Fréttablaðið - 05.11.2013, Síða 1

SKÓLAR „Það er augljóst að við þurf-
um að endurskoða kerfið,“ segir
Illugi Gunnarsson menntamála-
ráðherra um skort á faglærðum leik-
skólakennurum.
Í erindi Ingvars Sigurgeirsson-
ar, prófessors við kennaradeild
Háskóla Íslands, á skólaþingi sveit-
arfélaga í gær kom fram að 1.300
faglærða leikskólakennara vanti
í leikskóla landsins. Eingöngu ell-
efu brautskráist næsta vor. Aðeins
90 hafa innritast í námið á síðustu
þremur árum miðað við 205 þrjú
ár þar á undan. Námið var lengt
úr þremur árum í fimm árið 2008.
Launin hafa þó lítið hækkað.
„Það sem fer hvað mest í taug-
arnar á mér í þessu máli öllu er
hversu margir yppa öxlum yfir
þessari stöðu. Mér er gjörsam-
lega ómögulegt að skilja þetta
andvaraleysi,“ sagði Ingvar á
þinginu.
Í samtali við Fréttablaðið
bendir Ingvar þó á að aðsóknin
sé byrjuð að glæðast á ný. „En
hvers vegna ættir þú að eyða
fimm árum ef það gefur ekki
meira til þess að hafa að bíta og
brenna?“ spyr hann.
Illugi Gunnarsson segir að
fjölga þurfi námsleiðum fyrir
leikskólakennara og veita
ákveðin starfsréttindi að loknu
þriggja ára námi og jafnvel
fyrr. Ingvar tekur undir að
lausn geti falist í þriggja ára
námi sem gefi réttindi sem
aðstoðarleikskólakennari.
Haraldur Freyr Gíslason, for-
maður Félags leikskólakenn-
ara, telur svarið ekki að minnka
námskröfur. „Við teljum þetta
vera tímabundið ástand. Aðsókn
í námið hefur aukist um fimm-
tíu prósent undanfarin tvö ár.
En til að sporna við þessari
þróun er nauðsynlegt að hækka
launin.“
- kak, gar
FRÉTTIR
MEST LESNA
DAGBLAÐ Á ÍSLANDI*
*Samkvæmt prentmiðlakönnun Capacent Gallup janúar - mars 2012
Þriðjudagur
14
BÍLAR
B
ílasýningin í Tókýó hefur ávallt verið vettvangur nýj-unga og óvæntra hluta. Fyrir nákvæmlega 50 árum, miðað við síðustu helgi, kom Mazda bílaheiminum í opna skjöldu með algerlega nýrri gerð
brunavéla, Rotary-vélinni. Síðan þá hefur
þessi vél verið hjartfólgin bílaáhugamönn-
um, þrátt fyrir að Mazda hafi nýverið
ákveðið að hætta framleiðslu hennar Rot
ary-vélin er ólík öðl
Benz, General Motors, Rolls Royce og
Mazda. Enginn tók þó smíði þeirra í meiri
hæðir en Mazda. Rotary-vélar sáust þó
frá ýmsum framleiðendum í fólksbílum,
sportbílum, trukkum, mótorhjólum, flug-
vélum, snjósleðum, go-kart bílum, hjól-
sögum, sjóköttum og ofuröflugum keppn-
isbílum. Einn bílanna hafði sigur í Le
Mans-þolakstrinum, hinn frægi 787B
bíll frá Mazda s
Mazda var með 0,8 lítra sprengirými, en
Rotary-vélar eru hvað þekktastar fyrir að
ná mörgum hestöflum út úr litlu sprengi-
rými. Bíllinn var 70 hestöfl og fékk nafn-
ið Mazda Cosmo Sport og ók forstjóri Toyo
Kogyo þessum sportlega og fríða bíl inn
á sýninguna við mikla eftirtekt sýni
gesta. Bíllinn fékk
fylgdu í kjölfarið. Árið 1967 hafði Mazda
fullkomnað Cosmo-bílinn og var vél hans
orðin 110 hestöfl með 10A Rotary-vélinni.Er Rotary-draumurinn úti?Rotary-vélin þjáð
50 ÁRA AFMÆLI ROTARY-VÉLARINNAR
Rotary-vélin er ólík öðrum bílvélum að því leyti að í stað stimpla er hvelfdur þríhyrningur inni í næstum sívölu
sprengirýminu. Þrátt fyrir kosti Rotary-véla eru ókostirnir svo margir að allir hafa horfið frá framleiðslu þeirra.
