Fylkir - 23.12.1965, Page 6
6
JÓLABLAÐ FYLKIS 1965
ClR DAGBOKARBLOÐUM AGNESAR AAGAARD.
Framh. af 5. síðu.
komum nálægt prestsetrinu. Þar
mættum við 6 drengjum ríðandi
og slógumst við í hópinn til þess
að geta þeyst áfram, því að hest-
arnir eru þeim mun fjörugri sem
fleiri eru saman komnir. Þegar
hleypt er á stökk fara allir af
stað. Allt gekk vel, þangað til
hesturinn minn hrasaði og ég
steyptist af baki, án þess þó að
meiða mig. Hestarnir hrasa oft
og maður verður alltaf að hafa
gát á og taka í taumana, en því
gleymdi ég. Eg steig aftur á bak
ósmeik og við þeystum áfram.
Mér var hrósað fyrir dirfsku
mína. Klukkan var orðin átta,
þegar við komum heim. Við
hjón drukkum te í skyndi, því
að við höfðum boðið félögum
okkar upp á toddyglas. Ella varð
fyrst að fara uppeftir til madd-
ömu Bjarnasen og fá lánaða
mjólkurkönnu og til maddömu
Thomsen eftir einni vatnsfötu.
Kvöldið var skemmtilegt, tíminn
leið við viðræður um Kaup-
mannahöfn og Óðinsvé, þar sem
bræðurnir þekkja nokkuð af
fólki: Unnustar Júlíusar er
frænka Bergs krypplings frá
Hunderup, sem við sáum svo oft í
Albani. Allar viðræður snúast
um gamla hluti, sem maður rifj-
ar upp. Þetta var skemmtilegasti
dagur. í dag erum við stirð í öll-
um limum eftir þessa óvenjulegu
hreyfingu.
Á miðvikudagskvöldið kl. 1
komu þeir úr veiðiferðinni. All-
ur aflinn var horaður þorskur,
sem var lagður inn í krambúð-
ina. Um kvöldið las Maríus hátt.
En samt fórum við snemma í
háttinn til þess að hvíla þreytta
limi.“
Þessi frásögn frú Aagaard gefur
lifandi mynd af lífi hennar í leið-
indum og á gleðistundum. Fólkið,
sem hún nefnir, voru þeir Thom-
sensbræður. En faðir þeirra átti
Miðbúðina og rak þar verzlun,
sem frændi þeirra, Jes Thomsen,
var verzlunarstjóri við, Júlíus var
um þesar mundir 23 ára að aldri.
Vinstúlkan var Elín Jónsdóttir, 18
ára gömul. Þau voru þá þrjú í
Nöjsomhed (nú Stafholt), Maríus
Aagaard sýslumaður, Agnes kona
hans og Elín.
Veiðiferð þeirra félaga hefur ver-
ið höfð að háði og gamni. Þeir
félagar hafa þótt ófiskilegir, enda
var aílinn rýr. Upp kom vísa um
sjóferðina, gekk hún mann frá
manni, þó að ókunnugt væri um
skáldið. Margir hagyrðingar voru
í Eyjum um þetta leyti. Dugir að
minna á Gísla Engilbertsson á
Tanganum og Sigurð Sigurfinnsson
í. Kokkhúsi. Þó ég vilji alls ekki
fullyrða, að annarhvor þeirra hafi
gert hana. Vísan er svona:
Stýrið misstu brjótar brands
beint í ólgu-sjónum.
Urðu svo að leita lands
loppnir mjög á klónum.
Dines ýsur dró óseinn
daufur mjög af þreytu.
Músarrindla ótal einn
Aagaard drap í beitu.
Dines sá, er nefndur er, var Pet-
ersen, og var verzlunarmaður í
Austurbúðinni hjá Bryde. Hann
var seinna kunnur kaupsýslumaður
í Kaupmannahöfn og verzlaði við
íslendinga.
M. Aagaard, sýslumaður í Eyjuin
1872—1891.
Veðrið hjálpaði til að gera sýslu-
mannsfrúnni lífið dapurlega. ,,Það
var heldur slæmt.“ Hún heldur á-
fram frásögn sinni:
,,Á fimmtudag var veðrið hrá-
slagalegt, hvasst og regnþrung-
ið. Hér eru þessi furðulegu um-
skipti. Einn daginn er blíðasta
sumarveður, en þann næsta
sannarlega haustveðrátta. Ár-
degis fór sú fregn um alla eyna,
eins og eldur í sinu, að seglskip
væri í augsýn. Það var norsk
skonnorta með timburfarm. Það
er viðburður í fásinninu og mað-
ur horfir með forvitni á það,
er skipið siglir í höfn. Eg stóð
við gluggann, þeytandi eggja-
hvítur, til þess að horfa á þegar
það siglir í höfn. Skipið er grænt
og nokkuð stórt. Nú er það lagst
fyrir akkeri. Mér þykir gaman
að horfa á siglurnar og fánann.
