Fréttir - Eyjafréttir - 19.11.1998, Síða 9

Fimmtudagur 19nóvember 1998
Fréttir
9
3Úið, þó starfsævinni ljúki
erlendar. Það var aldrei ætlunin að
fara út í neina framleiðslu á þessu. Ég
var aðallega að búa þetta til, til að hafa
eitthvað fyrir stafni og fá útrás fyrir
þessa dútl áráttu mína, og gaf þetta
börnum og bamabömum. Svo
spurðist þetta út og fólk fór að hnýsast
í þetta hjá mér. Eftir það fór þetta að
aukast og fólk var að kaupa þetta af
mér til að gefa vinum og
vandamönnum í tækifærisgjafir.“
Einar segir að það sé að ýmsu að
hyggja í sambandi við pennasmíðina.
„Ég þarf að kaupa inn efnið í þá, það
er bæði viðinn og þá málmhluti sem
eru í petinum, en hann er húðaður
með fjórtán eða tuttugu og fjögurra
karata gulli. Þegar ég er búinn að
renna viðinn, er þetta spuming um
samsetninguna, en þetta er töluverð
nákvæmnisvinna. Svo verður að vera
samræmi í lit og æðunum í viðnum.
þannig allt falli í rétt saman.“
Selurðu þessa hluti í verslanir, eða
héma heima?
„Bæði og. Hún Kata í Viðey
óskaði eftir að fá að selja í búðinni hjá
sér þessa hluti sem ég hef verið að
smfða. Ég lét til leiðast með það.
Hún er því bæði með penna og
piparstaukana í umboðssölu. Stund-
um hef ég þó fengið sérpantanir og ég
hef reynt að koma til móts við slíkar
óskir. Þetta hefur gengið þokkalega
og ég er ánægður ef ég kem á sléttu út
úr þessu, eða þetta gerir í blóðið sitt
eins og sagt er.“
Einar segir að þessi smíðavinna hjá
sér sé að mestu leyti bundin við
veturinn. „Ég hef það mörg önnur
áhugamál sem ég stunda yfir sumarið
að það er lítill tími til að sinna
smíðunum. Ég stunda mikið golf og
fer í úteyjar í lunda og slíkt á sumrin.
Mér finnst vanta eitthvað í árið ef ég
kemst ekki í útey á sumrin.
Smíðamar em því aðallega stundaðar
í svartasta skammdeginu og þegar
vont er veður."
Þér fellur þá aldrei verk úr hendi?
„Ég veit að minnsta kosti ekki hvað
það er að láta sér leiðast, en ég held að
það hjóti að vera gífurlega leiðinlegt
að láta sér leiðast. Ég hef alveg nóg
fyrir stafni og stundum hvarflar að
mér að ég hafi aldrei haft svona mikið
að gera þegar ég var til sjós eins og nú
eftir að ég er kominn í land. Það er
allur dagurinn bókaður. Það er hins
vegar gott að geta stjómað sínum tíma
sjálfur og hafa möguleika á því að
breyta til.“
Einar segir að að sé að ýmsu að hyggja í sambandi uið pennasmíðina. „Ég Harf
að kaupa inn efnið í bá hað er bæði uiðinn og bá málmhluti sem eru í pennum.
en beir eru húðaðir með f jórtán eða tuttugu og fjögurra karata gulli.
Fiddi segist aldrei hafa komið nálægt
smíðum áður, þó geti hann kannski ekki
svarið það af sér að hafa komið nálægt
smíði þriggja húsa um ævina, auk þess
að hafa dyttað að ýmsu heima hjá sér.
„Ég hef hins vegarengin próf í smíðum.
Ég lærði til málara á sínum tíma, en
kláraði það aldrei, aftur á móti hef ég
ferskfisk- saltfisk- og síldarmatsréttindi
og skipstjómarréttindi.“
En snúum okkur aftur að því sem
verður til í rennibekknum hjá þér. Úr
hvað viði smíðar þú?
„Aðallega hef ég gert skálamar og
kertastjakana úr mahogny og hef líka
smiðað úr límtré, sem er eingöngu fura.
