Fréttabréf Ættfræðifélagsins - 01.04.2000, Qupperneq 11
Afkomendur Helga Helgasonar, tónskálds, í Ameríku
Um síðustu aldamót var áberandi maður í bæjarlífinu í
Reykjavík og víðar, Helgi Helgason, tónskáld. Helgi var
fæddur 23. janúar 1848 og dó þann 14. desember 1922 að
því er segir í Islenskum æviskrám Páls Eggerts Ólasonar.
Foreldrar hans voru Helgi Jónsson, fæddur nálægt 1810,
hann var trésmiður í Reykjavík og kona hans Guðrún
Jónsdóttir. Helgi var úr Mývatnssveit en Guðrún var
Amesingur.
Helgi Helgason er í dag þekktastur fyrir tónsmíðar sínar.
Eftir hann er til dæmis lag sem allir kunna: Öxar við ána...
og mörg fleiri tónverk, sem ég því miður kann ekki að
nefna. Helgi hafði fádæma mikinn áhuga á tónlist og fór
oftar en einu sinni til Kaupmannahafnar að læra
hljóðfæraleik og tónfræði. Hann lærði á fiðlu og
lúðrablástur og stóð fyrir fyrstu opinbem tónleikum á
Islandi, þegar lúðraflokkur hélt tónleika á Lækjartorgi
einhvem tíma nálægt síðustu aldamótum (sem voru ekki
um síðustu áramót!).
Helgi lagði gjörva hönd á margt, meðal annars var hann
trésmiður, kaupmaður, slökkviliðsstjóri og söngstjóri. í
Islenskum æviskrám er þess getið, að Helgi hafi smíðað
orgel, sem verið hafi á sýningu í Reykjavík 1883 og hann
hafi fengið verðlaun fyrir. Gaman væri að fá nánari
vitneskju um það.
Kona Helga var Guðrún Sigurðardóttir (f. 19. des. 1849) úr
Þemey. Foreldrar hennar voru Sigurður Arason, bóndi þar
og kona hans, Gróa Oddsdóttir. Sigurður var Húnvetningur
en Gróa var af Alftanesi.
Helgi Helgason og Guðrún Oddsdóttir áttu 8 böm, sem
samkvæmt sömu heimild og áður voru þessi: Helgi
Sigurður, tónskáld í Vesturheimi, bjó í Seattle eða þar í
grennd; Gróa, kona Sigurðar Magnússonar guðfræðings í
Reykjavík; Guðrún, f. m. hennar var Eiríkur Bjamason,
jámsmiður í Reykjavík og s. m. var Sigurður Sveinsson
kaupmaður í Reykjavík; Ingibjörg, kona Einars Teitssonar
verslunarmanns, þau settust að í Bandaríkjunum; Sofía eða
Soffía, kona Egils Jacobsen kaupmanns í Reykjavík, rak
síðar verslun með Lillian Teitson, systurdóttur sinni, við
Sóleyjargötuna í Reykjavík; Hannes, trésmiður í Reykjavík
og loks Helga, kona Einars Hermannssonar prentara. Því
miður er ég ekki fróður um þessa ætt og get því litlu við
þetta bætt. Vafalaust era margir félagar Ættfræðifélagsins
mér mun fremri hvað það varðar.
Hins vegar hefur rekið á fjörur mínar dálitla vitneskju um
nokkra af þeim sem settust að í Vesturheimi. Helgi
Helgason, tónskáld, fór til Bandaríkjanna 1902, en kom
aftur 1914. Hins vegar flentust tvö böm hans þar vestra,
þau Helgi Sigurður og Ingibjörg. Helgi S. var eins og áður
sagði tónskáld eins og faðir hans. Ekki kann ég að greina
frá verkum hans á því sviði og verð reyndar að játa á mig
vanþekkingu hvað hann varðar eins og fleira. Um
Ingibjörgu og Einar og afkomendur þeirra er mér hins
vegar kunnugra. Þau virðast hafa farið vestur um haf eftir
1914, allavega er þeirra ekki getið í Vesturfaraskrá. Þau
áttu tvær dætur, Lillian og Evelyn. A þeim var allnokkur
aldursmunur. Lillian var fædd 1906, en fór til íslands og
rak verslun með Soffíu, frænku sinni, eins og áður sagði.
