blaðið - 17.08.2007, Blaðsíða 14

14
FÖSTUDAGUR 17. ÁGÚST 2007
bladiö
blaði
Útgáfufélag: Árvakur hf.
Ritstjóri: Ólafur Þ. Stephensen
Fréttastjórar: Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Þröstur Emilsson
Ritstjórnarfulltrúi: Elfn Albertsdóttir
Æft fyrir öryggið
Varnaræfingin Norðurvíkingur, sem farið hefur fram hér á landi und-
anfarna daga, er ánægjuleg staðfesting á því að Island á góða bandamenn
meðal nágrannaríkjanna, sem eru reiðubúnir að koma íslendingum til
hjálpar ef ógn steðjar að öryggi landsins.
Æfingin skiptist i tvo hluta. Annars vegar hafa verið æfðar hefðbundnar
loftvarnir. Þar sem ísland á engan flugher, tóku íslenzkir starfsmenn tak-
markaðan þátt í þessum hluta æfingarinnar, nema hvað Islendingar sáu um
ýmsa stoðþjónustu við erlendu flugsveitirnar.
Hins vegar eru æfð viðbrögð við hermdar- og hryðjuverkum. Þar æfðu
saman íslenzkir lögreglumenn og norskir, danskir og lettneskir sérsveitar-
menn, sem fá svipaða þjálfun og íslenzku sérsveitarmennirnir þótt þeir til-
heyri her en ekki lögreglu.
Gera má ráð fyrir að í framtíðinni muni árlegar æfingar af þessu tagi snú-
ast í meira mæli um viðbrögð við óhefðbundnum ógnum á borð við hryðju-
og hermdarverk og skipulagða glæpastarfsemi. Þá hafa verið æfð viðbrögð
við náttúruhamförum og verður væntanlega gert aftur, enda er það eitt af
verkefnum Atlantshafsbandalagsins að aðildarríkin veiti gagnkvæma að-
stoð við slíkar aðstæður.
Það þurfti ekki að koma sérstaklega á óvart að fámennur hópur „hern-
aðarandstæðingá' mótmælti við norska sendiráðið því sem Stefán Pálsson,
talsmaður hópsins, kallaði „fullorðið fólk að æfa vopnaburð og hermennsku
sem hefur þann endanlega tilgang að heyja stríð og drepa fólk“.
f samtali við Blaðið sagði Stefán líka: „Við höfum bent á að ef tilgangurinn
sé í raun að efla varnir og löggæslu í landinu, þá eigum við að nota þessa
peninga í að efla þær stofnanir sem við höfum og þjálfa upp íslenska sér-
fræðinga í þessu.“
Málflutningur „hernaðarandstæðinga“ heldur engu vatni. Á því hefur
raunar engin breyting orðið undanfarin sextíu ár eða svo.
Ef þeir eru á móti hernaðarbrölti og stríðsrekstri en hlynntir öryggi og
vörnum, hefðu þeir þá ekki átt að taka skýrt fram að þeir væru að mótmæla
lofthernaðarþætti varnaræfingarinnar, en væru hlynntir æfingunni, þar
sem íslenzkir lögreglumenn æfðu sig í að taka á móti hryðjuverkamönnum
í samstarfi við erlenda starfsbræður?
Loka „hernaðarandstæðingar" augunum fyrir því að hryðjuverkaógnin
er til staðar? Að öll ríki, sem ekki skrifa upp á hugmyndafræði öfgamanna,
geti hugsanlega verið skotmark þeirra? Og telja þeir - ef þeir álíta að hryðju-
verkaógnin sé raunveruleg - að ísland geti eitt og sér varizt alþjóðlegum
hryðjuverkamönnum?
Friðþór Eydal, upplýsingafulltrúi Norðurvíkings, benti á það í samtali við
Blaðið í fyrradag, að öryggis- og landvarnir væru til að vernda rétt fólks
á borð við „hernaðarandstæðinga“ til að tjá skoðanir sínar. Það er hárrétt.
1 bráðum sex áratugi hefur vestrænt varnarsamstarf tryggt frelsi andstæð-
inga sinna til að hafa rangt fyrir sér.
