Hafnarfjörður - Garðabær - 16.05.2014, Blaðsíða 14
14 16. maí 2014
Færri bílar gætu sparað samfélaginu 8 milljarða á ári
Verði spornað við fjölgun bíla, samfara fólksfjölgun á höfuðborgarsvæð-
inu, og áhersla lögð á fjölbreyttari samgöngur en einkabíla, mætti spara
samfélaginu allt að 195 milljarða króna á tímabilinu 2015-2040. Þetta
kemur fram í spá um þróun byggðar- og samgangna á höfðborgarsvæðinu,
í tengslum við nýtt svæðisskipulag höfuðborgarsvæðisins.
Unnið er að nýju svæðisskipulagi fyrir
höfuðborgarsvæðið til ársins 2040 á
vettvangi Sambands sveitarfélaga. Drög
að skipulagi fyrir svæðið hafa verið í
kynningu undanfarið en hugmyndin er
að sveitarfélögin á svæðinu leggi fram
sameiginlega áætlun um náið samstarf
í skipulagsmálum og um vöxt á höfuð-
borgarsvæðinu næstu áratugi.
„Sýn Höfuðborgarsvæðisins 2040 er
sú að svæðið sé eitt búsetusvæði, einn
atvinnu- og húsnæðismarkaður með
sameiginleg grunnkerfi, útivistarsvæði,
auðlindir og náttúru,“ segir meðal
annars um framtakið á vef Samtaka
sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu.
Mikil fólksfjölgun
Áætlað er að íbúum höfuðborgar-
svæðisins geti fjölgað um 70 þúsund
fram til ársins 2040. Samgöngur eru
meðal þess sem sérstaklega er fjallað
um í skipulaginu, en spurt er: „Hvernig
munu 275 þúsund íbúar og gestir þeirra
ferðast á hverjum degi um höfuð-
borgarsvæðið?“
Gert er ráð fyrir því í núgildandi
svæðisskipulagi að bílaumferð muni
aukast langt umfram fjölgun íbúa. Í
þeim plönum er lögð áhersla á að auka
afkastagetu gatnakerfisins; að ráðist
verði í umfangsmiklar fjárfestingar
í umferðarkerfinu til að taka við allri
umferð, án þess að umferðartafir aukist.
Neikvæð reynsla erlendis
Hins vegar hefur reynsla af slíkri stefnu
ekki þótt jákvæð. Í flestum borgarsam-
félögum af svipaðri stærð hafi sú stefna
verið tekin að efla aðra ferðamáta en
einkabílinn; að íbúum fjölgi án þess að
bílaumferð aukist.
Fram kemur í samantekt sem birt
er á vef Samtaka sveitarfélaga á höfuð-
borgarsvæðinu að þróun bílaumferðar
í 85 borgum í Bandaríkjunum, yfir 20
ára tímabil, hafi sýnt að meðaltafir í
umferð á annatíma hafi tvöfaldast,
enda þótt umtalsvert hefði verið fjár-
fest í gatnakerfinu. Hvergi hafi tekist
að auka afkastagetu gatnakerfisins nægilega hratt til að mæta aukinni
bílaumferð.
Meiri tími í umferðinni
Í samantektinni segir að umferð-
arspár bendi til þess að erfitt verði að
uppfylla ferðaþarfir fólks með góðu
móti, eingöngu með því að bæta við
umferðarmannvirkjun. Vaxi höfuð-
borgarsvæðið út á við að mestu og
val fólks á farkostum óbreytt miðað
við núverandi stöðu, muni bílaumferð
aukast langt umfram íbúafjölgun. Þá
myndi sá tími sem hver og einn eyðir
að jafnaði í umferðinni aukast um
fjórðung. Þá myndu tafir í umferðinni
aukast verulega, enda þótt miklu fé
hefði verið varið í umferðarmann-
virki.
