Nýi tíminn - 12.05.1949, Blaðsíða 3

Fimmt’jdagur 12. maí 1949.
NÝI TÍMINN
8
Alvarlegir atburðir geta
stundum haft á sér broslegar
hliðar.
Þótt allir sannir íslending-
ar hafi verið lostnir óhug og
heilagri gremju yfir fram-
ferði Alþingis í sambandi
við afgreiðslu þess á Átlanz-
hafssáttmálanum, munu
margir hafa brosað í kamp,
er þeir heyrðu hina vesal-
mannlegu framkomu utan-
ríkisráðherrans frammi fyr-
ir hinum vestrænu húsbænd-
um, er téður sáttmáli var
undirritaður í Washington.
Þar stóð þessi fulltrúi
Ameríkuagentanna klagandi
yfir því, að einhverjar
stympingar höfðu orðið í
nánd við þinghúsið í þann
mund, er verið var að vinna
þar innan dyra hið öþokka-
legasta verk, er þar hefur
verið framið.
Það er náttúrlega ekki
neitt hlátursefni út af fyrir
sig, þótt fulltrúar þjóðarinn-
ar í íramandi löndum geri
sig að fíflum frammi fyrir
öllum heimi. En í þessu til-
felli getur íslenzka þjóðin
huggað sig við það, að fyrr-
nefndur ráðherra var ekki
að reka hennar erindi né
fara með hennar umboð.
Þess vegna getur hver sann-
ur íslendingur leyft sér
þann munað, mitt í óham-
ingju sinni, að brosa að ves-
almenninu, Bjarna Benedikts
syni, sem hleypur klagandi
til sinnar amerísku mömmu,
þegar hann veit, að hann
sjálfur hefur þverbrotið all-
ar leikreglur gagnvart sinni
eigin þjóð.
Henn rninnir að þessu leyti
á óknyttastrák, sem hefur
komið sér út úr húsi hjá
leiksystkinum sínum og
hleypur 'til mömmu sin-nar
og' vælir:
Krakkarnir voru að stríða
mér mamma, komdu og
lúskraðu á þeim.
En hvernig ætli að Amer-
íkumamma snúist svo við
klögumálum þessa vand-
ræðabarns síns? Er líklegt,
að hún hlaupi upp til handa
og fóta, taki neyðarkallið
hátíðlega og geri út leiðang-
ur Bjarna Benediktssyni til
verndar?
Eg held ekki. Þeir reikna
allt í stórum mælikerum þar
vestra og þeim finnst frá-
leitt taka því að eyða stór-
um skoturn á litla fugla.
Þeim stendur svo hjartan-
lega á sama um það, þó
Bjarni Benediktsson fái
hjartslátt, að þeir láta sér
ekki einu sinni.koma til hug-
ar að létta þjáningar þess-
arar hrelldu sálar á hinn
minnsta hátt, svo lengi sem
það á ekki beina samleið
með þeirra eigin hagsmun-
um. - . ■•
Mér þykir því líklegt, að
Amríkumamma hafi sagt við |
þetta sitt vandræðabarn: j
Farðu og stattu þig strákur.
Þér þýðir ekkert að vera að
skæla frarnan 1 mig.
Hið eina, sem hugsanlegt
væri að Bjarni hefði upp úr
sínum klögumálum,, v£éri
það, að Amríkumamma færi
kannski að efast um að
nokkuð væri við hann tjónk-
andi og tæki að svipast um
eftir öðrurn dugmeiri í hans
stað.
Og ekki er nú mjög senni-
legt, að Amríkumamma, sem
horfir upp á það með vel-
þóknun, að negrar eru teknii
af lífi í hennar heimahögum
án dóms og laga, taki þaó
mjög lrátíðlega þótt hún
heyri um einhverjar stymp- j
ingar hér úti á hjara lreims.
Jafnvel við íslendingar
höfum nú upplifað annað
eins eða eitthvað svipað, en
enginn hefur orðið eins frum-
legur og Bjarni Benedikts-
son, að hann ryki til útlanda
og klagaði út af meintum ó-
,rétti. Enda hefur líklega
enginn aðili hérlendur þótz
eiga jafnvolduga að utan
landssteinanna.
Ég man svo langt, að þegar
Tryggvi heitinn Þórhallsson
rauf þingið fyrirvaralaust
1931 urðu Sjálfstæðismenn
öskuþreifandi vondir, og
vildu óðir og uppvægir kasta'
Framsóknarmönnum í Tjörn-
ina. En með því Framsókn-
armenn höfðu engan áhuga
á slíku baði og voru auk
þess miklu tindilfættari þá,
en þeir eru nú, þá sluppu
þeir undan Tjarnarbaðinu
inn í ráðherrabústaðinn.
Ekki klöguðu þeir þó yfir
þessum aðförum á erlendum
vettvangi, svo vitað sé-, að
minnsta kosti var slíkri um-
kvörtun aldrei útvarpað. Þó
eru Framsóknarmenn taldir
allra manna kvartsárastir,
svo sem kunnugt er.
