Prentarinn - 01.03.1998, Qupperneq 7

filma er notuð verður að gera
stafræna próförk annaðhvort af
sjálfu skjalinu áður en rippað er
eða helst af rippuðum gögnum til
þess að sjá nákvæmlega hvemig
verkið kemur til með að líta út
þegar prentað er. Spamaður af
þessu getur orðið allnokkur ef
fyrirtæki ná að nýta sér þessa
tækni út í ystu æsar, hann næst
aðallega í efniskostnaði þar sem
engar fílmur þarf og enga fram-
köllun, færra starfsfólk þarf við
verkið, hreinni plötur verða til
þess að ekki þarf að fá nýjar
plötur vegna þess að rykkom eða
hár er í rasta og samfall er
fulkomið milli platna.
CIP3
(Tenging prentsmíbar,
prentunar og bókbands)
Arið 1993 vom Heidelberg menn
famir að hugsa um hvemig hægt
væri að tengja saman alla þætti
framleiðslunnar og ná þannig
fram svipaðri hagræðingu og
þekkist í almennri fjöldafram-
leiðslu. Þeir fengu til liðs við sig
sérfræðinga frá Fraunhofer
stofnuninni í Þýskalandi til þess
að reyna að búa til tölvuskjal sem
myndi auðvelda upplýsingaflæði í
framleiðsluferlinu og í raun gera
vélunum kleift að „tala saman“
með það fyrir augum að allur
dauður tími myndi styttast, afköst
aukast og mannleg mistök minnka
vegna þess að framleiðsluferlið
yrði staðlað. Þeir sáu fljótt þörfina
fyrir upplýsingar sem búnar eru til
á forvinnslustiginu til þess að
reikna út farfanotkun, stilla
brotvélar og hnífa, ásamt því að
geyma allar upplýsingar um
verkið sem áður voru geymdar á
misgóðum vinnuseðlum. Þannig
væri tryggt að allir væru að vinna
með sömu upplýsingamar og þess
vegna minni hætta á að mistök
yrðu við framleiðslu. Síðan var
ákveðið að bjóða öllum helstu
framleiðendum í heiminum að
taka þátt í verkefninu og CIP3
var orðið að veruleika.
Kjami þessa verkefnis er skjal
sem er kallað Print Production
Format (PPF), það geymir mynd
af forminum í grófri upplausn, öll
Allir hafa heyrt
um stafrænt verk-
flæfti og flestir
tengja þab strax
vfb þá byltingu
sem hefur orbib í
forvinnslu prent-
gripa á örfáum
árum, en þar
meb er ekki öll
sagan sögb.
stjómun og þar fram eftir
götunum.
skurðar-, samfalls- og brotmerki,
gæðaupplýsingar, t.d. þekjustig
(density) auk athugasemda frá
prentsmíðinni (sérstakar PMS
blöndur o.s.frv). Einnig eru allar
upplýsingar um viðskiptamanninn
og almennar upplýsingar sem
væm venjulega á vinnuseðli
geymdar í PPF.
Eins og staðan er í dag þá notar
PPF PostScript til þess að setja
fram upplýsingar. Þess vegna er
hægt að prenta hvem hluta skjals-
ins út á venjulegan prentara sem
skilur PostScript. Þar sem það
færist sífellt í vöxt að hlutar í
sama verkið séu framleiddir hver
á sínum stað í heiminum þá er það
gífurlegt öryggisatriði að allar
upplýsingar séu til á stafrænu
formi og hægt sé að senda þær
heimshoma á milli með
einum takka. CIP3 er í raun og
vem leið til þess að geyma allar
upplýsingar um verkið á einum
stað á stafrænu formi og þess
vegna þarf ekki að vera með
útprentaða vinnuseðla og misgóða
minnismiða sem geta farið á flakk
þegar þeirra er þörf. Einnig gefa
upplýsingamar kost á að láta allar
vélar sem em notaðar stilla sig
sjálfar og stytta þannig þann tíma
sem færi í að velta málunum fyrir
sér aftur, því að væntanlega er
búið að gera það á undirbúnings-
stigi ferlisins.
Tölvustýrb prentun
Eins og fyrr segir em prentvélar
nútímans tölvustýrðar að öllu
leyti, allir framleiðendur hafa
þróað sína tegund af stýrikerfum
og er takmarkið með þeim öllum
það sama: að stytta undirbúnings-
tíma, draga úr rýmun, auka afköst
og auka gæði og ef það er erfitt,
sjá þá til þess að gæðin séu stöðug
og umfrarn allt fyrirsjáanleg. Það
síðastnefnda er gert með því að
láta sem minnstan hluta ákvarð-
ana um gæði byggjast á dóm-
greind sjálfs prentarans. Þetta
kann að hljóma eins og það sé
ekki hægt að treysta stærstu fjár-
festingu fyrirtækisins, starfsfólk-
inu! En hver kannast ekki við það
að þurfa að skipuleggja fram-
leiðsluáætlunina eftir því á hvaða
vakt sérstaklega viðkvæmt verk-
efni lendir til þess að láta besta
manninn vinna verkið.
