Freyr - 01.06.1996, Blaðsíða 15

veikinni, svo að tjón yrði lítilvægt. Þá
þurfti að kanna mismunandi viðnámsþrótt
einstakra ættstofna og það varð að gera þar
sem menn þekktu féð og höfðu bókhald
um það. Hér á bæ var mjög athyglisvert
dæmi um slfkt ættgengi. Pabbi hafði átt
fjóra hrúta frá Asgeiri í Gottorp og voru til
margar ær undan tveimur þeirra, einar 50-
60 undan öðrum. Þær voru allar famar
nema tvær þegar kom að jólum 1936. Hins
vegar keypti hann hrút af Benedikt á
Aðalbóli úr rekstri 1932. Þeir ráku suður,
Miðfirðingar, fóru fyrir Ok og fengu hjálp
yfir Bamafossbrúna, ókunnugt fé gekk oft
svo illa á hana. Þeir komu heim í kaffi,
man ég var, en pabbi greip tvo lambhrúta
úr hópnum og keypti. Þegar mæðiveikin
kom 1936 voru til 18 ær og tvær
veturgamlar undan Aðalbólshrútnum. Um
jólin lifðu 18 af þeim. Það var ekki eins
áberandi munur milli hrúta á mótstöðunni
gegn þurramæðinni, en þó veralegur. En
þetta hélt ég skýrslu um og lagði fram
þegar Halldór kom á veturna.
Svo fór Halldór að koma á hrúta-
sýningamar og spjallaði við menn í gamni
og alvöru. Sagði sögur og lífgaði upp í
kringum sig og vakti áhuga á fjárræktinni
og menn fengu nýja von um framtíð í
búgreininni, þrátt fyrir fjárpestir og örðug-
leika. Mörgum þótti miklu meira gaman
að kindum en áður eftir að hann snerti þá
með töfrasprota síns eigin áhuga. Menn
tóku líka fljótt eftir hvað Halldór var
fjárglöggur. Þessi saga var til marks um
það: Hann kom í húsin á bæ í Reykholtsdal
í eftirlitsferð eins og ég sagði frá áðan.
Lítur yfir féð og segir: „Hvaða kind er
þetta? Hún var ekki hér í húsunum í fyrra“.
Kindin var gripin og kom í ljós að hún var
framan úr Krók og hafði misdregist um
haustið, því að námerkt var og barið eyra
þar sem munaði á marki. Ég held hann hafi
þekkt fjöldann allan af hrútum, sem komið
höfðu á sýningar hjá honum.
Halldór var því búinn að vera hér
heimilisvinur frá unglingsárum mínum.
Sú vinátta minnkaði ekki þegar hann
giftist og Sigríður Klemenzdóttir fór að
koma með honum. Hún er enn í dag í hópi
okkar tryggustu vina.
Það var gaman að vera í ferðum með
Halldóri. Ég hugsa að við munum sumir
lengi eftir að hafa verið í samfylgd hans í
fjárkaupaferð til Vestfjarða við fjárskiptin
1951. Eitt sinn átti ég því láni að fagna að
fara með þeim hjónum og Stefáni
Scheving í Stafnsrétt. Þetta var í blíðu-
veðri. Við gistum á Blönduósi og fórum að
morgni fram eftir, fyrst að Köldukinn og
heimsóttum Kristófer, og síðan fram í
Blöndudal. Af því veðrið var svo gott var
farið upp með Gilsá og upp fyrir fjall-
girðingu. Ég gleymi ekki hvað gaman var
að vera þama með Halldóri. Þama þekkti
hann hverja þúfu og sögu hennar og naut
þess í botn að deila því með öðmm. Mikið
lifandis skelfing var þetta skemmtileg
ferð.
Nokkru síðar fómm við hjón svo í
skemmtilegum hópi yfir Kjöl sunnan frá,
með Halldór sem sjálfkjörinn leiðsögu-
mann, og það var sama sagan, hann lifði
upp ótal liðna daga við að fara norður
Auðkúluheiði, gömlu gangnaleiðina og
landið lifnaði við frásögn hans.
Þannig gæti ég lengi rakið minningar
um þennan óvenjulega mann, og hvernig
hann brá birtu yfir samfylgdina með þessu
leiftrandi fjöri og gáfum, sem aldrei eltust.
Hefur þú trú á aö sauðfjárrœktin
fari að rétta úr kútnum?
Ég á afar erfitt með að gera mér grein
fyrir því hvort líkur eru á því að
neyslubreytingar gagnvart kindakjötinu
séu komnar í botn. Ég geri mér heldur ekki
grein fyrir áhrifum GATT-samninganna,
en mér virðist þó að þar geti íslensk
stjórnvöld ráðið miklu um. Ég veit heldur
ekki hvernig nýi búvörusamningurinn
mun verka fyrir sauðfjárræktina. Mér
sýnist ákveðið í honum bæði að hætta við
kvótann og opinbera verðlagningu. Það að
hætta við kvótann virðist mér bjóða upp á
verulegar tilfærslur í framleiðslu milli
framleiðenda og leiða til framleiðslu-
aukningar.
Úr Stafnsrétt, f. v.
Guðmundur Jósafatsson
frá Brandsstöðum,
Halldór Pálsson,
búnaðarmálastjóri,
Sigríður Klemensdóttir,
kona hans, og Stefán Sch.
Thorsteinsson,
búfjárfrœðingur. (Ljósm.
Ragnheiður
Kristófersdóttir).
Þannig gœti ég
lengi rakið
minningar um
þennan óvenju-
lega mann, og
hvernig hann
brá birtu yfir
samfylgdina
með þessu
leiftrandi fjöri og
gáfum, sem
aldrei eltust.
6. '96 - FREYR 231