Morgunblaðið - 24.11.2011, Blaðsíða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. NÓVEMBER 2011
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
„Ég skil þetta ekki. Það hlýtur að
vera krafa okkar að hafa þennan eina
þjóðveg okkar sambærilegan við
vegi annarra landsmanna,“ segir Ey-
rún Ingibjörg Sigþórsdóttir, oddviti
Tálknafjarðarhrepps, um hug-
myndir um minnkun hámarkshraða
á kafla á nýjum Vestfjarðavegi í
Múlasveit.
Vegagerðin er að undirbúa útboð á
lagningu nýs kafla á Vestfjarðavegi
nr. 60 frá Eiði í Vattarfirði, um Kerl-
ingarfjörð og Mjóafjörð að Þverá í
Kjálkafirði. Vegurinn er að mestu
leyti í Reykhólahreppi. Þetta er síð-
asta stórframkvæmdin á Vest-
fjarðavegi, fyrir utan Gufudalssveit
sem enn standa deilur um.
Útboð á EES undirbúið
Núverandi vegur er liðlega 24 km
að lengd en sá nýi verður 5 til 8 km
styttri. Vegagerðin hefur fjármagn
til að hefja framkvæmdir og hefur
lagt áherslu á að bjóða framkvæmd-
ina út fyrir árslok. Útboðið þarf að
auglýsa á Evrópska efnahagssvæð-
inu. Vill Vegagerðin ljúka matsferli
áður.
Í matsskýrslu Vegagerðarinnar
sem nú er til athugunar hjá Skipu-
lagsstofnun kemur fram að Skipu-
lagsstofnun, Náttúrufræðistofnun
Íslands og Umhverfisstofnun hafa
mjög þrýst á Vegagerðina að draga
úr umfangi framkvæmdarinnar um
Litlanes til þess að minnka áhrif
hennar á umhverfið. Þröngt er um
veg þarna. Vegagerðin mun raska
friðuðum fjörum og landi. Umrædd-
ar stofnanir vilja láta athuga mögu-
leika á hönnun vegar sem skerðir
umhverfið á Litlanesi minna. Sér-
staklega er bent á þann möguleika
að hanna hann með tilliti til 70 km
hámarkshraða. Beygjur yrðu krapp-
ari. Vegagerðin fellst ekki á það og
heldur sig við hönnun miðað við 90
km hámarkshraða, eins og verður á
veginum beggja vegna. Telur hún að
vegurinn verði óöruggur og meiri
hætta á umferðarslysum, ef dregið
verði úr kröfum, auk þess sem erfitt
verði að fylgjast með því að ökumenn
dragi úr umferðarhraða á þessum
stutta kafla.
Eyrún Ingibjörg Sigþórsdóttir
tekur undir sjónarmið Vegagerð-
arinnar. Segir ljóst að breyting
myndi auka slysahættu.
Sótt um framkvæmdaleyfi
Þegar álit Skipulagsstofnunar
liggur fyrir mun Vegagerðin óska
eftir framkvæmdaleyfi hjá sveit-
arstjórnum. Málið kemur aðallega til
kasta Reykhólahrepps þar sem um-
deildustu kaflarnir, um Litlanes og
þverum Mjóafjarðar, eru innan
marka hans.
Vilja minnka hámarkshraða
 Nýr vegur í
Múlasveit stendur
í stofnunum
Vestfjarðavegur
Núverandi
vegur
Veglína B
Veglína A
Litlanes
Hjarðarnes
Skálmarnes-
múlafjall
Vattarfjall
Kj
ál
ka
fjö
rð
ur
M
jó
ifj
.
Ke
rli
ng
ar
fjö
rð
ur
Vattarfjörður
Sk
ál
m
ar
fjö
rð
ur
Grunnkort: LMÍ
BAKSVIÐ
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Vonir um að olía finnist á Drekasvæð-
inu norður af Íslandi fengu byr undir
vængi er Norðmenn tilkynntu að þeir
hefðu staðfest að mjög gömul jarðlög
væri að finna við Jan Mayen. „Ég met
þessar góðu fréttir sem mjög jákvætt
innlegg og þó svo að óvissuþættirnir
séu enn margir þá hefur nokkrum
lykilóvissuþáttum nú verið eytt,“ seg-
ir Þórarinn Sveinn Arnarson, verk-
efnisstjóri olíuleitar hjá Orkustofnun.
„Það á eftir að rannsaka svæðið
miklu betur, en væntingar um að
finna olíu þarna eru raunhæfari en áð-
ur og stoðir til frekari vinnu hafa
styrkst,“ segir Þórarinn. Á heimasíðu
Orkustofnunar segir að niðurstöðurn-
ar séu jákvæðari heldur en norska Ol-
íustofnunin hafi þorað að vona.
Þar segir einnig: „Lykilforsenda
fyrir myndun olíu eða gass er að móð-
urberg sé að finna á svæðinu, en olía
eða gas myndast úr því við réttar að-
stæður í jarðlögunum. Jafnframt þarf
að vera til staðar geymsluberg þar
sem olían eða gasið safnast í. Sýnin
sem nú hafa verið rannsökuð stað-
festa tilvist móður- og geymslu-
bergs.“
Styrkir eldri gögn
Annað útboð á sérleyfum til rann-
sóknar og vinnslu kolvetnis á Dreka-
svæðinu hófst í síðasta mánuði og lýk-
ur 2. apríl 2012. Þórarinn segir að
þessar niðurstöður Norðmanna komi
á besta tíma varðandi útboðið. „Þetta
styrkir þau gögn sem lágu fyrir,“ seg-
ir Þórarinn. „Við vitum ekki hvað olíu-
félögin gera, en ég vænti þess að
þetta auki trú þeirra á svæðinu og þá
um leið líkurnar á þátttöku þeirra “
Í norskum fjölmiðlum var í gær
haft eftir Sissel Eriksen, yfirmanni ol-
íuleitar hjá norsku Olíustofnuninni,
að sýnin sem náðust á hafsbotninum
við Jan Mayen séu einstök og grein-
ing á þeim komi á óvart. Vonir hafi
staðið til, en ekki hafi verið reiknað
með, að finna svo gömul setlög í
kringum Jan Mayen. Þá séu áhrif
hraunlaga minni en reiknað hafi verið
með, en í hraunlögum finnist yfirleitt
ekki olía og gas. Þarna hafi fundist
sandsteinn sem henti vel sem
geymsluberg og bergtegundir af svip-
uðum aldri og móðurberg sem finnist
í fjöllum á Grænlandi.
„Við erum mjög bjartsýn eftir að
við fengum þessa nýju vitneskju,“ er
haft eftir Sissel Eriksen.
Rannsóknir sumarsins fólust í öfl-
un gagna sem byggjast á hljóðendur-
varpi og síðan sýnatöku með fjar-
stýrðum kafbáti. „Með kafbátnum
voru tekin sýni á völdum stöðum í
bröttum hlíðum hryggja þar sem
gömul jarðlög koma upp að yfir-
borðinu. Mjög gömul sýni náðust eða
allt að 260 milljóna ára. Þetta er
nokkuð sem við höfum talið að væri að
finna þarna og byggðum þá skoðun
á landreki og samanburði við
norska landgrunnið og
Grænland. Við höfðum ekk-
ert fast í hendi þar til nú,“ segir Þór-
arinn.
Hann segir að rannsóknir Norð-
manna hafi bæði verið gerðar á ís-
lenska svæðinu og því norska. Sömu
jarðlög er að finna á báðum svæðum
en töluverð breyting er á byggingu
þeirra frá norðri til suðurs. Íslending-
ar önnuðust á síðasta ári söfnun bor-
kjarna úr berglögum í samvinnu við
Norðmenn og á næstu árum eru
framundan frekari rannsóknir af
hálfu Norðmanna.
Borskip næsta sumar
Bæði verða gerðar endurkasts-
mælingar og væntanlega verður bor-
skip notað til að bora 2-400 metra nið-
ur í jarðlögin þar sem eldra berg
fannst. Tilgangur rannsóknanna er að
staðfesta enn frekar tilvist þessara
gömlu jarðlaga, sem fundust á hafs-
botni á 600 til 2.000 metra dýpi. Sam-
vinna er á milli Íslendinga og Norð-
manna um þessar rannsóknir. Áætlað
er að rannsóknaferli Norðmanna ljúki
2013, en nú vinna þeir að heildstæðu
mati á svæðinu, þar sem auðlinda- og
umhverfismat eru m.a. til athugunar.
„Þetta er hluti af opnunarferli svæð-
isins hjá Norðmönnum, þeir geta ekki
haldið útboð á svæðinu fyrr en að því
loknu,“ segir Þórarinn.
Færri óvissuþættir á Dreka
 Aukin bjartsýni og væntingar um að finna olíu raunhæfari en áður  Einstök og allt að 260 milljóna
ára gömul sýni náðust á hafsbotni við Jan Mayen  Góð tímasetning með tilliti til útboðs á sérleyfum
Ljósmynd/Þórarinn Sveinn
Rannsóknir Íslendingar tóku um 30 borsýni á Drekasvæðinu og við Jan Mayen sumarið 2010 og er myndin úr leið-
angrinum, sem farinn var á rannsóknaskipinu Árna Friðrikssyni. Frekari rannsóknir eru fyrirhugaðar á næsta ári.
  



