blaðið - 12.09.2005, Blaðsíða 24
24 I MATUR
MÁNUDAGUR 12. SEPTEMBER 2005 blaöið
Matarœði barna
Vanmetinn þáttur i heilsu
Hirsigrautur
i Vi msk fínmalað hirsi (til í heilsubúðum)
í Vi -2 dl vatn
lífrænt ræktað epli (hýðislaust)
1 msk eplasafi
2 tsk kaldhreinsuð lífræn möndluolía
1 tsk möndlumauk (fæst í heilsubúðum)
1-3 msk hrísgrjóna eða möndlumjólk (fæst í heilsubúðum)
Aðferð:
Setjið grautinn í pott og hellið vatninu út á og hrærið vel. Þvo-
ið eplið og afhýðið helminginn. Brytjið því næst helminginn
niður sem þið afhýdduð ofan í pottinn og hrærið (afgangurinn
af eplinu fer í vel lokuðum umbúðum inn í ísskáp. Geymist í
nokkra daga). Bætið einnig strax rúsínunum út í. Látið suðuna
koma upp, setjið þá á lægsta straum og hrærið stanslaust í 2
mínútur. Látið grautinn, eplið og rúsínurnar standa í pottinum
í um to mínútur í viðbót. Takið skál og setjið f hana olíuna,
möndlumaukið, eplasafann og mjólkina. Maukið grautinn með
eplunum og rúsínunum í pottinum með töfrasprota eða stapp-
ið og hellið svo öllu í skálina og hrærið vel saman. Tilbúið!
Toscana: Pepperone, jalapenos, rjómaostur,
ananas, sv. ólrfur, hvitlaukur, sveppir, krydd
090
590
rrrs»vVtÆ
Komdu og taktu með,
borðaðu á staðnum
eða fáðu sent heim
við sendum heim:
109,110,111,112,113
helmsandlngargiald 300 kr
BlaÖiÖ/Steinar Hugi
Lítið hefur verið skrifað um mataræði barna á íslandi segir Ebba Guðný Guðmundsdóttir
Mataræði hefur áhrif á sál og heilsu
og það er mikilvægt að huga að
mataræði barna strax frá upphafi.
Ebba Guðný Guðmundsdóttir hef-
ur velt þessum hlutum fyrir sér og
þróað mataræði dóttur sinnar eftir
eigin reynslu.
„Ekki hefur verið mikið skrifað
um efnið á Islandi en ég hef lesið
erlendar bækur til að fá ráð“ segir
Ebba. Hún telur að áhrif mataræðis
á andlega og líkamlega heilsu fólks
sé því miður af mörgum vanmetið.
„I nútíma samfélagi er hraðinn
mikill og maturinn hefur þróast
eftir því. Hvítt hveiti er dæmi um
mikið unna matvöru sem hefur að
geyma nánast engin næringarefni
og er það unnið einmitt til þess að
það sé auðveldara í meðferð því það
geymist betur þegar kjarninn og hýð-
ið er fjarlægt en kjarninn og hýðið
eru næringarmestu hlutarnir“ segir
Ebba. Hún mælir með lífrænu spelti
í bakstur eða heilhveiti. Einnig að
notaðar séu aðrar korntegundir svo
sem hirsi, quinoa, bygg, heilir hafrar
og svo framvegis til dæmis í grauta.
Það sé góður morgunmatur og einn-
ig gott meðlæti með mat. Ebba segir
að það sé um að gera að venja börn
á hollt mataræði frá byrjun. Hún seg-
ir það hafa verið auðvelt í raun að
halda hvítum unnum sykri frá dótt-
ur sinni alveg til þriggja ára aldurs.
Þangað til mætti dóttir hennar til
dæmis í afmæli til að leika og vissi
ekkert að mamma hennar mætti
líka til að borða kökur. Núna gefur
hún henni að borða áður en hún fer
í afmæli og svo fær hún köku að sjálf-
sögðu eins og allir aðrir.
RÍZZO: Pepperone, laukur, sveppir,
ferskur hvitlaukur, jalepeno, sv. pipar
Naples: Skinka, pepperone, sveppir,
sv. ólifur, hvitlaukur, grænn pipar, parmesan
Ebba mælir með:
• Að börn séu vanin á grauta á
morgnana eins og hirsi, quinoa,
bygg, bókhveiti, hýðishrísgrjón og
svo framvegis. Sjálf notar hún líf-
rænt ræktað korn. Heilhveiti segir
hún mun betra en hveiti en hrifnust
er hún af spelti í bakstur (brauð og
kökur)
• Að ávallt séu notuð hýðishrís-
grjón og speltpasta eða heilhveiti
pasta ekki hvítt.
• Að börn fái fjölbreytt úrval af
ávöxtum, grænmeti og salati þegar
þau eru farin að tyggja.
• Kaldhreinsaðar lífrænar olíur
(úr dökkum glerflöskum) hafa að
geyma nauðsynleg næringarefni
því öll þurfum við góða fitu. Þær
eru góðar út á grauta, út á salöt, út
á grænmetið og jafnvel bara beint úr
skeið. Og þá má ekki hita þær.
• Að hvítum unnum sykri sé hald-
ið frá börnum í lengstu lög og eins
mikið og hægt er og frekar sé notað-
ur minna unninn sykur svo sem hrá-
sykur, lífrænt hunang, agave sýróp,
sykurrófusýróp, þurrkaðir ávextir
svo eitthvað sé nefnt.
Mataræði barna skiptir miklu máli um
heilsu þess og vellíðan
• Lífrænum mjólkurvörum.
• Fræjum og hnetum sem hafa að
geyma óteljandi næringarefni. Þó
er ekki mælt með að gefa börnum
hnetur fyrr en eftir eins árs aldur og
seinna ef ofnæmi er í fjölskyldunni.
Fræin er hægt að mala og setja út í
grautana þó ekki fyrr en eftir 8 mán-
aða aldur.
I m