Nýi tíminn - 04.08.1949, Blaðsíða 5

Fkíimtadag'ur 4.. ágjiat 1949
Wtt TÍMINN

Af hverju eru þefr svo þöglír?
,
Af hverju skylau þeir vera] við lifsnauðsynlegar ffááiíarir: um
evo þöglir blaðamenn borgara
blaðanna um tillögur þær, sem
nýlega voru seítar fram hér,
um aðferð til þess að koma
upp orkuveri við Þjórsá og
stórri áburðarverksmiðju ? Það
hefur ekki heyrzt eitt orð um
iþessar íillögur í einu einasta
stjórnarblaðanna, ekki einu
sinni skammir eða háð, þær
hafa hvorki verið kallaðar
skýjaborgir né Lokaráð.
Hvað kemur til? Af hverju
eru skrifíinnar stjórnarinnar
nú svo þöglir? Skyldu þeir
engan áhuga hafa á sköpun
stóriðju á íslandi, nú þegar
síldin er svona hrapalega dutlr
ungafull við okkur? Skyldu
þeir ekkert hugsa fram í tím-
ann um gjaldeyrisöflun, jafnvel
þótt erfiðleikarnir séu miklir
nú? Hvað veldur?
Það væri sannarlega fróðlegt
að gera sér nokkra grein fyrir.
orsökunum. Og við fljóta at-
hugun koma menn auga á
tvær, sem báðar eru þess eðlis,
að þjóðinni er hoit að staldra
við og athuga þær nánar.
Erlezidlr valdhaÍÆr
baitaa Islesidingam
ftbmðarframleiSsIii
að hindra css í því acT virkja
auðlindir vcrar.
Skriffinnar . stjcrnarflckk-
anna vita skömmina upp á
flokka sina, Þeir vita að Jhald,
Framsókn og Alþýðuflokkur
hafa. sameiginlega selt erlend-
um einokunarhringum í hendur
valdið yfir þvi hvað Islending-
ar aðhafist 1 sínu eigin landi.
Og þeir hafa enn ekki komið
auga á hvaða lýgi þeir eiga
að bera á borð fyrir almenning
til þess að afsaka yfirgang
einokunarhringanna gagnvarí |
Islendingum.
En hvað segir þjóoin um
það að sjá þessa flokka þrjá
opinbera að því að setja þjón-
ustuna við erlenda auðhringi
ofar fríuanti ða, rhagsimui um og
djörfustu di-aumsjónum ís-
Ienzku þjóðarinnar?
atvinnulíf vort á ný og
kyrkja framfarirnar og þarmeð
vonir þjóðarinnar um batn-
andi lífskjör, þá þarf ís-
len^k alþýða að rísa upp og
víkja. þessum stjórnarflokk-
um til hliðar, næst þegar þeir
leita á náðir kjósenda.
Eigi að hugsa um hag þjóð-
arinnar, — eigi að hafa hags-
muni íslands fyrir augum, en
ekki einkahagsmuni erlendra
einokunarhringa, þá verður
alþýðan sjálf að ,taka forustu
þjóðarinnar í sínar hendur.
j Hagsmunir alþýðunnar og hug-
sjónir þeirra stórhuga braut-
ryðjenda, sem í byrjun þessar-
ar aldar dreymdi um stóriðju
í krafti fossorkunnar, — hags-
munir hennar og hugsjónir
þíérra. eru eitt.
Og ftuðmesr. Keyfeja-
víkttr búasf ekki vsð
að græða sjálfir á
Það slær þ-ögn á skriffinna
stjómarflokkannai við að sjá
lagðar fram ýtarlega till. um
:útyegun gjaldeyris til þess að, valdakáku, sem annars éru
Svo getur vel verið að önnur
orsök bætist við, til aS valda
þögn stjómarblaðanna úm á-
burðarv erksmiðjun a og stór-
virkjun í Þjórsá.
Þeir auðmenn núverandi
koma upp stóriðju og áburðar-
útflutningi. Stjcmarflokkarnir
vita sem sé upp á sig skömm-
ina:
Þeir hafa ísland í hlýðnis-
afstöðu við erlenda valdhafa.
ísland má nú ekki byggja sér
verksmjðju cg reka hana í
krafti fossorku sinnar, nema
ga»ðingar Fjárhaguráðs, búost
ekki .við. að græða á þessari
verksmiðju sjálfir. Það er aug-
ljóst mál að 30 þúsimd smá-
lesta áburðarverksmiðja vérðuri
ao vera þjóðareign. Það er ein-
vörðungu þjóðarheiidin, sem
græða mvndi við þa.ð að ráðist
væri í slíka síóriðju. Það yrði
fá leyíi hjá hinnm erlendu yfir-i ks-ra þjóðin, sem fengi betri
boðurum, sem Ihald, Frarr.sókn' afkomu við slikar framkvæmd-
og Aiþýðuf’okkur hafa ge.fið' !r’ Þa er slriljanlegt að
valu yfir aðgerðum íslenzkui áhuginn veroi lídll lijá stjórn-
| arflokkunum, blöðum þeirra og
Nío kórar með
323 félagsmönnum
Landsamband blandaðra
kóra hélt 10. ársþing sitt dag-
ana 18. og 19. júní s. 1. Þingið
sóttu 11 fulitrúar, 1 félagafor-
menn og 5 söngstjórar auk
stjómar sambandsins. Forseti
þingsins var Kristmnndnr Þor-
leifsson.