Mazda RX-8
ÞRIÐJUDAGUR 5. NÓVEMBER 2013
FLEIRI HEIMAFÆÐINGAR
Heimafæðingum hefur fjölgað nokkuð undanfarin ár. Árið 1980 voru heimafæðingar 0,8% af öllum fæðingum, árið 1990 voru aðeins tvær heimafæðingar en í fyrra voru heimafæðingar 99 eða 2,2% af öllum fæðingum.
Þrjár af hverjum fjórum kon-um upplifa einhver óþæg-indi við tíðahvörf. Breyt-
ingaaldurinn er í raun frábært
aldursskeið þar sem andlegur
þroski konunnar er í blóma en
honum fylgja oft kvillar eins og
hita- og svitakóf, geðbreytingar,
leiði og orkuleysi. Chello hefur
hjálpað íslenskum konum með
frábærum árangri.
Chello er alveg náttúrulegt
efni sem hjálpað hefur fjölda ís-
lenskra kvenna um árabil við
þessum kvillum. Efnið jafnar
sveiflurnar og slær þannig á hita-
kófin. Það eru engir hormónar í
þessum töflum og Chello e eitt
af fáum ef k
ERTU ALVEG AÐ
KAFNA ÚR HITA?
GENGUR VEL KYNNIR Náttúrulega lausn við hita- og svitakófum.
við erum ennþá
með 20%
opnunar
afslátt
opnunar-
tilboð
Ný búð opnar
Finndu þinn eigin stíl
Astmi og lungnaþembaskerðir súrefni í blóði.
Hvað gerir SUPERBEETS?
U
m
b
o
ð
: w
w
w
.v
it
ex
.is
Örvar Nitric Oxide framleiðslu strax.30% meiri súrefnisupptaka 30% æðaútvíkkun betra blóðflæði, réttur blóðsykur aukin fitubrennsla, 20% meira þrek, orka og úthald.SUPERBEETS Rauðrófukristall100% lífrænt og því fullkomlega öruggt.
Fæst í apótekum, heilsubúðum, World Class og Sportlíf.
2 SÉRBLÖÐ
Bílar | Fólk
Sími: 512 5000
5. nóvember 2013
260. tölublað 13. árgangur
SKOÐUN Alþingi þarf að sameinast
um smíði nýs spítala, skrifar Tryggvi
Gíslason. 16
MENNING Ragnhildur Steinunn vann
til verðlauna á þýskri hátíð. 30
SPORT Rúrik Gíslason fékk einn leik
á varamannabekknum eftir ósætti í
Meistaradeildarleik. 26
Nú er opio allan
sólarhringinn
í Engihjalla
HIGH FAT
LOW CARB
MENNING „Ég kunni að segja nafnið mitt þegar
ég kom hingað,“ segir Bergrún Anna Hall-
steinsdóttir.
Þótt Bergrún Anna heiti alíslensku nafni er
móðurmál hennar enska. Hún ólst upp á
Nýja-Sjálandi, kom fyrst til Íslands 21 árs
og hefur búið hér í sex ár.
Bergrún Anna gaf út ljóðabókina Stofu-
myrkur í síðustu viku og finnst afar gef-
andi að yrkja á íslensku.
„Það var eins og að ýta á „refresh“. Ég
fékk nýtt sjónarhorn á hvað ég gat gert. Ég var alla
vega mjög opin á meðan ég var að skrifa,“ segir
Bergrún Anna og bætir við að hún hafi kviðið fyrir
að birta ljóðin.
