Hafnarfjörður - Garðabær - 03.10.2014, Blaðsíða 10

10 3. OKTÓBER 2014
Á að selja áfengi í matvöruverslunum?
Fyrir Alþingi hefur verið lagt frumvarp um að leggja niður smásölu áfengis
á vegum ríkisins og selja það í einkareknum matvöruverslunum. Vilhjálmur
Árnason, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, er fyrsti flutningsmaður frum-
varpsins. Fram hefur komið í máli hans að upp undir helmingur þingmanna
styðji málið. Stuðningur eða andstaða við málið er þvert á flokkslínur.
Töluvert hefur verið fjallað um málið í fjölmiðlum, en samfélagsleg umræða
hefur verið lítil og sömuleiðis hefur ekki mikið verið fjallað um inntak
sjálfs frumvarpsins.
Bæjarblaðið Hafnarfjörður/Garðabær
vill reyna að bæta úr því, og hefur í því
skyni meðal annars kallað eftir sjónar-
miðum víða að. Blaðið sendi fyrirspurn
til allra bæjarfulltrúa í Hafnarfirði og
Garðabæ, allra þingmanna kjördæm-
isins, auk þess til stærstu íþróttafélaga
í bæjunum, verslunarmanna og fleiri.
Frumvarpið
Í frumvarpi Vilhjálms Árnasonar er
í reynd lagt til að smásala á áfengi á
vegum ríkisins verði lögð niður, en
frumvarpið felur í sér breytingar á
lögum um verslun með áfengi og
tóbak, en ekki eru lagðar til breytingar
á áfengislögum. ÁTVR verði TVR,
Tóbaksverslun ríkisins. Áfengi verði
selt í matvöruverslunum, en þó ekki
söluturnum, myndbandaleigum eða
söluvögnum eða slíku. Enn fremur
virðist í frumvarpinu ekki vera gert
ráð fyrir sérverslunum með áfengi.
Afgreiðslutími áfengis verði takmark-
aður við tímann frá 9 á morgnana til
klukkan 20 á kvöldin. Það verði hins
vegar í höndum sveitarstjórna að
ákveða nánar um heimildir til áfeng-
issölu og á hvaða tíma heimilt verði
að selja.
Sterkt vín verði ekki hægt að nálgast
í hillum, heldur verði að spyrja um það
yfir búðarborðið.
Ein áfengisverslun er í Hafnarfirði,
vínbúðin Álfrún í Helluhrauni. Hún
á að þjóna bæði Hafnfirðingum og
Garðbæingum. Verslunin er opin frá
klukkan 11 alla daga nema sunnudaga,
og til kl. 18, nema á föstudögum þegar
hún er opin til kl. 19. Í grenndinni eru
verslanir í Kringlunni í Reykjavík, í
Smáralind og við Dalveg í Kópavogi.
Hlutverk bæjarstjórnar
„Ætlunin er að sveitarstjórn hafi svig-
rúm til að ákveða hvernig afgreiðslu-
tíminn verður, t.d. að ekki megi af-
greiða áfengi fyrir kl. 12.00, hætta
beri afgreiðslu kl. 17.00 eða að loka
skuli fyrir afgreiðslu t.d. á milli 12.00
og 15.00. Ávallt þurfa þó málefnalegar
ástæður að liggja að baki ákvörðun
sveitarstjórnar um skemmri afgreiðslu-
tíma en samkvæmt almennu ákvæði,“
segir meðal annars í greinargerð með
frumvarpinu. Ljóst er því að bæjar-
stjórn Kópavogs getur haft ýmislegt að
segja í þessum efnum, verði frumvarpið
að lögum.
Má selja en ekki kaupa
Í áfengislögum kemur fram að ekki
megi selja, afhenda eða veita áfengi
manneskju sem er yngri en 20 ára.
Þá er í lögum um verslun með áfengi
og tóbak kveðið á um að ÁTVR megi
hafna vöru ef hún sjálf, umbúðir eða
markaðssetning á að höfða til fólks
yngra en 20 ára eða sýnir börn og
ungmenni undir 20 ára.
Í frumvarpi Vilhjálms er tekið fram
að heimilt sé að afhenda áfengi „til
neytenda 20 ára og eldri“. Hins vegar
sérstaklega kveðið á um að fólk þurfi
að hafa náð 18 ára aldri til að mega
afgreiða áfengi í verslun. Afgreiðslufólk
þarf samkvæmt því ekki að hafa náð
áfengiskaupaaldri.
Viðhorf til frumvarpsins
Frumvarpið er hins vegar ekki enn
orðið að lögum og ekki hefur verið
mælt fyrir því á Alþingi, enda þótt það
hafi verið lagt fram. Hér fara á eftir
svör þeirra sem svöruðu fyrirspurn
blaðsins.
Guðlaug Kristjánsdóttir, oddviti
Bjartrar framtíðar í bæjarstjórn
Hafnarfjarðar
„Varðandi áfeng-
isútsölu þá finnst
mér mikilvægt að
aðgreina tvo þætti,
annars vegar útsölu-
staðinn og hins vegar
áfengisstefnu og að-
hald. Forsendan fyrir því að breyta því
hvar áfengi er selt og af hverjum er að
mínu mati að aðhald hins opinbera
sé skýrt. Rekstur verslana þarf ekki
endilega að vera í höndum ríkisins,
en aðhaldið þarf vissulega að vera það.