  
   

  

   !"
# $


 

Annað útboð á sérleyfum til rannsókna og vinnslu kolvetnis á Dreka-
svæðinu er nú í gangi og nær útboðssvæðið yfir norðurhluta Dreka-
svæðisins sem er 42.700 ferkílómetrar að flatarmáli og staðsett norð-
austur af Íslandi.
Með norðanverðu Drekasvæði er vísað til þess hafsvæðis í íslensku
efnahagslögsögunni er liggur austan við 11,5°V og norðan við 67°N og
afmarkast til austurs og norðurs af 200 mílna efnahagslögsögu lands-
ins. Um hluta svæðisins gildir milliríkjasamningur milli Íslands og
Noregs frá 1981 um landgrunnið milli Íslands og Jan Mayen og
þekur sá hluti 12.720 km2 innan þess, eða tæplega þrjá tí-
undu hluta svæðisins.
Verði rannsókna- og vinnsluleyfi veitt í kjölfar útboðs
geta Norðmenn fengið 25% hlut í slíku leyfi, en þurfa að
tilkynna þátttöku innan 30 daga frá því að Orkustofnun
hefur kynnt drög að leyfinu fyrir þeim. Réttur Íslendinga er
rýmri því þeir þurfa ekki að taka ákvörðun um 25% þátttöku í
leyfum fyrr en innan 30 daga frá því að tilkynnt hefur
verið að olía í vinnanlegu magni hafi fundist á við-
komandi svæði.
Réttur Íslendinga rýmri
NORÐURHLUTI DREKASVÆÐISINS ER 42.700 FERKÍLÓMETRAR
Þórarinn Sveinn
Arnarson