Morgunblaðið - 24.11.2011, Blaðsíða 30

30 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. NÓVEMBER 2011
Sænski rithöfundurinn Her-
man Lindqvist verður gestur á
höfundakvöldi í Norræna hús-
inu í kvöld kl. 20.00. Hann er
þekktur metsöluhöfundur í
heimalandi sínu. Hann er einn-
ig blaðamaður og þáttastjórn-
andi í sjónvarpi. Á höfunda-
kvöldinu kynnir Lindqvist bók
sína Napóleon, sem nú kemur
út í íslenskri þýðingu Borgþórs
Kjærnested.
Bókin kom út í Svíþjóð 2004 og rataði þá efst á
vinsældalista fræðibóka. Hálf-sænskt Tríó Inga
Bjarna Skúlasonar flytur sænsk þjóðlög í djass-
búningi fyrir gesti frá kl. 19.45 Sænska sendiráðið
býður léttar veitingar.
Bókmenntir
Höfundakvöld með
Herman Lindqvist
Herman
Lindqvist
Leikfélag Kópavogs sýnir í
kvöld fjóra einleiki, tvo erlenda
og tvo innlenda, undir yf-
irskriftinni Ferna. Íslensku
þættirnir eru XXX eftir Jónínu
Leósdóttur og Verann eftir
Hrefnu Friðriksdóttur. Er-
lendu þættirnir nefnast Fjöl-
skylda 2.0 og Vegsummerki
minninga. Átta leikarar taka
þátt í uppfærslunni og þar af
eru fimm að þreyta frumraun
sína með leikfélaginu. Leikstjóri er Hörður Sig-
urðarson. Aðeins verða tvær sýningar, í kvöld og
annað kvöld. Dagskráin er tæplega klukkustund
Sýningar eru í Leikhúsinu, Funalind 2, og hefjast
kl. 20.00 bæði kvöldin.
Leiklist
Ferna Leikfélags
Kópavogs í kvöld
Úr XXX eftir Jón-
ínu Leósdóttur.
Háskólakórinn heldur haust-
tónleika sína í kvöld kl. 20 í
Neskirkju. Á efnisskránni eru
verk eftir Bach, íslenskir sálm-
ar og ljóð, þýdd ungversk lög
og frelsissálmar. Einsöngvari
með kórnum verður Jón Svav-
ar Jósepsson og einnig syngja
fjórir kórfélagar einsöng; Guð-
mundur Davíðsson, Anna Sig-
rún Ingimarsdóttir, Helga
Margrét Marzellíusardóttir og
Sveinn Enok Jóhannsson.
Á tónleikadaginn gefur kórinn út geisladiskinn,
Álfavísur, sem gefinn er út í tilefni af 40 ára
starfsafmæli kórsins og 100 ára afmæli Háskóla
Íslands.
Tónlist
Hausttónleikar
Háskólakórsins
Jón Svavar
Jósepsson
Tríó Reykjavíkur heldur tónleika í
Hafnarborg á sunnudag og hyggst
þá flytja verk eftir tónskáldin
Schubert og Brahms. Yfirskrift
tónleikanna er Klassík við kerta-
ljós og gestur tríósins verður Jón-
as Ingimundarson píanóleikari.
Þetta eru aðrir tónleikarnir á dag-
skrá starfsárs Tríós Reykjavíkur í
Hafnarborg.
Jónas Ingimundarson hefur
starfað sem píanóleikari, tónlistar-
kennari og kórstjóri, haldið fjölda
tónleika á Íslandi og komið fram
víða í Evrópu og Bandaríkjunum,
ýmist einn eða með öðrum, einkum
söngvurum. Jónas hefur leikið inn
á fjölda hljómplatna og hljóm-
diska. Hann hefur fengið lista-
mannalaun, notið starfslauna lista-
manna og hlotið margvíslegar
viðurkenningar svo sem heið-
ursverðlaun Íslensku tónlist-
arverðlaunanna 2001.
Tríó Reykjavíkur var stofnað ár-
ið 1988 af Halldóri Haraldssyni pí-
anóleikara, Guðnýju Guðmunds-
dóttur fiðluleikara og Gunnari
Kvaran sellóleikara. Árið 1996 tók
Peter Máté píanóleikari við af
Halldóri. Næstu tónleikar í tón-
leikaröð tríósins verða Nýárstón-
leikar í janúar.
