Læknablaðið - 15.10.1985, Side 8

254
LÆKNABLAÐIÐ
um miðjan október 1935 og var lengst af takmarkaður við vestri byggð-
ina á eynni, en í henni eru 6 bæir.
í júní 1935 varð Á.G.son, Sigtiinum (63 ára) lasinn. Hann hafði
hita og nijög langvinnan höfuðverk og magnleysi. í ágúsfc fór hann
til Húsavíkur, en læknirinn áleit þetta ekki vera taugaveiki. Á. hefir
alltaf verið frekar heilsuveill og kvillóttur,
í vestri byggðinni eru þrír brunnar, og sækja heimilin vatn sitt í þá.
Sæland hefir sérstakan brunn, Baldurshagi, Miðgarður og Sigtiin
sækja vatn i svonefndan Útgarðabrunn og Garðshorn I og II í þann
þriðja. Einhvern síðustu dagana í septemher 1935 hilaði Útgarða-
hrunnurinn, og við hann var ekki gert fvrr en 21. október, og á með-
an sótti öll vestri byggðin, að Sæbóli undanskildu, vatn í Garðs-
hornsbrunninn. Sá hrunnur er með afbrigðum óþrifalegur. Hann
stendur 10—15 skref frá fjárhúshaug í hálfgerðri mýri, að minnsta
kosti er þar mjög.blautt í vætum. Frá brunninum eru ca. 50 skref
heim að Garðshorni I og II — jafnlangt að báðum og hallar lítið eitt
að bi'unninum. Á veturna og seint á haustin er mykja, og þar með
saur ílnianna, borin beint á túnið og kring um bæina. Vatnselgurinn
hlýtur því að bera mikið af kúamykju og mannasaur ofan í brunn-
inn. Þessi leið þykir mér sennilegust fyrir sýkingu í haust er leið, en
þá var einmitt mjög blautt um. í brunninn geta á þennan hátt tæp-
lega borizt saurindi nema frá Garðshorni I og II.
Á tímabilinu frá 12. október til 13. nóvember veiktust 9 manns af
taugaveiki, allir á bæjunum, sem sótt höfðu vatn í Garðshornsbrunn-
inn, 6 af þeim veiktust fyrstu 13 dagana. í Miðgarði veiktust 4, í
Baldurshaga 2 og í Garðshorni I veiktust 3. Hér verður að gera ráð
fyrir saineiginlegri smitunaruppsprettu, og bendir allt ótvírætt til
Garðshornsbrunnsins. úm mjólkursmitun gat ekki verið að ræða á
þessu tímabili. S. J.son lagðist ekki fyrr en 13. nóvember, og er þannig
nokkuð langur meðgöngutimi lians, þar eð hann hætti að nota Garðs-
hornsbrunninn 21. október. Þetta gæti skýrzt af því, að hann hafði
raunverulega verið sjúkur nokkra daga áður en hann lagðist. S. lézt
eftir 14 daga legu. — Enn veiktust piltur og stúlka í Miðgarði (1. des.
og 18. des.) og stúlka í Baldurshaga (3. des.). Þrjár síðustu sýkingarn-
ar eru sennilega smitanir frá sjúklingum, sem þá lágu á heimilunuin.
Sjúklingar lágu 2—16. vikur og urðu flestir all þungt haldnir. Þeir
síðustu fóru á fætur 8. febrúar. Sennilega má segja að þessum far-
aldri sé þar með lokið.
Á hvern hátt smitunin hefir borizt í Garðshornsbrunninn er ekki
enn ljóst. Helzt virðist tvennt til. Annaðhvort er sýkilberi í vestri
byggðinni eða krankleiki Á. G.sonar hefir verið taugaveiki, og hann
þá sýkt brunninn. Síðari möguleikinn virðist í fyrstu fremur ósenni-
legur. Bær hans, Sigtún, liggur svo langt frá Garðshornsbrunninum,
að tæplega er hugsanlegt, að sýklar hafi getað borizt þá leið. Að sjálfs
hans sögn, sótti hann vatn í Garðshornsbrunninn aðeins fyrst á tíma-
bilinu, sem Útgarðsbrunnurinn var í lagi, og sökkti þá aldrei eigin
fötu í brunninn heldur notaði brunnfötuna, eins og aðrir. Náttúr-
lega er ekki alveg óhugsandi, að hann kunni að hafa látið frá sér
eitthvert sóttmengað efni í nánd við Garðshornsbrunninn, og að það