blaðið - 26.09.2005, Síða 2

2 I INNLENDAR FRÉTTIR
MÁNUDAGUR 26. SEPTEMBER 200S blaöiö
Fréttablaðið með
allan tölvupóst Jónínu
Jónína Benediktsdóttir hefur rökstuddan grun um að aðgangur Fréttablaðins að tölvupósti hennar sé runninn
undan rifjum Og Vodafone. Fyrirtœkið vísarfullyrðingum Jónínu á bug.
,Það er alveg klárt að þessum
gögnum var stolið“, sagði Jónína
í samtali við Blaðið. „Ég mun
komast að því hvaðan þetta kem-
ur og kæra þetta til lögreglunnar."
Jónína segist ekki hafa rætt þetta
við símafyrirtækið. „En ég veit
að póstur sem Jón Gerald sendi
og vistaður var hjá X-net komst
í hendur Hreins Loftssonar og
ég heyrði frá Fréttablaðinu að
þeir væru með öll gögn frá mér,
allan tölvupóst, greinilega langt
aftur, og þetta mál verður kært
til lögreglu." Hún segist einnig
hafa fengið ábendingu sem rök-
styddi mál sitt. „Það hringdi í
mig ónefndur starfsmaður Frétta-
blaðsins sem benti mér á eina
manneskju sem hugsanlega tengd-
ist málinu." Jónína vildi ekki gefa
það upp hvort þessi manneskja
væri starfsmaður Og Vodafone,
en sagðist myndi tilkynna nafn
hennar til lögreglu.
Síminn hleraður?
Jónína segir alveg klárt að þessar
upplýsingar hafi ekki verið teknar
af hennar tölvu, og því hljóti þær að
hafa verið teknar af netþjónum Og
Vodafone. „Þetta kemur mér alls
ekki á óvart,“ segir Jónína. „Ég sé auð-
vitað eftir því að hafa verið að skipta
við þetta fyritæki, en einu sinni
Jónína segist hafa
grunsemdir fyrirþví
að sími hennar hafi
verið hleraður
•••••••••••••••••••••••••
Trúnaðarmál í tölvupósti:
Dulritun er eina vitið
Tölvupóstur er ekki góð leið til
þess að senda trúnaðarmál á milli
manna nema gerðar séu sérstakar
ráðstafanir. Dulkóðun þeirra er
eina vitið og það þarf ekki að vera
flókin eða dýr aðferð til þess að
halda hnýsnum augum frá póstin-
um.
Menn hafa fengist við dulritun
álíka lengi og þeir hafa kunnað
að skrifa, enda hafa menn frá önd-
verðu vitað að í upplýsingum býr
vald, sem ekki er sama hver ræð-
ur yfir. Lengst af voru það fyrst
og fremst ríki, bankastofnanir og
ámóta aðilar, sem fengust við dul-
ritun og þar hefur ríkt magnað
vopnakapphlaup um aldir.
Tölvutæknin gerði það hins veg-
ar að verkum að dulritun gat orðið
almenningseign. Það væri þó synd
að segja að menn hefðu notfært sér
þá kosti í miklum mæli. 1 flestra
augum er umstangið of mikið, en
það þarf þó ekki að vera svo.
PGP
Forritið PGP hét upphaflega Pretty
Good Privacy (Einkar góð einka-
mál) og það byggir á dulritun, sem
kennd er við opinbera lykla. Bæði
má nota forritið til þess að dulrita
gögn eða til þess að undirrita þau,
þannig að aðrir geti gengið úr
skugga um að þau séu hvergi ann-
ars staðar upprunnin og að við þaa
hafi ekki verið átt á leiðinni.
Tæknin snýst í stuttu máli um
það að sérhver notandi á sér tvo
lykla, annan opinberan en hinn
er einkalykill. Opinbera lykilinn
getur hver sem er nálgast og not-
að. Þegar A vill senda B póst not-
ar hann hinn opinbera lykil B og
sinn eigin einkalykil til þess að
dulrita gögnin, en útkomuna er
aðeins hægt að breyta aftur í upp-
runaleg gögn með þvi að nota
hinn opinbera lykil A og einkalyk-
il B saman.
Með þessu er tryggt að aðrir geti
ekki lesið gögnin en þeir, sem það
er ætlað, en einnig er uppruninn
tryggur.
Hægt er að ná í ókeypis útgáfu
af PGP á www.pgpi.org en nýrri
og þægilegri útgáfu má kaupa fyr-
ir tæpar 8.000 krónur á www.pgp.
com. b
Er hárið að grána
Grecian 2000
hárfroða
Erhárið aðgrána
og þynnast?
Þá erGrecian 2000
hárfroðan lausnin
Þú þværð hárið, þurrkar,
berð froðuna í, greiðir og
hárið nærsínum eðlilega
lit á ný, þykknar og fær
frískari blæ.
Einfaldara getur
það ekki verið
Árni Scheving slf - Heildverslun
símar 567 7030 - 897 7030
fax 567 9130-
email scheving@fih.is
reyndi ég að yfirvinna tortryggni
mína í garð þessara manna, en ég
sé núna að allar mínar grunsemdir
voru á rökum reistar. Eg hvet alla
til þess að skipta ekki við þetta fyr-
irtæki og bendi fólki líka á að vera
bara ekkert að senda tölvupóst. Svo
er auðvitað spurning um símann
líka“, segir Jónína og segist hafa