Kertaljós Jónas Ingimundarson
verður gestur í Hafnarborg.
Klassík við
kertaljós
 Jónas Ingimund-
arson gestur Tríós
Reykjavíkur
Silja Björk Huldudóttir
silja@mbl.is
„Okkur fannst vanta fleiri og fjöl-
breyttari bækur fyrir unglinga,“ seg-
ir Birgitta Elín Hassell sem ákvað í
samstarfi við Mörtu Hlín Magnadótt-
ur að taka málin í eigin hendur. Þær
stofnuðu fyrr á árinu bókaútgáfuna
Bókabeituna og skrifuðu hvor sína
bókina í bókaflokki sem þær nefna
Rökkurhæðir. Bók Birgittu nefnist
Rústirnar og er að sögn höfundar æv-
intýrahryllingssaga, en bók Mörtu
nefnist Óttulundur og er spennu-
draugasaga. Saman skrifa þær svo
þriðju bókina, Kristófer, sem vænt-
anleg er í apríl á næsta ári í tengslum
við viku bókarinnar. Að sögn Birgittu
er von á tveimur bókum til viðbótar í
bókaflokknum á árinu 2012, en þær
verða skrifaðar hvor í sínu lagi. Birg-
itta segir þær Mörtu nú þegar búnar
að leggja drög að u.þ.b. tíu bókum í
bókaflokknum, en vel geti farið svo að
bækurnar verði fleiri gefi viðtökur til-
efni til þess og finni þær nógu spenn-
andi umfjöllunarefni.
„Bækurnar eru hugsaðar sem
sjálfstæðar frásagnir. Hugmyndin
var að skapa heim þar sem jafnólíkir
höfundar og við tvær gætum skrifað
sögur sem tengdust án þess að þurfa
að skrifa allar bækurnar saman. Við
byrjuðum þess vegna á því að teikna
upp sögusviðið og búa til þennan
heim,“ segir Birgitta og vísar þar til
Rökkurhæða sem er úthverfi borg-
arinnar Sunnuvíkur. Efst á Hæðinni
standa Rústirnar sem er sundurtætt
fjölbýlishúsalengja. Enginn veit hvað
gerðist þar, sumir tala um yfir-
náttúrlega atburði en aðrir um
hryðjuverk. Börnunum í Rökk-
urhæðum er að minnsta kosti bannað
að leggja leið sína í Rústirnar, en þau
óhlýðnast flest. „Bækurnar tengjast
allar í gegnum hverfið Rökkurhæðir
og þannig getur aðalpersóna einnar
bókar verið aukapersóna í annarri.
Lesandinn fær því smám saman heil-
steyptari mynd af hverfinu og íbúum
þess.“
Aðspurð segir Birgitta bókaflokk-
inn hugsaðan fyrir nemendur 7.
bekkjar og upp úr, en auðvitað geti
yngri börn sem og fullorðnir haft
gaman af bókunum. Spurð hvort þær
hafi hugsað bækurnar til kennslu
svarar Birgitta því neitandi. „Þessar
bækur eru ætlaðar til afþreyingar,
þ.e. lestur lestrarins vegna,“ segir
Birgitta og tekur fram að vonandi
verði bækurnar til að stuðla að aukn-
um bóklestri unglinga. Spurð hvort
þær hafi notið yfirlestrar frá ungling-
um meðan bækurnar voru í smíðum
svarar Birgitta því játandi. „Við eig-
um báðar börn á unglingsaldri sem
lásu yfir fyrir okkur og gáfu okkur
gagnlegar ábendingar,“ segir Birgitta
og nefnir sem dæmi að skipt hafi verið
um föt á persónum bókanna eftir
ábendingum frá ungu ritstjórunum.
Morgunblaðið/Sigurgeir S.
Ráðagóðar Marta Hlín Magnadóttir og Birgitta Elín Hassell segjast taka
við góðum ábendingum frá börnum sínum sem lesa yfir bækur þeirra.
Skrifa spennu-
bækur fyrir
unglinga
Bakgrunnur höfunda
» Birgitta og Marta luku
meistaraprófi í náms- og
kennslufræðum sl. vor með ís-
lensku og íslenskukennslu sem
sérgrein.
» Í kennaranáminu beindist
áhugi þeirra sérstaklega að
bókmenntakennslu.
