Vesturland - 30.05.2013, Blaðsíða 8
8 30. maí 2013
„Við höfum alltaf borið mikla
virðingu fyrir umhverfinu og
miðað okkar rekstur við það”
- segir Ragnar Guðmundsson, forstjóri Norðuráls á Grundatanga
Álver Norðuráls á Grundar-tanga er eftirsóttur vinnu-staður og störfin eru fjöl-
þætt. Norðurál er jafnframt stærsti
vinnustaðurinn á Vesturlandi þar
sem starfa liðlega 600 manns, margir
í vaktavinnu. Reyndasta starfsfólkið
hefur verið með allt frá upphafi, eða
í 15 ár. Um 80% starfsmanna eru bú-
settir í nágrannasveitafélögum, þar
með talið á Akranesi, í Borgarbyggð
eða Hvalfjarðarsveit. Norðurál leggur
ríka áherslu á að komið sé fram við alla
starfsmenn á réttlátan hátt og stuðlar
að jöfnu hlutfalli karla og kvenna
innan fyrirtækisins. Starfsmennirnir
hafa fjölþætta menntun og þekkingu,
en hjá fyrirtækinu starfa m.a. verk-
fræðingar, tæknifræðingar, viðskipta-
fræðingar, sálfræðingar, efnafræðingar,
vélvirkjar, rafvirkjar og rafsuðumenn,
auk ófaglærða starfsmanna sem öðlast
sérhæfingu við störf sín og nám hjá
álverinu. Starfsfólk Norðuráls leggur
grunninn að velgengni fyrirtækisins
og framtíðarsýn þess sem er að vera
í fremstu röð álframleiðenda í heim-
inum. Árið 2012 voru framleidd yfir
284.000 tonn af áli á Grundartanga
og verðmæti þess nam um 80 millj-
örðum króna. Til framleiðslunnar
voru notaðar um 4.300 GWst, eða
tæplega fjórðungur alls rafmagns sem
unnið er á Íslandi. Raforkan er keypt af
Orkuveitu Reykjavíkur, Landsvirkjun
og HS-Orku. Norðurál er dótturfyrir-
tæki Century Aluminum sem er skráð
á opinberan hlutabréfamarkað. Höf-
uðstöðvar móðurfélagsins hafa verið í
Kaliforníu í í Bandaríkjunum en flytja
til Chicago síðar á þessu ári.
Ragnar Guðmundsson, forstjóri
Norðuráls, er Kópavogsbúi að upplagi,
gekk í skóla þar og á Selfossi, síðan í
Menntaskólann í Reykjavík og þaðan
lá leiðin í viðskiptafræði við Háskóla
Íslands. Á yngri árum var Ragnar í sveit
í þrjú sumur í Miðfirði og í Flóanum
og stundaði síðan tilfallandi sum-
arvinnu með námi, s.s. í blikksmiðju
og í BYKO þar sem Ragnar segist hafa
öðlast ágæta reynslu. Eftir háskólapróf
starfaði Ragnar hjá litlu hugbúnaðar-
fyrirtæki, Hjarna, sem sérhæfði sig í
gerð sjúkraskráa. Þaðan liggur leiðin
til Montreal í Kanada í mastersnám.
Eftir heimkomu frá Kanada starfaði
Ragnar í fjögur ár hjá Samskip, í eitt
ár hjá Básafelli á Ísafirði, en síðustu
sextán árin hjá Norðuráli, eða allt frá
stofnun fyrirtækisins.
Fjárfestingaverkefni á
Grundartanga
„Framkvæmdir við álver hér á Grundar-
tanga hófust í lok árs 1997, en fyrir-
tækið byggðist upp á 14 mánuðum, eða
á gríðarlegum hraða. Starfsemin hófst
í júní árið 1998 og allt frá því Norðurál
lauk við byggingu seinni kerlínunnar
á Grundartanga hefur framleiðslan
aukist hægt og bítandi. Í upphafi var
ársframleiðslan 60.000 tonn, í dag er
grunnafkastagetan 260.000 tonn. Á síð-
asta ári voru 284.000 tonn framleidd
og sá góði árangur náðist án mikillar
viðbótar fjárfestingar; straumur var
hækkaður, skaut stækkuð og framleiðni
aukin,” segir Ragnar.
Verkefni fyrir á annan tug millj-
arða standa yfir hjá Norðuráli á
Grundartanga. Markmiðið er að auka
framleiðni, bæta rekstraröryggi og
framleiðslugetu. Stærstu verkþættir
eru stækkun aðveitustöðvar og um-
fangsmikil endurnýjun í skautsmiðju
auk notkun stærri rafskauta. ,,Heildar
fjárfestingin hér á landi verður yfir 10
milljarðar íslenskra króna, auk fjár-
festingar móðurfélags Norðuráls í raf-
skautaverksmiðju, þannig að þetta er
umfangsmikið verkefni sem tekur 5
ár að ljúka,“ segir Ragnar. „Reiknað er
með að alla jafna muni um 100 manns
vinna við þessar framkvæmdir þannig
að þetta er mjög góð innspýting í ís-
lenskan vinnumarkað. Nýja afriðla-
einingin mun auka verulega á stöð-
ugleika í rekstri Norðuráls, þar sem
nýtt kerfi verður enn betur varið fyrir
spennusveiflum í flutningskerfi Lands-
nets. Jafnframt því að bæta núverandi
rekstur gefur hún einnig möguleika
á að auka rafstraum til álversins og
eykur sveigjanleika í viðhaldi. Sam-
hliða þessu verkefni er vinna við að
afla tilskilinna leyfa í farvegi. Við erum
í eilífri samkeppni á heimsmarkaðnum
og þurfum því stöðugt að reyna að gera
betur í dag en í gær.”
