Alþýðuhelgin - 19.03.1949, Blaðsíða 6

86'
ALÞÝÐUHELGIN
ar, nashyrningar, bisonuxar og bison-
kýr. Allar tegundir af hjörtum, nema
íslenzk hreindýr, úlfar, hyenur, bifr-
ar, otrar, og geysimikill fjöldi af
öpum. Ég hef séð þá rífa húfur af
mönnum og slör af kvenmönnum og
hamast við að rífa og slíta það í
sundur, og er það allfróðleg sjón, en
ekkert er eins merkilegt, eins og á-
flog þeirra í illu og grátur þeirra,
sem bíða lægra hlut í glímunum.
Það er svo kátlegt, að menn geta
,hlegið sig þreytta á því. Þar er og
selur í söltum sjó, og er byggður
hólmi úr fjörugrjóti úti í tjörninni
fyrir hann að' skríða upp á þegar
hann vill, og lifandi fiskum hlevpt
í tjörnina til fæðu handa honum.
Þar cru og ísbirnir í sjó, og hafa þeir
marmarajaka til að skríða upp á,
þegar þeir vilja; þar er og geysimik-
ill fjöldi af höggormum, frá ris-
aorminum niður að smásnákum.
Þskking Englcndinga á eðli þessara
dýra er nákvæmari cn við varður
búizt, og nákvæmni þeirra í hirð-
ingu dýranna aðdáanleg. Á hverjum
einasta degi ár út og ár inn er hér
saman kominn grúi af fólki. Kost-
ar aðgangurinn 3 mörk hvern dag,
nema á mánudögum, þá hclmingi
minna. Ég. bsf verið þar alls einu
sinni og hafði mikið gaman af.
Konan mín varð svo fræg að ríða þar
spölkorn á fíl.
St. Pálskirkja er stærst allra
kirkna á Englandi. Hún er ekki all-
gömul, cins og hún lítur nú út. Hún
brann í cldsvoða miklum 1666; þá
brunnu 13,200 hús í London og 87
sóknarkirkjur. Áriö 1675 byrjaði
ncfnd manna að útvega verkamenn
til að byggja hana að nýju, og var
fyrsti stejnninn lagður sama ár. Hún
er í lögun eins og rómverskur kross,
mcð súlugöngum og loftsvölum að
utan, og að innan með þéttsettum
marmarasúlum með Korintuborgar-
lagi. Allt gólfið cr lagt marmara og
mosaikmyndað; undir gólfinu eru
geysimiklar jarðbyggingar og hvelf-
ingar. Neðan frá þeim og upp í turn-
hvelfinguna er hæð kirkjunnar 375
fet. Enginn hefur þá æru að vera
jarðaður niðri í þessum undirbygg-
ingum kirkjunnar (þær eru ætlað-
ar til legstaða mcrkustu manna)
nema hsrtoginn, af Wellington og
Nelson. Hvíla leifar þeirra þar í
svörtum mármarakistum, og eru þær
meira en tvær mannhæðir. Glugg-
arnir á kirkjunni eru 12 feta breiðir
og 24 feta háir. Auk þcss ljóss, sem
kemur inn um gluggana, kemur og
ánnar ljósstraumur ofan úr turn-
hvelfingunni, og sr þar byggð lukt
fyrir ljósveitinguna; hún vegur ekki
nema rúm 700 tons og steypir dags-
ljósinu niður um alla kirkjuna, og
brotnar það svo sterkt á marmara-
gólfinu, að þaö kastast aftur upp í
hvelfinguna og slær svo glæum
bjarma á málverkin upp i hvelfing-
unni, að þau sjást í fullkomnasta
ljósi, og eru þó 356 fet þangað upp
af kirkjugólfinu. En myndir þessar
eru allar í risastærð, málaður
alfrcsco, og sýna ýmsa viðburði úr
ritningunni. Niðri í kirkjunni eru
höggnar marmaramyndir af hinum
merkustu mönnum Englendinga. Þar
eru hinir mestu hershöfðingjar
þeirra, eins og Nclson, sem er ó-
gæfulegur á svipinn að sjá, og hcr-
toginn af Wcllington; þar er og
Napier, og stcndur ekki annað um
hann í grafskriflinni en að hanrí hafi
fæðst og dáið og verið vir justus.
