Fréttir - Eyjafréttir - 13.08.1998, Blaðsíða 10

10
Fréttir
Fimmtudagur 13. ágúst 1998
Landa-
KIRKJA
Sunnudagur 16. ágúst
Kl. 11:()() Almenn guðsþjónusta.
Bam borið til skímar
Kirkjan er opin alla virka daga
milli klukkan 11:00 og 12:00.
Sími sóknarprests er 481-1835
og 897-8984
Hvíta-
SUNNU-
KIRKJAN
Fimmtudagur
Kl. 20:30 biblíulestur - Guðni
Hjálmarsson
Laugardagur
Kl. 20:30 bænasamkoma
Sunnudagur
Kl. 11:00 Vakningarsamkoma -
samskot til starfsins.
Allir hjartanlcga velkomnir á
samkomurnar
Aðventkirkjan
Laugardagur 15. ágúst
Kl. 10:00 Biblíurannsókn.
Allir velkomnir.
Baháí SAM-
FÉLAGIÐ
Opið bús að Kirkjuvegi 72B
fyrsta föstudag hvers mánaðar kl.
20.30. Allir velkomnir.
Heitt á könnunni.
Biblían
talar
Sími
481-1585
HITACHI
VESTMAN N AEYINGA
„Aflið yður vina með hinum
rangláta mammon svo þeir taki við
yður í eilífar tjaldbúðir er honum
sleppir," sagði Jesús. Hvemig skyldi
vistin verða með bömum þessa heims
í eilífum tjaldbúðum án fulltingis
Drottins? Skyldi vera blautt og kalt?
Skyldi vera forareðja? Skyldi það
vera eins og á eilífri útihátíð? Það er
ekki gott að vita og raunar lítið
keppikefli að fá að vita það. Æskilegri
er vistin, sem Kristur bjó í eilífum friði
hjá Drottni.
Guðspjall dagsins í dag hefur valdið
mörgum vitmm guðfræðingum heila-
brotum í gegnum aldimar. Túlkanir
hafa verið margar og mismunandi,
spegla margar hverjar tíðaranda
túlkandans. Varlaerhægtaðímynda
sér að Guð ætlist til þess að við fömm
að þessum fyrirmælum og öflum
vinsælda með rangindum og höfnum
hjálpræðinu. Ef til vill er hann að
undirstrika að við höfum frjálsan vilja
og getum ákveðið sjálf, hvort við
þiggjum tilboðið um eilíft líf með
Guði. Ef til vill er dæmisagan ætluð
til að benda á það hverjar afleiðingar
geta orðið af skefjalausri dýrkun á
mammoni, það er að segja hvað það
hefur í för með sér að dýrka peningana
og gleyma þeim kristnu gildum, sem
eru svo mikilvæg, kærleikanum,
trúnni og voninni. Avextir Heilags
anda eru kærleiki, gleði, friður, lang-
lyndi, gæska, góðvild, trúmennska,
hógværð og bindindi. Kærleikurinn er
sú gjöf, sem felur í sér allar aðrar gjafir
eða verk Heilags anda. Svo mikið er
víst að ekkert stendur í textanum um,
að hinn ótrúi þjónn fái laun hjá herra
sínum, heldur einungis, að hann fái
laun þeirra sem ráði eilífum tjald-
búðum mannanna bama og ekkert
stendur um að hann fái þessar gjaftr
Guðs.
Irað var áfall að sjá hvemig ung-
mennin, sem voru gestir Vest-
mannaeyinga á nýliðinni Þjóðhátíð
skildu við hátíðasvæðið. Dalurinn var
á að líta eins og vígvöllur of-
neyslunnar og eyðslunnar. Þama
höfðu brottflognir gestir reist sér
minnisvarða um verðmætamat sitt og
lífsviðhorf. Ekki fór hjá því að maður
velti því fyrir sér hvort það væri bara
lúðalegt og halló að hugsa sem svo að
viðleguútbúnaður væri varanlegur. Er
það er ef til vill svo, að íslendingar em
orðnir of fínir með með sig til að nota
tjöld eða svefnpoka tvisvar hvað þá
alla fínu merkjavömna, sem þeir þurfa
að klæðast. Er hún öll einnota. Hvað
veldur þessu?
Ekki er hægt að kenna því um að
þeir viti ekki betur. A upplýsingaöld
vita allir sem vita vilja, að milljónir
manna lifa við skort, hafa hvorki á sig
né á. Kemur það ekki ungum Islend-
ingum við? Kemur það kannski
engum við það sem við sjáum í
sjónvarpi heima í stofu á nær hverjum
einasta degi, allar hörmungamar og
mannlegu niðurlæginguna? Kannski
er ekki horft á það. Það er hrópað á
viðhorfsbreytingu, að breyta viðhorft
til verðmæta. Hvar hefst sú breyting?
