Morgunblaðið - 11.07.2012, Side 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 11. JÚLÍ 2012
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson, ritstjorn@mbl.is Viðskipti Agnes Bragadóttir, vidskipti@mbl.is Menning Pétur Blöndal menning@mbl.is Íþróttir Víðir
Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Guðrún Hálfdánardóttir, Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is, Smartland Marta María Jónasdóttir, smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Óli Már Aronsson
Hellu
Sá óvenjulegi atburður varð á bæn-
um Leirubakka á Landi á sunnudag
að unghryssa elti uppi ref í haga við
bæinn og drap hann. Anders Han-
sen, bóndi á Leirubakka, var að
huga að folaldsmerum skammt frá
bænum, þegar hann sá hvar refur
fór á harðahlaupum um hagana
skammt frá. Tveggja vetra hryssa,
sem þar var, tók einnig eftir refn-
um, frýsaði mikinn og tók síðan á
rás á eftir honum, en rebbi reyndi
sem mest hann mátti að forða sér.
Tryppið náði að vanka tófuna
„En það ótrúlega gerðist,“ sagði
Anders í samtali við Morgunblaðið,
„að tryppið dró refinn uppi á hlaup-
unum og náði honum. Hún hafði þá
engar vöflur á, heldur lamdi hann
með framfæti, þannig að hann
vankaðist. Og eftir að hún hafði virt
hann fyrir sér liggjandi í grasinu
reiddi hún aftur til höggs og veitti
honum banahögg.“
Anders sagði að við nánari skoð-
un hefði komið í ljós að þetta var
fullorðinn refur, sem trúlega hefur
verið í ætisleit í haganum. „Það er
mikið um ref hérna í efri hluta
Landsveitar,“ sagði Anders. „Til
dæmis má nefna að nær óbrigðult
er að sjá refaslóð á vetrarmorgnum
heima við bæ ef nýfallinn snær er á
jörðu. Þá má nefna, að nágranni
okkar hér, Elimar Helgi refaskytta
frá Galtalæk, hefur fellt 68 refi í
vor og sumar milli Þjórsár og Ytri-
Rangár. Og nú hefur honum bæst
liðsauki við veiðarnar,“ bætti
Anders við.
Hryssan, sem elti tófuna uppi,
heitir Gjóska, enda fædd í öskufalli
frá Eyjafjallajökli vorið 2010. Hún
er stórættuð, undan gæðingamóð-
urinni Emblu og heimsmeistaran-
um í tölti, Hnokka frá Fellskoti.
Tvær systur hennar, Kvika og
Hekla, sammæðra, hlutu háa dóma
á nýafstöðnu Landsmóti hesta-
manna í Reykjavík. „Ég geri mér
vissulega miklar vonir um Gjósku í
framtíðinni, og á nú frekar von á að
það verði á keppnisvöllum hesta-
manna sem frami hennar muni
liggja, en ekki í refaveiðum,“ sagði
Anders að lokum.
Ljósmyndir/Óli Már Aronsson
Tófubani Unghryssan Gjóska frá Leirubakka, t.v. á mynd, í haganum þar sem refurinn fór um og endaði ævina.
Tryppi banaði tófu
 Ung hryssa elti uppi ref í haga í Landsveit og drap hann
 Mikið um ref og skytta frá næsta bæ felldi 68 tófur í vor
Vankaður Refurinn liggur vankað-
ur í grasinu eftir að hryssan hafði
elt hann og barið með framfæti.
Þeir skemmtu sér stokkandarungarnir á Tjörn-
inni í gær þegar ljósmyndari Morgunblaðsins
átti leið um. Árni Einarsson, líffræðingur hjá
Náttúrurannsóknarstöðinni við Mývatn, segir
skorta skjól fyrir ungana við Tjörnina þar sem
þeir geti varist ágangi máva, en að jafnaði hætta
mávarnir þó að ráðast á þá þegar þeir eru orðnir
viku gamlir. Árni hefur um árabil annast taln-
ingar á ungum sem hefjast um mánaðamótin.
Morgunblaðið/Ómar
Stokkandarungar æfðu sundtökin á Tjörninni
Algjör skortur á
möðkum til veiða
hefur verið síð-
ustu vikur. Skýr-
ingin eru lang-
varandi þurrkar.
