Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.1997, Qupperneq 226

224 Árbók VFÍ/TFÍ 1996/97
byggð. Þá var unnið að endurbótum mengunarvarna í Laxárstöðvum og ýmsum öðrum
endurbótum og viðhaldi á mannvirkjum fyrirtækisins.
Virkjunarrannsóknir Landsvirkjunar beinast sem fyrr einkum að Þjórsár/Tungnaársvæð-
inu og jökullónum norðan Vatnajökuls. Endurskoðun á verkhönnun Vatnsfellsvirkjunar sem
hófst 1995 lauk að mestu á árinu en með henni verður rennsli úr Þórisvatni í inntakslón Sig-
öldustöðvar virkjað. Á sama tíma var unnið áfram að athugunum á að veita Efri-Þjórsá við
Norðlingaöldu um jarðgöng í Þórisvatnsmiðlun. Lokið var við gerð nýrra og betri grunn-
korta af lónbotni fyrirhugaðs Norðlingaöldulóns og skýrsla kom út um athugun á hugsan-
legri strandlínumyndun og rofi vegna ölduáhrifa lónsins. Niðurstöður benda til þess að litlar
líkur séu á strandrofi miðað við fyrirhugaða vatnshæð.
Haldið var áfram langtímarannsóknum vegna virkjunaráætlana í jökulánum norðan
Vatnajökuls, einkum þó við Jökulsá á Brú. Unnið var að gerð jarðfræðikorta næst fyrirhug-
uðu stíflustæði sunnan Kárahnúka. Haldið var áfram rannsóknum á aurburði í Lagarfljóti og
Jökulsá á Brú og síritandi vatnshitamælingar gerðar til að geta metið hitastigsbreytingar af
völdum virkjana síðar.
Á undanförnum misserum hefur Landsvirkjun gert raforkusölusamninga við þrjá stóra
raforkunotendur. Þetta hefur það í för með sér að rafmagnsframleiðsla Landsvirkjunar mun
aukast á næstu þremur árum um tæp 50%. Hér er um að ræða raforkusölusamninga vegna
stækkunar álversins í Straumsvík og Járnblendiverksmiðjunnar á Grundartanga og enn-
fremur samningsdrög vegna byggingar nýs álvers á Grundartanga. Samanlögð aukning á
orkuþörf vegna þessara samninga getur orðið rúmlega 2.300 GWst á ári. Til samanburðar
framleiddi Landsvirkjun tæplega 4.800 GWst af rafmagni á árinu 1996 og var það um 93%
rafmagnsframleiðslunnar á Iandinu.
Vegna þessarar miklu aukningar í raforkunotkun hefur verið ákveðið að ráðist í Sultar-
tangavirkjun og eru það stærstu einstöku framkvæmdirnar á vegum Landsvirkjunar vegna raf-
orkusölusamninga þessara. Með Sultartangavirkjun er fyrirhugað að virkja fallið milli Sultar-
tangalóns og Búrfellsvirkjunar. Uppsett afl virkjunarinnar verður 120 MW, sem nýtir allt að
316 m3 vatnsrennsli á sekúndu og fallhæðin er um 43 m. Með tilkomu virkjunarinnar verður
orkuaukning í raforkukerfi landsins um 880 GWst á ári. Þegar Sultartangavirkjun verður
komin í rekstur verða íslendingar orðin sú þjóð í heiminum sem notar mest rafmagn á íbúa.
Þjórsá og Tungnaá voru stíflaðar austan undir Sandafelli um það bil I km ofan ármót-
anna á árunum 1982-1984. Með gerð stíflunnar myndaðist ofan hennar svonefnt Sultar-
tangalón, og þaðan hefur vatni verið veitt um farveg Þjórsár til Búrfellsstöðvar. Við vestur-
enda stíflunnar í bakka Þjórsár er botnrásarskurður með lokuvirki. I framhaldi af botnrásar-
skurðinum ofan lokuvirkisins verður grafinn stuttur aðrennslisskurður að inntaki í aðrennslis-
göng sem verða 3,4 km löng, 10 m breið og 15 m há. Aðrennslisgöngin liggja til suðvesturs
í gegnum Sandafell að jöfnunarþró suðvestan í fellinu en jarðvegsstíflur verða með þrónni á
þrjá vegu. Við enda þróarinnar verður stöðvarinntak og þaðan liggja stálpípur að stöðvarhúsi
sem verður ofanjarðar en mikið niðurgrafið. Aflvélar verða tvær af Francis gerð, hvor um
sig 60 MW.
Frá stöðvarhúsinu liggja háspennustrengir að rofahúsi vestan við stöðina. í því verður
SF6 einangraður rofabúnaður. Núverandi 220 kV háspennulína frá Hrauneyjafossi að
Brennimel verður tengd inn í rofahúsið. Að auki verður lögð ný 400 kV lína frá rofahúsinu
að Búrfellsstöð.