Læknablaðið - 01.04.1927, Page 13

LÆKNABLAÐIÐ
59
kunni í sjálfu sér aö hafa eitthvaö viö aö styöjast. Þessu hefi eg oft veriS
heyrnar og sjónarvottur aö hér um slóöir hjá mörgum helstu málsmet-
andi mönnum í sambandi viö umgetna blaðagrein. Þaö hefir þó sennilega
ekki verið tilgangur greinarhöfundar aö tapa í augum alþýöumannsins,
hann myndi þá ekki liafa skrifað fj'rir liann. En orsökin er sú, aö „tónn-
inn“ í umgetnu skrifi er slíkur, aö þaö vekur andúö manna, meöfram
vegna þess, að íslenska læknastéttin er ein sú stétt í landinu, þrátt fyrir
þaö, er segja má um að henni sé ábótavant, sem aö fólkinu er ekki sama
um, ekki sama hvaö sagt er um hana né gert viö hana.
Þaö er ekki ætlun mín hér aö fara aö halda beinlínis nokkurri vörn
uppi fyrir héraöslæknana gegn þeim ])raktiserandi. Meöan læknafæðin
var miki! í landinu þurfti margur aö fara aö kalla mátti frá prófborðinu
til einhvers útkjálkahéraðs og sitja þar siöan einangraöur árum saman
og reyna aö duga og bjargast eftir því sem hægt var. Ríkið hefir ekki
lagt fram fé til þess aö láta héraöslækna fá sérmentun, t. d. sem sótt-
varnarlækna, þaö má því ekki ásaka þá í þessu efni, þó að eitthvaö megi
finna ábótavant. En eru þá þessir hávaöasömu menn og praktikusar svo
miklu fullkomnari? Þetta getur veriö.
Þaö er siöur i flestum siðaöra manna löndum, aö þeir, er teknir hafa
veriö í þjónustu ríkisins, eru i því ríki látnir sitja fyrir öörum í embætta-
veitingum, nema þá um einhverja sérstööu sé aö ræöa. í náinni framtíð
geta ekki utan Reykjavikur aörir læknar lifaö hér á landi en héraðslækn-
ar eða þeir, sem styrk hafa, nema aö eins á örfáum stööum; þaö gerir
aöstaöan og fólksfæðin. Ríkið veröur því að hlúa aö héraöslæknunum,
enda hefir þaö verið gert dálitið með styrkveitingum til utanferða. Þó aö
það sé rangt að ætla, aö allir þeir læknar, er sitja á svonefndum útkjálk-
um hafi ekki haft töluvert starf meö höndum og gert gott gagn, þá viö-
urkenni eg að þaö er erfitt aö halda við áhuga sínum og þekkingu þar
sem starfinn er lítill, i lengri tima; þess vegna hefir einhvern tima veriö
komið meö þá uppástungu, aö láta þá lækna, er ungir lenda á afskektum
stööum og þar sem starfið er minna og æfingin, ekki dvelja mörg ár
þar; en einhvern veginn hefir oröiö lítiö úr þeim framkvæmdum, og er
það ef til vill nokkuð læknunum sjálfum að kenna stundum. Hins vegar
má mikið hér, eins og i flestum öörum efnum, ef viljinn er góöur. Og
hafi héraðslæknir, er setiö hefir á einum slíkum staö sýnt þann áhuga
fyrir starfi sínu, aö eyöa af sínum litlu tekjum til viðhalds og aukningar
á þekkingu sinni, þá fæ eg ekki skilið, aö þaö sé sanngirni eöa nokkurt
réttlæti af veitingarvaldinu aö sjá þaö ekki við hinn sama. Því að meöan
læknafæöin var í landinu, þá var þaö áreiðanlegt, aö bæöi landi og þá-
verandi stjórn var gerður stórgreiöi með að taka þaö læknishéraö, er
aðrir ekki keptu um. Alörg eru þessi héruð afar-erfiö til feröalaga.
Fyrir nokkuð mörgum árum skifti héraðslæknir um héraö. Hann var af
ölluin, sem þektu hann, bæði kollegum og gömlum héraðsbúum, álitinn
mjög samviskusamur, áhugasamur og ötull. Á hinum nýja staö, var hon-
tun, óþektum embættismanni, af nokkrum hluta héraösbúa, tekiö, aö sögn,
á ntjög óviðeigandi og jafnvel ósæntilegan hátt. Þaö er í almæli nú um
þessar slóöir, aö einhverjir kollegar, er þar voru á staðnum, hafi ekki
veriö nógu kollegialir þar, og hafi því óbeinlínis átt nokkra sök á, þó aö
alt lenti á lýðnum, er haföi sig meira í framnti. Þó aö máltækið segi, aö