 Bókabeitan gefur út Rökkurhæðir
Samfélagið í Svarf-
aðardal er óskaplega
sjarmerandi. Þarna er glað-
vært fólk og góðlegt 32
»
Við lok náms í myndlist-ardeild Listaháskólansákveður sögupersónaBónusstelpunnar, Diljá
Magnúsdóttir, að framkvæma
gjörning. Hann felst í því að af-
greiða á kassa í Bónus í þrjár vikur
með hárið litað bleikt í anda Bón-
usgríssins, með bros á vör, og
varpa gjörningnum í beinni útsend-
ingu inn á útskriftarsýninguna.
Diljá elskar gjörninga og fannst
„ekkert skrýtið við þessa hugmynd.
Hún var alveg í anda þess sem
listamenn höfðu verið að gera síð-
ustu áratugi. List í tengslum við
samfélagið. Eitthvað þannig“.
Ragna Sigurðardóttir hefur um
árabil starfað sem farsæll myndlist-
arrýnir og auk þess að hafa áður
sent frá sér fjórar skáldsögur og
ljóðabók er hún menntaður mynd-
listarmaður. Hún er því á heima-
velli á þessu sögusviði og nýtti sér
listheiminn einnig við ritun Hins
fullkomna landslags, áhugaverðrar
skáldsögu sem kom út fyrir tveimur
árum og byggist á málverkaföls-
unarmálinu.
Á þeim þremur vikum sem Diljá
afgreiðir í beinni í Bónus tekur
gjörningurinn óvænta og ófyrirséða
stefnu. Sú saga nær flugi að bleik-
hærða afgreiðslustúlkan búi yfir
andlegum hæfileikum og geti gert
kraftaverk. Þannig hefur stúlkan
mikil áhrif á líf ókunnugs fólks, líf
hennar nánustu tekur einnig breyt-
ingum sem og áætlanir varðandi
námið – skólayfirvöld þurfa að meta
hvort þetta sé í raun listrænn
gjörningur eða eitthvað allt annað
og meira.
Sjónarhornið færist milli Diljár,
ungrar systur hennar, foreldra, úti-
gangskonu, ungra hjóna sem þrá að
eignast barn og óvenjulegs manns
sem nefnist Hafliði og hefur afger-
andi áhrif á þróun sögunnar og líf
Diljár þessar vikur. Ragna er
raunsæislegur höfundur, hún segir
frá, gægist í hug persóna og sýnir
án málalenginga, án þess að flúra
textann eða koma með ljóðrænar
lýsingar. Segja má að stíll hennar
sé hreinn og beinn, og hann er læsi-
legur. Helsti styrkur höfundarins
felst í því hvernig hann kynnir allt
þetta fólk til sögu og tengir það síð-
an saman; það er afar vel gert og
slitna þræðirnir aldrei þar sem þeir
eru fléttaðir saman. Persónurnar
lifna í textanum og eru vel mótaðar,
þótt hlutverkin séu misstór. Þannig
er lýsingin á sambandi systur Dilj-
ár og útigangskonunnar afar vel
unnin, rétt eins og myndin sem
sköpuð er af örvæntingu fólks sem
þráir og biður um kraftaverk.
Viðfangsefni sögunnar eru sótt í
okkar nánasta veruleika. Þarna eru
helgarpabbinn og lyklabarnið, öm-
urlegar aðstæður andlega sjúkra
einstaklinga sem sumir hverjir eru
heimilislausir, anda- og krafta-
verkatrúin, sem alltaf virðist svo
grunnt á með Íslendinga, og
myndlistarsköpun ungs fólks í dag,
sem á stundum vill verða meira um
yfirborð en djúphugsuð viðbrögð
við umhverfi og samfélagi. Allt
þetta blandast á snarpan og for-
vitnilegan hátt í Bónusstelpunni,
sem er án efa besta skáldsaga
Rögnu til þessa.
Gjörningur
breytist í kraftaverk
Bónusstelpan
bbbbn
Skáldsaga eftir Rögnu Sigurðardóttur.
Mál og menning, 2011. 213 bls.
EINAR FALUR
INGÓLFSSON
BÆKUR
Morgunblaðið/Kristinn
Ragna Bónusstelpan er „án efa besta skáldsaga Rögnu til þessa“.