Fréttablaðið - 04.09.2013, Blaðsíða 12

4. september 2013 MIÐVIKUDAGURSKOÐUN
HALLDÓR
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRI: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is HELGAREFNI: Kjartan Guðmundsson kjartan@frettabladid.is MENNING: Friðrika Benónýsdóttir fridrikab@frettabladid.is DÆGURMÁL: Sara McMahon sara@frettabladid.is
VÍSIR: Kristján Hjálmarsson, kristjan@visir.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRAR: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is, Mikael Torfason mikael@frettabladid.is Fréttablaðið kemur út í 90.000
eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á
landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
ISSN 1670-3871
FRÁ DEGI
TIL DAGS
Þ
essi lög eru ágæt að mörgu leyti en kunna að ganga of
langt. Þau eru ekki hönnuð með hagsmuni lífeyrissjóða
að leiðarljósi.“
Þessi ummæli Þóreyjar Þórðardóttur, framkvæmda-
stjóra Landssamtaka lífeyrissjóða, í Fréttablaðinu í gær
lýsa dálítið óvæntu skilningsleysi á löggjöfinni um kynjahlutföll í
stjórnum fyrirtækja. Þórey var að verja það að sjö lífeyrissjóðir
uppfylla ekki skilyrði laganna, sem tóku gildi í byrjun mánaðar-
ins. Hjá fimm sjóðum vantar eina eða tvær konur í stjórn til að
uppfylla skilyrði laganna og hjá tveimur vantar karl.
Þórey bendir á að í sumum
tilvikum sé uppistaða sjóð-
félaga af öðru kyninu, eins og
til dæmis í Lífeyrissjóði hjúkr-
unarfræðinga. „Það er allt hægt,
það er hægt að búa til einhverja
fléttulista en þá getur það líka
verið þannig að það sé verið að
ýta fólki út vegna þess að það
er af öðru hvoru kyni. Það eru kostir og gallar í þessu,“ sagði
Þórey í Fréttablaðinu og boðaði að Landssamtökin tækju málið
upp við nýja ríkisstjórn. Í gær sendu samtökin reyndar frá sér
yfirlýsingu og sögðust ekki ætla að beita sér fyrir breytingum á
lögunum – sem er skynsamlegri afstaða.
Það var alveg deginum ljósara þegar lögin voru sett að þau
myndu hafa í för með sér að fólki yrði ýtt út úr stjórnum hluta-
félaga eða lífeyrissjóða af því að það væri af öðru hvoru kyninu. Í
yfirgnæfandi meirihluta tilvika á það við um karla, af því að þeir
voru í yfirgnæfandi meirihluta í stjórnum áður en lögin voru sett.
Óhjákvæmilega gat það í örfáum tilvikum þýtt að kona missti
stjórnarsæti en á heildina litið jafnast valdahlutföll kynjanna í
viðskiptalífinu verulega fyrir tilstilli lagasetningarinnar.
Við skulum ekki gleyma af hverju lögin voru sett. Þrátt fyrir
hástemmdar heitstrengingar forsvarsmanna fyrirtækja og
samtaka þeirra um árabil um að nú ætti að laga hlut kvenna í
stjórnum gerðist ekki neitt. Árið áður en lögin voru sett fækkaði
konum í stjórnum stærstu fyrirtækja landsins. Fyrirtækin, líf-
eyrissjóðirnir þar með taldir, gátu sjálfum sér um kennt.
Svo gætu býsna margir framámenn í atvinnulífinu sagt eins og
Þórey að lögin séu ágæt en bara alls ekki hönnuð með hagsmuni
þeirra fyrirtækis eða greinar að leiðarljósi. Stóru fyrirtækin í
flutningabransanum gætu til dæmis bent á að þar störfuðu aðal-
lega karlmenn, karlmenn væru yfirgnæfandi í hópi eigenda og
stjórnenda, sömuleiðis í forsvari fyrir flesta stærstu kúnnana og
löng hefð fyrir því að nánast eingöngu karlar skipuðu stjórnina.
Og hætt við að einhver þyrfti að víkja úr stjórn vegna kynferðis
síns út af þessum árans kynjakvóta og einhverjum fléttulistum.
Eitt af sjónarmiðunum að baki lagasetningunni er að fyrir-
tækjum þar sem sjónarmið jafnt karla sem kvenna fá vægi við
stjórnarborðið sé einfaldlega betur stjórnað en öðrum. Það sýna
margvíslegar rannsóknir. Það hlýtur að eiga við um lífeyrissjóð-
ina líka, alveg burtséð frá kynjasamsetningu sjóðfélaganna.
Á sínum tíma báðu Landssamtök lífeyrissjóða um að gildis-
töku laganna yrði frestað um ár en höfðu ekki erindi sem erfiði.
Hefði ekki verið sniðugra hjá forsvarsmönnum Lífeyrissjóðanna
að segja bara að þeir hefðu ekki náð að uppfylla skilyrði laganna
í tíma og ætluðu að vera snöggir að laga það en að bjóða upp á
röksemdafærslu sem heldur engum þræði?
Henta lög um kynjajafnrétti ekki lífeyrissjóðum?
Illa hönnuð lög?
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
Marta Andreasen, Evrópuþingmaður
breska Íhaldsflokksins, heimsótti Ísland
nýlega. Marta varð víðfræg þegar hún
var rekin úr toppstöðu sem fjármálastjóri
framkvæmdastjórnar ESB fyrir nokkrum
árum þegar hún neitaði að skrifa upp reikn-
inga sambandsins. Henni blöskraði hvernig
farið var með almannafé og þær aðferðir
sem menn notuðu til að fegra myndina.
