Ný vikutíðindi - 01.11.1963, Blaðsíða 4

NÝ VIKUTÍÐINDI
—Forsetmn
(Pramh. af bls 1)
hún sé samin með það fyr-
ir augfum, að aðskilið sé lög-
gjafarvald og framkvæmda-
vald, enda miklu eðlilegra
fyrirkomulag en þingbundin
ríkisstióm. Og það þarf ekki
að fletta b1öðum stjómar-
skrárinnar lengi til að fá
staðfestingu, því í 15. grein
kemur þetta: „Ráðherrar
eiga samkvæmt embættis-
stöðu sinni sæti á Alþmgi,
og eiga rétt á að taka þátt
í umræðunum eins oft og
þeir vilja, en gæta verðr
þeir þingskapa. Atkvæðarétt
eiga þeir þó því aðeins, að
þeir séu jafnframt alþingis-
menn.“
Hér er beinlínis gert ráð
fyrir því að ráðherrar séu
yfirleitt ekki bmgmenn, en
sú hefur raunin ekki orð’ð
því það hefur hingað til þótt
aðalatriðið, að ríkisstjómin
sé mynduð af meirihluta-
flokkum þingsins og af þing
mönnunum sjálfum.
ATKVÆÐAVEIÐAR
Þess vegna er ástandið í
stjórnmálunum svona erfitt
í dag, að ráðherramir em
jafnframt þingmenn, sem
verða að hugsa um atkvæða
veiðar samfara stjórnar-
störfum; sinna hvers konar
kvabbi og dægurþrasi og
hlusta á næstum hvem sem
er til þess að þingflokkurinn
haldi fylgi sínu.
Ráðherrarnir eiga aftur á
móti að vera utanþings-
menn, sem geta gefið þing-
inu aðhald og gefið forseta
ábendingar þar um, enda
getur forseti lagt eitt og
annað fyrir Alþing svo sem
stjórnarskráin segir í 25.
grein: „Forseti lýðveldisins
getur látið leggja fyrir Al-
þing framvörp til laga og
annarra samþykkta."
Hefur nokkur orðið var
Orðsendmg frá S.f.B.S.
Dregið hefur verið í merkjahappdrætti Berkla-
vamardagsins og kom upp númer 15156. Vihn-
ingurinn er bifreið að eigin vali að verðmæti 130
þúsund krónur. Eigandi vinningsnúmersins er beð
inn að framvísa því í skrifstofu vorri að Bræðra-
borgarstíg 9, Reykjavík.
•• s. i. b. s.
Stúlka óskast
til snúninga, nótnaskrifta og innheimtu hálfan
daginn. Upplýsingar á afgreiðslu Nýrra Vikutíð-
inda, Laugavegi 27, sími 14856.
M.s. Gullfoss
Sú breyting verður á ferðaáætlun m.s. „GULL-
FOSS“, að ferð skipsins frá Reykjavík 3. janúar
1964 flytzt fram til 26. desember 1963. Ferð
skipsins er þannig áætluð eftir þessa breytingu:
Frá Reykjavík 26. desember 1963.
Frá Kaupmannahöfn 8. janúar 1964.
Frá Leith 10. janúar 1964.
Til Reykjavíkur 13. janúar 1964.
H.F. EIMSKIPAFELAG ISLANDS.
við að forseti Islands not-
aði sér þetta ákvæði?
FORSETINN ER
V ALD AMIKILL
Það eru fjölmargar grein-
ar stjómarskrárinnar, sem
gefa forsetanum mikið vald.
Þar eru engin ákvæði um að
hann þurfi að láta forsætis-
ráðherra tjá sér eitt eða
neitt. Hann stefnir saman
Alþingi ár hvert og ákveð-
ur hvenær því skuli slitið og
kveður það til aukafunda
þegar nauðsyn er til ((22.
grein).
Hann getur einnig rofið
Alþing og skal þá stofna til
nýrra kosninga (24. grein)
Ef Alþingi hefur samþykkt
iagafrumvarp, skal það lagt
fyrir forseta lýðveldisins tii
staðfestingar (26. grein).
Forseti getur synjað laga-
framvarpi staðfestingar (26.
grein).
Einhver skemmtilegasta
srrein stjómarskrárinnar er
þó 38. greinin, en þar segir,
„ ... að hvor þingdeild eða
sameinað AlbinTÍ megi senda
forseta lýðveldisins ávörp!“
VANTAR PÓLITlSKAN
FORSETA
Stjórnarskráin er greini-
lega sniðin méð þáð fyrir
augum, að forseti lýðyeldis-
ins hafi forustu um stjórn
landsmála og skipi ráðherra
að eigin geðþótta. Það fyr-
irkomulag er líka miklu auð
veldara í allri framkvæmd.
bar sem forsetinn getur val-
ið sér ráðherra með mismun-
andi skoðanir á stjómmálum
og era ekki bundnir bing-
setu, sem óhjákvæmilega
torvelda störf slíkra manna.
eins og áður er getið.
Forsetinn verður þvi að
vera harðsnúinn stjómmála-
maður og leggja fyrir kjós-
endur sína „prógram“, sem
hann hugsar sér að fram-
kvæma á kjörtímabilinu
Fleiri en einn verða þá vænt
anlega í framboði og fjör
færist í leikinn. Þá vita kiós
endur um hvað er verið að
kjósa og eins gott fyrir
bann forneta að standa við
stóra orðin, annars á hann
ekki upp á pallborðið við
næstu kosningar.
