Unga Ísland - 01.03.1916, Blaðsíða 2

18
UNGA ÍSLAND
því fremur fáskrúðugur. Verða íbú-
arnir því að lifa á dýrum og dýra-
veiðum.
Margir hafa hreindýr. Eru það
húsdýr þeirra. Eiga sumir 1000
hreindýr og dálílið þar yfir. t*ess
eru og dæmi, að einn maður á 40
þúsund hreindýr, og má það heita
fallegur hópur. Hreindýrin hafa þeir
til manneldis og auk þess til reiðar
og dráttar.
Á sumrum dvelja þeir, er lirein-
dýrin eiga, norður við Norðurís-
haflð. Er þar minna um mývarg
en suður í skógunum. I skógunum
kvað vera ólifandi að sumrinu fyrir
mývarginum.
Þegar fer að liausta og kólna
i veðri, halda merkurbúar með
hreindýrin sín suður í skógana.
Hafa þeir þar hetra skjól fyrir
vetrarnæðingunum og hríðunum.
Gæta verða þeir samt vel hjarða
sinna, því úlfar og ýms önnur rán-
dýr ásækja þær mjög. Valda úlf-
arnir oft miklu tjóni. Ferðast þeir
saman í hópum 15—20 og þar yfir.
Landbjörninn er líka allágengur.
Drepur hann oft hreindýr, og fyrir
kemur það, að hann heimsækir
tjaldbúann. Heldur kvað tjaldbúum
hregða í brún, er þeir sjá hjörninn
í tjalddyrunum, og fer slíkt að
vonum. Hefst þá hinn hrikalegasti
hildarleikur. Endar hann oftar með
þvi, að björninn hnígur dauður til
jarðar, en hitt á sér lika stundum
stað, að hjörninn drepur manninn.
Um ekkert dýr þykir Samóéd-
um*) eins vænt og hreindýrið.
Pegar i vöggu er hann vafinn í
skinnið af þvi; kjötið er helsta
næring hans. Skinninu af þvi klæð-
ist hann og hefir það í tjaldið sitt
og sleðann.
*) Pjóðflokkur sá bj’’r nj'rst á IUiss-
landi.
Hvar sem Samóédar fara, er
hreindýrið með þeim frá vöggunni
til grafarinnar. Og loks, þá æfin er
á enda, er líkkistan hans búin til
úr hreindýraskinni. Og þegar jarð-
arförin fer fram, er hreindýri slátr-
að á gröf hans.
Myndin á fremstu siðu er af
Síberíubúa (Ostjak) og kofanum
hans. Þeir lifa meðfram ánum Ob,
Jenisei, Lena og viðar. Lifa þeir
aðallega á fiski og dýraveiðum.
Skinnið af merðinum, safaladýr-
inu, bjórnum o. fl. selja þeir Rúss-
um fyrir eintómt brennivín að
kalla. Á þessa staði senda Rússar
sakamenn sína, og eiga þeir þar
við ill kjör að húa, oft æfilangt.
iEskuviðburðir.
Eflir Irwing.
(Frh.) ----
Eg hafði nú dvalið lengi i skóg-
inum og var orðinn allgóður veiði-
maður. En nú fór að fækka um
veiðidýr. Það var eins og visund-
arnir hefðu allir tekið sig saman
um að flytja búferlum vestur yfir
Missisippi til þess að koma aldrei
aftur. Útlendingar streymdu inn yfir
landið, ruddu skógana og bj'gðu sér
býli í öllum áttum. Veiðimennirnir
gerðust latir.
Vinir mínir komu til mín hver
af öðrum; þeir sögðust ekki geta
unað lífinu þarna lengur; þeir gætu
ekki lifað þar, sem þeir hefðu ekki
olnbogarými. Það væri orðið of litið
um veiði og of þéttbýlt. »Við ætl-
um að taka okkur upp og fylgja
visundunum vestur ábóginn«, sögðu
þeir, »og við vildum gjarnan hafa
þig með«. Eg hugsaði mikið um