Bændablaðið - 19.11.2009, Blaðsíða 9
9 Bændablaðið | fimmtudagur 19. nóvember 2009
ÞAU ÁNÆGJULEGU tíðindi bárust
nú nýlega að Ísland er komið í
fyrsta sæti þegar kemur að jafn-
rétti kynjanna. Þetta er niðurstaða
í skýrslu Alþjóðaefnahagsráðsins
(World Econonic Forum) sem
mælir slíkt árlega meðal 134
landa, en vinaþjóðir okkar Nor-
egur, Finnland og Svíþjóð verma
sætin á eftir okkur.
Tvennt tel ég að hafi skipt
máli hvað varðar þessi tímamót.
Það er annars vegar sú staðreynd
að hlutfall þingkvenna hækk-
aði úr 33% í 43% við síðustu
Alþingiskosningar, þökk sé mar-
vissum jafnréttis áherslum stjórn-
málaflokkanna, ekki síst þeirra
sem nú sitja í ríkisstjón. Hins
vegar sú staðreynd að jafnræði
kynja er nú í ríkisstjórn Íslands í
fyrsta skipti í sögu þjóðarinnar.
En þessi árangur kemur ekki
af sjálfu sér heldur er hann endur-
speglun á þeim pólitísku áherslum
sem ríkja hér á landi. Með þeim
er lögð áhersla á þá staðreynd að
mikil verðmæti og ávinningur fel-
ast í jafnri stöðu kvenna og karla,
að jöfn tækifæri í samfélaginu
og þátttaka allra sé verðmæti í
sjálfu sér. Ríkisstjórnin er einhuga
um þessi markmið og kemur sú
áhersla glöggt fram í samstarfs-
yfirlýsingu hennar.
Ég hef sem ráðherra sveitar-
stjórnarmála fylgt þessari stefnu-
mörkun fast eftir og í vor skipaði
ég starfshóp sem fékk það hlut-
verk að leggja til hvað gera skuli
til að jafna betur stöðu kynjanna í
sveitarstjórnum.
Þurfum að gera betur
Því miður er það svo, þrátt fyrir
aukið jafnrétti á ýmsum sviðum,
að hlutfall kvenna í sveitarstjórn-
um er aðeins 36% sveitarstjórn-
arfulltrúa meðan hlutur karla er
64%. Þá eru karlar í meirihluta í
66 sveitarfélögum af 77 og í fimm
sveitarfélögum voru einungis
karlar fulltrúar í sveitarstjórn.
Þetta er alls ekki góð staða, við
getum sem þjóð ekki sætt okkur
við það að þátttaka kvenna sé ekki
betri en þetta og á því þarf að ráða
bót. Okkur gefst tækifæri til þess
eftir 6 mánuði, en þá verða haldn-
ar almennar sveitarstjórnarkosn-
ingar.
Margar áhugaverðar tillögur er
að finna í greinargerð starfshóps-
ins, sem var skipaður fulltrúum
allra stjórnmálaflokka sem sæti
eiga á Alþingi auk embættis-
manna. Meðal tillagna hópsins er
eftirfarandi:
' *
+< =
stjórnarráðuneytið skipuleggi
kynningarstarf og átak til þess
að hvetja konur til þátttöku í
störfum sveitarstjórna til jafns
við karla.
' * >@=
+
með forystufólki úr stjórnmála-
flokkunum til að hvetja til jafn-
ræðis meðal kynjanna í efstu
sætum framboðslista
' C
+
<
um ráðuneytisins fyrir konur
um þátttöku í sveitarstjórnar-
starfi.
' * >
+-
hverfi og starfskjör kjörinna
fulltrúa og meti með hliðsjón
af jafnréttissjónarmiðum.
Þá bendir starfhópurinn á þann
möguleika að ekki verði heimilt
að stilla upp framboðslista nema
jafnt hlutfall sé milli kynja.