Yngri dóttirin, Evelyn, var fædd 1920 í San Francisco.
Hún bjó alla sína ævi vestanhafs og hefur líklega aldrei
komið til Islands.
Eftir að þau komu til Bandaríkjanna tóku þau Einar og
Ingibjörg upp nafnið Teitson, sem var að sjálfsögðu
lítilsháttar einföldun á föðurnafni Einars. Dæturnar báru
því Teitson nafnið. Einar yfirgaf konu sína og böm og
gerðist trúboði í Bandaríkjunum. Ekki veit ég hvaða
trúflokki hann þjónaði.
Lillian mun hafa verið ógift, en Evelyn giftist manni að
nafni Thomas William Tate. Hún hét því eftir giftingu
Evelyn Tate. Þau hjón eignuðust 3 börn: Richard William
Tate, f. 4. 9. 1942, dáinn sama dag; Linda Jean Tate, gift
Lyon, f. 28. febrúar 1944, fasteignasali í Las Vegas og
Susan Ann Tate, gift Wilson. Böm Lindu af fyrra
hjónabandi eru Kenneth Wayne Johnston, f. 7. mars 1964 í
Las Vegas, ógiftur og bamlaus bifreiðarstjóri í Las Vegas;
Michael William Johnston, f. 14. júlí 1965 í Las Vegas,
verkstjóri í Las Vegas, ógiftur og barnlaus; og Patricia Ann
Johnston, gift Sexton, f. 25. janúar 1968 og á hún 3 böm:
Amanda Lynn Gray, f. 17. nóvember 1988; Sean Michael
Sexton, f. 16. mars 1994 og Jennifer Nicole Sexton, f. 8.
desember 1997. Böm Susan Ann Wilson eru 4: Kathleen
Lynn Hogan, f. 12. des. 1964 í Las Vegas, bamlaus; Karen
Leann Hogan, gift Bain, f. 17. nóv. 1966, býr í
Massachusettes og á 4 böm; Lisa Marie Hogan, gift
Bradley, f. 28. maí 1968, býr í Washington-ríki og á 2
böm; James Keith Hogan, f. 22. október 1970, dáinn næsta
dag.
Linda Jean Lyon hefur að undanfömu verið að leita eftir
sambandi við ættingja sína hér, en ekki gengið sem skyldi,
hverju sem þar er um að kenna. Hún hefur ákveðið að
koma til Islands í fyrsta skipti á ævinni nú í sumar,
dagsetning liggur ekki fyrir þegar þetta er ritað. Hún
vonast eindregið eftir því að hitta ættingja hér og mun hafa
dótturdóttur sína, Amöndu (11 ára) með í för. Þeir sem
kunna að kannast við þessa ætt og vilja fá nánari
upplýsingar geta fengið þær hjá undirrituðum.
Magnús O. Ingvarsson
Báruseyri - Bárekseyri
Hús með svipuðu nafni er eða var á Vesturgötu 53 í
Reykjavík og sagt var að nafnið væri eftir býli á Álftanesi
syðra. Fyrir mörgum áratugum skrifaði dr. Guðni Jónsson
afmælis- eða minningargrein í Morgumblaðið um einhvem
íbúa þess og nefndi húsið Bárekseyri. Annar íbúi þess var
Sigríður Einarsdóttir frá Miðdal sem varð síðari eiginkona
dr. Guðna. Eg hafði samband við dr. Guðúnu Kvaran sem
sagði mér að mannsnafnið Bárekur kæmi fyrir í
Landnámu.
Einar H. Árnason
II