Þar cr og fögur mynd af John
Howard, hinum mikla mannvin, sem
fcrðaðist um alla norður- og vestur-
álfu til að endurbæta kjör fanga og
spílalalima. Hann heldur á lykli í
hægri hendinni, og í vinstri hcnd-
inni hefur hann perganricntsvafn-
ing, og stendur skrifað á hann „frum-
varp til endurbóta á dýflissum og
spítölum". Hann cr látinn troða
hlekki fjötraðra manna undir fótum
sér. Neðan undir styttunni er hann
sýndur þar sem hann er að færa
föngum mat og hlý klæði. Allar þess-
ar myndir eru í fullri stærð. Auk
þessara mynda er þar og grúi af
öðrum myndum, sem ég ekki man að
nefna nú sem stendur.
Ég verð að segja yður dálítið af
ferð minni til Oxford. Ég fór þang-
að í fyrradag og kom til Combe,
háskólaprentarans, sem ætlar að
prenta nýja tcstamentið íslenzka.
Hann tók mér einkar vel og þótti ég
vera allgott expl. af íslendingi. Hann
er maður aldraður, yfir sextugt og
grár á hár og skegg, sem hann læt-
ur vaxa villt og nær niður á bringu;
er liann all-patriarkslegur og hinn
mesti gestrisnismaður. Hann sýndi
mér prentsmiðju sína. Hún er í
tvennu lagi; er annars vegar prentað
aðeins grísk og rómversk rit. Bygg-
ingar hverrar prentstofu fyrir sig
(hinnar rómversku og bifl.) eru 300
feta langar. Gengur öll prentun mcð
gufumagni. Býr hann (prentarinn)
sjálfur til pappír og stýla og allt, sern
heiti hefur og heyrir prentun til. Um
vikuna prentar hann 1000 rís jafn*
aðarlega; og ef allar maskínur eru
í gangi, prentar hann 36,923 ex. a^
biflíuninni á viku, 6,154 ex. á daS
615 á tíma og IOV2 á hverri mínúto-
Af biflíum með demantsletri getur
hann prentað á viku 120,00 ex., 20,
000 á dag, 2000 á einum tíma, eða
33 á mínútu hverri. Að sama skaP1
prentar hann og af rómverskum
grískum ritum. Hann prentar ekkert
annað en þetta tvennt. Þegar herra
Combe hafði gefið mér þsssa statistí^
yfir prentverk sitt, sendi hann skrif-
stofustjóra sinn með mér til a®
sýna mér allt, er merkilegt væri a®
sjá í Oxford. Það merkasta er ha-
skólinn. Hann er samansafn af mörg-
um byggingum. Það eru 25 CoIIcgcS
eða háskólabyggingar, sem kallaðar
eru cinu nafni háskólinn í Oxford-
Eru þcssar byggingar flestallar sefa-
gamlar og i gothiskum byggingastíl'
Veggirnir eru úr meyrum sandstein1’
sem er þannig á sig kominn, að hanU
stendur um aldur og æfi, ef hariu
horfir rétt við í veggnum, en hryr>ur
ella á skömmum tíma, og liafa mer"1
fyrst nýlega uppgötvað þennau
leyndardóm við stein þennan. Söma
steintegund hef ég séð á íslandi 1
Jósefsdal á leiðinni austur á Eyrar'
bakka. Allar þessar byggingar standa
mjög nærri hver annarri; sumar erl1
cndurbættar á ýmsum stöðum, Cl1
sumar slanda í hinni upprunaleg11
fyrnsku óbreyttar. Bak við þcssar
byggingar cru stórir garðar alsettif
trjám umhverfis, sem mynda geýsl
langar Allccr; hin lengsta er enS^
míla. Eru trén svo fjarska há, að c|j
hef engin tré séð hér til líka vl
þau á hæö. Á sumum eru greinarnar
svo langar, að þær eru svignaðaf
undir limþunganum og laufinu niðl*r
að jörðu, svo að menn verða a
smjúga með lagi inn að stofninuU1’
og getur maður setið þar í hin!l|
dýpstu kyrrð, sem hugsazt getur; 0,5
þykir mér íurða, að nokkur ungV*1
maður geti þar lifað æskudaga sína
án þess að dragast ósjálfrátt að hliv
um máttuga höfundi allrar þessarar
eir.földu en hátignarlegu náttúrU
fegurðar; mér vöknaði um augu, Þe^
ar ég fór þar um, og óskaði 3