Ekki hefur þess heldur ver-
ið getið, að nokkur, hvorki
opinber eða óopinber aðili,
hafi klagað yfir atburðun-.
um 9. nóvember 1932, fyrir
erlendum aðilum..
Á velmektardögum naz-
ismans óx upp í Reykjavík.
flokkur manna, sem gerðii
sér það til dægradvalar að
sitja fyrir friðsömum borg-
urum og gera árás á þá úr
launsátri. Menn þessir köll-
uðu sig þjóðernissinna. Gáfu
þeir út blað og höfðu þar
uppi miklar ráðagerðir um
mannvíg í stórum stíl, með-
al annars höfðu þeir við orð
— að brytja Jónas frá Hriflu
niður í spað og salta svo spað-
ið niður í tunnu.
Menn þessa kölluðu for-
ystumenn Sjálfstæðisflokks-
ins þá: — Únga menn með
hreinar hugsanir. Kröfur
þær, er Sjálfstæðisflokkur-
inn gerði til hreinleika hugar
farsins, voru nú ekki hærri
í þá daga . . Ætli að nokkr-
um finnist sennilegt, að þær
hafi hækkað síðan?
Engum mun þó hafa hug-
kvæmzt að klaga þessa þjóð-
hættulegu menn fyrir erlend-
um aðilum. Þetta var algjört
innanlandsmál, sem við urð-
um að leysa sjálfir.
Það er náttúrlega ákaflega
sorglegt, ef það er satt sem
maður hefur heyrt að for-
sætisráðherrann okkar skuli
njóta svo lítillar kvenhylli,
að stúlka skuli láta sér detta
í hug, að löðrunga hann, en
þó held ég að það þurfi ekki
að verða neitt utanríkisklögu
mál.
Við átturn einu sinni for-
sætisráðherra, sem laust
þingbróður sinn kinnhest
inni í sjálfu þinghúsinu. Eng
inn klagaði þó yfir þessu
fyrir útlendingum. En ráð-
herrann var montinn af sínu
verki og stærði sig þar af.
Og flokksbræður ráðherrans
voru jafnhreyknir af sínum
ráðherra eftir sem áður.
Það vantar svo sem ekki,
að við íslendingar höfum
eldað grátt silfur hverir við
aðra á stundum, þó við höf-
um hinsvegar kunnað þá
háttvísi að ganga ekki klag-
andi út af slíkum hnipping-
! um frammi fyrir framandi
þjóðum.
Það er auðvitað ákaflega
sorglegt, að rúður skuli hafa
brotnað vegna stympinga í
þinghúsinu. Vafalaust er bú-
ið að bæta hinar brotnu rúð-
ur þinghússins fyrir löngu.
En það er ekki búið að bæta|
fyrir það brot, sem meiri-
hluti Alþingis framdi gagn-
vart þjóð sinni daginn sem
rúðurnar. brotnuðu.
Og hver þorir að efast um
það, að þeir sem brutu nið-
ur hlutleysishugsjón og frið-
arvilja þessarar þjóðar muni
fá harðari dóm frammi fyrir
dómstóli sögunnar en hinir
sem rúðurnar brutu.
Annars ætti enginn að
ergja sig yfir því, þótt Bjarni
Benediktsson hlypi klagandi
vestur til ^AmríkumÖmmu.
Okkur finnst það að vísu
leitt, þegar fulltrúar þjóðar-
innar, gera sig að fíflum
frammi fyrir erl. aðilum.
En' fyrrnefndan erl. aðilum.
ar enginn sannur íslendingur
sem fulltrúa sinnar þjóðar.
Hann er í þjónustu framandi
afla, fjandsamlegra íslenzk-
um sjónarmiðum. Okkur má
því í léttu rúmi liggja, þótt
framkoma hans verði sem
hæðilegust í augum þeirra
manna, er hann hefur leigt
starfsorku sína. Frumhlaup
hans í Washington mun því
eiga eftir að verða mörgum
íslendingi hláturséfrti. Löngu
eftir að íslenzka þjóðin hef-
Ur dagbók
----nóvember: Elzta stúlkan
er að læra 4. hefti landafræð-
innar. Þetta er snotur telpa og
hefur sérstaklega þýða rödd.
Ég hlýði henni yfir kaflann um
Alþingi. Hún kann vel, veit að
Alþingi býr til lög, hvað kjör-
dæmin eru mörg, þingmennirnir
margir, o. s. frv.
Ég hef engu við orð bókar-
innar að bæta og er að víkja
að öðru efni. En telpan segir
undur þýðlega í óspurðum
fréttum: „Það ætti að hengja
alla kommúnista.“
„Langar þig til að gera það
sjálf, eða láta aðra gera það?“
spyr ég.
Hún ypptir öxl'um og glottir,
en ég Iýk við spurninguna, sem
ég var hálfnuð með: „Vitið þlð
hvar forsetinn býr?“ Krakk-
nrnir vita það, þeir vita líka,
hvað kóngurinn í Damnörku
heitir og liafa séð mynd af
sænska kónginum, honum, sein
er svo gámall, en ber ellina
svo vel. Ilann er meir að segja
í boltalcik, karlinn. Svona er
hollt að vera úti og iðka íþrótt-
ir —.
