Sameiningin - 01.03.1911, Page 11

0
Hól urn í sumar sem leið. 0g mörgum er að minnsta
kosti farið að skiljast það, að lieit ættjarðarást knúði
fram liinn beiska sannleik. „Sameiningin'£ befir skoð-
að ríkiskirkju Islands dauðadœmda og brópar til trú-
aðra manna að hefjast lianda og stofna frjálsa kirkju.
Hún fagnar yfir því, að skilnaðr ríkis og kirkju á Is-
landi virðist nú vera í aðsigi. Hún gleðst heilagri
gleði yfir öllu því, er ættjörðinni og kristninni þar
horfir til bóta. Hún ann Islandi af bjarta.
„Sameiningin£í befir átt í ófriði við andstœðinga
kristindómsins í liópi Islendinga vestr bér. Hingað
komnir í frjálst land og lausir úr bóndabeygju ríkis-
kirkjunnar, notuðu belzti margir frelsið til þess eins,
að varpa fyrir borð öllum trúarkenningum. Menn komu
bingað með all-mikinn ímugust á kirkjunni, óttuðust
kúgun og liarðstjórn af hennar hálfu og létu sér gjöld
til hennar í augum vaxa. Ófyrirleitnir lýðforingjar
blésu sleitulaust að þeim kolunum. Þótti það um hríð
yfirburða einkenni og sjálfstœðis, að sýna fyrirlitning
öllum helgum véum. 1 annan stað urðu margir fljótir
til að taka ástfóstri margan nýjan boðskap, sem bér-
lendir menn fluttu, enda þótt fáir þekkti eða skildi ný-
mælin til lilítar. Afneitunar-boðskapr Ingersoll’s féll
í frjóvan jarðveg vestr-íslenzkrar ‘menningar’. Félag
tínítara í Bandaríkjum sendi trúboða um íslenzkar ný-
lendur og lagði all-mikið fé fram til þess að útbreiða
kenning sína. Olli það sundrung mikilli og varð af
langvarandi ófriðr. Við allt þetta átti „Sam.££ í höggi.
Við það hlaut hún samkvæmt köllun sinni að sjálfsögðu
að berjast uppá líf og dauða. Á öllum þessum svæðum
er nú meiri friðr en áðr var. Menn eru farnir að átta
sig og skipa sér í fasta flokka eftir sannfœring. IJng-
œðisháttrinn er minni, en þroskinn að því skapi meiri
hjá mönnum. Almennt er nú meiri lotning fyrir helgi-
dómum trúarinnar, og verðr það æ meir með aukinni
menntun. Menn eru að læra það, að skipa sér undir
merki og virða hver annars merki, enda þótt ólík sé.
Þannig er t. a. m. með Lúterstrúarmenn í í kirkjufélagi
voru og Únítara. Milli þeirra flokka hlýtr að vera