Læknablaðið : fylgirit - 01.03.1983, Side 202
47
KAN BEHANDLING AF EN AKUT
FUNKTIONEL PSYKOSE HOS ÆLDRE
FOREBYGGE UDVIKLINGEN AF EN
KRONISK PSYKOSE, DER KAN KRÆVE
LANGVARIG PSYKIATRISK PLEJE?
Gudmund Magnussen
Kan man behandle akutte psykiske lidelser hos ældre i soma-
tiske plejehjem sá effektivt, at man forebygger en fastlásning
af sygdommen i en kronisk tilstand, der nodvendiggor langvarig
psykiatrisk pleje?
I sá fald skulle vi mSske i fremtiden kunne undvære specielle
gerontopsykiatriske plejehjem?
Efter den hidtidige praksis har fremkomsten af psykotiske og
andre svære adfærdsforstyrrelser hos ældre, demente og ikke demente,
som regel medfort, at de págældende er blevet indlagt pa en psykia-
tlrisk afdeling. I tilfælde, hvor det ikke har drejet sig om forbi-
gSende, fuldt helbredelige, psykiske lidelser, har patienterne som
hovedregel mStte forblive gennem længere tid - oftest livsvarigt -
pS psykiatrisk afdeling, plejehjem eller plejehospital som "psy-
kiatrisk plejepatienter". Det har ofte været under belastende og
utilfredsstillende forhold for báde patienter, parorende og per-
sonale, og oet er derfor af væsentlig betydning at stille sporgs-
málet: Kan det ikke gores bedre?
En væsentlig del af de ældre, der har rene, ukomplicerede
demenstilstande, er i dag pá somatiske plejehjem og klarer sig
ganske godt der (l).
Wen det kan ske, at et mindretal af de ældre demente fár
komplicerende, funktionelle psykiske lidelser som konfusioner,
depressioner elier paranoide psykoser m.v., sá de derved kan
komme til at frembyde svære adfærdsforstyrrelser, der kan volde
problemer pá plejehjemmet. Paradoksalt nok er det disse akutte
adfærdssymptomer, der har fáet folk til at betegne disse patien-
ter som "kroniske psykiatriske plejepatienter" og kræve dem indlagt
pS psykiatrisk afdeling eller plejehjem, hvor tilstanden da ogsá
kan tage et kronisk forlob.
Da disse funktionelle sindslidelser kan være taknemmelige at
behandle (2,3), nár behandlingen kan iværksættes tidligt og under
de rette betingelser, kan man rejse det sporgsmál, om det i virke-
ligheden er hensigtsmæssigt at indlægge ældre med sádanne sygdomme?
MSske kan selve indlæggelsen pS en psykiatrisk afdeling i visse
tilfælde virke sá belastende, at den i sig selv kan modvirke hel-
bredelse og medvirke til at fiksere den ældre patient i rollen
som "psykiatrisk plejepatient"?
Hypotese
Wan kan pá dette grundlag opstille den hypotese, at en tidlig
indsat psykofarmakologisk og psykologisk-miljomæssig behandling af
200