Skessuhorn


Skessuhorn - 23.01.2008, Blaðsíða 14

Skessuhorn - 23.01.2008, Blaðsíða 14
14 MIÐVIKUDAGUR 23 . JANÚAR „Ég neita því ekki að ég hef á hyggj ur af þró un mála hjá eig end­ um Þver ár. Nú hef ur enn á ný ver ið samið við sama leigu tak ann og ver­ ið hef ur und an far in 26 ár með ána án al menns út boðs í far sælu sam­ starfi við land eig end ur. Það þýð ir í raun inni ekk ert ann að en að hinn eini og rétti verð miði fyr ir þessa auð lind okk ar er ekki til. Á með an töp um við sem eig u m veiði rétt inn og all ir aðr ir veiði rétt ar eig end ur í land inu í ljósi þess að verð veiði­ leyfa í Þverá, einni stærstu og bestu lax veiðiá lands ins, hef ur for dæm is­ gildi fyr ir aðr ar lax veiði ár.“ Þetta seg ir Pét ur Dið riks son, bóndi á Helga vatni og einn af land eig end­ um við Þverá. Pét ur óskaði eft ir því að koma sjón ar mið um sín um á fram færi í Skessu horni í kjöl far nið ur stöðu síð asta fund ar Veiði fé lags Þver ár og Kjar rár. Eins og greint var frá í síð asta tölu blaði Skessu horns sam­ þykkti naum ur meiri hluti veiði­ rétt ar eig enda á fundi sín um fyr­ ir skömmu til boð í veiði rétt inn frá Sporði ehf., leigu taka ár inn ar. Að­ drag andi að þess um nýja samn ingi hef ur ver ið nokk uð lang ur þar sem veiði rétt ar eig end ur við ána hafa skipst í tvo svip að stóra hópa við at­ kvæða greiðsl ur um nýt ingu ár inn­ ar þar sem ann ar helm ing ur inn vill á fram hald andi samn ing við Sporð ehf. en hinn hóp ur inn vill að áin fari í út boð þeg ar nú ver andi leigu­ samn ing ur renn ur út árið 2010. Gríð ar leg ir hags mun ir Pét ur Dið riks son vill halda því fram að fram ganga Sporðs ehf. gagn vart veiði rétt ar eig end um hafi geng ið of langt og hafi skipt veiði­ rétt ar eig end um í tvær jafn ar fylk­ ing ar sem sé ekki gott fyr ir svona fé lag þar sem sam stað an sé mik­ il væg til að ná sett um mark mið­ um. „Ég á lykta sem svo að fé lag sem legg ur slíka of urá herslu á að ná samn ing um án þess að þurfa að taka þátt í al mennu út boði ár inn­ ar sé með ó eðli leg um og afar ýtn­ um hætti að verja hags muni sína. Leigu tak ar sem eru til bún ir til að skapa úlfúð með al land eig enda og jafn vel kljúfa heilt veiði fé lag hvað sem það kost ar og hverj ar sem af­ leið ing arn ar kunna að verða, lýs ir best hversu gíf ur lega mikl ir hags­ mun ir hljóta að vera í húfi fyr ir leigu taka og við skipta vini þeirra,“ seg ir Pét ur. Sam kvæmt heim ild um Skessu­ horns standa að veiði fé lag inu Sporði að stofni til tvær fjöl skyld­ ur í Reykja vík og hafa gert frá upp­ hafi. Þetta eru bræð urn ir Gunn ar og Sig urð ur Helga syn ir á samt Jóni Ingv ars syni kennd um við Ís björn­ inn og bróð ur syni hans, Ingvari Vil hjálms syni, sem jafn framt er nú for mað ur stjórn ar Sporðs og hátt­ sett ur stjórn andi í Kaup þingi. Sam­ kvæmt sömu heim ild um var nettó­ hagn að ur Sporðs ehf. yfir 100 millj­ „Mér finnst Akra nes bæði spenn andi og skemmti leg ur stað­ ur,“ seg ir Sig ríð ur Pálína Arn ar­ dótt ir, eða Sigga Palla, sem tek ur við af Gylfa Garð ars syni sem lyf­ sölu leyf is hafi hjá Lyf og heilsu á Akra nesi. „Ég stýrði ap ó teki í bæ í Nor egi sem er ekki ó svip að ur Akra nesi ­ með sjó og sveit í kring ­ og lík aði það mjög vel. Stefn an er sett á að flytja á Skag ann þótt ég keyri enn þá frá Reykja vík,“ seg ir Sigga Palla. Hún seg ist ætla að leggja meg in á herslu á fag lega þjón ustu og ráð gjöf í nýja starf inu. „Ein kunn ar orð Lyf og heilsu eru „við hlust um“ og ég ætla að leggja