En þetta þarf allt sinn tfma áður en farið
er að smíða úr þessu, því að þetta er
lifandi efni og verður að vera orðið vel
þurrt, svo það springi ekki.“
Og Fiddi sýnir mér ýmsar stærðir og
gerðir af óunnum viði ásamt skálum og
stjökum. Hann bendir mér líka á skáp-
ana sem eru á öllum veggjum og hver
og einn númeraður. „Þetta er bara hluti
af prógamminu og skipulaginu eins og
sagt er. Það eiga allir hlutir sinn stað og
tíma og það er nauðsynlegt að vita hvar
er hægt að ganga að þeim. Ég veit hvar
i allir hlutir eru og skipulegg allt hér í
l samræmi við það sem hentar mér. Svo
er þessi rennibekkur mjög fullkominn
og að sama skapi dýr, en hann hentar
gömlum manni eins og mér ágætlega.
Til dæmis er patrónan í bekknum svo
kölluð kanadísk patróna, sem þarf
ekkert vesen við. Ég verð að eiga allar
græjurnar sjálfur, því ég nenni ekki að
hlaupa með einhverja hluti út um allan
bæ og biðja aðra um að gera eitthvert
smotterí fyrir mig. Ég vil vera sjálfum
mér nógur um alla hluti. Að minnsta
kosti flesta hluti.“
Fiddi stendur upp og sýnir mér
blásara sem hann útbjó. „Þetta er bara
mix,“ segir hann. „Spaðinn er úr
gömlum Hillman Hunter, sem varensk
bíltegund, svo setti ég svona trekt
framan á og spjald, þannig að ég get
beint blæstrinum í þá átt sem ég vil."
Fiddi segist ekki hafa margt annað
fyrir stafni, nema ræktunarstörf og slíkt,
en það sé ekki til umræðu núna og tekur
fram stóra breddu úr skáp númer þrjú.
„Þetta er gömul sveðja sem ég nota á
rabarbarann. Hún brotnaði einu sinni,
en ég lét sjóða hana saman aftur og hún
er góð í rabarbarann. Héma í skáp
númer sex er svo afgangurinn frá því í
veiðiferðinni í sumar, það getur verið
gott að eiga eitthvað slíkt þegar stekkur
á mann hrollur," segir Fiddi glað-
hlakkalegur að lokum.
m i m

Helga: Það getur uerið að Vestmannaeyingar séu heldur feimnir uið að koma suona í heímahús í uerslunarerindum. En
betta er að breytast held ég. Þó að fólk kaupi ekkert bá er alltaf hægt að kíkja í kaffi og skoða.
Kynslóðimar mætast í
handverkinu
-segir Helga Tómasdóttir sem sem framleiðir minjagripi
Ein er sú lítil vinnustofa sem ekki
lætur mikið yfir sér. Það er lítið
forstofuherbergi, Lundaholan á
Heiðarveginum, hvar ræður ríkjum
Helga Tómasdóttir ásamt dætrum
sínuni Irisi Sæmundsdóttur og Evu
Hreinsdóttur. Helga hefur rekið
Lundaholuna á annað ár, en þar
hefur hún verið að föndra og srníða
ýmsa smáhluti, að hafa ofan af fyrir
sér. Reyndar vinnur Helga ennþá
hálfan daginn í Isfélaginu, en samt
sem áður hefur hún einhverja þörf
fyrir að búa eitthvað til í hönd-
unum. Það er sterkur ilmur af kerti
sem fyllir vitin þegar ég kem inn og
Helga og íris bjóða mig velkominn í
Lundaholuna. „Eg er enginn lista-
maður," segir Helga. „Iris er miklu
flinkari í höndunum. Við erum
hins vegar alveg á byrjunarreit og
ekki gott að segja hvernig þróunin
verður í þessu hjá okkur. Við
ætlum þó ekkert að gefast upp.“
Helga segist hafa byrjað auglýsa
Lundaholuna úti á stétt í fyrrasumar.
