Til sjávar - 01.12.1999, Blaðsíða 12
Alþingi
Mörg þingmál bíða afgreiðslu
r
Ayfirstandandi Alþingi
er áformað að flytja
ýmis mál sem varða á
beinan hátt starfsumhverfí
Siglingastofnunar. Þegar þetta er ritað
hafa tvö frumvörp verið formlega lögð
fram, en það er frumvarp til laga um
vitamál og um áhafnir flutningaskipa,
farþegaskipa, farþegabáta og skemmti-
báta. Fjallað er nánar um þau hér á eftir.
* Lög um vitamál
Tilgangur frumvarpsins er að breyta
lagagrunni fyrir vitagjald sem ætlað er að
standa straum af stofn- og rekstrar-
kostnaði Siglingastofnunar á leiðsögu-
kerfínu fyrir skip sem felst í Ijósvitum,
siglingamerkjum á sjó og landi, DGPS-
leiðréttingarkerfi, radarsvörum og
upplýsingakerfi um veður og sjólag. Lagt
er til að lagagrunnur verði styrktur á þann
veg að hann uppfylli skilyrði skattlagn-
ingarheimilda. Við þetta verður fjárhæð
gjaldsins tilgreind í lögunum sjálfum.
Innheimt vitagjald árið 1998 nam 72
millj. kr., þar af 13 millj. kr. af íslenskum
skipum en 59 millj. af erlendum skipum.
Sama ár nam stofnkostnaður og kostnaður
við rekstur öryggiskerfis fyrir sjófarendur
hjá Siglingastofnun íslands um 108,8
millj. kr.
Astæða þess hve stór hluti af
vitagjaldinu er greiddur af erlendum
skipum er að nánast öll kaupskip sem
koma til landsins í eigu íslenskra eða
erlendra kaupskipaútgerða eru á erlendum
skipaskrám. Vöruflutningaskip og
skemmtiferðaskip eru nær undantekn-
ingarlaust stærri en fiskiskip mælt í
brúttótonnum og greiða því hærra
vitagjald.
Miðað er við að tekjur af vitagjaldi
árið 2000 verði 90 millj. kr. en áætlaður
rekstrarkostnaður Siglingastofnunar
Islands á leiðsögukerfmu árið 1999 er 95
millj.
Helstu breytingar sem frv. hefúr í för
með sér eru að lagt er til að vitagjald
verði 64,70 kr. á hvert brúttótonn skips en
gjaldið er nú 60,70 kr. og er lagt til að
gjaldið hækki um 6,5%, sem er verðlags-
hækkun. Jafnframt er lagt til að vitagjald
verði greitt af öllum skipum á skrá og
lágmarksvitagjald verði 5.000 kr.
Samkvæmt gildandi lögum er vitagjald
greitt af skipum sem eru stærri en 10
brúttótonn. Við þessa breytingu munu
1.600 bátar sem áður voru undanþegnir
gjaldinu greiða vitagjald.
• Frumvarp til laga um áhafnir
flutningaskipa, farþcgaskipa,
farþegabáta og skcmmtibáta
Frumvarp þetta er samið af sérstökum
starfshópi skipuðum af samgönguráðherra
8. maí 1998 með fulltrúum frá samgöngu-
ráðuneyti, menntamálaráðuneyti, Sigl-
ingastofnun Islands, Stýrimannaskólanum
Gróttuviti
í Reykjavík, Vélskóla íslands og
Slysavamaskóla sjómanna. Hópnum var
falið að undirbúa framkvæmd og gera
tillögur um nauðsynlegar laga- og
reglugerðarbreytingar vegna fullgildingar
Islands á alþjóðasamþykkt um menntun
og þjálfun, skirteini og vaktstöður
sjómanna, svokallaðrar STCW-sam-
þykktar sem er að stofni til frá 1978 en
var breytt verulega árið 1995.
Starfshópnum var jafnframt ætlað að
gera tillögur um nauðsynlegar laga-
breytingar vegna tilskipunar frá ESB um
lágmarksþjálfun sjómanna frá 1974.
Megintilgangur frumvarpsins er að
tryggja að íslenskir sjómannaskólar,
menntun íslenskra sjómanna og útgáfa
atvinnuskírteina til þeirra uppfylli
alþjóðlegar kröfur með því að aðlaga
íslenska löggjöf að áðurgreindri
alþjóðasamþykkt og tilskipun. Með því á
að tryggja að menntun og atvinnuskírteini
íslenskra sjómanna verði viðurkennd
annars staðar en hér á landi.
Almennt hefúr verið talið að menntun
íslenskra sjómanna sé í samræmi við
lágmarkskröfur samþykktarinnar enda
hafa íslensk skírteini verið viðurkennd
erlendis. Með frumvarpinu eru gerðar
nauðsynlegar breytingar til samræmis við
endurskoðuðu samþykktina. í henni er
þess krafist að samningsaðilar sendi IMO
gögn um framkvæmd hennar innanlands.
Fyrrgreindur starfshópur vann og tók
saman ítarleg gögn á ensku um
framkvæmd menntunar og þjálfunar
sjómanna á íslandi, námskrár sjó-
mannaskólanna, gildandi atvinnu-
Ljósmyndari: Kristján Maaok
réttindalög og ýmsar reglugerðir því
tengdar og voru þau gögn send til IMO í
lok júlí 1998. Ofangreint frumvarp hefur
einnig verið sent til IMO og þessi gögn
eru nú til skoðunar hjá til kvöddum
sérfræðingum tilnefndum af aðildar-
ríkjum IMO. I framhaldi af því verður
gefinn út svokallaður hvítlisti á næsta
vori sem er skrá yfir þau ríki sem að mati
IMO uppfylla ákvæði samþykktarinnar.
Mjög mikilvægt er að ísland komist á
þennan hvítlista til þess að menntun og
skírteini íslenskra sjómanna verði áfram
viðurkennd á alþjóðavettvangi. Ef ísland
kæmist ekki á listann í fyrstu atrennu
yrðu afleiðingamar m.a. þær að skírteini
okkar manna kynnu að verða litin
homauga og íslensk skip jafnvel stöðvuð
við hafnaríkiseftirlit í erlendum höfnum.
Frumvarpinu hefur verið vísað til
samgöngunefndar að lokinni 1. umræðu á
Alþingi.
12