Prentarinn - 01.03.1998, Síða 18
Þorgeir segir erfitt fyrir hinn
íslenska prentsmiðjueiganda að
vera með kjaft og kröfur á við-
skiptavininn og segir: „Við höfum
auðvitað ákveðnu hlutverki að
gegna sjálf og getum ekki bara
kennt viðskiptamönnum okkar
um. Þetta er að sjálfsögðu spum-
ing um samvinnu milli prentfyrir-
tækjanna og þeirra viðskiptavina
og við getum ekki sett viðskipta-
vinum okkar stólinn fyrir dyrnar
því okkar hlutverk er auðvitað að
þjóna. Spumingin er svo bara
hvemig við gemm það best og
hvernig við gemm það á sem
hagkvæmastan hátt. Hagkvæmnin
er það sem allt snýst um í dag.“
Undir stjórn Þorgeirs hefur
rekstur Odda blómstrað og spyrli
leikur forvitni á að vita hvort
hann gœti hugsað sér að byrja
frá grunni með rekstur prent-
fyrirtœkis í dag.
„Ef ég væri að byrja uppá nýtt í
dag, er ég ekkert endilega viss um
að ég veldi prentbransann," segir
Þorgeir brosandi. „Þó held ég að
bæði lítil og stór fyrirtæki í þess-
urn iðnaði eigi mjög góða mögu-
leika. En í því sambandi held ég
að menn hljóti að þurfa að spá í
meiri sérhæfingu til að ná
hagkvæmni.
Auðvitað er ákveðin sérhæfing
í því að vera undir það búinn að
taka á móti hverju sem er hvenær
sem er og redda öllu eftir beiðni
viðskiptavinarins. En það gefur
augaleið að það er dýrara að vinna
þannig heldur en að skipuleggja
sig á afmörkuðu sviði. Hins vegar
er öllu verra þegar prentsmiðjum-
ar em að láta undan þrýstingi,
riðla öllu sínu skipulagi og fá svo
ekki greitt fyrir hlutina eins og
þeir kosta í raun og vem. En
slíkar uppákomur eru svo mönnun
sjálfum að kenna, því þeir geta í
dag verið með það gott upplýs-
ingakerfi í fyrirtækjunum að þeir
viti hvað kostar að fá hvem
einasta hlut framkvæmdan og við
enga aðra er að sakast en þá sjálfa
séu þeir að fara út fyrir það.“
Mörg minni prentfyrirtœki líta
Oddann hornauga og saka hann
um að stela smáverkefnum frá
þeim. Er stefna hjá Oddanum að
'ov
í
? f '
\ v * -
5 g
%
koma litlu fyrirtœkjunum fyrir
kattarnef?
„Það er ekki stefna fyrirtækis-
ins að koma neinum fyrir kattar-
nef, það væri hreinlega fáránlegt,"
svarar Þorgeir ákveðið. „Stefna
fyrirtækisins er náttúrlega að
þjóna viðskiptamönnum sínum á
eins hagkvæman máta og unnt er.
Við emm ekkert uppteknir af
öðrum fyrirtækjum, við emm bara
uppteknir af okkur sjálfum og alls
ekkert markmið að losna við
keppinautana. Keppinautar munu
alltaf verða til og það er eðlileg-
asti hlutur í heimi."
En hvaða ávinningur er það
þá fyrir Oddann að taka inn
smáverkefnin sem litlu prent-
fyrirtœkin jafnvel lifa á?
„Það er ekki ávinningur fyrir
okkur að það komi illa út fyrir
hinn,“ segir Þorgeir með sannfær-
ingu. „Hins vegar er allt sem lýtur
að betri nýtingu á framleiðslukerfi
okkar ávinningur fyrir okkur. Það
er nákvæmlega sama lögmálið
sem gildir hjá okkur og hinutn.
Ef maður nýtir ekki vélamar og
mannskapinn næst engin hag-
kvæmni. Og það þarf ákveðið
magn verkefna til að fá skynsam-
lega nýtingu út úr fjárfestingun-
um. Það er það sem menn em
uppteknir af daginn út og daginn
inn. Það þýðir ekkert að vera að
velta því fyrir sér hvaðan verkin
koma og ég lít alls ekki á það
þannig að við séum að taka af
litlu prentsmiðjunum lifibrauðið.
Geti þau ekki unnið verkin á nógu
hagkvæman hátt verða þau að
skoða vandann hjá sér. Því ef
menn em með eina prentvél og
keyra hana þrjá tíma á dag, gefur
augaleið að þeir em að framleiða
mun dýrari vöm en hinir sem eru
með samskonar prentvél og ná að
keyra hana á tveimur vöktum og
fullnýta hana. Það er bara eðlilegt
lögmál."
Nú hafið þið verið að kaupa
prentsmiðjur. Er markið sett á að
sitja einir að markaðinum?
„Nei, það er ekki markmið hjá
okkur og væri í rauninni fáránlegt
ef svo væri,“ segir Þorgeir. „Eg
geri ráð fyrir að þú eigir við kaup
okkar á G.Ben/Eddu. Okkur þótti
vægast sagt mjög óeðlilegt þegar
Iðnlánasjóður og Glitnir vom
komnir útí prentsmiðjurekstur og
famir að keppa við okkur, á sama
tíma og við vomm viðskiptavinir
þeirra og við gerðum athugasemd-
ir við það. Þær leiddu síðan til
þess að þeir ákváðu að selja og
við sáum ágætis möguleika á
samnýtingu á ýmsum þáttum sem
báðar prentsmiðjumar voru með
og nýttu mjög illa báðar tvær. Það
var ekki síst í sambandi við bóka-
framleiðsluna sem á rosalega
erfitt uppdráttar á Islandi í sam-
keppni við erlend fyrirtæki. Við
sáum hagkvæmni í því að selja
annan búnaðinn úr landi og reyna
að ná meiri nýtingu á okkar
búnað. Það hefur svo verið til
hagsbóta fyrir bæði fyrirtækin og
ekki síst til hagsbóta fyrir við-
skiptamanninn sem er vitanlega
stöðugt að bera okkur saman við
fyrirtæki erlendis. Því ef við náum
ekki hagkvæmni hér heima, fara
verkin eitthvað annað. Bókaútgef-
endur hafa ekki neinar hugsjónir
um að halda prentverkinu á
Islandi. Hagkvæmnin er númer
eitt, tvö og þrjú.“
Hver er markaðshlutdeild
Oddans íprósentum á íslenska
prentmarkaðinum?
„Það fer töluvert eftir því hvar
okkur ber niður. Við erum talsvert
stórir í bókaframleiðslu, nokkuð
stórir í tímaritavinnslu og við
höfum þokkalega hlutdeild í hinu
almenna prentverki. En svona
tölur eru ekki aðgengilegar og
þetta hefur lítið sem ekkert verið
reiknað út. Það eru á annað
hundrað prentsmiðjur á landinu
og ef teknar em veltutölur þeirra
þá eru Oddi og Grafík samtals
með 30-40% markaðshlutdeild
eftir því sem við getum best séð.“
I mörgum vestrœnum löndum
eru ákveðin takmörk fyrir því
livað fyrirtœki mega vera stór
miðað við fólksfjölda og
samkeppnisaðstœður. Er eðlilegt
hvað Oddinn er stór á mark-
aðinum?
„Það sýnist örugglega sitt
hverjum um það. I mörgum
greinum hér á landi eru fyrirtæki,
sem hafa mun stærri markaðs-