Eg skrifaði einu sinni, að það
gripi mig heimþrá, er ég sæi
Diönu sigla héðan, en miklu
meira fær það á mig, þegar segl
skipin fara, því að þau standa
manni nær. Þegar Jóhanna
sigldi af stað horfði ég hrygg á
eftir henni, en þó hvarflaði sú
huggandi hugsun í hug, að hún
kæmi aftur. Þegar Hermine
sigldi af stað tveimur dögum
seinna með Thomsen gamla og
tvær stúlkur, sem ætla að freista
gæfunnar heima, — þær komu
til að kveðja og þær kysstu mig
fyrstu kossunum, sem hér tíðk-
ast —, þá greip mig meiri til-
finningasemi. Eg stóð með
spenntar greipar og horfði á
skipið fara hægt fram hjá, og
það var næstum því eins og tek-
inn væri af mér limur, til hví-
líkrar kvalar fann ég og mér
fannst ég vera ósköp ein og yfir-
gefin. Eg kraup með andlitið
niðri á sófanum og grét sárt. Eig-
inmaður minn var niðri við höfn
ina og Ella einnig, til þess að
kveðja vinkonur sínar, svo ég
var einsömul. Eg vildi ógjarnan,
að Maríus fengi vitneskju um
það, hve ég var barnaleg, en
þegar hann eftir heimkomuna
minntist á svipað ástand, sagði
ég honum hvernig ég hefði hegð-
að mér og við vorum sammála
um, að það væri barnalegt, því
að ég mundi ekki vilja, hvað
sem í boði væri, fara heim án
hans.
Eins og áður segir var veður
dapurlegt, en innan veggja líður
okkur vel.
Kl. 2 kom Nicolaj og sat hér
nokkrar klukkustundir. Honum
fannst það líka dapurlegt og svo
hugguðum við hvert annað. Er
við fengum okkur te kom Júlí-
us og sat hér til háttatíma."
Gamli Thomsen faðir þeirra Nic-
olajs og Júlíusar. Stúlkurnar, sem
sigldu í ævintýraleit, voru þær
María Tranberg frá Jómsborg og
Oddný Magnúsdóttir frá Fryden-
dal eða Guðrún Austmann frá
Þórlaugargerði. Þær fóru allar til
Kaupmannahafnar 1875.
Frú Aagaard heldur áfram að
lýsa þeim áhrifum, sem hafið og
veðurfarið hafa á hana:
„Föstudagskvöld. í gær var
hráslagalegt og hvasst. Árdegis
heyrði ég í eldhúsið undarlegan
dyn. Ella sagði, að það væri haf-
brim. Upp úr hádegi þrammaði
ég þess vegna einsömul austur á
Urðir og settist í sætið mitt, sem
ég hef valið mér. Verð ég að
klifra í það yfir stóra steina.
Það var nokkurt brim og eink-
um drósa athygli mín að litlum
fiskibát, sem valt eins og skel,
og stundum var útlit fyrir, að
hann græfist á kaf í bárurnar.
Hvassviðrið hrakti mig fljótlega
úr háu sæti mínu og ég færði
mig í betra skjól. Öll ströndin hér
er þakin stórgrýti og hrauni frá
Helgafelli, og vegna þess, að haf
ið brýtur í sífellu á henni, hef-
ur það á sumum stöðum rutt
burtu undirstöðunni, en efsta lag-
ið hangir uppi og myndar eins-
konar'hengibrú, sem hægt er að
ganga undir. Undir þeytist sjór-
inn inn í hellismyndanirnar. Það
er fögur sjón og þegar mikið
brim er, skvettist sjórinn hátt.
Það er stórkostlegt. Eg sat þarna
lengi, þar til hellirigning hrakti
mig heim.“
Frúin undi sér vel á eintali við
náttúruna um þessar mundir.
Skömmu síðar hætti hún að skrifa
dagbókarblöðin og það var ekki
fyrr en þremur árum síðar, að hún
greip til pennans á ný. Þá var kom-
ið annað hljóð í strokkinn.
„Að kvöldi fjórða jóladags
1878.
Það varð langt í kveðjum mín-
um við dagbókina. Nú hef ég
gripið til hennar aftur og lesið
yfir það, sem ég hef skrifað.
Hvílíkur munur á fortíðinni og
nútíðinni. Eg skil bara ekki,
hversu þunglynd ég hef verið
og haft svona mikla gnægð frí-
stunda. Nú hverfa dagarnir mér
mcð ótrúlegum hraða og mér
leiðist aldrei. En nú á ég líka
tvo fallega snáða, sem geta stytt
tímann og gert allt bjart kring
um mig.“
Frú Aaagaard hitti nýtt fólk, er
hún kom til Eyja og leizt henni í
fyrstu ekki sem bezt á sumt af því,
en er tímar liðu, breyttust viðhorf
hennar. Hún trúði dagbókarblöð-
unum fyrir hugreningum sínum
um náungann og þó hún sé stundum
kannske alltof fordómafull og
hlaupi eftir bakmælgi, þá bregða
athugasemdir hennar upp lifandi
myndum af fólkinu, sem hún um-
gekkst í Eyjum. Verður hér sitt
hvað tínt til og frásögn frúarinnar
rofin á stundum til þes að gefa
nánari skýringar.
1875. Árdegis fimmtudag (í
ágúst):
„í gær kom læknirinn í langa
heimsókn. Hann kom um nótt-
ina úr löngu ferðalagi á megin-
Frh. á 23. síðu.