Nýi tíminn - 07.06.1956, Qupperneq 2
101*1 i
■x'iw&i — mw\ú"; riM
2) — NÝI TÍMINN — Fimmtudag’ur 7. júni 1956
Það er s!e!na Mþýðabandalagsins að
færa hagsmunabaxáitu vinnandi stéttanna
inn á Alþingi og tryggja, að landinu verði
stjórnað með hag og heill alþýðunnar og
þjjóðarheiidarinnar fyrir augum.
Þess vegna vill Alþýðubandalagið
sameina alla alþýðu, öll þjóðholl og írjáls-
lynd öíl um eftirfarandi stefnuskrá:
I. GrundvallaraHgerHir
1. Mynduö sé ríkisstjórn, er vinni aö hags-
munum alpýðunnar í landinu, alhli&a eflingu
atvinnulifsins og fullu sjálfstceði landsins.
Samstarfi sé komið á milli ríkisstjórnar og
verklýössamtakanna um framkvæmd aðal-
atriðanna 1 stefnuyfirlýsingu Alþýöusam-
bands íslands, þannig aö verklýössamtökin
geti stutt slíka ríkisstjórn og stefnu hennar.
Ennfremur sé komið á samstarfi milli ríkis-
stjórnarinnar og samvinnuhreyfingarinnar,
bændasamtaka og allra annara aðilja í at-
vinnurekstri, viöskiptum og útflutningi, sem
þátt vilja taka í samstarfi um aö auka stórum
útflutning landsins, til pess aö tryggja pannig
afkomzi landsmanna og gengi peninganna.
2. Breytt veröi um stefnu í bönkunum,
þannig aö þeim veröi stjórnaö í þeim tilgangi
aö efla atvinnulífiö í landinu og þjóna hags-
munum almennings um íbúöabyggingalán o.
fl., en það veröi ekki höfuðatriðiö, aö þeir safni
gróöa. Vextir skulu því lágir af lánum til fram-
leiösluatvinnuveganna og til húsbygginga.
Tryggð sé breyting í þessa átt í sjálfu
bankakerfinu, m.a. meö stofnun seölabanka.
Einnig veröi stofnaöur banki verklýössamtak-
anna, er hafi svipaö hlutverk og t.d. „Ai'beid-
ernes Landsb.mk“ í Noregi.
3. Ríkiö taki í sínar hendur útflutning
sjávaraíuröa ; nánu samstarfi viö fiskframleið-
. endur- og eigendur (sjómenn og aöra aöila aö
útgerö). Sérréttindi í útflutningsverzlumnni
og einokunaraöstaða einstakra aöila sé afnum-
. in. Sjómönnum og útgeröarmönnum sé tryggt
rétt verö sjávarafuröa. — Unniö sé að því aö
auka stórum útflutning bæöi sjávarafuröa og
amiara útflutningsverömæta.
4. Rikið taki í sínar hendur ýmist beina yf-
■ irstjórn á eða eftirlit meö allri innflutnings-
veraluninni í því skyni aö koma áhallalausum
gjaldeyrisviöskiptum og tryggja landsmönn-
um sem hagkvæmast verö. Ríkið annist sjálft
verzlun meö olíur, benzín, kol, salt og bygg-
ingarefni. Ríkiö hafi sjálft einkasölur á ýms-
ura „iúxus,yöriun“ til ágóða fyrir ríkissjóö, ef
þær á annað borð eru fluttar inn.
II. UppfeygglMg
atvinvulífáíns
1. Stækkun landhelgsimsr
Reglugeröarákvæöum um hiö friðlýsta
svæði bátaflotans fyrir Vestfjöröum, Noröur-
landi, Austfjöröum og viö Vestmannaeyjar
veröi ÞEGAR breytt eins og tillögur hafa
veriö fluttar um á Alþingi. Stefnt sé að stækk-
un landhelginnar a.m.k. í 16 sjómílur frá
yztu eyjum og töngum og landgrunnið allt
lagt undir íslenzka lögsögu.
2. Togaxakaup- og smíði
Samiö sé um að kaupa erlendis og byggja
innanlands ailt aö 20 togara. Leitast sé viö að
fá hentug erlend lán til togarasmíöa, hvar
sem þau fást meö beztum kjörum og án póli-
tíski’a skilyröa. KappkostaÖ *sé að fá 15 af
þessum togurum smíöa'öa erlendis innan eins
árs, þannig aö þeir fyrstu geti komiö til lands-
ins haustiö 1957.