Ólafur Þ. Stephensen
SÆKTU LEIÐARANN A WWW.MBL.IS/PODCAST
Auglýsingastjóri: Steinn Kári Ragnarsson Ritstjórn & auglýsingar: Hádegismóum 2,110 Reykjavík
Aðalsími: 510 3700 Símbréf á fréttadeild: 510 3701 Símbréf á auglýsingadeild: 510 3711
Netföng: bladid@bladid.net, frettir@bladid.net, auglysingar@bladid.net
Prentun: Prentsmiðja Morgunblaðsins
Hlaupafólk
ir og markvissar teygjur,
íftir hlaup, gera gæfumuninn!
Teygjum okkur
í betri líðan
og hraustlegra útlit
vins
í verslunum Eymundssonar
og Pennans.
Gangi ykkur vel!
Ika
sum tilgóðs
ms: m
rTV...
Salká
www.salkaforlag.is
Sklpholt 50c
Jíkisendurskoúun,
hl aiíogu i
uíanríkísfyónustunrvi
Ein lög fyrir alla
Ein hjúskaparlög fyrir alla -
þessa kröfu setti Kolbrún Halldórs-
dóttir, þingkona Vinstri-grænna,
fram sama dag og hin árlega
gleðiganga var farin fyrir tæpri
viku. Kolbrún tók þarna mikil-
vægt frumkvæði í umræðu sem
varðar mannréttindi okkar allra.
Þessar hugmyndir hafa verið uppi
í nokkur ár og til að mynda sendu
Samtök foreldra og aðstandenda
samkynhneigðra áskorun til Al-
þingis árið 2005 um að breyta hjú-
skaparlögum þannig að þau giltu
um hjúskap tveggja einstaklinga
en ekki aðeins hjúskap karls og
konu.
Raunin er nefnilega sú að hér á
landi hefur hjúskaparmálum verið
þannig háttað að aðeins karl og
kona mega kallast hjón og er það
orðað svo í téðum hjúskaparlögum
sem sett voru árið 1993. Undan-
tekning var s vo í raun gerð með lög-
unum um „staðfesta samvist" árið
1996. Vissulega var sá lagabálkur
mikil réttarbót á sínum tíma og
mikilvægt skref í átt til jafnréttis.
Viðurkennt var í raun að fyrri tak-
markanir á hjúskap væru óþarfar
og engin ástæða væri til að leyfa
aðeins hjúskap karls og konu. Um
leið varð hins vegar til tvöfalt kerfi
sem ekki fær staðist til lengdar.
Um hvað snýst hjónaband? Áður
fyrr var gjarnan litið á hjónaband
sem samning milli tveggja ætta
og barneignir voru lykilatriði.
Stundum voru tilteknar eignir
aðalforsenda hjúskapar. Frá og
með rómantíska tímanum hefur
viðhorf manna til hjónabands-
KLIPPT 0G SK0RIÐ
Guðlaugur Þór
Þórðarson,
heilbrigðis- og
tryggingamálaráð-
herra hefur látið
tíl sín taka á fyrstu
vikum ráðherradóms síns og það
svo um munar. Vaskleg viðbrögð
Guðlaugs í kjölfar frétta af lygilega
löngum biðtíma fatlaðra eftir
tannaðgerðum, vegna skorts á
svæfingalæknum, sýna að þar fer
maður framkvæmda en ekki orða-
gjálfurs. Guðlaugi tókst líka það
sem forverum hans tókst ekki, að
finna 150 milljónir til að aukaþjón-
ustu við börn og ungmenni með
geðrasakanir. Guðlaugur kynnti
í gær tillögur að aðgerðum til að
taka á þeim vanda sem er til staðar
núna og stefnumótun til lengri
ins breyst og í raun hefur hjóna-
bandið verið endurskilgreint í
nútímanum. Nú lítum við fyrst og
fremst á hjónaband sem ákvörðun
frjálsra einstaklinga um að eyða
ævinni saman. Óháð því hvort sú
ákvörðun gengur eftir eða ekki (og
það fer svo sannarlega ekki eftir
kynhneigð!) er hún mergur máls-
ins. Hjónaband snýst með öðrum
orðum ekki um hæfileikann til
að geta börn eða neitt annað sem
gerir það að verkum að það eigi
fremur að vera milli karls og konu
en tveggja kvenna eða tveggja
karla.