„Þá var lítil hreyfing á hlutunum, en í
sumar hefur þetta verið mun betra.
Sérstaklega hafa útlendingarnir verið
duglegir að líta inn. Vestmanna-
eyingar hafa verið eitthvað feimnari.
Ég byrjaði á því að prjóna lopapeysur
og bjóða til sölu en ég hef alltaf
prjónað og peysurnar ganga alltaf úl.
Ég hef líka prjónað dúkkuföt og fékk
kort og heimboð frá einum við-
skiptavini sem kom hingað í sumar.
Síðan fór ég út í það að hanna
minjagripi, sem væru sérstaklega
einkennandi fyrir Eyjar og þá er nú
lundinn nærtækastur, en Keikó er
mættur og kemur líklega til með að
setja mark sitt á Eyjar. Enda lagði
jólasveinninn inn pöntun á dögunum
og bað mig um að búa til brjóstnælur
með mynd af Keikó til að setja t'
skóinn, en Iris hefur verið mjög iðin
við þetta líka.“
Þær mæðgur segjast hafa nóg af
hugmyndum til þess að vinna úr, en
það taki dálítinn tíma að koma sér af
stað. „En við mætumst héma í föndr-
inu. Reyndar eru dæturnar meira í
hlutum sem íslenskir ferðamenn hafa
meiri áhuga á. Ég aftur á móti hef gert
meira sem útlendingar hafa sýnt áhuga
og er reyndar alltaf jafn hissa á því.
En það er mjög gaman að fá
útlendingana hingað inn, því þeir eru
svo óþvingaðir og alltaf til í að spjalla.
Ég hef látið liggja hérna frammi
ljósmyndir úr gosinu og þær vekja
alltaf mikla hrifningu útlendinganna."
Þær segjast ekki hafa lært eilt né
neitt í sambandi við svona tóm-
stundaföndur, þó fóru þær báðar á
kántrý námskeið, sem þær segja að
haft verið mjög vinsæl í Eyjum. „Það
er mjög gaman að hitta annað fólk
sem er að skapa eitthvað sjálft. Við
tókum líka þátt í handverksmarkaði
sem var í desember í fyrra og verður
aftur núna fram að jólum. Það er
mjög góð stemmning ylir þeim
markaði og við vonum að hún verði
ekki síðri í ár. Það er líka ætlunin að
opna fyrr, til þess að fólk sem vill
senda vinum og vandamönnum í
útlöndum eitthvað fyrir jólin, haft
tímann fyrir sér."
En hvernig hafa Vestmannaeyingar
sjálfir tekið þessu framtaki að eiga
þess kost að versla ýmiss konar
smíðisgripi í heimahúsi?
„Það getur verið að Vest-
mannaeyingar séu heldur feimnir við
að koma svona í heimahús í
verslunarerindum. En þetta er að
breytast held ég. Þó að fólk kaupi
ekkert þá er alltaf hægt að kíkja í kaffi
og skoða. Það er líka hluti af
stemmningunni að skoða það sem í
boði er. Stundum kvikna ýmsar
hugmyndir í tengslum við þetta. Því
fólk kemur kannski með séróskir, sem
við reynum þá að bjarga.“
Iris vinnur í Oddinum og keppir og
þjálfar hjá ÍBV. „Nú fer stór hluti af
tómstundunum í að búa eilthvað til og
láta sér detta eitthvað í hug sem hægt
væri að nýta í sköpunina. Það er að
minnsta kosti lítið horft á sjónvarp.
Það getur verið hættulegt að hætta og
maður verður að vera vakandi í þessu.
Annars hefur það ekki verið til
vandræða hingað til. Maður gleymir
sér í þessu þegar maður er byrjaður,
þó við höfum verið frekar rólegar nú í
haust.“
Sérðu þig í anda íris, gamla konu
sitjandi við handverk hérna í
Lundaholunni?
„Já, engin spurning. Ég tala ekki
um ef Heimir gefur mér borvél í
jólagjöf. Ég er alla vega ekkert á því
að hætta þessu," sc. ir Iris og Helga
tekur undir með henni.