Togarar þéssir séu geröir út ýmist af ríkinu
eöa bæjarfélögunum frá hiniun ýmsu stöðmn
á landinu, til þess aö tryggja í senn atvinnu-
ÖRYGGI og atvinnu-JAFNVÆGI um land
allt. Af þessum nýju togurum séu a.m.k. 4
geröir út frá Vestfjöröum, 6 fi’á Noi’öurlandi
og 3 frá Austurlandi, þannig aö yfirvofandi
eyðing byggöanna í þessum landsfjórðxmgum
veröi stöövuö og aö nýju skapaö þar blómlegt
atvinnulíf. — Einstökum mönnum og félög-
um, er kaupa vilja nýja togara, skal og gef-
inn kostur á því.
3. Smíði vélbáfa
Smíði vélbáta (tré- og stálbáta) sé gerö að
fasti’i framleiðslugrein í nokknxm kaupstöö-
um og kauptúnum landsins og stefnt að því,
aö íslendingar smíöi alla sína fiskibáta sjálf-
ir. Hlúð sé aö skipasmíöi innanlands, svo að
hún veröi sem fyi’st samkeppnisfær viö er-
lenda.
Þegar sé lxafinn undirbúningur aö smíði 30
vélbáta af þeim stæröum, sem bezt henta út-
geröaraöstöðuhni víðsvegar um landiö.
4. Iðstaða útgexðannnas
Fiskvinnsluaöstaöa vélbátaflotans í öllum
útgei'ðarstöövum veröi aukin og bætt og aö
minnsta kosti einn staður á Mið-Vestui'landi
og tveir staöir á Vestfjöröum, þrír staðir á
Noröurlandi og tveir staöir á Austfjöröum
byggöir upp til móttöku á miklu rnagni af
togarafiski. Þar veröi reist hraöfi’ystihús, kom-
iö upp fiskhei’zlu, saltfiskvei'kun og fiskimjöls-
vinnslu. Hafnaraöstaöan veröi á slíkum stöö-
um gerö góð fyrir stór fiskiskip og þar veröi
fáanlegar allar nauösynjar til togarareksturs.
Fiskiðjuver veröi reist, svo aö urnxt sé aö
vinna úr ölium afla fiskiflotans innanlands.
Skulu þau ýmist vera bæjar- eða i'íkiseign eöa
rekin af samvinnusamtökum sjómanna og út-
geröarmanna og skila réttu veröi til þeiiTa.
Vextir af útgeröarlánum vei’öi stprlega lækk-
aöir og olíur, salt, veiðai’færi og aðrar náuð-
synjar útgeröarinnar útvegaðar á réttu veröi.
5» Efling lasdhússaðarás
Landbúnaöurinn sé efldur og aðgerðir allar
miðaöar viö þa.Ö tvennt, aö landbúnaöurinn
geti fullnægt þjóöinni um allar landbúnaöar-
vörur og aö líískjör og aöstaöa þess fölks, er
í sveitunum býx% sé ekki lakari en verkalýös-
ins viö sjávarsíöuna.
Lánsfjármagn til ræktunar og bygginga í
sveítum sé aukið og lánin veitt til langs tíma
með lágum vöxtum. Til þess að gera slíkt
kleiít skal m.a. sá helmingnr mótviröissjóös,
sem fai’a skal sem lánsfé til landbúnaö’arins,
renna sem óafturkræft fi-amlag beint í stofn-
lánadeild Búnaöarbankans (byggirigarsjóð,
ræktunarsjóö og veödeild).
fr. Efling íúmilts áðinaðar ©g rnyndnn
stóxiðja
Iönaöurinn sé efldur og sérstaklega gætt
þess aö hlúa vel aö þeim iðngreinum, er mesta
hafa þjóöhagslega þýöingu. Skal þess vel gætt
að tryggja nauösynjaiönaöinum hráefni með
sem lægstum tollum og án annarar óeðlilegTar
álagningar. Innanlandsmarkaönum sé ekki
spillt með óþöi’fum innflutningi.
Stutt skal að útflutningi íslenzki'a iönaö-
arvara.
