Skessuhorn


Skessuhorn - 17.10.2007, Side 16

Skessuhorn - 17.10.2007, Side 16
16 MIÐVIKUDAGUR 17. OKTÓBER Þeir sem fædd ir eru og upp ald­ ir í Svarf að ar dal virð ast hafa afar sterk ar taug ar til æsku stöðv anna og dals ins og þar er við mæl andi okk­ ar eng in und an tekn ing. Hún tel ur sig miklu frek ar Svarf dæl ing en Ey­ firð ing. Inga Dóra Hall dórs dótt­ ir er fædd á Ak ur eyri en alin upp á Jarð brú í Svarf að ar dal til fimmt án ára ald urs. Hún er yngst sex systk­ ina og tel ur það forr rétt indi að vera alin upp í stór um systk ina hópi. Heim il ið og dal ur inn ómaði af lífi. Margt ungt fólk var á hverj um bæ og henn ar ár gang ur sá stærsti í Húsa bakka skóla í lang an tíma, eða níu börn. For eldr arn ir brugðu búi þeg ar Inga Dóra var fimmt án ára en enn fer hún í dal inn eða sveit ina þeg ar þörf er á nýrri hleðslu fyr ir hið dag lega líf. Við setj umst nið ur með Ingu Dóru sem býr í Borg ar­ nesi í dag, veit ir for stöðu Sí mennt­ un ar mið stöð Vest ur lands og kann best við sig í ati. Eig in mað ur Ingu Dóru er Páll S. Brynjars son sveit­ ar stjóri Borg ar byggð ar og eiga þau tvö börn; Ást dísi 14 ára og Brynj­ ar Snæ 6 ára. For vitni í ætt inni Ég er alin upp á Jarð brú í Svarf­ að ar dal, er yngst og eina stelp an af sex systk in um. Ég segi stund um að ég sé búta saum ur, sem ég lít ekki á sem nei kvætt,“ seg ir Inga Dóra hlægj andi enda afar stutt í hlát ur og glettni hjá henni. „ Elsti bróð­ ir minn er 18 árum eldri en ég og yngsti bróð ir minn er sjö árum eldri en ég. Við erum öll afar for vit­ in systk in in enda hafa bræð ur mín ir marg ir kom ið að fjöl miðl un. Ég tel slíkt mik inn kost, enda alls ekki það sama að vera for vit in og hnýs in. Við vor um alin upp við að fylgj ast með, hlusta á frétt ir í ljós vaka miðl um og lesa blöð in. Á heim il inu var mik il um ræða um þjóð mál in og líf ið yf­ ir leitt. Á þess um árum kom póst­ ur inn þrisvar í viku í sveit ina. Með hon um komu blöð in og all ir vildu verða fyrst ir til að lesa þau. Þeg ar vit að var að póst ur inn var kom inn var kapp hlaup upp á veg í póst kass­ ann og sá sem vann, hljóp rak leitt heim og inn á kló sett og læsti sig þar inni með blaða bunk ann,“ seg­ ir Inga Dóra bros andi að þess ari skemmti legu end ur minn ingu. Vildi vera á hrepp­ stjórn ar fund um „ Pabbi var odd viti í 12 ár og ég var oft með hon um á skrif stof unn ni í kjall ar an um á Jarð brú þeg ar hann var að vinna eitt hvað fyr ir hrepp­ inn. Ég mátti vera þar ef ég trufl­ aði ekki. Síð an voru fund ir hrepps­ nefnd ar haldn ir í stof unni heima. Ég varð ó sátt við pabba að leyfa mér ekki að vera þar líka, því auð­ vit að fannst mér að mál efni hrepps­ ins væru mér við kom andi! Þeg ar hrepps nefnd ar menn komu síð an í kaffi fram í eld hús var ég auð vit­ að eins og grár kött ur í kring um þá, lék for vitni á að vita hver væru heit­ ustu mál in hverju sinni. Ég stend mig enn að því að vilja vita hvað er í gangi á þeim stað þar sem ég bý enda for vit in að upp lagi, eins og ég sagði fyrr. Við hjón in keypt um hér­ aðs frétta blöð in þeg ar við dvöld um í Nor egi við nám. Núna kaup um við með al ann ars hér aðs frétta blöð frá þrem ur stöð um á land inu, þ.e. Norð ur slóð úr Svarf að ar dal, sem er elsta hér aðs frétta blað lands ins, Feyki úr Skaga firði og svo auð vit­ að Skessu horn.