Ef við lítum nánar á hvemig
Heidelberg hefur hannað sitt kerfi
til þess ná þessu takmarki, þá er
þeirra kerfi er í raun tvíþætt,
annars vegar kerfi sem stjómar
sjálfri véiinni, og er það nefnt CP
2000 (áður CPC & CP Tronic) og
hins vegar Data Control (DC) sem
sér um að tengja vélina við önnur
svæði framleiðsluferlisins og yfir-
stjóm fyrirtækisins sjálfs. Til að fá
hugmynd um hvernig þetta virkar
er gott að elta einn form í gegnum
prentferlið. Það em tvær leiðir til
þess að reikna farfagjöf út með
kerfinu, sú eldri er að skanna
með plötuskanna (CPC 31) sem
mælir út punktana með svipaðri
tækni og þekjumælar nota, þ.e.a.s.
ljósi er varpað á plötuna og endur-
kastið síðan mælt og farfagildið
reiknað með algóritmaformúlu.
Hin leiðin er sú að nota sérstakt
forrit (CPC 32) til að telja
myndeindimar (pixel) í skjalinu
og reikna þannig út gjöfina. Hér
er komin fyrsta alvöm tengingin á
milli prentsmíðar og prentunar og
er þetta mjög mikilvægt fyrir
CIP3 verkflæðið sem minnst var á
að ofan. Þessar upplýsingar eru
síðan færðar yfir á prentvélina á
staðarneti fyrirtækisins (LAN)
með aðstoð Data Control eða með
því að vista þetta á PC-korti og
rölta með það að vélinni. Þegar
upplýsingamar em komnar í vél-
ina er ekkert annað að gera fyrir
prentarann en að láta vélina hefja
undirbúning fyrir næsta verk með
því að slá inn pappírsstærðir og
aðrar breytingar sem gera þarf.
Ef Data Control er fyrir hendi þá
em allar upplýsingar þegar
komnar í vélina og ekkert að
vanbúnaði að hefja framleiðslu.
Ef þetta á að virka vel, er nauð-
synlegt að þekkja hið svokallaða
fingrafar vélarinnar, þ.e.a.s. það
verður að þekkja punktastækkun-
ina sem verður þegar á ákveðinn
pappír er prentað með ákveðnum
farfa o.s.frv. Þessar upplýsingar
verður að nota þegar farfagjöf er
reiknuð, prófarkir eru teknar og
þar fram eftir götunum. Frá
stjómborði vélarinnar (CPC 1-04)
er vélinni síðan stjórnað að öllu
leyti og má þar nefna sjálfvirka
plötuísetningu, þvott og samfalls-
Cæbastjórnun á meban
prentun stendur yfir
Til þess að halda háu gæðastigi
þarf nokkum búnað og hef ég
ákveðið að skoða eitt tæki sem
auðveldar þetta ferli. En fyrst er
rétt að minnast á þá breytingu sem
er að verða á eðli fjöllita verk-
efna. Það færist í vöxt að hefð-
bundin fjögurra lita prentun
(CMYK) sé ekki nóg fyrir kröfur
markaðsins, verk em oftar en ekki
í fjórum litum ásamt einum til
tveimur PMS litum eða þá að
raunlitaprentun er notuð
(Hexachrome). Hvort sem er
notað þá er það hefðbundnum
mælitækjum ofraun, gömlu góðu
þekjumælamir ráða ekki við þetta
sem skyldi. Því eru menn famir
að nota svokallaða litrófsmæla, og
er rétt að gera grein fyrir mismun-
inum á þessum mælum áður en
lengra er haldið.
Þekjumælar kasta Ijósi í
gegnum gegnsæja farfahimnuna
og mæla síðan endurkastið frá
pappírnum með sérstakri linsu
(einni fyrir hvem lit). Kenningin
er í stuttu máli að hvítt ljós
samanstendur að jöfnum hlutum
af rauðu, grænu og bláu ljósi
(RGB), þannig að ef við mælum
cyan t.d. þá drekkur farfinn f sig
lítils háttar rautt ljós og endur-
kastar grænu og bláu. Þegar linsan
í mælinum nemur þetta endur-
kastshlutfall þá er niðurstaðan
sýnd sem mælingin fyrir cyan
farfann. Það er því ekki liturinn
sjálfur sem er mældur heldur ljós-
ið sem farfinn hleypir aftur út,
þannig að tveir algjörlega ólíkir
litir geta sýnt sömu töluna á
þekjumæli og ef við bætum við
þeirri staðreynd að linsurnar og
ljósgjafarnir í mælunum geta
verið mismunandi þá em mælam-
ir í raun og vero mjög ótryggir.
Litrófsmælar vinna öðru vísi.
Þeir nota skynjara til þess að
mæla liti alveg eins og mannsaug-
að skynjar þá, þ.e.a.s. augað hefur
þrjá skynjara sem hver skynjar
einn af frumlitunum (RGB/XYZ).
Frh. á bls. 18
PRENTARINN ■ 7