Ragnar segir að í kjölfarið á síðustu
stækkun álversins hafi ýmiss þjón-
ustufyrirtæki farið að koma sér fyrir á
Grundatanga, eins og Hamar og Stál-
smiðjan, og einnig fyrirtæki sem starfa
á ólíkum markaði, eins og t.d. korn-
framleiðslufyrirtækið Lífland. Einnig
er að koma sér fyrir fyrirtækið GMR
sem sérhæfir sig í að bræða úrgangsstál,
þannig að fjölbreytni atvinnulífsins á
staðnum er stöðugt að aukast.
- Starfsemi og staðsetning álverksmiðja
hérlendis hefur stundum sætt harðri
gagnrýni almennings. Staðsetning Norð-
uráls í Hvalfirði fór ekki varhluta af því,
en hvernig hefur ykkur verið tekið af
nágrönnum ykkar, þ.e. íbúum Hval-
fjarðarsveitar og allt niður á Akranes?
,,,Í upphafi höfðu margir áhyggjur
af því að staðsetja ætti verksmiðjuna
í landbúnaðarsamfélagi eins og hún
er vissulega í. Við höfum alltaf borið
mikla virðingu fyrir umhverfinu og
miðað okkar rekstur við það. Hópur
manna hratt af stað undirskriftar-
söfnun sem bar heitið ,,Álver, já takk.“
Um 80% kosningabærra manna í
Hvalfjarðarsveit skrifuðu undir þetta
merkilega skjal, sem sýndi að íbúar
sveitarfélagsins vildu þessa atvinnu-
starfsemi hingað. Þannig virtist ekki
togast á sjónarmið um það að vernda
landbúnað og stunda hann hér og að
fá hingað önnur umtalsverð atvinnu-
tækifæri.”
Umhverfisvöktun metur
áhrif á umhverfið
Umhverfismál eru ávallt í brennidepli
hjá Norðuráli. Starfsleyfi setur losunar-
mörk sem tryggja að styrkur tiltekinna
efna fari ekki yfir þolmörk utan þynn-
ingarsvæðis en eftirlit er haft með styrk
efna sem berast til og frá verksmiðj-
unni samkvæmt innri mælingum. Allar
mælingar eru undir þeim mörkum sem
eru gefin út í starfsleyfi fyrirtækisins
en umhverfisvöktun metur álag á
nærumhverfið samkvæmt ytri mæl-
ingum. Mælingar eru gerðar á veð-
urfari, loftgæðum, ferskvatni, gróðri,
flæðigryfju, grasbítum, sjó og kræk-
lingi í Hvalfirði og eru framkvæmdar
af Nýsköpunarmiðstöð Íslands, verk-
fræðistofunni Vista, Skógrækt ríkisins,
Náttúrufræðistofnun Íslands - Akur-
eyrarsetri, Rannsóknamiðstöð í sjáv-
arlíffræði, Rannsóknastofu Háskóla Ís-
lands í lyfja og eiturefnafræði og Matís.
,,Við höfum ástæðu til að fagna
góðum árangri í umhverfismálum.
Þennan árangur sýna niðurstöður um-
hverfisvöktunar fyrir síðasta ár, sem
óháðir aðilar framkvæma fyrir Norð-
urál og Elkem. Sömu sögu er að segja
af niðurstöðum skýrslu Faxaflóahafna,
þar sem gerð var úttekt á umhverfis-
vöktuninni. Meginniðurstaðan er sú
að mengunarvarnir og mælingar hjá
Norðuráli eru fyrsta flokks.”
- Þú hefur fylgt þessari uppbyggingu og
starfsemi Norðáls allt frá upphafi. Hefur
starfsemin á þessum 16 árum gengið
eins og áætlanir gerðu ráð fyrir, eða hafa
orðið einhverjir hnökrar á starfseminni?
,,Það voru allir ákveðnir allt frá upp-
hafi að láta þessa starfsemi ganga vel.
Nokkrir fóru í starfsþjálfun erlendis en
kannski höfum við ekki gert nóg af því.
Það tók okkur um eitt ár í upphafi að
ná góðum tökum á rekstrinum, en eftir
það tel ég að við höfum náð gríðarlega
góðum tökum á þessu og verið með
afar góðan rekstur allar götur síðan.
Reksturinn hefur skilað þokkalegri af-
komu gengum árin, en það hafa eðli-
lega komið bæði lægðir og toppar. En
í heildina hefur reksturinn á Norðuráli
gengið prýðilega.”
Norðurál á Grundartanga í Hvalfirði.