Prentarinn - 01.01.1996, Qupperneq 15

STJORN FBM ■ ■ ■
*
honum hentaði, og hafði um okkur
hæðnisorð fyrir hyskni, svik og
ómennsku ef tók okkur meira en
klukkutíma að komast úr öðrum
brýnum verkefnum. Á endanum fór
að fjúka í okkur jámamenn, og riQac
ist þá upp fyrir okkur að við vomm
þessum gallharða prentsmiðjustjóra;
engan hátt skuldbundnir, heldur
hofðum við bara komið til skjalanna
miðjum klíðum þegar annar jáma-
flokkur hafði af einhvetjum ástæðun
guggnað á að vinna fyrir hann; við
hofðum bara aumkað okkur yfir
vandræði hans töldum við. Og þega
að því kom að leggja lokahönd á &
6 stu hæð húsbyggingarinnar ákváð
um við að láta ekkert sjá okkur
ramar á Nýbýlaveginum, við vorur
hætur, og hlógum bara þegar smiðir
°8 hyggingameistarar leituðu okkur
uppi til að grátbiðja okkur um að
koma og ljtíka verkinu Þóttumst vj.
aldeihs hafa hefnt okkar á prent-
smiðjustjóranum fyrir stirfni hans
°g frýjunarorð, og hlógum með
miklum hljóðum þegar við fréttum
að hann sjálfur og helstu starfsmenn
prcntsmiðjunnar hefðu verið að
paufast við það dögum saman að
hnyta þessi jám sem við hefðum
ruslað af á hálfum degi.
Það var lúabragð að svíkja kallinn
a þennan hátt og að minnsta kosti
a,ð' sa sem þetta skrifar örlítið sam-
vtskubit yfir að svíkja meistarann.
enda hafði ég allan tímann haft frekai
gaman af látunum í kallinum og kon-
ung egri orðkynngi hans þegar hann
var annn að tvinna saman um okkur
haðsglósumar. Nokkmm mánuðum
stðar er ég svo í grandaleysi staddur í
siálf hjrMÍH °g menningu- °g sé þar
sjalfan G. Ben standa með fríðu föm-
neyti. Djöfullinn sjálfur, hugsaði ég
nu ser kallinn mig og fer að skamma
mtg fvnr viðskilnaðinn. Og viti
menn, um leið og G. Ben kom auga á
mig gretp hann í höndina á frarn-"
kvæmdastjóra bókaútgáfunnar, benti
a undimtaðan jámabindingarmann
°.g Sagði; ~ Næst þegar þessi maður
sknfar bók, þá skal ég sjá um að
Prenta hana fyrirekki neitt'
lfinnuslys
og ábyrgð verkstjóra
I lok síðasta árs
gekk hœstarrétt-
ardómur í máli
Omars Frank-
línssonar gegn
Grágás hf. og
Isafoldarprent-
smiðju hf
I stuttu máli er
forsaga málsins
þessi: Omar, sem
var verkstjóri
í prentsal
Isafoldarprent-
smiðju, slasaðist
við vinnu sína
ll.fehrúar 1988
þegar hann var
að búa offset-
prentvél undir
notkun og var
að hreinsa
baksílindra vélar-
innar með sand-
pappír.
GEORG PÁLL
SKÚLASON
Vél þessi hafði nýlega verið
keypt af Grágás hf.
Slaglengd vélarinnar (þ.e. hvað
silindri gengur Iangt þegar ýtt er
á takka til að snúa vélinni við þrif
eða plötuísetningu o.fl.) hafði
verið aukin, en framleiðendur
vélarinnar stilla hana í upphafi og
innsigla. Ómar missti litlafingur
að mestu og hálfan baugfmgur á
hægri hendi, auk þess sem langa-
töng klemmdist illa.
Félag bókagerðarmanna fékk
málið til umfjöllunar og ákvað að
styðja við bakið á Ómari til að
sækja rétt sinn skv. áliti Iögmanns
félagsins Arnmundar Bachmans,
því mikilvægt var að fá úr þvf
skorið hver ábyrgð verkstjóra
væri. Málið tapaðist fyrir héraðs-
dómi 23. október 1992 og var
staðfest af hæstarétti 23. nóvem-
ber 1995 og var Grágás hf. og
Isafoldarprentsmiðja hf. sýknuð í
málinu.
Forsendur dómsins bera með
sér að óumdeilt er að slaglengd
vélarinnar var aukin í a.m.k.
10 cm. Þrátt fyrir það þá sýknar
dómurinn og staðfestir þar mat
hinna sérfróðu dómenda sem
komu að málinu í héraði þess
efnis, að það sé í lagi að breyta
slaglengdinni þetta mikið.
Þetta gerir dómurinn þrátt fyrir
að bréf Fleidelbergverksmiðjanna,
sem segir að slaglengd afturábak
megi aðeins vera 2,8 cm, haft
legið frammi þar sem slíkt er ekki
sagt verjandi og starfandi
prentarar á sambærilegum vélurn
hafa borið vitni um fyrir dómi um
þá hættu sem af slíkum breyting-
um stafar.
Dómurinn fellst ekki á að vél-
inni hafí verið breytt eftir slysið
þrátt fyrir framburð samstarfs-
manna Ómars þar um.
Samkvæmt mati Guðna
Haraldssonar hæstaréttar-
lögmanns sem flutti málið fyrir
hæstarétti fyrir hönd Ómars má
læra eftirfarandi af málinu:
1. Ábyrgð verkstjóra er ríkari en
ábyrgð almennra prentara.
2. Rannsókn Vinnueftirlits ríkis-
ins (VER) var mjög yfírborðs-
kennd og slæleg. Starfsmenn
VER búa ekki yfir þekkingu á
öllum vélum og tækjum sem í
notkun eru. f upphaflegri
skýrslu VER segir að ekkert
hafí verið við vélina að
athuga. Sérfróður maður hefði
við venjulega skoðun getað
séð að innsigli tímarofans
hafði verið rofið. Það hefði
aftur leitt til skoðunar hans á
slaglengd.
Við öll vinnuslys á rannsókn
að vera ítarleg. Öryggistrúnað-
armaður á að taka þátt í henni
og fylgjast með að hún sé
framkvæmd á þann besta hátt
sem kostur er á. Öryggistrún-
aðarmaður ætti að óska eftir
skýrslu um slys og afriti af
gögnum um málið. Ef menn
eru ekki sáttir við rannsókn
VER er hægt að óska eftir
framhaldsrannsókn.
3.
4.
Mikilvægt er einnig að hinn
slasaði komi áliti sínu á van-
búnaði vélarinnar strax til
rannsóknaraðila og þeirra er
koma að málinu.
Verði menn áskynja
þess að átt hafí verið
við öryggisbúnað véla
skal öryggistrúnaðar-
manni gert viðvart
og hann kalla til
VER eða umboðs-
mann vélar til að
taka vélina út. •
PRENTARINN ■ 15