Skessuhorn - 17.10.2007, Blaðsíða 16
16 MIÐVIKUDAGUR 17. OKTÓBER
Þeir sem fædd ir eru og upp ald
ir í Svarf að ar dal virð ast hafa afar
sterk ar taug ar til æsku stöðv anna og
dals ins og þar er við mæl andi okk
ar eng in und an tekn ing. Hún tel ur
sig miklu frek ar Svarf dæl ing en Ey
firð ing. Inga Dóra Hall dórs dótt
ir er fædd á Ak ur eyri en alin upp á
Jarð brú í Svarf að ar dal til fimmt án
ára ald urs. Hún er yngst sex systk
ina og tel ur það forr rétt indi að vera
alin upp í stór um systk ina hópi.
Heim il ið og dal ur inn ómaði af
lífi. Margt ungt fólk var á hverj um
bæ og henn ar ár gang ur sá stærsti í
Húsa bakka skóla í lang an tíma, eða
níu börn. For eldr arn ir brugðu búi
þeg ar Inga Dóra var fimmt án ára
en enn fer hún í dal inn eða sveit ina
þeg ar þörf er á nýrri hleðslu fyr ir
hið dag lega líf. Við setj umst nið ur
með Ingu Dóru sem býr í Borg ar
nesi í dag, veit ir for stöðu Sí mennt
un ar mið stöð Vest ur lands og kann
best við sig í ati. Eig in mað ur Ingu
Dóru er Páll S. Brynjars son sveit
ar stjóri Borg ar byggð ar og eiga þau
tvö börn; Ást dísi 14 ára og Brynj
ar Snæ 6 ára.
For vitni í ætt inni
Ég er alin upp á Jarð brú í Svarf
að ar dal, er yngst og eina stelp an af
sex systk in um. Ég segi stund um að
ég sé búta saum ur, sem ég lít ekki
á sem nei kvætt,“ seg ir Inga Dóra
hlægj andi enda afar stutt í hlát ur
og glettni hjá henni. „ Elsti bróð
ir minn er 18 árum eldri en ég og
yngsti bróð ir minn er sjö árum
eldri en ég. Við erum öll afar for vit
in systk in in enda hafa bræð ur mín ir
marg ir kom ið að fjöl miðl un. Ég tel
slíkt mik inn kost, enda alls ekki það
sama að vera for vit in og hnýs in. Við
vor um alin upp við að fylgj ast með,
hlusta á frétt ir í ljós vaka miðl um og
lesa blöð in. Á heim il inu var mik il
um ræða um þjóð mál in og líf ið yf
ir leitt. Á þess um árum kom póst
ur inn þrisvar í viku í sveit ina. Með
hon um komu blöð in og all ir vildu
verða fyrst ir til að lesa þau. Þeg ar
vit að var að póst ur inn var kom inn
var kapp hlaup upp á veg í póst kass
ann og sá sem vann, hljóp rak leitt
heim og inn á kló sett og læsti sig
þar inni með blaða bunk ann,“ seg
ir Inga Dóra bros andi að þess ari
skemmti legu end ur minn ingu.
Vildi vera á hrepp
stjórn ar fund um
„ Pabbi var odd viti í 12 ár og ég
var oft með hon um á skrif stof unn ni
í kjall ar an um á Jarð brú þeg ar hann
var að vinna eitt hvað fyr ir hrepp
inn. Ég mátti vera þar ef ég trufl
aði ekki. Síð an voru fund ir hrepps
nefnd ar haldn ir í stof unni heima.
Ég varð ó sátt við pabba að leyfa
mér ekki að vera þar líka, því auð
vit að fannst mér að mál efni hrepps
ins væru mér við kom andi! Þeg ar
hrepps nefnd ar menn komu síð an
í kaffi fram í eld hús var ég auð vit
að eins og grár kött ur í kring um þá,
lék for vitni á að vita hver væru heit
ustu mál in hverju sinni. Ég stend
mig enn að því að vilja vita hvað er
í gangi á þeim stað þar sem ég bý
enda for vit in að upp lagi, eins og ég
sagði fyrr. Við hjón in keypt um hér
aðs frétta blöð in þeg ar við dvöld um
í Nor egi við nám. Núna kaup um
við með al ann ars hér aðs frétta blöð
frá þrem ur stöð um á land inu, þ.e.