Þetta veldur
því að maðkurinn
er orðinn nokkuð
dýr og eru dæmi
um það að pokinn
af maðki sé að
seljast á allt að 5.000 krónur fyrir 50
stykki, eða 100 krónur stykkið, sam-
kvæmt lauslegri verðkönnun hjá
nokkrum aðilum sem auglýsa og
selja maðk. Algengt verð á maðki, að
jafnaði, mun vera nálægt 3.000 krón-
um fyrir 50 stykki, eða 60 krónur
stykkið. Það er enga rigningu að sjá
í kortunum þessa vikuna svo veiði-
menn geta átt von á því að maðka-
skorturinn versni og hugsanlega að
verð hækki samfara minnkandi
framboði.
Þurrkar
hækka
maðkverð
 Maðkurinn kominn
í 100 krónur stykkið
Maðkur Verð á
maðki hækkar.
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Íslensk matvæli, framleidd af viður-
kenndum fyrirtækjum, eiga nú greið-
an aðgang að evrópskum mörkuðum.
Reglur um innflutning ferðamanna á
ýmsum matvælum hafa einnig verið
rýmkaðar að undanförnu.
Nú má flytja inn allt að einu kg af
ostum úr ógerilsneyddri mjólk til
einkanota og getur ráðherra heimilað
innflutning í meira magni í sama til-
gangi, samkvæmt reglugerð sem sett
var 23. maí sl. Farþegar sem koma frá
Grænlandi mega hafa með sér allt að
10 kg af villibráð til einkaneyslu án
skoðunar á landamærastöð. Sama
gildir um farþega frá Færeyjum sem
mega koma með allt að 10 kg af kjöti
og kjötafurðum til einkaneyslu, sam-
kvæmt breytingu á reglugerð frá 25.
júní sl. Skilyrði er að farþegarnir frá
Grænlandi og Færeyjum hafi áður
aflað sér innflutningsleyfis frá
ráðuneytinu.
Komið til móts við Færeyinga
Gísli S. Halldórsson, sérgreina-
dýralæknir hjá Matvælastofnun
(MAST), sagði breytinguna varðandi
kjöt frá Færeyjum gilda um skerpi-
kjöt, þ.e. færeyskt kjöt verkað að fær-
eyskum hætti, en ekki um annað kjöt
keypt í Færeyjum. Hann sagði þetta
frávik frá reglum gert til þess að
koma til móts við samfélag Færey-
inga hér á landi. Veiðimenn sem hafa
fangað villibráð á Grænlandi hafa get-
að sótt um leyfi til takmarkaðs inn-
flutnings þaðan. Gísli sagði að þegar
evrópska matvælalöggjöfin tók að
fullu gildi hér 1. nóvember 2011 hefði
Grænland orðið svonefnt „þriðja“
ríki. Reglugerðarákvæðið var sett til
þess að losa farþega frá Grænlandi og
Færeyjum undan því að þurfa að fara
með kjötið í gegnum eftirlit á landa-
mærastöð. Hér á landi eru einungis
landamærastöðvar á Keflavíkurflug-
velli og í Sundahöfn en ekki á Reykja-
víkurflugvelli. Mikið af Grænlands-
og Færeyjaflugi fer um Reykjavíkur-
flugvöll.
Meginbreytingin felst í því hvað
mikið hefur rýmkast um flæði mat-
væla milli Íslands og aðildarríkja
EES, að mati Gísla. Ekki er lengur
krafist heilbrigðisvottorða með soðn-
um og unnum matvælum þegar þau
eru flutt á milli landa. Ytri landamæri
EES í matvælalegu tilliti eru nú á Ís-
landi í stað þess að landið væri áður
„þriðja“ ríki.
Algjör bylting hefur orðið í útflutn-
ingi íslenskra matvæla á undanförn-
um mánuðum, að mati Gísla. Fjöldi ís-
lenskra matvælafyrirtækja hefur nú
aflað sér evrópskrar viðurkenningar
og með því fengið leyfi til útflutnings
til EES. Það þýðir t.d. að viðurkennd-
ar starfsstöðvar á listum MAST geta
nú flutt út þorramat hvert sem er inn-
an EES án vandkvæða. Þá hafa t.d.
kjötvinnslur hafið útflutning á
krydduðu grillkjöti til Færeyja.
Algjör bylting
í útflutningi
matvæla til EES
 Farþegar mega nú koma með osta,
villibráð og skerpikjöt hingað til lands
Morgunblaðið/Ómar
Þorramatur Flytja má nú út þorra-
mat hvert sem er innan EES.