eftir sig mikið verk og
vandað. Hann tók mikinn þátt í umræðum
og var oft dálítið óþolinmóður við hvers
konar fúsk í málatilbúnaði, hvort heldur
var í máli eða hugsun, enda gat hann trútt
um talað. Hann var mun yngri en flestir
þeir sem ég hef áður nefnt.
Sama var að segja um Gunnar Guð-
bjartsson. Honum hafði ég líka kynnst
áður, fyrst er hann kom hér að finna pabba,
en síðar í bændaför til Skotlands. Þá var
hann nýorðinn formaður Stéttarsam-
bandsins og hafði brennandi áhuga á að
kynnast búháttum og kjörum bænda þar í
landi. Það atvikaðist svo að ég varð túlkur
hans við Skota og kynntist honum betur
fyrir vikið og skildi hvemig skapgerð hans
bauð honum að taka á verkefni sínu í þessu
trúnaðarstarfi. Gunnar var, eins og þú
Sveinn Jónsson var mjög
skemmtilegur í við-
kynningu.
Um Einar í
Lœkjarhvammi
gilti lýsingin að:
„þann veg vœrir
þú undir brún að
líta, sem þú
mundir eigi
ragur“.
Jón Gíslason í Norður-
hjáleigu var einstakur
frásagnarmeistari.
6. '96 - FREYR 229