Búskapur hins opinbera 1997-1998 - 01.03.1999, Síða 23

Tafla 5.6 Heildarútgjöld til heilbrigðismála 1990-1998.
Ár. Hlutfall heilb.útgj. hins opinbera afVLF Hlutfall heilb.útgj. heimila afVLF Hlutfall heilb.útgj. alls afVLF Hlutfall heilb.útgj. heimila af heildar- heilb.útgj. Heilbrigðis- útgjöld á föstu verði IJ Heilbrigðis- útgjöld á föstu verði á mann u
1990 6,88 1,06 7,95 13,39 100,0 100,0
1991 7,04 1,06 8,10 13,06 102,5 101,3
1992. 6,98 1,22 8,20 14,85 100,3 97,8
1993. 6,92 1,35 8,27 16,30 101,5 98,0
1994 6,82 1,31 8,13 16,09 103,7 99,3
1995 6,92 1,31 8,22 15,87 104,8 99,9
1996 6,81 1,33 8,14 16,38 105,9 100,3
1997 6,59 1,27 7,87 16,17 106,9 100,6
1998 brt. 6,92 1,25 8,17 15,27 110,7 103,4
1) Heilbrigðisútgjöld staðvirt með verðvísitölu samneyslunnar.
I töflu 5.6 hefur útgjöldum heimila til heilbrigðismála verið bætt við útgjöld hins
opinbera og sýnir taflan heildarútgjöld til heilbrigðismála hér á landi á árunum 1990-
1998 mælt sem hlutfall af landsframleiðslu. Einnig eru sýnd heilbrigðisútgjöld á mann
á föstu verði11. Þar sést að á árinu 1997 nam heilbrigðiskostnaður af landsframleiðslu
um 7,9% af landsframleiðslu, en það svarar til 41,7 milljarða króna. Um 16,2%
útgjaldanna voru ljármöguð af heimilunum, en þáttur heimilanna í kostnaði
heilbrigðisþjónustunnar hefur farið vaxandi á þessum áratug. Bráðabirgðatölur fyrir
árið 1998 gefa til kynna að heilbrigðiskostnaðurinn mælist um 8,2% af lands-
framleiðslu á því ári og hafi hækkað um 0,3% af landsframleiðslu. Þá má lesa úr
nefndri töflu að á föstu verði hafi heilbrigðisútgjöldin vaxið um 11% síðustu átta árin,
en á mann hafa þau aukist um tæplega 314 prósent á þeim tíma.
5.3 Almannatryggingar og velferðarmál
Undir þennan málaflokk almannatiyggingaA2 og velferðarmál falla annars vegar
ýmis konar tekjutilfærslur til einstaklinga og samtaka vegna elli, örorku, veikinda,
tekjumissis, fæðinga, atvinnuleysis o.fl., og hins vegar ýmiss konar velferðarþjónusta
einkum við böm, aldraða og fatlaða. Umsjón með tekjutilfærslum er að mestu í hönd-
um almannatrygginga. Velferðarþjónusta við böm og aldraða er hins vegar að mestu á
vegum sveitarfélaga og velferðarþjónusta við fatlaða á vegum ríkisins.
I töflu 5.7 er að finna yfirlit yfir útgjöld hins opinbera til almannatrygginga og vel-
ferðarmála á árunum 1994-1997. Þar má lesa að ríflega 43 milljarðar króna fara til
þessa málaflokks á árinu 1997, eða um 22% af útgjöldum hins opinbera. Sé horft yfír
lengra tímabil13 sést að velferðarútgjöld hafa vaxið jafnt og þétt í gegnum árin eða um
214 prósentustig af landsframleiðslu frá byrjun síðasta áratugar. Skýringanna er
11 Sjá einnig töflu 6.2 í töfluviðauka. Heilbrigðiskostnaður alls er staðvirtur með verðvísitölu
samneyslunnar. Sjá einnig neðanmálsgrein 2 á blaðsíðu 15.
12 Hugtakið "almaimatryggingar", eins og það er notað hér, er mun þrengra hugtak en í hinni
venjulegu merkingu. Hér nær það einungis til beinna tekjutilfærslna til einstaklinga og samtaka, en
ekki til þeirrar margvíslegu þjónustu sem hið opinbera veitir og sem fellur undir almanna-
tryggingakerfið, eins og niðurgreiðslur á lyfjakostnaði og greiðslur á ýmis konar sjúkraþjónustu.
13 Sjá töflu 6.3 í töfluviðauka.
21