Þéttari byggð
Þar segir einnig að verði vöxturinn á
höfuðborgarsvæðinu inn á við, byggð
þéttist, auk þess sem fé verði bundið
í góðu kerfi almenningssamgangna,
verði staðan árið 2040 töluvert öðru-
vísi. Þá er miðað við að val fólks á
ferðamáta verði í takt við það sem
tíðkast í norrænum borgum af sam-
bærilegri stærð; enda þótt margir fari
áfram um á einkabílnum. Spár gefi til
kynna að við slíkar aðstæður verði
minna um tafir í umferðinni.
Samfélagið sparar
Í yfirliti á vef Samtaka sveitarfé-
laga á höfuðborgarsvæðinu segir að
þegar borið sé saman við óbreytta
samgöngustefnu, geti verulegar
fjárhæðir sparast fyrir samfélagið í
heild. Þannig skipti máli að byggð
á höfuðborgarsvæðinu verði þétt og
aðrir samgöngumátar en einkabíllinn
verði efldir. Þetta sé og í samræmi við
stefnu annarra borga.
Sýndar eru þrjár sviðsmyndir. Sú
fyrsta gengur út á óbreyttan vöxt bíla-
umferðar samfara íbúafjölgun, þannig
muni fjöldi bílferða t.a.m. aukast um
45 prósent, samfara íbúafjölgun. Tvær
til viðbótar ganga út frá því að bíla-
umferð aukist minna en svo.
Mikill samfélags-
legur ábati
Fjölgi bílferðum um 17 prósent þá er
gert ráð fyrir því að samfélagslegur
ábati muni nema á bilinu 95-115
milljarða króna, fram til ársins 2040
en tvær til viðbótar ganga út frá því
að vöxtur bílaumferðar verði minni;
minna verði varið í stór samgöngu-
mannvirki og frekari áhersla verði
lögð á almenningssamgöngur.
Þá sýnir þriðja svipmyndin að
ef bílferðum fjölgar aðeins um tvö
prósent, að þá verðir samfélagslegur
á bilinu 175-195 milljarðar króna
á árabilinu 2015-2040. Í þessum
sviðsmyndum er ekki gert ráð fyrir
heilsufarskostnaði og kostnaði við
bílastæði.
Átak í almennings-
samgöngum
Ríkið hefur samið við Samtök sveitar-
félaga á höfuðborgarsvæðinu um að
efla almenningssamgöngur. Verja á
tíu milljörðum króna til verkefnisins á
einum áratug, fram til ársins 2022. Á
móti er hugmyndin að fresta stórum
vegaframkvæmdum á höfuðborgar-
svæðinu.
Stórar framkvæmdir
í umræðunni
Kröfur um stórar vegafram-
kvæmdir hafa samt sem áður verið
í umræðunni. Þannig hefur Sunda-
braut komið aftur inn í umræðuna
undanfarið.Þá er fyrirhugað að í ár
hefjist framkvæmdir við Arnarnes-
veg, sem á að liggja frá Garðabæ, í
gegnum Kópavog og yfir í Breiðholt;
en umhverfisáhrif framkvæmdar-
innar voru metin árið 2006. Getið
er um framkvæmdina í samgönguá-
ætlun til næstu fjögurra ára sem inn-
anríkisráðherra lagði fram á Alþingi
fyrir nokkrum vikum.
KJÖRFUNDUR
Kjörfundur vegna kosninga til bæjarstjórnar Garðabæjar, er
fram eiga að fara 31. maí 2014 verður í Fjölbrautaskólanum í
Garðabæ og Álftanesskóla.
Kjörfundur mun hefjast kl. 09:00 og standa til kl. 22:00.
Yfirkjörstjórn hefur aðsetur á kennarastofu FG á 2. hæð
meðan á kjörfundi stendur og hverfiskjörstjórn Álftaness
verður með aðsetur í húsnæði tónlistarskólans í Álftanesskóla
Talning atkvæða fer fram í Fjölbrautaskólanum í Garðabæ.
Yfirkjörstjórn Garðabæjar
Árni Ólafur Lárusson
Þóra Margrét Hjaltested
Bergþóra Sigmundsdóttir
Gamli góði strætó. Samfélagið gæti sparað milljarða á hverju ári, ef það tekst að draga úr fjölgun bíla samfara
fólksfjölgun.