Hún hlýtur að hefjast hjá mér og þér,
jafnvel þó mitt tjald eða þitt haft ekki
orðið eftir inni í dal. Við getum ekki
látið sem við sjáum ekki sóunina. Þeir
sem græða á svona umgengni em
framleiðendur og sölumenn. Þetta er
liður í því að halda uppi markaðnum.
Væri ekki hugmynd að láta þá sem
selja, styrkja hreinsunarstarfið og
endurvinnsluna, svona rétt til að láta
þá standa reikningsskil ráðsmennsku
sinna? Ef til vill, ef til vill ekki? En
það er eitthvað að j uppeldi þessarar
þjóðar. Einnota ísland — það er
skelfdeg tilhugsun. Foreldrar þora
margir hveijir ekki að aga böm sín og
algengt er að ung-
menni hafi tileinkað
sér fyrirlitningu á
verðmætamati for-
eldranna. Þau em
náttúmlega svo gömul
að það er engin ástæða
til að hlusta á þau.
Nýtt, nýtt, nýtt.... For-
eldrar em í raun og
veru hrjáður þjóðfé-
lagshópur. Engin
hags-munasamtök em
til að berjast fyrir
réttindum foreldra. Sú
er þetta ritar hefur lagt
það til áður og það í
fullri alvöru, að
stofnaðar yrðu for-
eldraverndamefndir í
stfl við bamavemd- Séra Þórey Guðmundsdóttír.
amefndir á vegum
sveitarfélaganna.
Markmið og tilgangur
yrði að styðja og styrkja foreldra í
uppeldishlutverkinu. Þjóðfélagsleg
firring hefur valdið því að engin
trygging er fyrir því að uppeldi lærist
á milli kynslóða. Oöryggi foreldra
stafar oft af því að þeir hafa í raun og
vem aldrei séð uppeldi fyrir sér hjá
eigin kynstofni, bara búið að því sem
þeir sjálfir hafa tekið eftir fýrir tilviljun
og kannski ekki haft gmndvöll til að
meta hvort gott væri eða illt. Óömggt
foreldri býður upp á yfirgang ungviðis
hvar sem er í náttúmnni, hvort sem
það er manneskjan eða dýrin. Uppeldi
í tæknivæddu þjóðfélagi er ekki með-
fætt, þó foreldraástin og hvötin til að
vemda afkvæmi sitt sé það. Staðfestu
og öryggi er hægt að skapa með
fræðslu.
á emm við aftur komin að
mammoni. Við eram komin í hring.
Fjármagn til að fýrirbyggja liggur ekki
á lausu. Við emm föst í neyslufeninu,
ofneyslu hluta. Við emm kynslóðin
sem skapaði einnotakynslóðina.
Þannig er það.
En gleymum ekki boðskap Krists.
Gleymum ekki þeim lífsgildum sem
sá boðskapur stendur fyrir. Jesús
sagði að við ættum að biðja án afláts.
Guðs orð og bæn gefur okkur
staðfestu og styrk, styrk sem við
getum notað til að breyta viðhorfum í
kringum okkur. Styrk til að þora að
gera það. Máttur bænarinnar er mikill
og ótrúlegt hversu mikinn kraft við
getum sótt í bænina. Bænin getur
hjálpað okkur til að forðast að gera
rangt. Það er t.d. rangt að segja öðmm
hvað þeim á að finnast. Með bæn
fáum við ró til að hlusta og heyra hvað
sagt er og setja spumingarmerki við
það sem er rangt. Jesús sagði að við
ættum að standa reikningsskil
ráðsmennsku okkar. Gemm það með
því að biðja og lofa Guð.
Einnota Island
Stólræða séra Þóreyjar Guðmundsdóttur í Landakirkju sl. sunnudag
Þið drekkið eins og víkingar
-segir ítalski mannfræðingurinn Franco Pelliccioni eftir kynnisín
afÞjóðhátíð Vestmannaeyja
ítalski mannfræðingurinn Franco Peliiccioni
heimsótti Vestmannaeyjar og þjóðhátíðina í ár
og er það liður í rannsóknum hans á þjóðum sem
byggja lönd við Norður-Atlantshafið. Þrátt fyrir
að þjóðhátíð sé ólík hátíðum sem Franco þekkir
í sínu heimalandi kom honum fátt á óvart.
