Læknablaðið - 01.06.1935, Blaðsíða 6

20
LÆKNABLAÐIÐ
dómstilfellum o g fundist það
mannúðlegt að hinir heilbrigðu
hjálpuðu hinum sjúku til þess að
bera byrðar sinar, gegn gagn-
kvæmri stoð ef til kæmi.
Þetta hefir mönnum einnig
fundist hér í Reykjavík og hér á
íslandi, þó kerfið hafi ekki ennþá
náð þeirri útbreiðslu hér, sem
hún er mest annarsstaðar. Hefur
það m. a. stafað af því, að hér
var svo miklu strjálbýlla. T. d.
voru víst ekki nema 10.000 íbúar
í Rvík er S. R. var stofnað.
Það átti vitanlega við nokkuð
þröng kjör að búa fyrstu árin,
vegna þess að það tók nokkum
tíma fyrir það, að fá þann hlut-
fallslega lágmarksmeðlimafjölda,
sem er nauðsynlegur til þess að
svo víðtæk, gagnkvæm sjúkra-
trygging gæti borið sig, sem S.
R. frá upphafi ætlaði sér. Það
mætti jafnan miklum velvilja frá
L. R. Gjöld L. R. voru jafnan á-
kveðin þannig að fullt tillit var
tekið til getu samlagsins og alla
tíð síðan að félagið samþykti sér
taxta í des. 1916 sætti S. R. bestu
kjörum hjá læknafélaginu.
Það hafa auðvitað oft verið á-
rekstrar á milli félaganna meiri
og minni, en sem þó hafa jafnast
aftur. Það má því til sanns veg-
ar færa að L. R. þurfi ekki und-
an neinu að kvarta við S. R., sem
fyrir lipurð L. R. yfirleitt hefur
getað unnið mikið og gott starf i
bænum.
En viðbúið er að viðhorf þess-
ara félaga breytist, ef samlags-
hreyfingin hér færi í líka átt og
í sumum öðrum löndurn.
Þessvegna held ég að væri
hyggilegt af okkur hér í L. R.
og islenskir læknar yfirleitt, að
taka til alvarlegrar yfirvegunar,
hvort ekki mundi heppilegra fyrir
alla aðilja, að beina sjúkratrygg-
ingarhreyfingunni hér inn á aðrar
brautir, en þær sem hún hefur
farið í sumuin öðrum löndum, eins
og t. d. Skandinavíu og Þýska-
landi.
Ef sjúkratryggingarfélög yrðu
almenn, gildir vitanlega sama um
þau og sjúkrasamlögin, svo að sú
leið virðist heldur ekki æskileg að
efla þau. Aftur á móti ættu menn
að íhuga þá þriðju leið, sem ég
benti á, sem sé þá, að læknishjálp
trygðu menn sér hjá læknunum
sjálfum (eða þeirra trúnaðarmanni
eða félagi þeirra). Með þ\d væri
óviðikomandi , .leikmanns-milli-
liðurinn útilokaður milli læknis og
sjúklings og menn nálguðust hús-
eða fjölskyldulæknisfyrirkomulag-
ið.
Hið ideella við það frá læknis-
ins og sjúklingsins hlið, var það
einkamálsform, ef svo mætti segja,
sem var á sambandinu milli sjúk-
lings og læknis. Enginn leikmanns
aðilji var kominn þar inn á milli
þeirra. Og það hefir frá alda öðli
verið álitið eitt hið göfugasta við
jsamband sjúklings og læknis og
einn hymingarsteinn undir starf-
semi læknisins, að taka oft þátt í
ströngustu einkamálum sjúkling-
anna.
Eins og nú er komið málið í
mörgum löndum, og eins og það
virðist líka geta þróast hér, þá
er þetta einkasamband sjúklings
og læknis mikið til búið að vera.
Og er það vafalaust til skaða fyr-
ir báða aðilja. — Nú er los á fólki
við lækna sína, það streymir mest
til sérfræðinganna og upp á eigin
ispýtur; eða það er í sjúkrasamlög-
um, þar sem það tilkynnir hvaða
læknir það óski sér helst, eða því
er vísað til einhvers ákveðins
læknis, af skrifstofu samlagsins.
M. ö. o. leikmanns-aðili er kominn
inn á milli sjúklingsins og lækn-