Skessuhorn - 26.09.2007, Blaðsíða 24

24 MIÐVIKUDAGUR 26. SEPTEMBER
www.skessuhorn.is
Fyr ir rúmu ári síð an fór ég til
New York sem er nú svo sem ekki
í frá sög ur fær andi. En á ferð minni
þar um gat ég geng ið ber fætt um
Central Park og all an mið bæ inn,
jafn vel í Harlem. Þar sáust ekki
neins stað ar gler brot eða gælu dýra­
úr gang ur, enda háar sekt ir fyr ir að
sjást með gler flösk ur á al manna­
færi, hvað þá að hirða ekki upp eft­
ir dýr in sín. Auð vit að sópa svo stór­
ar vinnu vél ar ann að rusl á nótt unni,
enda greini lega mik ill metn að ur að
hafa þessa stór borg hreina.
Því mið ur er ég ekki svo hepp in
að geta hjólað, geng ið, eða hlaup­
ið hér í Borg ar nesi um göt urn ar, án
þess að „ marra“ í gler brot um. Það
finnst greini lega ekki öll um sjálf­
sagt að fara út fyr ir lóða mörk með
sóp og fægiskóflu, til að hreinsa
upp þenn an sóða skap sem er stór­
hættu leg ur fyr ir börn in okk ar, okk­
ur sjálf, fer fætling ana og svo eyði­
legg ur þetta nátt úru lega dekk in á
hjól um og barna vögn um. Dýra úr­
gang ur sést ekki oft hér á gang stétt­
um sem er gott. Ef ég fer í göngu­
ferð ir út fyr ir bæ inn kem ég yf ir leitt
heim með tóm ar drykkj ar fern ur og
ann að rusl, ég hirði reynd ar (merki­
legt) líka oft gler brot upp á Hafn ar­
fjallstindi, en hef ég krumma karl­
inn grun að an um það.
Við vilj um öll að bær inn okk­
ar líti vel út en til þess þurf um við
sjálf að sýna á byrgð í um gengni og
kenna unga fólk inu okk ar að ganga
bet ur um göt ur bæj ar ins.
Þur íð ur Helga dótt ir.
Síð ast lið ið vor á degi um hverf­
is ins var blás ið til hreins un ar daga
á Akra nesi. Ágæt þátt taka var hjá
bæj ar bú um og nú ætl um við að
end ur taka leik inn og treyst um á að
tek ið verði á af enn meiri dugn aði
en í vor.
Í sam starfi við Gáma þjón ustu
Vest ur lands verð ur kom ið fyr­
ir gám um á 3 ­ 4 stöð um. Þrem­
ur gám um á hverj um stað. Ein­
um fyr ir hreint timb ur, ein um fyr­
ir málma og ein um fyr ir press an­
legt sorp. Dreifi bréf verð ur sent til
íbúa þar sem nauð syn leg ar upp lýs­
ing ar koma fram.
Við í um hverf is nefnd inni von um
að vel tak ist til með þessa daga og
all ir geti ver ið sátt ir með sjálf an sig
og af rakst ur inn að þeim lokn um.
Í sum ar var tek ið veru lega á af
hálfu bæj ar ins í hreins un ar­ og
við halds mál um og sjást þess víða
merki. Við búum í bæ þar sem mik il
upp bygg ing hef ur ver ið und an far­
in ár og sér von andi ekki fyr ir end­
ann á henni á næst unni. Þeg ar svo
mik ið er fram kvæmt er ó hjá kvæmi­
legt að þess sjá ist merki í um hverf­
inu. Ver um til bú in að benda á það
sem bet ur má fara, en ekki síð ur
það sem vel er gert.
Hvern ig höld um við
bæn um okk ar hrein um?
Það ger ist ekk ert af sjálfu sér og ef
við vilj um búa í hrein um og snyrti­
leg um bæ er það al ger lega í okk ar
valdi að hann sé þannig. Með sam­
hentu á taki bæj ar yf ir valda og íbúa
er allt hægt. Græn svæði eru því að­
eins græn að vel sé um þau hugs­
að, gang stétt ir og göt ur því að eins
hrein ar að vel sé um þær geng ið og
hús því að eins vel út lít andi að vel sé
um þau hirt.