Katrín Jakobsdóttir
Því er rökrétt og í samræmi við
breytta hugmyndafræði hjóna-
bandsins að breyta hjúskapar-
lögum og tala hreinlega um hjú-
skap tveggja lögráða einstaklinga
fremur en hjúskap karls og konu
eins og nú er gert. Með þessu yrðu
lögin einfaldari og gagnsærri og
að sama skapi yrði sú réttarbót að
ein lög giltu fyrir alla.
Löggjafarvaldið hlýtur að fylgja
almennum viðmiðum okkar um
frelsi og jafnrétti. Vitaskuld á lög-
gjafinn ekki að bíða aðgerðalaus
eftir því að íslenska þjóðkirkjan
útkljái það með sjálfri sér hvort
hún er reiðubúin að mismuna
fólki eftir kynhneigð þegar kemur
að því að ganga í hjónaband. f
þessum efnum á löggjafinn að
ganga á undan og síðan hlýtur
það að vera kirkjunnar manna að
gera upp við sig hvort hjónaband
tveggja einstaklinga af sama kyni
stangast á við trúarhugmyndir
þeirra. Við vitum nú þegar að
ýmsir prestar eru reiðubúnir til
að framkvæma slíkar vígslur og
er sjálfsagt að heimila það. f þessu
mannréttindamáli er hins vegar
vart hægt að bíða eftir enn einu
kirkjuþingi.
Með nýjum hjúskaparlögum
væru réttindi allra aukin. Þar með
myndum við afnema hömlur á
makavali sem enn eru lögbundnar
hér á landi. Það er ekki þar með
sagt að allir myndu nýta sér þessi
réttindi en eftir sem áður væri
réttur allra aukinn, ekki aðeins
samkynhneigðra. Ein hjúskapar-
lög eru sjálfsagður hluti af mann-
réttindum og frelsi okkar allra og
liður í því að afnema þá hugsun að
aukin réttindi samkynhneigðra
séu einkamál tiltekins hóps. Við
erum jú öll jöfn fyrir lögunum í
orði og eins gott að það sé þá á borði
líka.
Höfundur er varaformaður
Vinstri-grænna
tíma. Miljónunum 150 á að verja
til verksins næsta eia og hálfa árið.
Árum saman hefur verið fjargviðr-
ast um vandann en minna verið
um aðgeðrir.
Björn Ingi Hrafns-
son, formaður
borgarráðs
veltir fyrir sér tíðum
skeytasendingum
Össurar Skarphéðins-
sonar, iðnaðarráðherra á dóms- og
kirkjumálaráðherra. Björn Ingi
vitnar í skrif Össurar um blogg-
arann Friðjón Friðjónsson sem á
sínum tíma var ráðinn af Birni
Bjarnasyni til verkefna dómsmála-
ráðuneytinu. Össur gefur lítið
fyrir gagnrýni Friðjóns á ráðningu
í stöðu hagfræðings í félagsmála-
ráðuneytinu en Friðjón taldi yfir
allan vafa hafið að þar hefði pólitík
ráðið úrslitum. Össursegirþetta
hitta Friðjón sjálfan fyrir sem
á sínum tíma hafi verið ráðinn
„harðpólitískri" ráðningu. „Hann
var nefnilega beinlínis ráðinn til
pólitískra verka sem fólust í að lyfta
foringjanum af barnslegu trúnað-
artrausti og níða skóinn niður af
þeim Sjálfstæðismönnum sem voru
að þvælast fyrir Birni Bjarnasyni,”
skrifar Össur. Björn Ingi tínir fleira
til í skrifuym Össurar og segir að i
öllum öðrum löndum hefði pistill
líkt og Össur skrifar vakið þjóðar-
athygli. „Um hann væri fjallað í
fjölmiðlum og jafnvel spurt hvort
kominn væri upp trúnaðarbrestur
í stjórnarsamstarfinu.“
the@bladid.net