Kennslustundin er úti. Ég
botna ekkert í þessu. Litla
stúlkan, sem lætur sig dreyma
um að hengja menn, sem hún
heí’ur aldrei séð, á mjög prúð-
mannlega foreldra. Svona orð-
bragð tíðkast ekki á heimili
hennar.
— — marz: Landafræðitími.
Ég segi: „Þið verðið að reyna
að muna firðina. Hugsið ykkur,
ef þið væruff að bíða eftir „Esj-
unni“ og lieyrðuð skipafréttirn-
ar í útvarpinu. Hvaða gagn er
að því að vita að „Esjan“ er
á Siglufirði, ef þið vitið ekki,
hvar Sigluf jörður er ? Þið ættuð
reyndar að lilusta á iniileitdu
fréttirnar í útvarpinu, þaff er
alltaf í þeim einhver fróðleikúr
um Iandið“
„Það geri ég, og ég Ies líka
fréttir í blöðunum,“ segir einn
drengjanna. Ég veit, að hann
segir satt. Hann veit ýmislegt
um ný skip, íþróttamenn, tafl-
menn o. fl.
Laglegá stúlkan með þýðu
röddina segir: „Ég les líka
blöðin. Ég les um pólitík í
blöffunum.“
Þarna kom það! Ég þarf
ekki 'að efast um, að telpan
segi satt. Hvaðan hefði annars
átt aff seytla mannhatur inn í
huga hennar?
„Þegár þið eruð orðin stór,
ættuð þið að ferðast um landið
að vorlagi. Engin skemmtun
jafnast á við það. Landið okkar
er svo fallegt.“
— — marz: „Nú skulum við
ur afmáð óþurftarverk þessa
manns, mun verða til þess
vitnað, sem sígilds dæmis
um það hvernig lítilsigldir
menn geta auglýst smæð'
sína átakanlega, ef að þeir:
ætla að reyna að leika mik-
ilmenni.
Skúli Guðjónsson.
ekki skrifa stafsetningarstíl,
heldur vísur:“
„Þaff er líkt og ylur í
ómi sumra braga.
Mér hefur hlýnað mest á því
marga kalda daga.“
„Hafið þið ekki fundið þenn-
an yl ?“
Þau svara: „Nei.“
„íslendingar hafa alltaf fund-
ið þennan yl, þið hljótið þá að
vera fyrstu manneskjurnar,
sem finnið hann ekki.“
Þau brosa.
„En er samt eklii gaman aff
Ifunna „Sólskríkjuna?“ Reynið
þið að syngja hana, þegar fer
að vora. Ég er viss um, að þá
finniff þið þennan yl, sem Þor-
steinn er að tala um í vís-
unni.“
30. marz: Við hlusíuðum á há-
degisútvarpið. „Þeir ÞORA það
ekki þeir VITA, að þjóðin er á
móti þeim,“ sagði fólkið í bað-
stofunni.
Bjartsýni þess sefaði ótta
minn. Eftir skólatíma gekk ég
langt fram í dal og hugsaði
mest um það, hvernig ég ætti
aff haga kennslunni næstu daga.
Á morgun eru biblíusögur.
Farisear vorra tíma halda því
fram, að kennarar vanræki
kristin fræði í skólum. Hvers
vegna ættum við ekki að kenna
boðorðin með glöðu geði? Aldr-
ei gleymi ég því, þegar ég lærði
fjórða boðorðiff: „Heiðra skaltu
föður þinn og móður, svo að
þér vegni vel og þú verðir lang-
lífur í landinu, sem drottinn
guð þinn gefur þér.“
Þá varð mér í fyrsta skipti
ljóst, að við börnin áttum að
erfa landið. ÉG var meðal
þeirra, sem áttu aff erfa landið.
Mér hitnaði af undrun og eftir-
væntingu.
Ég Ias ekki dagblöðin á þeim
aldri. En kvæði kunni ég í
tugatali og í boðorðunum lærði
Framhald á 7. síðu.
Aðalfundur
Verkðlýðsfélags- ;
fns Jöknls, j
Hornafirði
Verkalýðsfélagið Jökull, Höfn
í Hornafirði, hélt aðalfund sinn
28. jan. s.l. Stjórn félagsins var
öll endurkosin og skipa hana:
Benedikt St. Þorsteinsson for-
maður, Óskar Guðnason, ritari
og Halldór Sverrisson gjaldkeri..
Þann 30. jan. s.l. var undir-
ritaður nýr samningur milli fé-
lagsins og útgerðarmanna í
Hornafirði, um kjör sjómanna,
en slíkur samningur hefur ekki
verið til þar áður. Hinn nýi
samningur er mjög í samræmi
við gildandi sjómannasamning
í Neskaupstað, að öðru leyti en
því, að hlutartrygging á bátum
er ’ engti, éri dragnotakjör
hækka úr 39% í 42% til sjó-
mairaa.