Í bú ar verða að vera með vit að ir og
ganga þannig um bæ inn að ekki sé
rusl og drast, gler brot og sí gar ettu­
stubb ar eða ann ar ó þrifn að ur fjúk­
andi um göt urn ar. Átak hef ur ver ið
gert í að fjölga rusla föt um í bæn um
svo það á að vera auð veld ara að losa
sig við rusl og ann að sem henda
þarf. Tök um hönd um sam an um að
ganga bet ur um og lát um ekki eft­
ir okk ur að henda rusl inu á göt una
eða inn í næsta garð.
Það fer mik ið fé og mik ill tími
í að halda göt um hrein um og við
verð um því að vanda til verka ef vel
á að takast að halda í horf inu.
Hreinn bær er betri bær ­ Lát­
um ekki okk ar eft ir liggja.
Rann veig Bjarna dótt ir
for mað ur um hverf is nefnd ar
Akra nes kaup stað ar.
Það má lengi
venj ast hlut un um og jafn vel telja að
þeir séu hluti af „eðli legu“ á standi.
Alltaf verð ég þó jafn pirruð þeg ar
tal að er um launa mis rétti gangvart
kon um, en það ein hvern veg inn
venst. Eng in hætta á að launa mis­
rétti hverfi frek ar en hol ur í veg­
um víða um sveit ir hér aðs ins. Samt
virð ist ganga bet ur að berj ast fyr­
ir út rým ingu holóttra vega en gegn
launa mis rétti.
Nítján ára göm ul sagði ég upp
vinnu vegna launa mis rétt is. Þá gat
ég ekki van ist þeirri nið ur læg ingu
sem því fylgdi. Samt von að ist ég til
að mín kyn slóð yrði sú síð asta sem
þyrfti að upp lifa svona vand ar högg.
En það var draum sýn ein. Og all ar
hol ur á Ferju bakka vegi eru horfn­
ar!
Dag einn datt blað ið Skessu­
horn inn um lúg una mína (37. tbl.)
Hlakka alltaf til að lesa það blað.
Var á nægð með kröf ur um bætta
vegi. En á blað siðu 7 varð ég pirruð
og nið ur dreg in. Fletti til baka á for­
siðu. Jú, það voru tvær fín ar mynd­
ir af hol um í öll um stærð um og stór
fyr ir sögn. Las dálk inn „með al efn­
is,“ þar var ekki minnst á launa mis­
rétti. Nú var ég orð in mik ið pirruð
og fletti aft ur á bls. 7. Eng in mynd,
eng in stór fyr ir sögn. Samt var ver­
ið að segja frá launa mis rétti í Borg­
ar byggð. Sveit ar fé lag ið sem mað ur
vill vera stolt af og styðja.
Af hverju er ekki hægt að laga
launa mis rétti eins og bless að ar hol­
urn ar? Er for gangs röð un in að end­
ur spegla við horf til kvenna og þeirra
starfa í sveit ar fé lag inu? Af hverju
þyk ir eðli legt að draga þetta svona
enda laust? Eft ir hverju er ver ið að
bíða? Stjórn end ur Borg ar byggð­
ar ættu að vita að það er ekki gott
til af spurn ar að kon ur séu metn­
ar minna í orði og á borði en karl­
menn. Kon ur eru ekki með enda­
lausa þol in mæði gagn vart sinnu­
leysi í mann rétt ind um. Launa mis­
rétti eru mann rétt inda brot. Það er
ekki minna mik il vægt en hol ur í
vegi hversu djúp ar og marg ar þær
kunna nú að vera. Ég vona að laun
kvenna sem eru á launa skrá Borg ar­
byggð ar og víð ar verði lög uð strax
en ekki bara leit að leiða til úr bóta í
fjar lægri fram tíð.
Með bestu kveðju,
Ebba Páls dótt ir.
Græðgin brýt ur sér leið inn í Spari sjóð ina
Spari sjóð ir eru
að grunni til fé lags leg ar stofn an ir
og meg in hluti eig in fjár þeirra er í
sjálfs eign, í reynd í eign al menn ings
þess nær sam fé lags sem við kom andi
spari sjóð ur þjón ar. Hlut verk spari­
sjóðs er að veita al menna fjár mála­
þjón ustu á grund velli hug sjóna um
efl ingu og upp bygg ingu at vinnu lífs
og menn ing ar starfs á heima svæði
sínu. Sem slík ir gegna þeir afar
þýð inga miklu hlut verki, ekki hvað
síst á lands byggð inni. Stofn fjár­
haf ar sem lög um sam kvæmt þurfa
að standa að hverj um spari sjóði
eru eng an veg inn eig end ur sjóð­
anna held ur trún að ar menn sam fé­
lags ins á starf svæði sjóð anna. Hlut­
verk stofn fjár haf anna er að tryggja
að sjóð ur inn starfi á þess um hug­
sjóna grunni en ekki að há marka
eig in per sónu leg ar arð greiðsl ur. Í
of an töldu felst í mynd og gildi heit­
is ins „spari sjóð ur“. Hins veg ar ber
hluta fé lags banki eng ar slík ar sam­
fé lags skyld ur, held ur er meg in­
mark mið hans að há marka á bata og
arð eig enda hluta fjár ins. Hér er því
ein fald lega grund vall ar mun ur á.
