Fylkir - 17.04.1971, Blaðsíða 4
4.
FYLKIR
GULLNA TÆKIFÆRIÐ
l
Það hlýtur að vera hverju
byggðarlagi brýn nauðsyn að
eiga einhvers staðar afdrep
til mannfunda. Til slíkra sam
komustaða hefur mikið verið
kostað á undanförnum árum.
Abs staðar hefur átt að vanda
til slíkra staða, þótt oft hafi
meira verið lagt upp úr stærð
heldur en vandvirkni, með
það fyrst og fremst í huga,
að þarna risu upp almennir
dansstaðir. Þegar svo var í
pottinn búið, kom brátt í
Ijós, að þessi samkomuhús
þjónuðu ekki fyllilega upp-
haflegum tilgangi sínum.
Hlutverk þeirra hefur reynzt
of einhæft.
i marga og verkar sem kvíði,
j minnimáttarkennd og öfund.
I Nú skyldi fólk geta komið
j Siman til mannfagnaðar.
J Þarna gæti hugsandi fólk átt
I dnar hugðarstundir, blandað
j geði saman, talað um bók-
menntir og listir, auk við-
ræðna ; rn lai\dsins gagn og
nauSsynjar. Þarna færu fram
leiksýningar, sem heimamenn
héldu uppi og enn fremur
yrði komið upp kvöldvökum
og ýmsar kvöldsamkomur
haldnar.
Þar sem félagsheimilin
hafa orðið annað og meira
, on danshús, hafa þau valdið
J iímamótum, enda hefur hlut
I vcrk þeirra oroið stór þátt-
j ui' í menningarmálum byggð
ar.aga sinna. Gæti ég nefnt
þcss rnörg dæmi eftir aldar-
ijórö ngs félagslegt starf úti
í hinum dreifðu byggðum
| iandsins.
En nú má spyrja sem svo;
Hvernig fór fólkið að meðan
engin voru samkomuhúsin?
Vissulega hafði fólk þá löng
un til félagslegra starfa, jafn
vel frekar en nú. Lagði marg
ur á sig mikið erfiði fyrir
félög sín og sýndi mikla fórn
fýsi. Starfsskilyrðin voru
vissulega frumstæð, og menn
urðu að sníða sér stakk eftir
vexti. Þarna voru hugsjóna-
menn að verki, sem ruddu
brautina. Og það var einung
is fyrir áhuga og elju þessa
fólks, að alls staðar vaknaði
skilningur fyrir nauðsyn
betri húsakynna.
Vestmannaeyingar hafa
fram að þessu búið við mjög
óviðunandi skilyrði í þessum
efnum, eins og kúnnugt er,
sem mörgum mætti finnast
næsta ótrúleg í svo stóru bæj I
arfélagi sem þessu. Eigi að I
síður hefur merkilegt starf
verið unnið hér í menningar
málum. Það er vert að minn-
ast þess starfs og halda því
hátt á lofti, því að þar sjá-
j um við uppbygginguna að
j því, hvernig nú er fgrið að
j búa að hinum ýmsu greinum
I félagslífsins.
í þeim efnum er margs að
minnast, manna og kvenna,
sem únnið hafa af elju, hug-
sjón og fórnfýsi. Eg ætla
ekki að nefna nein nöfn, því
að það er af svo mörgú að
taka. Samt get ég ekki neit-
að mér um að nefna nöfn
eins og Brynjólfs Sigfússon-
ar, Oddgeirs Kristjánssonar
og Martins Hunger, svo að-
eins sé bent á hljómlistina.
Þeirra starf hefur orðið
rneira og örlagaríkara en við
getum gert okkur í hugar-
lund. Þessir menn lögðu
grundvöllinn að því sönglífi,
Framhald á 6. síðu.
Félagsheimili hafa þessi
samkomuhús verið kölluð. Að
byggingu þeirra hafa staðið
félagasamtök sveita og bæjar-
félaga með aðstoð ríkissjóðs.
Þessi félagssamtök, hver á
sínum stað, hafa átt það sam-
eiginlegt að vera einingartákn
íbúanna um hugsjóníimál
þcirra, scm þr.u tjá með við-
leitni sinni til félagslegrar
starfsemi. Með tilkomu félags
heimilanna var fundinn sama
staður til mannfunda, miðstöð
menningarlegrar þróunar.