mik ið upp úr því. Ap ó tek ið á að vera að gengi legt fyr ir alla. Fólk get ur kom ið hing að, spurt um lyf­ in sín, auka verk an ir þeirra, milli­ verk an ir með mat og þar fram eft ir göt un um. Auk þess höf um við hug á að bjóða upp á göngu grein ingu. Í gegn um tíð ina hef ég einnig ver­ ið með nær ing ar ráð gjöf og ráð gjöf um reyk bind indi. Það gekk mjög vel og ég ætla að halda því á fram hér. Við leggj um mikla á herslu á trún að og heit um við skipta vin um al gjör um trún aði enda er það lyk­ il at riði í litl um sam fé lög um á borð við Akra nes.“ Sigga Palla starf aði áður í Hafn­ ar firði. „Þar hef ur ver ið afar gott sam starf milli mín og heil brigð­ is stétt anna. Ég vona að það verði líka raun in hér á Akra nesi og hef í raun á huga á sam starfi við sem flesta að ila sem koma að heilsu­ og for varn ar mál um.“ Á næstu vik um mun Sigga Palla skrifa pistla um heilsu sem verða birt ir í Skessu horni. Hún hef ur áður skrif að pistla í tíma rit ið Nýtt form og fjall að um heilsu tengd mál efni í Ís landi í bít ið. Sigga er ekki í nokkrum vafa um hvert heilsu ráð núm er eitt er. „Heil­ brigð ur lífs stíll og hreyf ing skipt ir miklu máli en ekki síð ur gleði í sál og hjarta. Hún hef ur einna mest á hrif á heils una,“ seg ir Sigga. sók Nýr lyfja fræð ing ur í Lyf og heilsu á Akra nesi Sig ríð ur Pálína Arn ar dótt ir hef ur tek ið við af Gylfa Garð ars syni sem lyf sölu leyf is hafi hjá Lyfj­ um og heilsu á Akra nesi. Hún er hér lengst til hægri en með á mynd inni eru Hall dóra Árna dótt­ ir lyfja tækn ir og Þórey Ingv ars dótt ir. Vill að eft ir spurn ráði verð mynd un í feng sæl um lax veiðiám Rætt við Pét ur Dið riks son á Helga vatni í Þver ár hlíð ón ir króna árið 2006, sem sýn ir að mik ið er í húfi fyr ir fé lag ið að verja að komu sína að veiði lend un um við Þverá. Þving að ir samn ing ar án út boðs Eft ir að til boði frá Sporði ehf. var hafn að með jöfn um at kvæð­ um í Veiði fé lagi Þver ár sl. haust var stjórn fé lags ins falið að ræða við full trúa Sporðs. Í fram haldi af því lagði Sporð ur fram nýtt til­ boð sem fól í sér í hækk un leigu­ verðs í krón um talið til árs ins 2010, en jafn framt fram leng ingu leigu­ tím ans um tvö ár til við bót ar nú­ ver andi samn ingi, eða til 2012, en það til boð er lægra held ur en boð ið var þeg ar ósk að var eft ir þriggja ára fram leng ingu eða til árs ins 2013. Til boð ið var sam þykkt með 16 at­ kvæð um gegn 15 á al menn um fé­ lags fundi í veiði fé lag inu fyrr í mán­ uð in um, að þessu sinni sat einn hjá við at kvæða greiðsl una og réði það at kvæði bagga mun inn. Pét ur Dið­ riks son seg ir að mið að við þá til­ finn ingu sem hann hafi af þró un þessa máls und an farna mán uði, þá séu menn í hans armi veiði fé lags­ ins ó á nægð ast ir með fram leng ingu samn ings tím ans. „Menn vildu koma ánni í þá stöðu að hægt væri að fá á hana verð miða. Með því að end ur­ semja alltaf við sama að il ann mynd­ ast ekki þessa frjálsa verð mynd un. Við vit um ein fald lega ekki hvaða verð mæti við höf um í hönd un um og með an svo er gilda ekki lög mál mark að ar ins um fram boð og eft ir­ spurn. Með því að end ur semja eru að il ar bundn ir hvort sem mönn um lík ar bet ur eða verr, þá þarf að semja um verð ið í stað þess að með út boði fæst að sjálf sögðu hæsta verð ið sem í boði er hverju sinni. Ég hlýt því að spyrja; af hverju eru Sporðs menn svona hrædd ir við að áin fari í út­ boð? Þeir hafa lagt of urá herslu á að slíkt ger ist ekki og vilja þannig ná fram þving