Hi’aöað sé öllum íannsóknum á íslenzkum
hi’áefnum, sem hugsanlegt er aö nota til ís-
lenzks iðnaöar.
Öll stói’iöja á íslandi skal vera í eigu þjóð-
axinnar. Tryggja skal, aö Áburöarverksmiðjan
sé ótviræö eign ríkisins. Fiýta skal byggingu
sementsvei’ksmiöj unnar.
SkipuÖ skal sérstök stóriðjunefnd, sem með
aöstoö sérfræömga skal útbúa 10 ára áætlun
um þióun stóriöju á íslandi, um bezta hag-
nytingu vatnsorku og jaröhita, um hver ís-
lenzk hi’áefni og útlend veröi haganlegast nýtt
til íslenzkrai’ stóriðju.
1. Efling raforkuíxamleiðslumiar
Ráðist sé í rafvæöingu landsins í stórum stíl
bæöi til almennrar notkunar og meö stór-
iöiu fyi’ir augum. Gerö sé mn þá heildarraf-
væöingu skipaleg áætlun og hraöað fi’am-
kvæmd núveiandi 10 ára áætlunar:
a. Miöaö sé viö það, aö AustfirÖingar og
Vestfiröingar íái raforku eigi aöeins til heim-
ilisnotkunar og smáiönaöar, heldur og til stór-
iðnaöar. — Sæstrengur, tengdur kerfi Sogs-
virkjunarinnar — sé lagöur til Vestmanna-
evja. — Orka Þiöriksvallavatns, Fossár á-Snæ-
fellsnesi og Andakílsárfossa sé fullnotuö og
orkuver tengd aman til þess aö tryggja byggö-
um Mið-Vestui’lands næga raforku. — Orku-
verin Noröanlands veröi tengd saman óg véla-
kostur þeiri’a aukinn, til þess aö þégar virkjaö
afl þeirra notist til fulls.
b. Virkjun Efi’i-Sogsfossa sé hafin tafar-
laust til þess aö koma í veg fyrir yfiivofandi
rafmagnsskor'; Suövesturlands og fullnægja
hi’áövaxandi rafoxkuþörf þar.
c. Hafixm sé undirbúningur aö virkjun
Þjórsár, bæöi tækilegur og fjái’hagslegur og
stefnt að stórvirkj un þar, er í senn geti orðiö
grundvöllur stóriðju og jafníramt látiö raf-
orkuverunum víöa um land viöbbtarafl í té.
111» IIagsmiBjaa-9 isaeiiít-
. iiignp9- ©g maiGM- *
rétttedauiál
1. VmmlúMt á gismdvcMI xéfiQætis
í gaxð alþýðu
Uxmið sé aö því aö tryggja vinnufi’ið í land-
inu á grundvelli batnandi kjara alþýöunnar
vegna aukinnar frmleiöslu, bættx*ar skipu-
lagningar þjóöarbúskaparins og minnkandi
gróða auövaldsins. Staöiö sé á móti géngis-
lækkun, kaupbindingu og öðrum kúgunarráö-
stöfunum gegn verkalýö og launbegum öllum
og unniö skipulega aö því að hindi’a fi’ekari
vöxt dýrtíðarinnar meö gagngerum ráöstöf-
unum gegn hverskonar braski og þeirri hams-
lausu gTóðasöfnmi, sem átt hefur sér- staö
undanfarið.
Meöal annars sé mmið aö því að stööva dýr-
tíðina, draga úr of þungum álögum á almenn-
ing' og tryggja i’ekstur atvinnuveganna með
eftirfarandi ráðstöfunum:
a. Gróði bankanna, sem nú er árlega 50
til 60 milljónir króna, sé annaö hvort
minnkaöur stórum eöa þeir látnir skila
miklu af honum aftur.
b. Gróöa olíuhi’inganna, sem nú er áætlað-
ur um 40 milljónir kxóna á ári, sé létt
af framleiöslunni meö þjóönýtingu olíu-
verzlunarinnar (sbr. I. 4.).
c. Sparnaður sé tekinn upp í í’ekstri í’íkis-
ins og ríkiö inxxheimti ekki meira í toll-
um og öörmn álögum á almenning en
brýna nauðsyn ber til.
d. Milliliðagróöi sé ýmist skattlagður í
stórum stíl eða afnuminn.