Læknablaðið - 15.02.1989, Blaðsíða 31

LÆKNABLAÐIÐ 1989; 75: 67-70
67
Ragnar Danielsen
MAT MÍTURLOKUÞRENGSLA MEÐ
DOPPLER-ÓMUN
ÁGRIP
Doppler-ómun var gerð skemur en 48 tímum fyrir
hjartaþræðingu hjá 20 sjúklingum (10 körlum) er
grunaðir voru um míturlokuþrengsli. Aldur
sjúklinganna var frá 48 til 70 ár (meðalaldur 60
±6 ár). Tólf sjúklingar voru með gáttaflökt en 8
með reglulegan sinus hjartslátt. Góð fylgni fannst
milli meðal fylliþrýstingsfalla yfir míturlokuna er
mæld voru með Doppler og við hjartaþræðingu
(r = 0,85). Einnig var gott samræmi milli
miturlokuflatarmála er ákvörðuð voru með
báðum aðferðunum (r = 0,93). Þótt Doppler
tæknin hefði vissa tilhneigingu til að vanmeta
bæði meðal þrýstingsföll og míturlokuflatarmál í
samanburði við niðurstöður hjartaþræðingar,
hefur þessi munur ekki kliniska þýðingu.
Doppler-ómun er fulit eins góð aðferð og
hjartaþræðing til að meta alvarleika
míturlokuþrengsla og ákveða nauðsyn
lokuaðgerðar.
INNGANGUR
Þótt nýgengi giktsóttar í vestrænum löndum hafi
farið ört lækkandi síðustu áratugi (1) rekur enn á
fjörur hjartalækna sjúklinga með
hjartalokuskemmdir sem seinfylgikvilla af
völdum sjúkdómsins. Nýlegar faraldsfræðilegar
rannsóknir frá vissum svæðum í Bandaríkjunum
hafa sýnt fram á aukningu giktsóttartilfella meðal
barna og ekki er útilokað að fleiri lönd eigi eftir
að verða fyrir sömu reynslu (2).
Míturlokuþrengsli sjást einnig hjá eldra fólki með
verulegar kalkanir í míturlokugrindinni, sem
hindra nægilega opnun lokunnar (3).
Míturlokuþrengsli eru einn algengasti
seinfylgikvilli giktsóttar og við vaxandi einkenni
þurfa þau oftast skurðaðgerðar við. Áður fyrr var
hjartaþræðing yfirleitt nauðsynleg forrannsókn
til að meta alvarleika míturlokuþrengsla. Með
tilkomu Doppler tækninnar er nú hinsvegar hægt
Frá rannsóknardeild i klíniskri hjartalífeðlisfræði, Haukeland
háskólasjúkrahúsinu i Björgvin, Noregi. Barst 15/09/1988.
Samþykkt 30/11/1988.
að meta míturlokuþrengsli óblóðugt. Holen og
samstarfsmenn sýndu fyrstir fram á að hægt væri
að meta meðal þrýstingsfallið yfir
míturlokuþrengsli með Doppler-ómun (4). Hatle
og starfsfélagar þróuðu síðan tæknina ásamt
aðferð til að ákvarða hið eiginlega
míturlokuflatarmál (5-7). Fleiri rannsóknir hafa
síðan bent til þess að Doppler-ómun sé fullt eins
nákvæm aðferð til að meta míturlokuþrengsli og
hjartaþræðing (8-10).
Markmið núverandi rannsóknar var að kanna
áreiðanleika Doppler-ómunar í samanburði við
niðurstöður hjartaþræðingar hjá sjúklingum er
vísað var til rannsóknar vegna gruns um
míturlokuþrengsli.
EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR
Sjúklingaþýði. Rannsakaðir voru 20 sjúklingar
(10 karlar) er vísað var til hjartaþræðingar vegna
gruns um míturlokuþrengsli af völdum giktsóttar,
ein sér eða ásamt öðrum hjartalokugöllum. Aldur
sjúklinganna var á bilinu 48 til 70 ár, meðalaldur
60 ±6 ár. Þrettán sjúklingar reyndust einnig vera
með míturlokuleka; tveir þeirra voru með
ósæðarlokuþrengsli, þar af annar með vægan
ósæðarlokuleka að auki. Óeðlilega aukin
veggþykkt á vinstri slegli (> 1,3 cm) mældist þó
ekki hjá neinum sjúklinganna með hjartaómun.
Leki á þríblöðkuloku fannst hjá 5 sjúklingum.
Átta sjúklingar voru með reglulegan sinus
hjartslátt, en 12 voru með gáttaflökt. Við aflestur
hjartaþræðingar og Doppler-gagna var tekið
meðaltal af þrem hjartaslögum hjá þeim er voru
með sinus hjartslátt en af 10 slögum hjá þeim er
voru með gáttaflökt. Klínískt ástand sjúklinganna
var sambærilegt er Doppler rannsóknin fór fram
og við hjartaþræðingu. Þannig var
hjartsláttartíðni við Doppler-ómun á bilinu frá 41
til 92 (73 ± 13) slög á mínútu, en frá 53 til 107
(74 ±13) slög á mínútu við hjartaþræðingu.
Doppler-ómun. Rannsóknin var framkvæmd hjá
sjúklingunum skemur en 48 tímum fyrir
hjartaþræðingu, hjá flestum daginn áður.