“ Í heima vist 10 mín út ur frá heim il inu Marg ir eiga á nægju leg ar minn­ ing ar frá þeim tíma er dval ið var í heima vist, aðr ir eru ekki sama sinn is. Jarð brú, æsku heim ili Ingu Dóru er í tíu mín útna göngu færi frá Húsa bakka skóla í Svarf að ar dal en hún kaus samt að vera á heima­ vist inni. „Mér fannst al veg frá bært að vera á heima vist. For eldr ar mín ir buðu mér að vera á heima vist inni og ég kaus það þrátt fyr ir stutta fjar lægð frá heim il inu. Frá mín­ um bæj ar dyr um séð er afar margt sem fæst með því að dvelja á heima­ vist. Þú lær ir að taka til lit til ann­ arra, sjálf saga og sam vinnu. Við fór um í morg un mat klukk an átta, síð an hófst kennsla sem stóð fram eft ir degi. Þeg ar kenn nslu stund­ um var lok ið dag hvern var lest ími frá 5 til 7 og þá lærðu all ir það sem sett var fyr ir næsta dag. Við reynd­ um að hjálpa hvert öðru, en ef við stóð um á gati gát um við alltaf leit­ að til kenn ara sem var til stað ar. Á kvöld in var auð vit að ým is legt brall­ að enda frjáls tími. Hús skip un á Húsa bakka var með þeim hætti að á fyrstu hæð voru kennslu stof ur og mötu neyti. Á annarri hæð bjó m.a. kenn ar inn og þriðja hæð in hýsti nem end ur. Ég hef oft hugs að um það síð ar hversu lít inn frið kenn ar­ inn hef ur haft sem bjó í skól an um. Stund um þeg ar hon um fannst há­ vað inn yf ir gengi leg ur kall aði hann upp og bað okk ur um að hafa að­ eins lægra, en aldrei voru nein leið­ indi eða vanda mál þótt að við vær­ um ærsla gjörn. Þessi tími í lífi mínu er umluk inn hlýju og nota leg heit­ um og ég minn ist hans ætíð sem afar á nægju legr ar reynslu.“ Í sveit inni, í sveit inni „Eins og aðr ir sem ald ir eru upp í sveit er ég vön vinnu frá blautu barns beini. Mér líð ur líka alltaf best í ati og kann best við að hafa nóg að gera. Heim il ið var mann margt og iðu lega mik ill gesta gang ur yfir sum ar tím ann. Á sumr in jókst tala heim il is manna jafn vel um helm­ ing þeg ar sum ar vinnu fólk ið bætt ist við. Auk þeirra var danskt vinnu­ fólk síð ustu árin sem mamma og pabbi bjuggu á Jarð brú. Þar á með­ al var dansk ur vinnu mað ur sem hef ur alltaf hald ið sam bandi við fjölskylduna.Við hjón in heim sótt­ um hann í Dan mörku síð asta sum­ ar og það var heilt æv in týri. Hann hafði tek ið mik ið af mynd um, á Jarð brú, af þeim hvers dags legu störf um sem eng inn tek ur mynd­ ir af, en mað ur vill svo gjarn an eiga síð ar. Ég er á kveð in í að fá af rit af þess um mynd um hjá hon um. Heima var hver hönd in nýtt enda þörf á. For eldr ar mín ir voru með um 40 mjólk andi kýr og 80 kind ur. Ég fór í sauð burð um leið og skóla lauk og síð an tóku við önn ur árs­ tíða bund in verk, eins og hey skap ur. Mér hef ur oft ver ið hugs að til þess þeg ar ver ið var að heyja í bagga hversu oft mað ur kom við hvern þeirra, það var allt að 5 til 6 sinn­ um. Taug in er sterk sem teng ir mig við sveit ina, ég hef gam an af því að lesa Bænda blað ið til að fylgj ast með og í sveit fer ég í hleðslu ef þörf er á. Frændi minn býr í Svarf að ar dal og þang að fer ég í það minnsta einu sinni á ári.