Við þessu nýju og bættu skil
yrði átti skilningur manna að
geta aukizt á gildi nánari
kynna í félagslegu samstarfi
að framgangi sameiginlegra
hugðar og hugsjónamála. Hér
skyldu ungir og gamlir halda
heilbrigðri vöku sinni með j
því að gera að takmarki sínu
eðlilegan andlegan þroska
lands og lýðs. Á þann hátt
kynnu menn betur að færa
sér í nyt hinar margvíslegu
tæknilegu framfarir, sem hinn
nýi tími hefði á boðstólnum
því að ekki er einhlítt, að
maðurinn mettist á einu
saman brauði. Ef svo er al-
mennt hugsað, er óhjákvæmi
legt annað en að andlegt
menningarlíf þjóðarinnar
verði sviplaust og dautt með
asklokið eitt að himni.
Þannig skyldu félagsheim-
ilin mæta andlegum þörfum
þjóðarinnar jafnframt því,
sem þau mundu koma til með
að skapa jafnvægi í byggð-
um landsins með því að gera
hversdagslífið ifjölbreyttara
og frjórra. Fólk yrði ekki
lengur eins einangrað, fengi
meiri og betri skilning á kjör
um og manngildi náungans.
Þannig gæti og lífsbaráttan
fengið á sig mildari svip, losn
að við margvíslega lífsbeizkju
Ui Kiwaiis
Kiwanisfélagar stofnuðu
hlutafélag og keyptu húseign
Um síðustu mánaðamót
bauð Kiwanisklúbburinn
Helgafell nokkrum gestum
að vera viðstaddir
afhendingu á súi cfnis-
kassa að gjöf til Sjukrahúss
Vestmannaeyja. Að þeirri at-
höfn lokinni var boðið til
veitinga í húsakynnum
klúbbsins að Njarðarstíg 4.
Þar sem atburðir þessir
hafa rækilega verið raktir í
blöðum bæjarins, þykir ó-
þarfi að gera það hér að
þessu sinni. Þess í stað mun
verða sagt stuttlega frá
Kiwanishreyfingunni og starf
semi hennar hér í bæ, sem
hefur verið mikil að undan
förnu og verðug til eftir-
breytni öðrum félgasamtök-
um í byggðarlaginu.
Nafnið Kiwanis er úr indí-
ánamáli og þýðir eiginlega
„að tjá sig“. Kiwanis á upp-
tök sín í Bandaríkjum Norð-
ur Ameríku og voru fyrstu
klúbbarnir stofnaðir þar laust
eftir aldamótin síðustu. Nú
eru klúbbar starfandi víða í
Ameríku og Evrópu, og í
Asíu er þessi hreyfing að
festa rætur um þessar mund
ir.
Fyrsti klúbburinn á íslandi
var stofnaður í Reykjavík
árið 1964, og eru nú starf-
andi 10 klúbbar á landinu.
\ estmannaeyjaklúbburinn var
sá fyrsti utan Reykjavíkur.
Kiwanis er ekki leynifélags
skapur á nokkurn hátt. Mark
mið hans er einkum að sinna
þeim málefnum ýmis konar,
sem félagsmönnum þykir bet
ur mega fara í sínu byggðar-
lagi.
Smawik-konurnar létu sitt ekki eftir liggja ,að gera fé-
JagsheimiliS að Njarðarstiíg 4 sem bezt úr garði og vist-
iegt. Hér sauma þær borðdúk \ og gluggatjöld.
Ki wanisklúbburi nn Helga-
fell í Vesímannaeyjum var
stofnaður í septembermánuði
1967, og var fyrsti forseti
hans Garðar Sveinsson, full-
trúi.
Heiziu vcrkefni ldúbbsins
hingað til hafa verið þessi:
1. Stofnuð hefu.r verið blóð
gjafarsveit.
2 Safnað var fé til kaupa
á ijósum fyrir íþróttavöllinn.
3. Gefin hafa verið kennslu
tæki í umferðarreglum, bæði
til bnrnaskóla og lögreglu.
4. Sett hafa verið glit-
merki á 6 ára börn (stubba-
deildir barnaskólanna).
5. Sjúkrahúsi Vestmanna-
eyja voru gefnar 200 bækur
ásamt bókaskáp. Þá eru á
hverju vori gafnar bækur í
verðlaun fyrir beztu frammi
stöðu í smíði og handavinnu
í Gagnfræðaskólanum.
6. Og svo loks er hita- og
súrefniskassinn handa sjúkra
húsinu, til hjálpar litlum
börnum.
Nú er unnið að því að
koma á fót vinnustofu fyrir
aldraða, og er húsnæði fyrir
starfsemina næstum tilbúið.
Til að standa straum af
kostnaði vegna starfsemi sinn
ar, hefur klúbburinn ýmsar
fjáröflunarleiðir. Ber þar
hæst sælgætissala fyrir jól á
hverju ári.
Þar var engin vinna aðkeypt, nema bólstrun húsgagna.
Framhald á 5 .síðu.