grunsemdir fyrir því að sími henn-
ar hafi verið hleraður. „Ég hef ekki
sannanir fyrir því en mig grunar
það, alveg eins og mig grunaði þetta
með tölvupóstinn. Ég vildi ekki trúa
því en annað hefur komið á daginn.
Það hefur ýmislegt komið upp sem
gefur mér tilefni til að halda að sím-
inn hafi líka verið hleraður en ég
ræði það ekki frekar og mun bara
tilkynna það lögreglunni. Það eru
vangaveltur hjá mér um það að þeir
hafi vísvitandi reynt að blekkja mig,
en nú ræðum við það ekki meira“.
Asökunum vísað á bug
Og Vodafone sendi frá sér tilkynn-
ingu þar sem ásökunum Jónínu er
vísað á bug. Þar kemur einnig fram
að fyrirtækinu sé mikið kappsmál
að tryggja að fyrirtækið njóti trausts vina þess. Einnig segir að Jónína
viðskiptavina sinna og því sé það lit- hafi vegið harkalega að fyrirtækinu
ið háalvarlegum augum þegar fyrir- með ómaklegum hætti ásamt því að
tækið er sakað um að tengjast ólög- ásaka starfsmenn þess um lögbrot
mætri dreifingu á tölvupósti eða og því muni fyrirtækið skoða réttar-
persónulegum gögnum viðskipta- stöðusína. ■
Tölvupóstur:
Jafnöruggur og póstkort
Þrátt fyrir að flestir hiki ekki við að
skrifa trúnaðarmál í tölvupósta er
langur vegur frá að þeir séu örugg
samskiptaleið. Sérfræðingar bera
þá saman við póstkort, en í þá ætti
ekkert að skrifa sem hver sem er má
ekki sjá.
Á hverjum degi nota tugþúsundir
íslendinga tölvupóst til þess að skipt-
ast á upplýsingum, sumt er sárasak-
laust en annað er þess eðlis að það
ætti ekki að koma fyrir hvers manns
sjónir, hvort sem um er að ræða
hrein einkamál eða viðskiptaleynd-
armál. Flestir telja að tölvupóstur-
inn sé hröð og trygg samskiptaleið,
sem hann er alla jafna, en það er
langur vegur frá því að hann sé ör-
uggur gagnvart hnýsni annara.
Sérfræðingar grípa gjarnan til
þeirrar samlíkingar að tölvupóstur
sé eins og póstkort. Hann berist að
öllu jöfnu hratt og örugglega frá send-
anda til viðtakanda, en á leiðinni sé
einfalt mál, fyrir þá sem til verka
kunna, að komast að innihaldi hans.
Þegar hann komist á leiðarenda sé
svo lítið mál fyrir kerfisstjóra eða
aðra þá, sem geta aflað sér aðgangs,
að glugga í pósthólf viðkomandi og
það mun vera einfaldasta og algeng-
asta aðferðin þegar um slíka hnýsni
er að ræða.
Galopinn á leiðinni
Á leið sinni frá A til B eiga tölvupóst-
ar yfirleitt viðkomu í fjölda tölva á
leiðinni. I hverri þeirra er unnt að
skoða póstinn. Margar netþjónust-
ur nota forrit til þess að skima allan
póst með það fyrir augum að stöðva
ruslpóst, en það þarf ekki miklar
tilfæringar til þess að þau leiti að
tilteknum orðum, orðmyndum,
nöfnum eða netföngum og taki afrit
af tölvubréfunum áður en þeim er
hleypt áfram til viðtakenda.
Jafnvel eftir að viðtakandinn
hefur fengið póst og eytt honum er
ekki þar með sagt að pósturinn sé
úr sögunni. Flestar netveitur taka
öryggisafrit af öllum pósti og halda
þeim til haga í nokkurn tíma. Starfs-
menn þeirra geta gramsað í þeim að
vild og síðan er auðvitað ekki loku
fyrir það skotið að öryggismálum
þeirra sé ábótavant með þeirri af-
leiðingu að óvandaðir menn úti í bæ
geti fengið aðgang að póstinum með
þeim hætti. Svo má ekki gleyma því
að allir, sem hafa óheftan aðgang að
tiltekinni tölvu geta yfirleitt skoðað
póstinn i henni að vild.
Tölvupósturinn er nytsemdar-
tæki, en menn ættu að hafa hugfast
að hann er ekki öruggur gegn hnýsn-
um mönnum. Vilji menn nota hann
til þess að skiptast á trúnaðarupplýs-
ingum þarf að grípa til annara ráða
eins og dulkóðunar. m
O Helöskírt 0 Léttskýjað ^ Skýjað ^ Alskýjað
Rigning, litilshðttar >/' Rigning Súld

Snjúkoma
*
\jj Slydda <Jj Snjúél ^-j
Skúr
Amsterdam 20
Barcelona 23
Berlin 22
Chicago 17
Frankfurt 19
Hamborg 20
Helsinki 15
Kaupmannahöfn 18
London 18
Madrid 22
Mallorka 21
Montreal 18
New York 23
Orlando 24
Osló 16
París 20
Stokkhólmur 17
Þórshöfn 11
Vín 19
Algarve 24
Dublin 18
Giasgow 14

tP
'/A
/ //
//
/ //
//
/ //
A
//

'//
/ //

// /
///
/ //
// /
//'
///
, . . Á morgun
y/
' ///
Veöurhorfur í dag kl: 15.00
Veðursíminn
Byggt é upplýslngum frá Voðuratofu lalands