Á liðnú starfsárf varð sam-
bandið tíu ára og hélt upp á
afmæiið rr.eð kj nningarsam-
komu á aímælisdaginn, 5. des-
ember s. 1.
.i Níu kórar eru í sambandinu
með samtals 333 félagsmönn-
um.
Að tilhlutun sambandsins gaf
bókaútgáfan Norðri út 1. hefti
af söngvasafni L. B. K.
I stjóm L, B. K. vopu kosnir:
Edvald B. Malmquist, formað-
ur; Steindór Björnsson ritari
og Ágúst H. Pétursson, gjald-
keri.'
í Landssambandi blandaðra
kóra eru þessi félög: Iíantötu-
kór Akuieyrar, söngstj. Björg-
vin Guðraundsson, formaðui
Jón Júl. Þorsteinsson; Kirkju-
kór Borgarnes, söngstjóri Hall-
dór Sigurðsson, form. Símon
Teitsson; Samkór Eeykjayíliur,
þjóðarinnar.
Bjarni Benediktsson viður- skriiiinnskustofnúnum.
kenndi þessa hlýðnisafstöðu j Win er enginn gæðingu
Marshalldaginn 3. júlí, er haim Fjarhagsráoi.
sagði að áhurðarverksmiðjan I
rnætti „nokkurri andstöðu frá mr á m.unnhörpum, þá var hægt -maður Gísli ^
hálfu sumra samstarfsland- að athuga um það. Þá liefci SunnnLórlan, Isafiiði, söngotj.
verið haldinn fimdur um málið jJónas Tómasson, forrnaðar Ól-
s„r.i c-rrn Pvi-s cóijafur Magnússon; Smtgíélagið
j.,Efarpa,“ Reykjavík söngstjóri
'Jan Moravek, formaður Rcin-
Framséknarstjérn á fjármagns-
dreifingunni
Það er eftirtektarvert dæmi um blindni í sjálf sín sök,
þegar Framsóknarflokkurinn er að kvartá um að fjár-
magninu sé ekki dreift til Iandsmanna, eins og hentast
væri uppbyggingu atvinnulífsins, heldur lendi til auðmanna
Reykjavíkur í allt of ríkum mæli. Orsökin til þess að at-
vinnutækin lenda í allt of íúkum mæli í auðmannahöndum
er einmitt sú fjármálastefna Landsbankans, sem Fram-
sókn gengur fremst í að framkvæma og styðja.
Skal að gefnu tilefni rifjuð upp afstaða Fram-
sóknar um úthlutun hinna 30 nýsköpunartogara.
Samtímis því sem Sósíalistaflokkurinn baröist fyrir
kaupum á bessum togurum, var af hans hálfu hafin bar-
átta fyrir því að tryggja verulega góð lánskjör, er gerðu
iíka hinum fátæku bæjarfélögum kleift að kaupa sér tog-
ara í fyrsta sinn. Eftir að Nýbyggingaráð hafði háð langa
baráttu við Landsbankann, kom loks út úr þessum tillög-
um frumvarpið; er varð að lögum um Stofnlánadeild sjáv-
arátvegsins.
En hver var afstaða Framsóknar til togarakaupanna
og fjárútvegunar til þeirra?
Hún var sú að það skyldu ekki keyptir fleiri togarar
en ríkisstjórnin gati þá selt samstundis. Með öðrum orð-
um: Það hefðu orðið auðmenn Reykjavíkur einir, sem
befðu haft efni á að kaupa nýsköpunartogarana.
Eftir að þessar tillögur Framsóknar, sem hefðu hindr-
að bæjarfélögin í að eignast togara, voru felldar, kom svo
til baráttunnar um Stofnlánadeildar-Jögin. Landsbankinn
barðist gegn þeim lögum eins og hann gat. Hann vildi
ekki una því að vera skyldaður til að lána 75% lán til 15
—20 ára gegn 2% vöxtum, en slík lán þurftu bæjarfélögin
úti á iandi að geta fengið og meira til, ef þau áttu að geta
keypt nýsköpunartogarana.
Framsókn studdi Landsbankann eins og hún gat,
barðist gegn þessum lögum eins mikið og liún þorði.
*
En þrátt fyrir allt, — hafðist þetta fram á endanum
og auk þess,10% ríkislán til viðbótar, einmitt fyrir frum-
k\-æði atvinnumálaráðherra Sósíalistaflokksins, einungis til
handa hinum fátæku bæjarfélögum úti á landi.