Norð ur slóð úr Svarf að ar dal, sem
er elsta hér aðs frétta blað lands ins,
Feyki úr Skaga firði og svo auð vit
að Skessu horn.“
Í heima vist 10 mín út ur
frá heim il inu
Marg ir eiga á nægju leg ar minn
ing ar frá þeim tíma er dval ið var
í heima vist, aðr ir eru ekki sama
sinn is. Jarð brú, æsku heim ili Ingu
Dóru er í tíu mín útna göngu færi
frá Húsa bakka skóla í Svarf að ar dal
en hún kaus samt að vera á heima
vist inni.
„Mér fannst al veg frá bært að
vera á heima vist. For eldr ar mín ir
buðu mér að vera á heima vist inni
og ég kaus það þrátt fyr ir stutta
fjar lægð frá heim il inu. Frá mín
um bæj ar dyr um séð er afar margt
sem fæst með því að dvelja á heima
vist. Þú lær ir að taka til lit til ann
arra, sjálf saga og sam vinnu. Við
fór um í morg un mat klukk an átta,
síð an hófst kennsla sem stóð fram
eft ir degi. Þeg ar kenn nslu stund
um var lok ið dag hvern var lest ími
frá 5 til 7 og þá lærðu all ir það sem
sett var fyr ir næsta dag. Við reynd
um að hjálpa hvert öðru, en ef við
stóð um á gati gát um við alltaf leit
að til kenn ara sem var til stað ar. Á
kvöld in var auð vit að ým is legt brall
að enda frjáls tími. Hús skip un á
Húsa bakka var með þeim hætti að
á fyrstu hæð voru kennslu stof ur og
mötu neyti. Á annarri hæð bjó m.a.
kenn ar inn og þriðja hæð in hýsti
nem end ur. Ég hef oft hugs að um
það síð ar hversu lít inn frið kenn ar
inn hef ur haft sem bjó í skól an um.
Stund um þeg ar hon um fannst há
vað inn yf ir gengi leg ur kall aði hann
upp og bað okk ur um að hafa að
eins lægra, en aldrei voru nein leið
indi eða vanda mál þótt að við vær
um ærsla gjörn. Þessi tími í lífi mínu
er umluk inn hlýju og nota leg heit
um og ég minn ist hans ætíð sem
afar á nægju legr ar reynslu.“
Í sveit inni, í sveit inni
„Eins og aðr ir sem ald ir eru upp
í sveit er ég vön vinnu frá blautu
barns beini. Mér líð ur líka alltaf best
í ati og kann best við að hafa nóg
að gera. Heim il ið var mann margt
og iðu lega mik ill gesta gang ur yfir
sum ar tím ann. Á sumr in jókst tala
heim il is manna jafn vel um helm
ing þeg ar sum ar vinnu fólk ið bætt ist
við. Auk þeirra var danskt vinnu
fólk síð ustu árin sem mamma og
pabbi bjuggu á Jarð brú. Þar á með
al var dansk ur vinnu mað ur sem
hef ur alltaf hald ið sam bandi við
fjölskylduna.Við hjón in heim sótt
um hann í Dan mörku síð asta sum
ar og það var heilt æv in týri. Hann
hafði tek ið mik ið af mynd um, á
Jarð brú, af þeim hvers dags legu
störf um sem eng inn tek ur mynd
ir af, en mað ur vill svo gjarn an eiga
síð ar. Ég er á kveð in í að fá af rit af
þess um mynd um hjá hon um.
Heima var hver hönd in nýtt enda
þörf á. For eldr ar mín ir voru með
um 40 mjólk andi kýr og 80 kind ur.
Ég fór í sauð burð um leið og skóla
lauk og síð an tóku við önn ur árs
tíða bund in verk, eins og hey skap ur.