Hann hafði orðið sér úti um upplýsingar um
þjóðhátíð og svo hafði hann verið á Ólafsvökunni í
Þórshöfn árið 1995. Þar komst hann að því að
Færeyingar og íslendingar drekka vín af meiri krafti
og tilfinningu en ítalir. Hann sá líka ýmislegt
sameiginlegt með þjóðhátíð og Ólafsvöku annars
vegar og kamivölum á suðrænum slóðum hins
vegar. I báðum tilfellum segir hann að fjölskyld-
umar komi saman til að skemmta sér og hátíðin
atburður sem allir taka þátt í, óháð aldri og stöðu í
þjóðfélaginu.
Franco byrjaði mannfræðirannsóknir sínar í
Afríku, í norður Kenýa og Súdan á 8. áratugnum en
þeim var sjálfhætt vegna stöðugra uppreisna og
aðgerða skæmliða á þessum slóðum. Eftir þessa
reynslu leitaði hugur hans norður á bóginn og árið
1982 bar hann niður í Skotlandi. á Hjaltlandseyjum
og Orkneyjum. Síðan hefur hann verið með Inúítum
í heimaskautahéröðum Kanada, Baffinslandi, Ný-
fundnalandi, Svalbarða og Færeyjum. I ár heim-
sækir hann Vestmannaeyjar og Grænland til að
kanna sér nútímann á íslandi og sögu víkinga hér á
landi og á Grænlandi.
I samtali við Fréttir segist Franco líta á mannfræði
sem raunvemlegt verkfæri til að hafa áhrif á þróun
samfélagsins í dag. „Mannfræðingar eiga ekki að
sitja í fflabeinstumi og ég hef gert mér far um að
ítalski mannfræðingurinn Franco Pelliccioni.
koma rannsóknum og niðurstöðum þeirra á
framfæri. Til þess hef ég notað ýmsar leiðir, eins og
tímarit, fyrirlestra og nú síðast Intemetið þar sem ég
hef mína eigin síðu,“ segir Franco.
Hann segist ekki hafa neina sérstaka skýringu á
áhuga sínum á því að rannsaka þjóðir sem byggja
norðlægar slóðir en hann hafi kviknað eftir að hann
dvaldi á Hjaltlandseyjum. „Þá sá ég hvað það er
margt sem tengir þjóðir saman. Norrænir víkingar
vom á Ítalíu, Bretlandseyjum, Islandi, Grænlandi og
komust alla leið til Ameríku. Þetta eitt tengir þessi
lönd saman og er hluti af arfleifð okkar allra í dag.“
Það var eiginkona Francos sem vakti athygli hans
á Vestmannaeyjum eftir að hún sá sjónvarpsmynd
frá BBC þar sem sagt var frá Heimaeyjargosinu
1973 og uppbyggingunni þar á eftir. Við leit á
Intemetinu fann hann heimasíðu Erlings Amasonar
sem hann notaði til að afla sér upplýsinga áður en
hann kom til Eyja. „f sjónvarpsmyndinni var sagt ffá
hátíðinni ykkar, þjóðhátíðinni,“ segir Franco sem
þekkti greinilega söguna. ,Æg veit að upphaflega var
hátíðin haldin vegna þess að eyjarskeggar komust
ekki til lands á hátíð á Þingvöllum 1874. Ég kom
ekki fýrr en á laugardeginum og sá ekki margt sem
kom mér á óvart. Á Ólafsvökunni í Færeyjum 1995
sá ég að norrænar þjóðir drekka öðm vísi en við
ítalir. Auðvitað geta gerst neikvæðir hlutir á svona
hátíðum en þjóðhátíðin minnir um margt á
kjötkveðjuhátíðir á ftalíu og víðar í suðlægum
löndum. Þama kemur saman fjölskyldur og vinir og
fólk á öllum aldri. Yfirleitt fór hátíðin vel fram en
þið drekkið eins og víkingar. En það er margt sem er
forvitnilegt, t.d. hvers vegna þessi hvítu tjöld og
hvemig stendur á því að götumar verða til. Þetta em
atriði sem mig langar til að rannsaka nánar."
Franco dvaldist hér alla síðustu viku og ræddi við
lykilmenn í bæjarfélaginu. Segir hann að það hafi
gengið vel og eins ætlaði hann að ná tali af
öldmðum sjómanni. „Dvölin héma hefur verið bæði
skemmtileg og gagnleg. Páll Marvin Jónsson,
forstöðumaður Rannsóknasetursins, skipulagði sá
um skipulag fyrir mig og eins naut ég góðs af
Erlingi sem mér skilst að sé því miður ekki í
bænum,“ sagði Franco Pelliccioni mannfræðingur
að lokum.