Og á grundvelli þessarar baráttu allrar gegn því f jár-
málavaldi, sem vildi hindra svo góð lánskjör, að fátæku
bæjarfélögin gætu eignazt togara, tókst að tryggja 10
nýsköpunartogara út á land til bæja, sem ekki höfðu áður
haft slíka togaraútgerð.
Það var Framsókn, sem var ötulasti stuðningsflokkur
þess afturlialdssama fjármálavalds, sem veldur styrkleika
Reykjavíkurauðvaldsins. Og þetta er líklega ekki vegna
þess að Framsókn sé svo áfram um að efla Reykjavíkur-
auðvaldið, heldur vegna þess að aðalleiðtogi þess flolcks
í fjármálum, Eysteinn Jónsson, er svo skammsýnn 1 slík-
anna , og
aðeins það, sem
geirsson áðn
á Alþhigi,
Áðnr þurftu íslendingar .að
fá leyfi dansks konungs og
dansks ráðgjafa til þess að
ráðast í’ ákveðnar framkvæmd-
staðíesti þar með
jf „
ici*. Ha .í-vxj- i
hafoi meðgengið ]nú
Hefði það verið innflutning-isöngstjóri Páll Kr. Pálsson, for -um ráðstöfUnum að hann sér aldrei livaða afleiðingar á
i—*--- Guðmundsson: .
kveðnar aðgerðir hans haia og skammast þvi ynr afleid-
inguniun, þótt hann sé sjálfur einn frumkvöðull orsaka
þcirra.
Framsókn fjasar um nauðsyn dreifingu fjármagnsins
til ýmissa staða á landinu — og slíkt er þjóðarnauðsyn.
tg verður aðeins framkvæmd með þvi að
tií staða/þar sem svo að segja enginn auð-
u»Su stöðurn, E'.’3 ekki sé
alað um, ef það hefðu verið
jbííar:
En að undirbúi
| ú áburði, unnum
; lenzkra fossa, f;
miíljónir króna á
. uí
úr
fiutnir
tii
I, ardt Reinhardtsson; Söngfé-
lag;■> „Hú>iar,“ Reykjavík, Söng
stjóri Garðar G. Víborg, form.
Björn Helgaso:
rk
CIllT
En slík dreifins
n'l-
íhgstj.
ir. kemur það heiíds vla-lhaldinu ottó Guðjónssor.. ícrmaðúr Jó-
Það sveið mörgum sár.t og við? Að, h Toa Tja’.dcyrinn, han'nes' G. Jóhau r.cs30h.; Tón-
um það kvað Fornólfur: begar búio v: gera þc-t.a, listarlíórinn, Eeyl ■'iví!:, söug-
„Sárt er onn áð sjá á það. — það cr. g >mi-3,; scgia' stjóri dr. Victor ■ Urbá'nt- ]
sér í riiál vor' blanda heildsaiarn'r, ’— ei SÖ kijgga schitsctf, fönnáðu Ólafur - r-j
aðra þjóð, séni einginn bað um hvérnig skaíli z kana gj2’.d- "r!mRECrlnf Vtól v, nns:I*. r
cf-ni vor cð klanca.“ . eyrihn og TY^ fí 1 ' -ririvpo } ’■' Ve?tmannaé3'3um. nú soTe'-1
Og nú er. sú ríkts'stjórn. sc-m hu'-gsun — b að get
svíkin vár'til valcla ýfír íslandi séo mfr, ao þ eirra' c - j
4. febr. 1947,.— þeir flokkar, Og 'gcri íi ; '
.kórar i EainbauCin; : . ú-. j ?• tarts
sem svikið hafa þjóðina, — ‘gerir enginn þao. I a-jgeröi, , 5 # . ir vegna ckort? a söhgstjófa,
búnir 2.3. koma því svo fyrir Islenzkrar al] U I . ■ “ en úr ]nrí rrettist i sfárfs'árinú.
að eriendar ’þjccir, sem engan pola enga oic . Ef íí Nú er aðeins einn kór án söng-
rétt hafa til þess-að rá.oa má!- greipar. erie nclra emönunar •: gticra.' en vojiir standa til að
um vorum, eru með „andstöoú1 hringa eiga eklvi að lySíjast: hann fáist.
þess
vilii
nai
lun ei
gna c
Lllíksfoc
„Timimr*
leiðinga, áor.v
svo þjóðinni
gert til þes-'
YYx fjárm'álapólitík er því nauðsynleg þjóðinni
• andstæð allri. „heilbrigðri bankapólitík“ og
Landsbr.nkinn eðlilega á móti henni. Og
.-.ikans er boðorð Framsóknar. Frá þröngu
iiði er eðiiiegt að lána þeim, sem peningana
þýðir að safna auðnum þangað sem auðurinn
feykjEÁnlíurauðvaldsins), — en láta fátæktina
mrtu frá stoðvunum, þar sem fátæktin er
a skoiiis á fjármagni méðal annars..
; retti að' átfea sig á sambándi orsaka og af-
ifar raeir um þessi mál og segja
nálr.iáostr.fanir Framsókn hefur
bæjaríélögunum hina 10 togara>
áö
tjar
vgja
- sem koma eiga 1951.