Mér hef ur oft ver ið hugs að til þess
þeg ar ver ið var að heyja í bagga
hversu oft mað ur kom við hvern
þeirra, það var allt að 5 til 6 sinn
um. Taug in er sterk sem teng ir mig
við sveit ina, ég hef gam an af því að
lesa Bænda blað ið til að fylgj ast með
og í sveit fer ég í hleðslu ef þörf er
á. Frændi minn býr í Svarf að ar dal
og þang að fer ég í það minnsta einu
sinni á ári.“
Breytt ar að stæð ur
Þeg ar Inga Dóra var fimmt án
ára söðl aði fjöl skyld an um og flutti
inn á Ak ur eyri. Fað ir henn ar hafði
ver ið heilsu lít ill og þar sem ekk
ert af börn un um var á leið að ger
ast bóndi var á kveð ið að flytja sig
um set.
„Við flutt um úr sveit inni í sept
em ber árið 1986 og í maí árið eft ir
dó pabbi. Þarna gekk ég í gegn um
tvö stór á föll. Fyrst þeg ar flutt var
úr sveit inni og síð an ann að að pabbi
skyldi deyja svona stuttu síð ar, ekki
orð inn sex tug ur. Hann hafði feng ið
á föll áður en við flutt um inn á Ak
ur eyri og fékk síð an þriðja á fall ið
sem varð hon um að ald urtila. Þess
ir at burð ir voru auð vit að högg fyr ir
ung ling og stremb ið að takast á við.
Ég hafði afar sterk tengsl í sveit
ina mína og er stolt af upp runan
um. En þarna var ég að nokkru leyti
slit in upp með rót um þótt ég hefði
kannski ekki á huga á því að ger ast
bóndi voru ræt urn ar samt í Svarf
aða daln um.“
Fé lags vís indi og
rit gerð ar smíði
Eins og áður hef ur kom ið fram
hafa fjór ir af bræðr um Ingu Dóru
ver ið frétta menn. Hún hef ur einnig
mjög gam an af að skrifa og valdi
með al ann ars fé lags fræði braut í
Mennta skól an um á Ak ur eyri þess
vegna.
„Ég hef afar gam an af því að vinna
með texta og skrifa. Á fé lags fræði
braut inni var mik ið um rit gerða
smíði svo ég valdi þá braut. Eft
ir stúd ens próf ið tók ég mér hvíld
frá námi þá orð in ein stæð móð ir,
með Ást dísi dótt ur mína sem fædd
ist árið 1993. Ég var ekki á kveð in í
hvað ég vildi verða. Þá flutti ég suð
ur, fór að vinna í SPRON og vann
þar í tvö ár. Síð an fór ég í nám í
Há skóla Ís lands í fé lags og at
vinnu lífs fræði. Þetta var hag nýtt
nám og ég sá fyr ir mér að hægt yrði
að fá vinnu strax, ef svo bæri und
ir. Um sama leyti og ég hóf nám í
HÍ kynnt ist ég Páli eig in mann in um
mín um, þannig að það má segja að
á þess um tíma punkti hafi lín urn ar
veri lagð ar fyr ir fram tíð ina.“
Jarð skjálfti og
BA rit gerð
„Mér er mjög minn is stætt þeg ar
ég var að klára BA rit gerð ina mína.
Þetta var 17. júní árið 2000 og ég
sat við tölv una, nið ur sokk in í það
sem ég var að skrifa því ég var kom
in á síð asta snún ing með að ljúka
við rit gerð ina. Þá ríð ur yfir jarð
skjálfti og ég hrökk svo illi lega við
að ég get enn hleg ið að því. Páll var
ekki heima svo ég hringdi í bróð ur
minn í óða got inu sem á mig kom til
að spyrja hvað væri á seyði. Reynd
ar var ég búin að jafna mig og átta
mig á því að um jarð skjálfta hlyti að
vera að ræða þeg ar hann svar aði en
þetta var sér stök upp lif un og eft ir
minni leg. Í byrj un á gúst var ég síð
an sest á skóla bekk í Nor egi til að
taka masters nám í stefnu mót un og
stjórn sýslu.“
Vinn an er á huga mál ið
Rætt við Ingu Dóru Hall dórs dótt ur, Svarf dæl ing og fram kvæmda stjóra
Sí mennt un ar mið stöðv ar Vest ur lands
Inga Dóra, Ást dís, Brynj ar Snær og Páll heima í stofu.
Hjón in Inga Dóra og Páll.
„Fjöl skyld an er mestu auð æf in sem mað ur á.“ Ást dís og Brynjar Snær í tívolíf erð.