Víðtækt samstarf
Þetta eru allt áhugaverðar hug-
myndir og hef ég þegar ákveðið að
hefja í samstarfi við önnur ráðu-
neyti, Jafnréttisstofu og Samband
íslenskra sveitarfélaga vinnu við
að hrinda þessum tillögum í fram-
kvæmd eða skapa vettvang fyrir
frekari umræðu. Mikilvægt er að
allir stjórnmálaflokkar og pólitísk
samtök komi að þessu mikilvæga
verkefni því reynslan sýnir að það
eru fyrst og fremst þeir eða öllu
heldur þær leikreglur sem unnið
er eftir innan þeirra sem hafa
úrslitaþýðingu um það hvort okkur
tekst að ná árangri á þessu sviði
eða ekki. Ég hef þegar óskað eftir
fundi með formönnum og fram-
kvæmdastjórum stjórnmálaflokk-
anna um þessi málefni og mun
þar kalla eftir samstöðu um þær
aðgerðir sem við teljum nauðsyn-
legar til að ná árangri á sviði jafn-
réttismála við næstu sveitarstjórn-
arkosningar. Það mun, ásamt öðrum
góðum jafnréttisáherslum, tryggja
okkur fyrsta sætið á jafnréttislista
Alþjóðaefnahagsráðsins næstu árin.
Ég vil að lokum lýsa mig sam-
mála starfshópnum þegar hann
segir að mikilvæg forsenda lýð-
ræðis sé sú að karlar og konur taki
jafnan þátt í mótun samfélags-
ins. Ákvarðanir sveitarstjórna
hafa mikil áhrif og þær móta allt
okkar daglegt líf. Færa má rök
fyrir því að það halli á lýðræðið ef
við gætum þess ekki að hafa jafnt
hlutfall karla og kvenna í sveit-
arstjórnum.
Við höfum sameiginlega verk að
vinna á þessum vettvangi og náum
meiri árangri ef við leggjum saman
kraftana. Við höfum öll hugmyndir
og þess vegna getum við aukið hlut
kvenna í sveitarstjórnum á Íslandi.
Við getum aukið hlut kvenna í
sveitarstjórnum
Kristján L. Möller
ráðherra samgöngu- og sveitarstjórnar-
mála
Jafnréttismál
LISSABON-SÁTTMÁLI Evrópusam-
bandsins er ígildi stjórnarskrár og
með honum er stigið stórt skref í
átt að ríkisheild. ESB hefur síð-
ustu tvo áratugina verið að auka
völd miðstjórnar sambandsins á
kostnað aðildarríkjanna, skref fyrir
skref. Þau birtast okkur í viðbótum
við upphaflega Rómarsamninginn
og bera nöfn eins og Maastricht
1993, Amsterdam 1999 og nú síð-
ast Lissabon 2009. Schengen-
sam starfið frá 1985 sem fól í sér
afnám landamæraeftirlits var fellt
undir reglur sambandsins 1999 og
varð Ísland aðili að því árið 2001.
Tala aðildarríkja nær tvöfaldað ist
á árunum 2004–2007 þegar þeim
fjölgaði úr 15 í 27. Íbúatalan inn-
an ESB er nú um 500 milljónir
og efnahagsumsvifin svara til um
30% af heimsframleiðslu. Engum
getur blandast hugur um að hér er
á ferðinni stórveldi sem markvisst
þokast í átt að ríkisheild með öllu
sem til heyrir, um margt hliðstætt
Bandaríkjum Norður-Ameríku.
Íslendingar hljóta að meta afstöðu
sína til ESB í ljósi þessa. Viljum
við hverfa frá núverandi skipan
mála sem sjálfstæð þjóð og gerast
örlítið peð í jaðri Evrópuríkis með
stjórnstöðvar og aðra þungavigt
staðsetta handan Atlantsála?
Hvað breytist með Lissabon-
sáttmálanum?
Lissabonsáttmálinn breytir Evrópu-
sambandinu bæði að formi og inni-
haldi. Stærsta formbreytingin sem
við blasir út á við eru ný embætti
forseta og utanríkisráðherra, sá
fyrr nefndi kosinn af ráðherraráði til
tveggja og hálfs árs með möguleika
á endurkjöri, sá síðarnefndi einnig
kosinn af ráðherraráðinu með sam-
þykki framkvæmdastjórnarinnar og
er jafnframt einn af varaforsetum
hennar. Utanríkisráðherrann fer
einnig með öryggis- og hernaðar-
mál sambandsins. ESB fær aukin
völd í ýmsum málum og yfirþjóð-
legur dómstóll sambandsins fær
aukin verkefni sem ná til flestra
sviða. Aukinn meirihluti mun gilda
um flestar ákvarðanir, þannig að
aðildarríkin hafa ekki lengur stöðv-
unarvald. Í ráðherraráðinu minnkar
hlutur smáríkja en stórþjóðirnar
auka sinn hlut verulega frá því
sem verið hefur. Atkvæðavægi
Þýskalands hefur t.d. verið ferfalt
meira en Danmerkur en verður
nú fimmtán-falt á við Danmörku.