Og þegar menn hafa gert
sér ljóst að stjórnarskráin
býður upp á forseta með svo
mikið vald, sem raun ber
vitni, þá vaknar ósjálfrátt
spumingin: Hver verður
næsti forseti íslands?
Um það skulum við ræða
í næsta blaði.
N o r ð r i.
Ómakleg —
(Framh. af bls. 1)
Þetta er hættuleg blaða-
mennska, sem hlýtur að
stafa af misskilningi. Hvað
er athugavert við það, að
kunningjahópur ákveði að
slá sér saman um að taka
bíl á leigu og fara í 2—3
daga ferðalag inn í fagran
fjalladal, þegar skemmti-
stöðum er lokað í borgþnni?
I skýrslunni segir orðrétt
um betta:
„Unglingahóp, sem öft
kemur á Hressingarskálann
en aðalforsprakki hans er
unglingspiltur, 18 ára, kom
saman um að fara austur í
Þjórsárdal um hvitasunnu-
helgina. Hafði pilturinn á-
skriftarlista^ í vasanum og
skráðu þátttakélndur sig‘ á
,þapn, en ekki...lá listinn
frammi á Hressingarskálan-
um. I þessum hópi eru ýms-
ir, sem lögreglan kannast
við úr kvöldlífi borgarinn-
ar. Sú vitneskja virðist
hafa breiðst ört út meðal
unglinga, að mikið yrði um
að vera í Þjórsárdal um
hvítasunnuna, þangað færa
margir. Af þessum ástæðum
mun ungmennastraumurinn
hafa beinst að þeim stað. Að
öðra leyti virðist engin skipu
lagning eða samtök um
Þjórsárdalsferð hafa átt sér
stað í stóram stíl, en auð-
vitað hafa kunningjar í litl-
um hópum slegið sér sam-
an. Þessa litlu bóna, og mann
söfnuðinn í heild skorti alla
skipulagningu og ábyrga
forastu."
Einhvem veginn læðir
höfundur skýrslunnar þeim
gran inn í hugskot lesand-
InoVel' SA^A
„FLOOR SHOW"
Willie Martin og „Saga“-baII-
ettinn (Sex enskar dansmeyj-
ar), ásamt hinum vel þekkta
söngvara Dick Jordan.
ans, að hér eigi í hlut var-
hugavert fólk. Orðið „for-
sprakki“ og athugasemdin
að hér eigi í hlut ungmenni,
„sem lögreglan kannast við
úr kvöldlífi borgarinnar“
gera sitt til að setja blett á
þennan pilt og félaga hans.
Blaðasltrifin hafa líka
valdið mikilli gremju meðal
þessara unglinga. Þeim
fannst nóg að þurfa að vera
yfirheyrð eins og glæpa-
menn af nefndinni, þótt ekki
ætti að stimpla þá líka op-
inberlega fyrir ferðalagið.
Ekki kærðu þeir sig um alla
ranuna á eftir sér. — Og
það er mikið lagt á ungling-
ana með svona yfirheyrzl-
um.
Pilturinn, átján ára gamli,
sem gekkst í því fyrir kunn-
ingja sína, að útvega bif-
reið, skrá nöfnin og taka
við fargjaldinu, hefur orð-
ið svo fyrir barðinu á al-
menningsálitinu og fellur
þetta svo þunigt að hann er
varla mönnum sinnandi. Við
höfum jafnvel frétt að hann
hafi lagzt í rúmið.
Hér eiga áreiðanlega ekki
hlut að máli neinir vand-
ræðaunglingar, heldur lifs-
glatt og félagslynt fólk, sem
engin ástæða er til að
stimpla á neinn hátt, hvorki
af lögreglu, rannsóknar-
nefnd né blöðum.
Leynisamningar
(Framh. af bls. 1)
menn og konur muni fá tals
verðar kauphækkanir, þrátt
fyrir bannið.
Það var vitað um leið og
hugmyndin um bannið kom
upp að ekki myndi unnt að
koma í veg fyrir ýmsar yf-
irborganir, sem einstaka að-
ilar eða félög myndu krefj-
ast með leynisamningum.
Prentarar era eitt bezt skipu
lagða launþegafélag lands-
ins, og þykjast geta snið-
gengið vilja ríkisstjómarinn
ar og lagaboð, eftir þvi sem
þeim þóknast.
Þeir era þekktir að því að
semja „undir borðið“ fá
aukagreiðslur og fríðindi í
einkasamningum sínum við
vinnuveitendur. Enda þótt
þetta þyki ekki góðir samn-
ingshættir, hefur það verið
látið viðgangast vegna þess
að skortur er á prenturam
og þeir halda félagi sínu,
sama sem lokuðu. Þeir
banna prentsmiðju að taKa.
nema einn lærling á hverja
tvo eða þrjá sveina í
prentsmiðju og það jafngild
ir því að félagið sé lokað,
eða því sem næst.
Þessi þvingunarpólitík
þætti ekki siðleg ef um „auð
valdið“ væri að ræða.