“ Breytt ar að stæð ur Þeg ar Inga Dóra var fimmt án ára söðl aði fjöl skyld an um og flutti inn á Ak ur eyri. Fað ir henn ar hafði ver ið heilsu lít ill og þar sem ekk­ ert af börn un um var á leið að ger­ ast bóndi var á kveð ið að flytja sig um set. „Við flutt um úr sveit inni í sept­ em ber árið 1986 og í maí árið eft ir dó pabbi. Þarna gekk ég í gegn um tvö stór á föll. Fyrst þeg ar flutt var úr sveit inni og síð an ann að að pabbi skyldi deyja svona stuttu síð ar, ekki orð inn sex tug ur. Hann hafði feng ið á föll áður en við flutt um inn á Ak­ ur eyri og fékk síð an þriðja á fall ið sem varð hon um að ald urtila. Þess­ ir at burð ir voru auð vit að högg fyr ir ung ling og stremb ið að takast á við. Ég hafði afar sterk tengsl í sveit­ ina mína og er stolt af upp runan­ um. En þarna var ég að nokkru leyti slit in upp með rót um þótt ég hefði kannski ekki á huga á því að ger ast bóndi voru ræt urn ar samt í Svarf­ aða daln um.“ Fé lags vís indi og rit gerð ar smíði Eins og áður hef ur kom ið fram hafa fjór ir af bræðr um Ingu Dóru ver ið frétta menn. Hún hef ur einnig mjög gam an af að skrifa og valdi með al ann ars fé lags fræði braut í Mennta skól an um á Ak ur eyri þess vegna. „Ég hef afar gam an af því að vinna með texta og skrifa. Á fé lags fræði­ braut inni var mik ið um rit gerða­ smíði svo ég valdi þá braut. Eft­ ir stúd ens próf ið tók ég mér hvíld frá námi þá orð in ein stæð móð ir, með Ást dísi dótt ur mína sem fædd­ ist árið 1993. Ég var ekki á kveð in í hvað ég vildi verða. Þá flutti ég suð­ ur, fór að vinna í SPRON og vann þar í tvö ár. Síð an fór ég í nám í Há skóla Ís lands í fé lags­ og at­ vinnu lífs fræði. Þetta var hag nýtt nám og ég sá fyr ir mér að hægt yrði að fá vinnu strax, ef svo bæri und­ ir. Um sama leyti og ég hóf nám í HÍ kynnt ist ég Páli eig in mann in um mín um, þannig að það má segja að á þess um tíma punkti hafi lín urn ar veri lagð ar fyr ir fram tíð ina.“ Jarð skjálfti og BA rit gerð „Mér er mjög minn is stætt þeg ar ég var að klára BA rit gerð ina mína. Þetta var 17. júní árið 2000 og ég sat við tölv una, nið ur sokk in í það sem ég var að skrifa því ég var kom­ in á síð asta snún ing með að ljúka við rit gerð ina. Þá ríð ur yfir jarð­ skjálfti og ég hrökk svo illi lega við að ég get enn hleg ið að því. Páll var ekki heima svo ég hringdi í bróð ur minn í óða got inu sem á mig kom til að spyrja hvað væri á seyði. Reynd­ ar var ég búin að jafna mig og átta mig á því að um jarð skjálfta hlyti að vera að ræða þeg ar hann svar aði en þetta var sér stök upp lif un og eft ir­ minni leg. Í byrj un á gúst var ég síð­ an sest á skóla bekk í Nor egi til að taka masters nám í stefnu mót un og stjórn sýslu.“ Vinn an er á huga mál ið Rætt við Ingu Dóru Hall dórs dótt ur, Svarf dæl ing og fram kvæmda stjóra Sí mennt un ar mið stöðv ar Vest ur lands Inga Dóra, Ást dís, Brynj ar Snær og Páll heima í stofu. Hjón in Inga Dóra og Páll. „Fjöl skyld an er mestu auð æf in sem mað ur á.“ Ást dís og Brynjar Snær í tívolíf erð.

x

Skessuhorn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.