Vægi Íslands yrði hverfandi eða
3 atkvæði af alls 350 í ráðherra-
ráðinu!
Ólýðræðisleg uppbygging styrkist
Hingað til hefur hvert aðildarríki
átt einn fulltrúa (kommissar) í
framkvæmdastjórninni í Brussel.
Nú verður þriðjungur aðildarríkja
án slíks fulltrúa hverju sinni en
þeir eiga að flytjast milli aðild-
arríkja með hliðsjón af fólksfjölda
og landfræðilegri legu. Hingað
til hefur hvert aðildarríki fengið
kommissar í sinn hlut. Kjör for-
seta framkvæmdastjórnar á nú, að
framkominni tillögu aukins meiri-
hluta ráðherraráðsins, að stað festa
af Evrópuþinginu með meiri hluta
atkvæða. Þingið hefur eftir sem
áður ekki frumkvæði að löggjöf
heldur er það framkvæmda stjórnin
ein sem semur og leggur fram laga-
frumvörp. Vald þjóðþinga aðildar-
ríkjanna veikist í réttu hlutfalli
við það sem miðstjórnarvaldið í
Brussel styrkist. Þessi ólýðræðis-
lega uppbygging gengur þvert á
almennar kröfur um grenndar-
lýðræði og aukin áhrif almenn-
ings. Hvert þetta leiðir sést best í
síminnkandi kjörsókn fólks í að-
ildarríkjunum í kosningum til Evr-
ópu þingsins, en hún nam að með-
altali 43% í júní 2009. Getur það
hvaflað að Íslendingum að láta
hneppa sig í viðjar fjarlægra valda-
stofnana sem nú hafa verið reyrðar
fastar en áður með Lissabonútgáfu
Evrópusambandsins?
Lissabon-sáttmálinn
færir ESB nær stórríkinu
Hjörleifur Guttormsson
fyrrverandi alþingismaður
Evrópumál
Bændablaðið
Smáauglýsingar
5630300
JEPPADEKK
Útsölustaðir Útsölustaðir Útsölustaðir
SÍMI 440 1000
WWW.N1.IS
N1 er leiðandi verslunar- og þjónustufyrirtæki á sviði bílatengdrar starfsemi fyrir einstaklinga og fyrirtæki
M+S
ST
STT
AT
MT
LT
ATR
SXT
Stærð Neglanleg vetrardekk Verð með VSK
235/75R15 Cooper M+s 105s 23.740
265/70R15 Cooper M+s 112s 26.879
265/75R15 Cooper M+s 112s 30.430
31x10.50R15 Cooper M+s 109q 34.890
215/70R16 Cooper M+s2 91t 24.995
215/75R16 Cooper M+s 103s 22.147
225/70R16 Cooper M+s2 103t 28.450
225/75R16 Cooper M+s 104s 28.539
235/70R16 Cooper M+s 106s 30.998
235/75R16 Cooper M+s 108s 24.177
245/70R16 Cooper M+s 107s 24.011
245/75R16 Cooper M+s 111s 27.999
255/65R16 Cooper M+s 109s 27.598
255/70R16 Cooper M+s 111s 30.260
265/70R16 Cooper M+s 112s 33.880
265/75R16 Cooper M+s 116s 33.560
235/65R17 Cooper M+s 108h 31.900
245/65R17 Cooper M+s 107s 32.897
245/70R17 Cooper M+s 110s 33.403
255/60R17 Cooper M+s 106s 31.634
265/70R17 Cooper M+s 115s 34.910
275/60R17 Cooper M+s 110s 33.599
275/70R17 Cooper M+s 114q 57.710
255/55R18 Cooper M+s 109s 42.900
275/60R20 Cooper M+s 110s 57.340
Stærð 32-35 tommu jeppadekk Með vsk.