Í því sambandi rifjaði hún upp að reikn-
ingar ESB hefðu ekki verið samþykktir
síðast liðin 18 ár, því enginn endurskoðandi
treysti sér til þess skrifa upp á þá.
Mér hreinlega krossbrá þegar ég hlustaði
á Evrópuþingmanninn ræða þessa hluti.
Sjálf er ég á móti því að Ísland gangi í ESB
en lýsingar Andreasen á sambandinu og
vinnubrögðum þess við meðferð fjármuna
skattgreiðenda eru með ólíkindum. Marta
fullyrðir til að mynda að embættismanna-
kerfið innan ESB sé gjörspillt og enginn
viti í raun hvað verði um alla þá peninga
sem um hendur þess fara.
Eftir að Andreasen var rekin úr starfi
sínu hjá framkvæmdastjórn ESB bauð hún
sig fram til setu á Evrópuþinginu. Hún er
eindregið þeirrar skoðunar að Bretar eigi
að yfirgefa ESB, en það eru hins vegar
mörg ljón á veginum. Marta segir auðvelt
fyrir lönd eins og Ísland að fá inngöngu í
ESB en erfitt og nær ómögulegt að yfir-
gefa sambandið. Íslendingar séu í raun
afar heppnir að hafa aldrei villst inn í
ESB.
Í Bretlandi er allt regluverk sniðið
eftir forskrift ESB og allir viðskipta- og
milliríkjasamningar Breta tengjast ESB-
aðildinni. Þá vinnu verði að fara í alveg
upp á nýtt og muni taka Breta mörg ár,
komi til þess að þeir hverfi úr sambandinu.
Innan breska Íhaldsflokksins eru
skiptar skoðanir um Bretland og ESB.
David Cameron forsætisráðherra vill ekki
yfirgefa sambandið, en vaxandi stuðn-
ingur er hins vegar innan flokksins við að
segja bless við ESB, sem og meðal breskra
kjósenda.
Andreasen segir ríkisstjórn Íslands hafa
gert hárrétt með því að hætta aðildar-
viðræðunum og hætta að þiggja styrki
ESB í leiðinni. Hún varar Íslendinga hins
vegar við að ESB muni reyna allt sem það
getur til að fá Ísland inn í sambandið. ESB
hafi yfir gríðarlegum fjármunum að ráða
sem það muni nota óspart í áróðri sínum.
Mér krossbrá
EVRÓPUMÁL
Elín Hirst
alþingismaður
➜ Andreasen segir ríkisstjórn Ís-
lands hafa gert hárrétt með því að
hætta aðildarviðræðum...
18. - 25. janúar 2014
Fararstjórar: Steingrímur Birgisson og
Guðmundur K. Einarsson
Verð: 229.600 kr. á mann í tvíbýli.
Mjög mikið innifalið!
Bókaðu núna á baendaferdir.is
Sími 570 2790 | bokun@baendaferdir.is | Síðumúla 2, 108 RVK
Saalbach - Hinterglemm hefur stundum
verið nefnd skíðaparadís Alpanna.
Púðursnjór, fjölbreyttar brekkur og
kristaltært loft lætur engan ósnortinn.
Saalbach - Hinterglemm
...þegar allir eru dauðir?
Grímur Gíslason, Eyjamaður og for-
maður kjördæmisráðs Sjálfstæðisflokks-
ins í Suðurkjördæmi, skellir fram í hinni
fyrirsjáanlegu umræðu um framlög ríkis
til menningar og lista: „Ætli væri ekki
hægt að reka Landsspítala Háskóla-
sjúkrahús á ári fyrir það sama og fer til
menningar og lista.“ Hann segir réttilega
að standa verði vörð um grunnþjónustu,
líkt og heilbrigðisþjónustu, en segir um
mikilvægi menningar fyrir samfélagið:
„Við höfum lítið við menningu að
gera þegar allir eru dauðir“. Þegar
þessi ofurhvassa röksemdarfærsla er
yfirfærð á önnur svið má sjá að það
er ýmislegt sem maður hefur lítið að
gera við þegar allir eru dauðir. Framlög
til stjórnmálaflokka? Stjórnmál skipta
engu þegar allir eru dauðir. Peningar
til íþrótta- og ungmennastarfs?
Við spilum ekki fótbolta þegar allir eru
dauðir.
Strámennskan er ekkert grín
Auðvitað er fráleitt að draga upp þessa
mynd hér að ofan. Á lærðu máli kallast
þetta að reisa strámenn. En það er
Grímur líka að gera því að í grunninn
snýst málið auðvitað ekki um að velja
milli menningar og Landspítalans. Þetta
að koma rekstri ríkisins í jafnvægi, en
slík forpokun er ekki sæmandi. Og ef
einhver heldur
að slík sýn á heiminn sé bundin við
jaðarhópa eða áhrifalitlar kreðsur innan
stjórnmálaflokka má minnast þess að
nú sitja á Alþingi einstaklingar sem hafa
verið gerðir afturrækir með yfirlýsingar
um að slá eigi af listamannalaun og á
síðasta þingi hrutu gullmolar eins og
að ef listafólk gæti ekki séð sér farboða
með sölu verka sinna ættu það að fá sér
vinnu „eins og venjulegt fólk“.
Illa farið með góðan málstað
Framlög ríkis til lista og menningar má
styðja með beinhörðum rökum þar eð
sýnt hefur verið fram á að „skapandi
geirinn“ veltir um 190 milljörðum á ári
og skapar um 10.000 störf. Þess vegna
gerir skáldið Sjón sér engan greiða með
því að úthúða Eyjamönnum og setja þá
alla með groddalegum hætti undir einn
rökþrota hatt. thorgils@frettabladid.is