uð um samn ing um. Það seg ir mér ekk ert ann að en að það fel ast ó skap leg ir hags mun ir í spil­ un um, hags mun ir sem venju leg­ ir bænd ur til sveita átta sig jafn vel ekki á,“ seg ir Pét ur. Á að styrkja bú setu Pét ur held ur því fram að veiði­ rétt ar eig end ur og dreif býl is fólk allt beri skaða af því að svona sé far ið með auð lind irn ar. „Það er dreif býl­ inu og í bú um þess mjög nauð syn­ legt að fá há marks arð út úr auð lind­ un um sem til eru, án þess að sjálf­ sögðu að rýra þær að gæð um. Gjöf­ ul ar lax veiði ár eiga að styrkja bú­ setu á við kom andi svæði og fjölga tæki fær um, þær eru hluti af ferða­ þjón ustu og stolt hér aðs ins. Það er al var legt mál að að il ar haldi niðri verði á svona dýr mætri auð lind sem lax veiði hlunn indi eru.“ Að spurð ur um hvert hann telji raun veru legt verð fyr ir leigu á veiði­ rétti í Þverá ef til út boðs kæmi, seg­ ir Pét ur að það ráð ist af mark aðs­ að stæð um hverju sinni, stöðu fyr­ ir tækja og eft ir spurn. Mark að ur inn ráði jú alltaf. „Það er ekki ó eðli legt að áin gæti ver ið að skila a.m.k. 100 millj ón um í grunn leigu. Nú síð ustu árin höf um við orð ið vitni að því að fólk sem vill kom ast í tæri við svona gjöf ula lax veiðiá kaup ir sér jafn vel jarð ir fyr ir fleiri hund ruð millj ón­ ir til þess eins að kom ast inn í veiði­ fé lag ið og hafa þar ítök. Þetta sýn­ ir bet ur en margt ann að að menn telja mik ið fram tíð ar virði falið í feng sælli lax veiðiá. Til við bót ar við sjálft verð ið fyr ir veiði rétt inn tel ég auk þess að megi stór auka hagn að af annarri þjón ustu, svo sem mat­ sölu og að stöðu fyr ir efn aða veiði­ menn sem krefj ast fyrst og fremst gæða.“ Bætt að staða og bein sala En ef Pét ur mætti vera ein ráð­ ur í veiði fé lag inu í einn dag, hverju myndi hann vilja breyta á þeim degi? „Ég myndi byrja á því að setja fé lag inu fram tíð ar sýn og marka því stefnu. Hvaða að stöðu eig um við að bjóða upp á og hverja vilj­ um við fá sem við skipta vini? Slík­ um spurn ing um þarf að vera hægt að svara áður en lengra er hald ið. Ég tel til dæm is að veiði fé lag Þver­ ár eigi að stór bæta að stöðu í veiði­ hús um fé lags ins. Skapa þar lúx us­ að stöðu sem efna menn vilja gjarn­ an borga fyr ir. Ef að stað an í veiði­ hús un um væri betri en hún er þá gæti vel ver ið að þang að kæmi fólk sem aldrei spyrði hvað kost aði að dvelja þar, held ur vildi hafa allt „tipp­topp“. Í dag er ekki hægt að selja að stöð una í veið hús un um, mat og hús næði, nema á mjög lágu verði mið að við þá þjón ustu sem er ver­ ið að veita vegna þess hve hús in eru með frum stæðri að stöðu sem snýr að gest un um. Mér finnst því standa fé lag inu fyr ir þrif um að veiði hús­ in eru ekki nógu góð og þjón ust­ una má auka. Bænd ur í veiði fé lag­ inu verða að fara að átta sig á því að lax veiði er tak mörk uð auð lind og á þeirri for sendu á verð ið að ráð ast. Þar við bæt ist að menn hafa velt því upp hvort veiði fé lag ið þurfi yf ir leitt nokkurn milli l ið við sölu veiði leyfa. Með nú tíma tækni mætti í mynda sér að hægt væri að selja veiði leyf­ in í gegn um net ið að stór um hluta og um sjón með því get ur fær að ili í hér aði haft. Þá erum við jafn framt að skapa aukna at vinnu í hér að inu,“ seg ir Pét ur Dið riks son á Helga­ vatni að lok um. mm Hér eru bræð urn ir Pét ur (t.v.) og Vil hjálm ur Dið riks syn ir á Helga vatni. Mynd in er tek in á bænda dög um í Þverá á síð asta ári.

x

Skessuhorn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.