Læknablaðið - 15.02.1989, Blaðsíða 16

58
LÆKNABLAÐIÐ
mótefna var metin marktæk ef mótefni gegn L.
pneumophila serogroup 1, 3 og 4 mældust > 32,
mótefni gegn L. pneumophila serogroup 2, 5 og
6, L. dumoffii, L. gormanii og L. micdadeii
mældust > 64 eða mótefni gegn L. bozemanii
>128.
Pöruð sýni voru tekin hjá 63 sjúklingum (60%).
NIÐURSTÖÐUR
Eitthundrað og fimm tilfelli lungnabólgu
greindust hjá 97 sjúklingum. Karlar voru 58 en
konur 39, hlutfallið karlar/konur er því 1:1.5.
Meðalaldur sjúklinganna var 71 ár,
aldursdreifingin var frá 16 ára til 94 ára.
Sjúklingar innlagðir með lungnabólgu voru 82
(78%) en sjúklingar sem veiktust af lungnabólgu
á sjúkrahúsinu voru 23 (22%).
Orsakir lungnabólgunnar greindust í 68 tilfellum
(65%), þar af höfðu tólf sjúklingar blandaða
sýkingu. Marktækar ræktanir frá hráka fengust
frá 67 sjúklingum og voru jákvæðar í 48 tilfellum
(72%). Fjórar ræktanir frá barkaástungu voru
jákvæðar en einungis sex af 98 blóðræktunum
(Tafla I). Samsvörun jákvæðra ræktana og
smásjárskoðunar á hráka var 81% (39/48).
Ræktanir frá nefkoki voru bornar saman við
greiningar sem staðfestar voru með öðrum
ræktunum. Af 68 ræktunum frá nefkoki var 21
(31%) jákvæð. Samsvörun nefkoksræktana við
jákvæðar ræktanir frá hráka, barkaástungu eða
blóði var 90% (19/21). í tuttugu tilfellum
reyndust blóðvatnspróf jákvæð, þar af voru 15
sjúklingar með marktæk mótefni gegn Legionella
spp. Algengustu orsakir lungnabólgu voru
Streptococcus pneumoniae sem greindist í 27
tilfellum (26%), Haemophilus influenzae í 16
tilfellum (15%) og Legionella spp í 15 tilfellum
(14%) (Tafla II). Þessar þrjár bakteríur voru
algengastar meðal innlagðra jafnt sem
inniliggjandi sjúklinga. Staphylococcus aureus og
gram neikvæðar bakteríur greindust sjaldan.
Tíðni Streptococcus pneumoniae fór hlutfallslega
minnkandi með hækkandi aldri sjúklinganna
(Tafla III) en iðrarbakteríur og Staphylococcus
aureus greindust eingöngu meðal sjúklinga eldri
en 70 ára.
Af 105 lungnabólgutilfellum létust 20 sjúklingar
(19%), 15 þeirra voru eldri en 70 ára. Af þremur
algengustu orsakavöldum lungnabólgu í
rannsókninni var dánarhlutfall hæst hjá
sjúklingum með Haemophilus influenzae (Tafla
IV).
Flest tilfelli lungnabólgu greindust yfir
vetrarmánuðina og var óverulegur munur á
árstíðasveiflu hinna þriggju algengustu orsaka
lungnabólgunnar.
UMRÆÐA
Algengasta orsök Iungnabólgu í rannsókninni var
Streptococcus pneumoniae sem fannst í um
fjórðungi tilfellanna. Þetta er nokkuð lægri
niðurstaða en margir aðrir höfundar hafa fundið
þar sem lýst er 36-76% nýgengi þessarar sýkingar
(1-3, 9, 10). Sýkingar af völdum Streptococcus
pneumoniae meðal inniliggjandi sjúklinga eru
algengar, en aðrir hafa lýst hárri smittíðni innan
sjúkrahúsa af völdum þessarar bakteríu (11).
Mismunandi niðurstöður spegla væntanlega
mismunandi sjúklingahópa en einnig verður að
hafa í huga að mismunandi rannsóknaraðferðum
er beitt.
Table I. Number of different specimens and the culture
yield obtained from 105 patients with pneumonia.
Number of Number of
specimens specimens with
Specimen obtained positive culture
Sputum .. 67 (64%) 48 (72%)
Transtracheal aspirate ... .. 4 (4%) 4 (100%)
Blood . . 98 (93%) 6 (6%)
Nasopharynx .. 68 (65%) 21 (31%)
Table II. The etiology of pneumonia in 105 adult patients according to community versus hospital
acquired pneumonia.
Community Hospital
acquired acquired Total
num- num- num-
Etiology ber- (°7o) ber- (%) ber- (%)
Strept. Pneumoniae 21 (26) 6 (26) 27 (26)
H. influenzae 11 (13) 5 (22) 16 (15)
Legionella spp 11 (13) 4 (17) 15 (14)
Staph. aureus 4 (5) 2 (8) 6 (6)
Strept. fecalis 1 (1) 1 (4) 2 (2)
Strept. milleri Mycopl. 1 0) “ 1 (1)
pneumoniae 1 (1) 1 (4) 2 (2)
M. tuberculosis.... I 0) - 1 0)
Ps. aeruginosa 2 (2) - 2 (2)
Kl. pneumoniae ... 1 (1) - 1 (1)
Prot. mirabilis 1 (1) - 1 (1)
E. coli 1 (1) - 1 (1)
Candida albicans .. - 1 (4) 1 0)
Influenza A og B .. Respiratory 3 (4) “ 3 (3)
syncytial virus 1 0) - 1 0)
Cytomegalovirus... - 1 (4) 1 (1)
Mixed infections... 7 (9) 5 (22) 12 (11)
Unknown 30 (37) 7 (30) 37 (35)