Rekstur verslana er að mínu mati ekki
forsenda þess að ríkið haldi úti virkum
forvörnum og ábyrgri stefnu í áfeng-
ismálum.“
Gunnar Axel Axelsson, oddviti
Samfylkingarinnar í bæjarstjórn
Hafnarfjarðar
„Samfylkingin hefur
ekki eina skoðun í
þessu máli frekar
en aðrir stjórnmála-
flokkar. Það eru líka
margir fletir á þessu
máli sem ástæða er
til að ræða og við vonum að alþingi
muni geta rætt þetta mál á málefna-
legum nótum og komist að yfirvegaðri
og skynsamlegri niðurstöðu.
Það er ekkert sjálfgefið að ríkið sjái
um útsölu á áfengi en það eru ýmis rök
sem falla með því fyrirkomulagi sem
bæði snerta forvarnir og líka hagsmuni
neytenda. Það hefur til dæmis verið
nefnt að núverandi fyrirkomulag tryggi
vöruframboð sem líkur eru á að muni
ekki verða jafn mikið og gott ef salan
verði gefin frjáls. Á móti hefur verið
bent á að aðgengi að vörunni verði
auðveldara og það þjóni neytendum
betur en núverandi fyrirkomulag.
Hvort tveggja er eflaust rétt.
Sveitarfélögin hafa auðvitað ekki
beina aðkomu að þessari ákvörðun en
forvarnarmálin eru mikilvægt verkefni
sem við höfum lagt mikla áherslu á í
Hafnarfirði og náð gríðarlega góðum
árangri síðustu ár, m.a. hvað varðar
áfengisneyslu barna og ungmenna.
Þar skiptir aðgengi að áfengi auðvitað
máli og við vitum að auknu aðgengi
getur fylgt aukin neysla, bæði hjá full-
orðnum og börnum. Við munum þess
vegna halda áfram að leggja áherslu á
að sporna gegn neyslu barna á áfengi
og öðrum vímuefnum. Það munum við
gera með jákvæðum og fjölbreyttum
forvörnum, sama hvaða niðurstöðu
okkar ágætu alþingismenn komast í
þessu máli. Við skorum bara á þá að
taka umræðuna fordómalaust.“
Guðrún Ágústa Guðmundsdóttir,
bæjarfulltrúi Vinstri grænna
1. Andvíg frumvarp-
inu.
2. Áfengi er fíkni-
efni. Aukið aðgengi
að áfengi þýðir
aukna drykkju, líkur
á því að með aukinni
drykkju fjölgi slysum sem rekja má til
áfengis og líkur á fjölgun þeirra sem
fá líkamlega kvilla vegna drykkju hjá
heilbrigðiskerfinu. Þar að auki verður
erfiðara að fylgja aldurstakmörkum
eftir þegar áfengi er komið í matvöru-
verslanir.
3. Ef frumvarpið verður að lögum þá
kallar það á endurskoðun á leyfis-
veitingum til marvöruverslana.
Hafnarfjörður hefur reynt að beita
markvissu eftirliti og forvörnum gegn
sölu á tóbaki til barna undir lögaldri
og fengið bágt fyrir. Það er því spurn-
ing með hvaða hætti sveitarfélög ættu
að geta verið með markvisst eftirlit og
Raunverulegur sparnaður
Frekari upplýsingar á www.deltalausnir.is
Sími: 895 0640 eða 695 2091
með varmadælum
Loft í vatn - vatn í vatn
fyrir heitt vatn og ofnakerfi
5 ára ábyrgð*
Allt að 80%
sparnaður
Best í prófun hjá SP í Svíþjóð
Fujitsu LTCN - Loft í loft varmadæla
* Nánar á heimasíðu
Margra ára reynsla við íslenskar aðstæður
og hundruð ánægðra viðskiptavina
segir allt sem segja þarf.
Rétt hitastig, betri loftgæði
og þú sparar í leiðinni!
Fyrir heimili - sumarhús - vinnustaði - skóla - félagsheimili - sundlaugar - íþróttahús...
Spurningar
blaðsins
Bæjarblaðið Hafnarfjörður/
Garðabær sendi fólki eftirfarandi
spurningar og hafa sumir viðmæl-
endur svarað þeim í samsvarandi
liðum og aðrir í samfeldum texta.
1. Ertu fylgjandi eða andvíg/ur frum-
varpinu?
2. Hvers vegna?
3. Telur þú, yrði frumvarpið að
lögum, að bæjarfélög ættu að
grípa til sérstakra aðgerða, t.d.
varðandi eftirlit og/eða forvarnir?
4. Hvaðeina sem þú vildir segja um
málið, t.d. um samkeppnisstöðu
á matvörumarkaði, auglýsingar
eða slíkt.
Óvíst um afstöðu
Blaðið spurði auk þingmanna og
bæjarfulltrúa og annarra sem hér
eru nefndir, formenn aðalstjórna FH,
Hauka og UMF Stjörnunnar. Þau við-
brögð sem bárust voru á þá lund að
viðkomandi félag hefði ekki mótað sér
skoðun á málinu. Enginn úr bæjar-
stjórn Garðabæjar svaraði fyrirspurn
blaðsins og enginn sjálfstæðismaður
úr bæjarstjórn Hafnarfjarðar hefur
viljað birta lesendum blaðsins skoðun
sína á málinu.