„Ég held að það sé algengt að maður sé kvíð-
inn þegar maður birtir ljóð, en ég var líka
kvíðin af því að þetta er ekki mitt fyrsta
tungumál. Ég var ekki viss hversu opið fólk
væri fyrir því en það er ákveðið frelsi að
skrifa á tungumáli sem er ekki móðurmálið
manns.“ - ue / sjá síðu 30
Bergrún Anna kunni bara að segja nafnið sitt á íslensku fyrir sex árum:
Lærði íslensku og gefur út ljóð
ht.is
ÞVOTTAVÉLAR
Ráðherra vill bjóða styttra
nám fyrir leikskólakennara
Aðeins ellefu útskrifast sem leikskólakennarar í vor. Aðsókn að náminu hrundi eftir að það var lengt í fimm ár.
Menntamálaráðherra og prófessor í kennaradeild HÍ telja að bjóða þurfi samhliða upp á þriggja ára nám.
Aðsóknin að leikskólakennaranámi
hrundi eftir að það var lengt.
HEIMILD/INGVAR SIGURGEIRSSON
DÝFA Í INNRITUN
Bolungarvík 3° NA 10
Akureyri 2° A 5
Egilsstaðir 3° A 6
Kirkjubæjarkl. 4° NA 9
Reykjavík 4° A 15
Víða hvasst Í dag verður hvassast
sunnan- og vestanlands, 10-20 m/s en
hægari vindur annars staðar. Rigning
eða slydda sunnan- og austantil. 4
0
55
110
2007
102
2008
89
2009
70
2010
46
2011
23
2012
29
2013
38
AL THANI-MÁLIÐ HAFIÐ Aðalmeðferð í Al-Thani málinu hófst fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur í gær. Fyrir dóm mættu ásamt lög-
mönnum sínum Hreiðar Már Sigurðsson, fyrrverandi forstjóri Kaupþings, og Sigurður Einarsson, fyrrverandi stjórnarformaður bank-
ans. Þeir eru meðal annars ákærðir fyrir umboðssvik og markaðsmisnotkun. Áætlað er að réttarhöldin standi í tvær vikur. Sjá síðu 4
Borgi hærri vexti
Eðlilegt að skoða hvort námsmenn
sem skila sér ekki heim að námi loknu
erlendis borgi markaðsvexti af náms-
lánum segir formaður fjárlaganefndar. 10
Vill milljarð frá Símanum Voda-
fone krefst 913 milljóna króna auk
vaxta af Símanum vegna samkeppnis-
brota á liðnum árum. 6
Þjóðarsátt forsenda Forstjóri Lands-
virkjunar segir lagningu sæstrængs til
Evrópu þurfa að njóta afgerandi fylgis
með þjóðinni ef af framkvæmdinni eigi
að verða. 8
NOREGUR Maður á fertugsaldri
réðst á fólk í rútu í Noregi síðdeg-
is í gær. Að minnsta kosti þrennt
lét lífið, nítján ára kona frá Sví-
þjóð og tveir norskir menn, báðir
á sextugsaldri. Annar þeirra var
bifreiðatstjórinn en hinn farþegi.
Árásarmaðurinn var 31 árs,
ættaður frá Suður-Súdan en
búsettur í Noregi. Á blaðamanna-
fundi í gærkvöld sagðist lögreglan
telja hann vera hælisleitanda, en
vildi þó ekki staðfesta það. Ekkert
var vitað um tilefni árásarinnar.
Hann var handtekinn og síðan
fluttur á sjúkrahús, sjálfur lítil-
lega sár eftir hníf.
Árásin var gerð í héraðinu
Sogni og Fjörðunum, nánar til-
tekið á þjóðvegi 53 milli Árdals og
Tyin, en rútan var á leiðinni frá
Árdal til Óslóar.
Lögregla var um klukkutíma að
komast á staðinn, því næsta lög-
reglubifreið var í rúmlega 90 kíló-
metra fjarlægð. - gb
Morð í norskri rútu:
Varð þremur að
bana með hníf
FRÉTTABLAÐIÐ/DANÍEL