Árroðinn : blað Alþýðuflokksfélags Akraness. - 30.11.1935, Qupperneq 6

TBKJUSTOM YTRI-AKRANESHREFPS
OG FJÁRHA.GSLEG AFKOFA HANS.
Samkvæmt landslögum eru tekjur hreppanna
engsr aðrar en sveitarútsvöri og hreppa-
vegagjöld. Utsvörin eiga að vera lögð á eft-
ir efnum og ástæðum hvers einstaks manns,en
hreppavegagjaldið er nefskattur á verkfæra
karlmenn. Undantekning frá Þessu er að einn
hreppur hefir meö sérstökum lögum fengið
leyfi til Þess að taka fasteignagjöld í
hreppssjóð.
Ákraneshreppur er langscærsti eða öllu
held'ur f jölmennasti hreppur landsins, en Því
veldur, að allt stjómarfyrirkomulag hrepps-
ins er orðið margbrotnara og fyrirferðar-
meira en í öðrum hreppum, Þarfir fólksins
eru fjölfenttari og yfirleitt allt Bem heyrir
til samfélaginu eða sameiginlegra verka er
orðið hreint og heint bákn í meðferðinni,
miðað við Það sem var fyrir 10 til 15 árum.
Reikningur hreppsins fyrir árið 1954, Þar
sem lagt er til grundvallar útsvarsgjörð Það
ár, varð kr. 69,860,oo, hreppavegagjöld kr.
1252,00, skemmtanaskattur kr, 598,oo. Þessar
upphæðir, sem eru samtals kr. 71,710 eru
hinir raunverulegu tekjustofnar hreppsins,
Þó tekjurnar Þetta árið séu bókfærðar kr.
130,351,04. Þar í talið bráðabirgðalán kr.
24,568,11 o. fl. - Áðal-gjaldaliðir eru: Fá-
tækramál kr. 23,760, heilbrigðismál kr.
1158,oo, menntamál kr. 15,879,oo, til hrepps-
vega kr. 5054,oo, sýslusjóðsgjald kr. 9847,oo,
sýsluvegagjald kr. 469,oo. Kostneður við
sveitarstjómina, Þar i talin löggæsle, kr.
6256,oo og nokkrir smærri liðir, svo sem til
brunamála, götulýsingar, síma o. f1.
Þeger litið er yfir Þennan reikning, kem-
ur Þegar í Ijós að til verklegra framkvaanda
í hreppnum hefir verið varið 5034 krónum og
Því er ekki varið svo vegna vinnuÞerfe, held-
ur vegna veganna sjálfra, sem bættir hafa
verið fyrir Þessa upphæð. Það má vitanlega
segja, að hafnargerðin hafi komið fram sem
noldcurskonar atvinnubótavinna Þetta ár, og
sömuleiðis á yfirstandandi ári, sem Þó hefði
hrokkið skammt ef sá stóri hvalreki í fjöru
verkafólksins og útgerðarmanna - síldin -
hefði eltki borið að höndum, að minnsta kosti
treysti ég mér ekki til að útskýra Þá eymd,
sem hér hefði orðið, an komu sxldarinnar.
Vetrarvertíðin síðasta gaf flestum litlar
tekjur, flestum útgerðarmcnnunun nokkurt tap
og sjómönnunurn mjög lítilf jörlega atvinnu,
jafnvel ekki fyrir gæðinu, Hjá Þeim, sem
fóru á sxldveiöar fyrir norðurlandi í sumar,
varð útkoman Þó ennÞá verri, og margir hinna
sömu manna hafa orðið fyrir Þessu í báðum
tilfellum. Möguleiker Þeirra til lífsfram-
færis sér og sínm, af eigin ramleik, var
Því ekki fyrir hendi. En Því til bjargar ætti
leiðin að vera opin til hreppsins, ekki til
Þess að talca velvinnandi og hrausta menn á
fátækra-framfæri, heldur i atvinnubótavinnu.
En til Þess hefir Ytri—Akz'aneshreppur ekkert
gert, að vera viðbúinn Þegae- a Þyi-fti að halda.
Það vantar Þó ekki verkefninc Landiö allt í
kring ac hrynja í sjóinn, skolpleiðsla, gatna-
gerð, ræktun i Garðalandi, uppÞurkun á beiti-
landinu og fl. og fl. Ég hefir hér að framan
bent á hverjar tekjurnar eru, og Þær eru að
öllu leyti fyrirfram ákveðnar. Það vita Þeir,
sem kynnt hafa sér fjárhagsáætlunina, og að
minnsta kosti var upphæðin knepuð eins og
frekast var hægt við síðustu fjárhagsáætlun.
wá tækraframfæri sennilega múna komið langt
fram úr áætlua, Þrátt fyri:- sxldarvinnune,
sem flestir nutu Þó af.
A opnum hreppsfundj., sem nýlega var hald-
inn, var upplýst, að ef Þeim r’ómum 74 Þús. ,
sem á síðasta vori, var jafnað niður, væru
um aðeins 10 Þús. borgaðar, hreppurinn á Þó
að borga út fyrir nýér sýslusjóös- og sýslu-
vegf*gjöldin, Rekstur baj-nafræðslunnar fellur
á mánaðarlega, og sem sagt feær 74 Þús. , sern
jafnað var niður, eiga að vera cð fullu borg-
aðar ut um nýár. Það Þarf eJcci að f jölyrða
um Þetta frekar, Ýtri-Akrsnéshreppi’r er
staddur í gapastokk hi'nna fyllstu vanuræða,
til Þess að uppfylla Þær skyldur, sem honum
ber að inna af hendi og Þær kröí’ur, sem til
hans verður sð gera. Fólkió- cem komiö er
saman á Akranesi, bæöi uppvaxiö Þar og að-
flutt, veröur aö hafa ta:kifæ:ri til aö lifa
viö Þau kjör, sem viöun.enleg'séu. Atvinnen
á Akrenesi getur brugðist, Það hefir sýnt sig
é árinu 1935. Fiskileysi o vetrarvertíðinni
getur dunið yfir, hvenær sem er. en vetrar-
vertíðin má heita eina undirstaöan,eða er
aðalundirstaðan, undir atvirmulxfið, eins cg
Því er nú varið. Átvinnurekendur standa á
bsk við rekstur etvinnulífsins, Þeirre Þáttur
takmarkast eftir árstíðum að Þvi leyti, að
ef vetrarvsrtíðin bregst eða annar atvinnu-
rekstur, sem Þeir T-áða yfir, Þá er Þeirra
Þætti lokið. Verkafólkið á ekkert varanlegt
öryggi hjá Þeim, hvorki samlcvaant venju eðs