Að hirða eig ur
sam fé lags ins
Á síð ustu miss er um hafa spari­
sjóð ir in ir átt í vök að verj ast gegn
að il um sem reyna að brjót ast inn í
þá og kom ast yfir eig ið fé þeirra og
við skipta vild, yf ir taka þá og leggja
þar með hald á eig ur sam fé lags ins.
Sú spurn ing hlýt ur að verða á leit in
hverj um þeim sem virð ir hug sjón­
ir spari sjóð anna eða ber rétt sam­
fé lags ins fyr ir brjósti, hvern ig það
megi ger ast að al menn ings hluti
eins og í Spari sjóði Reykja vík ur og
ná grenn is (Spron) hafi lækk að hlut­
falls lega á ör fá um árum úr tæp um
90% í 15% án þess að neinn hafi
þar hald ið vörn um fyr ir? Horfi
ég m.a. til Fjár mála eft ir lits ins sem
ber op in ber ar skyld ur í þeim efn­
um. Þeir sem sækja hvað harð ast á
um hluta fé laga væð ingu spari sjóða
ættu að hug leiða hvaða laga leg an
eða a.m.k sið ferð is leg an rétt þeir
hafi til að einka væða sam fé lags­
stofn an ir eins og spari sjóð irn ir eru
. Ef spari sjóði er breytt í hluta fé lag
þá er hann ekki leng ur spari sjóð ur
held ur einka vædd ur banki á mark­
aði og lýt ur kröf um há marks gróða
hluta hafans.
Á allt að gleypa?
Ég álít að spari sjóð ur sem hverf­
ur frá mark mið um sín um og sam­
fé lags legri um gjörð, svo sem með
því að vera breytt í hluta fé lag, eigi
ekki leng ur rétt á að kall ast spari­
sjóð ur. Menn verða að vera sjálf­
um sér sam kvæm ir. Hvers vegna
þarf að villa á sér heim ild ir? Í sam­
þykkt um spari sjóð anna eru skýr
á kvæði um hvern ig þeir skuli lagð ir
nið ur ef ekki er vilji til að starf rækja
þá á fram í sínu fé lags lega formi.
Einka væð ing og yf ir taka al menn­
ings eigna fer nú því mið ur eins og
eld ur um akur. Virð ist þar fátt heil­
agt, hvort sem eru orku veit ur, nátt­
úru auð lind ir eða spari sjóð ir lands­
manna sem nú standa sem varn ar­
laus fórn ar lömb græðginn ar.
Græðgina verð ur að
stöðva!
Spari sjóð irn ir eiga á fram að
gegna lyk il hlut verki í fjár mála þjón­
ustu hér á landi og því er mik il­
vægt að standa vörð um gildi þeirra
og starfs grund völl. Vel má vera að
skerpa þurfi á þeim þátt um með
lög um og tryggja jafn framt sér­
stöðu þeirra og sam keppn is hæfni
án þess að eðli þeirra breyt ist og
hug sjón ir glat ist. Eitt fyrsta skref­
ið þar gæti ver ið að lög vernda heit­
ið spari sjóð ur og hluta fé lag mætti
ekki bera það heiti í nafni sínu. Ég
skora á alla þá mörgu, sem eru trú­
ir spari sjóða hug sjón inni að rísa upp
til varn ar og þétta rað ir sín ar. Það
verð ur að stöðva græðgina sem nú
vill brjóta sér leið inn í spari sjóði
lands manna.
Jón Bjarna son,
al þing is mað ur
Rusl, gler brot
og gælu dýra úr gang ur
Launa mis rétti
og holótt ir veg ir
Hreins un ar­
dag ar að hausti
á Akra nesi