Freyr - 01.11.1999, Blaðsíða 21

ísbjörn í vetrarumhverfi.
Ekki var talið ósennilegt að með
þessum matarleifum hefðu getað
borist tríkinur. Því var ákveðið að
kanna hvort tríkínur leyndust í ís-
lenskum svínum, sem fóðruð
höfðu verið með matarúrgangi af
þessum uppruna. I framhaldi af
því voru fullorðin svín, sem slátr-
að var í Reykjavík á árunum 1949-
1954, skoðuð með tilliti til tríkína.
Var við þá skoðun beitt sömu
vinnubrögðum og notuð voru í
Danmörku við eftirlit á trikínum
þar í landi og lögboðin var.
Þrátt fyrir ítarlega leit fundust
engar tríkínur við smásjárskoðun
á sýnum úr öllum þessum svinum.
Það verður því að álykta að ís-
lensk svín hafi sloppið við að
sýkjast þrátt fyrir fóðrun sem virt-
ist vera nokkuð áhættusöm. Líða
svo nokkur ár.
Þá fréttist, sumarið 1963, að
bjarndýr hefði verið lagt að velli
norður á Hornströndum. Var hér
um fullorðna birnu að ræða.
Skrokkur af dýrinu hafði verið
fluttur til Isafjarðar og kjötið
boðið til sölu. Vegna forvitni og
nýjungagirni fólks fengu kjötið
færri en vildu. Strax og vitnaðist
að bjarndýrakjötið skyldi notað
til manneldis var þess farið á leit
við settan héraðslækni á ísafirði
að send yrðu sýni af kjötinu til
rannsóknar. Sýni komu með
fyrstu ferð, en örðugt var að
greina hvaðan úr skepnunni það
var tekið því að engin bein
fylgdu.
Við smásjárrannsókn við Til-
raunastöðina að Keldum fannst að
í kjötinu var urmull af tríkínum.
Ekki var þó farið
út í að tilgreina
hve margar trí-
kínur væru í
hverju grammi af
kjöti. Var hér-
aðslækni strax
gert viðvart um
þessar rannsókn-
ir og hann beð-
inn að gera nauð-
synlegar varúð-
arráðstafanir en
þá var búið að
matreiða og
borða megnið af
kjötinu. Ekki er
vitað til þess að
neinum hafi orð-
ið meint af að
borða þetta
mengaða ísbjarn-
arkjöt enda þá
venja að sjóða allt kjöt fyrir
neyslu.
Mun þetta vera í fyrsta sinn sem
tríkínur eru staðfestar í kjöti hér á
landi. Ekki kom það þó á óvart að
tríkinur fyndust í bjarndýri sem
væntanlega hefur komið frá Aust-
ur-Grænlandi.
Eftir síðari heimsstyijöld hófust
rannsóknir á því hve útbreiddar trí-
kinur væru í dýrum á Grænlandi.
Kom þá í ljós að tríkínur fundust í
furðu mörgum dýrategundum þar í
landi þó að hundar, ísbimir og refir
yrðu oftast fyrir barðinu á þeim.
Það kom einnig í ljós að sjúkdóm-
ur, sem talinn hafði verið eins kon-
ar kjöteitrun, þar sem margir veikt-
ust samtímis og Grænlendingar
nefndu „rostungaveiki“, var af
völdum tríkína, þar sem smitaðs
rostungakjöts hafði verið neytt, illa
eða ekki soðnu.
Síðar var staðfest að víðar voru
dýr smituð af tríkínum, t.d. í Al-
aska, Kanada, Svalbarða og í Sí-
beríu Kjöt af dýrum frá þessum
löndum gat því verið varhugavert
til neyslu, nema vel soðið.
Öðru hvoru hafa bjarndýr verið
skotin hér á landi, en eru nú frið-
uð. Á Melrakkasléttu þótti ekki
vegsauki að fella bjarndýr nema ef
um sjálfsvörn var að ræða.
Vöðvatríkína úr bjarndýri sem drepið var á Hornströnd-
um sumarið 1963.
FREYR 12/99 - 21