32x11.50R15 Bfgoodrich At 113 R Tl 41.900
32x11.50R15 Bfgoodrich Mt 113q Tl 36.500
32x11.50R15 Cooper Lt 113q 39.900
33x12.50R15 Bfgoodrich At 108r Tl 43.900
33x12.50R15 Bfgoodrich Mt 108q Tl 36.882
33x12.50R15 Cooper Lt 108q 42.900
33x12.50R15 Cooper St 108q 44.900
33x12.50R15 Cooper Stt 108q 46.900
33x12.50R15 Dean M Terrain Sxt 108q 39.800
33x12.50R15 Dean Wildcat Lt All Terr 39.800
35x12.50R15 Bfgoodrich At 113q Tl 49.900
35x12.50R15 Bfgoodrich Mt 113q Tl 43.900
35x12.50R15 Cooper St 113q 48.900
35x12.50R15 Cooper Stt 113q 41.900
35x12.50R15 Dean Durango At 41.900
35x12.50R15 Dean Durango Xtr 41.900
305/70R16 Cooper Atr 118r 44.486
305/70R16 Cooper St 118r 49.165
305/70R16 Dean Wildcat At 42.870
33x12.50R16.5 Dean Wildcat Lt All Terr 39.900
35x12.50R16.5 Bfgoodrich At 123q 61.730
285/70R17 Bfgoodrich At 121q Tl (33" 65.000
285/70R17 Cooper Stt 121q (33") 58.970
315/70R17 Bfgoodrich At 121r Tl (35" 64.900
33x12.50R17 Cooper St 114q 56.900
33x12.50R17 Cooper Stt 114q 47.992
33x12.50R17 Dean M Terrain Sxt 114q 48.900
35x12.50R17 Cooper St 119q 62.900
35x12.50R17 Cooper Stt 119q 67.900
35x12.50R17 Dean M Terrain Sxt 119q 54.900
35x12.50R20 Cooper Stt 122n 80.576
Verð geta breyst án fyrirvara
Suðurland
Bifreiðav. Gunnars Klaustri 487-4630
Framrás Vík 487-1330
Gunnar Vilmundar Laugarvatni 486-1250
Vélaverkstæðið Iðu 486-8840
Hjólbarðaþjón. Magnúsar Selfossi 482-2151
Bifreiðav. Jóhanns Hveragerði 483-4299
Bílaþjónustan Hellu 487-5353
Varahl.v. Björns Jóh. Lyngási ,Hellu 487-5906
Hvolsdekk Hvolsvelli 487-8005
Austurland
Bifreiðav. Sigursteins Breiðdalsvík 475-6616
Vélsmiðja Hornafjarðar 478-1340
Bíley Reyðarfirði 474-1453
Réttingav. Sveins Neskaupsstað 477-1169
Höfuðborgarsvæðið
N1 Mosfellsbæ 440-1378
N1 Réttarhálsi 440-1326
N1 Fellsmúla 440-1322
N1 Reykjavíkurvegi 440-1374
N1 Ægissíðu 440-1320
N1 Bíldshöfða 440 1318
Vesturland/Vestfirðir
N1 Akranesi 431-1379
KM. Þjónustan Búardal 434-1611
Dekk og smur Stykkishólmi 438-1385
Bifreiðaþ. Harðar Borgarnesi 437-1192
Vélaverkst. Sveins Borðeyri 451-1145
Hjólbarðaverkstæði Ísafjarðar 456-3501
Bílaverkstæði S. B. ehf. Ísafirði 456-3033
Græðir sf. Varmadal, Flateyri 456-7652
KB bílaverkstæði ehf, Grundarfj. 438-6933
G. Hansen Dekkjaþjónusta Ólafsvík 436-1111 Norðurland
Vélav. Hjartar Eiríkss. Hvammstanga 451-2514
Kjalfell Blönduósi 452-4545
Bílaverkstæði Óla Blönduósi 452-2887
Vélav. Skagastrandar Skagaströnd 452-2689
Pardus Hofsósi 453-7380
Hjólbarðaþ. Óskars Sauðárkróki 453-6474
Kf. Skagfirðinga Sauðárkróki 455-4570
B.H.S. Árskógsströnd 466-1810
Bílaþjónustan Húsavík 464-1122
Reykjanesbær
N1Ásbrú 552 440-1372
FUNDIR HEIMSSÝNAR
Í EYJAFIRÐI
! "# $ % " &
'
( $"
# )*
" )++, $ *./++ 0" 12 3
4 5 6& 7 1
! $ #
#
)) " )++, $ *./++ 12 3
4 5 6& 7 1
Fundirnir eru öllum opnir.
888
888
9 :"$