Skessuhorn - 23.01.2008, Blaðsíða 14
14 MIÐVIKUDAGUR 23 . JANÚAR
„Ég neita því ekki að ég hef
á hyggj ur af þró un mála hjá eig end
um Þver ár. Nú hef ur enn á ný ver ið
samið við sama leigu tak ann og ver
ið hef ur und an far in 26 ár með ána
án al menns út boðs í far sælu sam
starfi við land eig end ur. Það þýð ir
í raun inni ekk ert ann að en að hinn
eini og rétti verð miði fyr ir þessa
auð lind okk ar er ekki til. Á með an
töp um við sem eig u m veiði rétt inn
og all ir aðr ir veiði rétt ar eig end ur í
land inu í ljósi þess að verð veiði
leyfa í Þverá, einni stærstu og bestu
lax veiðiá lands ins, hef ur for dæm is
gildi fyr ir aðr ar lax veiði ár.“ Þetta
seg ir Pét ur Dið riks son, bóndi á
Helga vatni og einn af land eig end
um við Þverá.
Pét ur óskaði eft ir því að koma
sjón ar mið um sín um á fram færi í
Skessu horni í kjöl far nið ur stöðu
síð asta fund ar Veiði fé lags Þver ár
og Kjar rár. Eins og greint var frá í
síð asta tölu blaði Skessu horns sam
þykkti naum ur meiri hluti veiði
rétt ar eig enda á fundi sín um fyr
ir skömmu til boð í veiði rétt inn frá
Sporði ehf., leigu taka ár inn ar. Að
drag andi að þess um nýja samn ingi
hef ur ver ið nokk uð lang ur þar sem
veiði rétt ar eig end ur við ána hafa
skipst í tvo svip að stóra hópa við at
kvæða greiðsl ur um nýt ingu ár inn
ar þar sem ann ar helm ing ur inn vill
á fram hald andi samn ing við Sporð
ehf. en hinn hóp ur inn vill að áin
fari í út boð þeg ar nú ver andi leigu
samn ing ur renn ur út árið 2010.
Gríð ar leg ir hags mun ir
Pét ur Dið riks son vill halda því
fram að fram ganga Sporðs ehf.
gagn vart veiði rétt ar eig end um hafi
geng ið of langt og hafi skipt veiði
rétt ar eig end um í tvær jafn ar fylk
ing ar sem sé ekki gott fyr ir svona
fé lag þar sem sam stað an sé mik
il væg til að ná sett um mark mið
um. „Ég á lykta sem svo að fé lag
sem legg ur slíka of urá herslu á að
ná samn ing um án þess að þurfa að
taka þátt í al mennu út boði ár inn
ar sé með ó eðli leg um og afar ýtn
um hætti að verja hags muni sína.
Leigu tak ar sem eru til bún ir til að
skapa úlfúð með al land eig enda og
jafn vel kljúfa heilt veiði fé lag hvað
sem það kost ar og hverj ar sem af
leið ing arn ar kunna að verða, lýs ir
best hversu gíf ur lega mikl ir hags
mun ir hljóta að vera í húfi fyr ir
leigu taka og við skipta vini þeirra,“
seg ir Pét ur.
Sam kvæmt heim ild um Skessu
horns standa að veiði fé lag inu
Sporði að stofni til tvær fjöl skyld
ur í Reykja vík og hafa gert frá upp
hafi. Þetta eru bræð urn ir Gunn ar
og Sig urð ur Helga syn ir á samt Jóni
Ingv ars syni kennd um við Ís björn
inn og bróð ur syni hans, Ingvari
Vil hjálms syni, sem jafn framt er nú
for mað ur stjórn ar Sporðs og hátt
sett ur stjórn andi í Kaup þingi. Sam
kvæmt sömu heim ild um var nettó
hagn að ur Sporðs ehf. yfir 100 millj
„Mér finnst Akra nes bæði
spenn andi og skemmti leg ur stað
ur,“ seg ir Sig ríð ur Pálína Arn ar
dótt ir, eða Sigga Palla, sem tek ur
við af Gylfa Garð ars syni sem lyf
sölu leyf is hafi hjá Lyf og heilsu á
Akra nesi. „Ég stýrði ap ó teki í bæ
í Nor egi sem er ekki ó svip að ur
Akra nesi með sjó og sveit í kring
og lík aði það mjög vel. Stefn an
er sett á að flytja á Skag ann þótt
ég keyri enn þá frá Reykja vík,“
seg ir Sigga Palla. Hún seg ist ætla
að leggja meg in á herslu á fag lega
þjón ustu og ráð gjöf í nýja starf inu.
„Ein kunn ar orð Lyf og heilsu eru
„við hlust um“ og ég ætla að leggja
mik ið upp úr því. Ap ó tek ið á að
vera að gengi legt fyr ir alla. Fólk
get ur kom ið hing að, spurt um lyf
in sín, auka verk an ir þeirra, milli
verk an ir með mat og þar fram eft ir
göt un um. Auk þess höf um við hug
á að bjóða upp á göngu grein ingu.
Í gegn um tíð ina hef ég einnig ver
ið með nær ing ar ráð gjöf og ráð gjöf
um reyk bind indi. Það gekk mjög
vel og ég ætla að halda því á fram
hér. Við leggj um mikla á herslu á
trún að og heit um við skipta vin um
al gjör um trún aði enda er það lyk
il at riði í litl um sam fé lög um á borð
við Akra nes.“
Sigga Palla starf aði áður í Hafn
ar firði. „Þar hef ur ver ið afar gott
sam starf milli mín og heil brigð
is stétt anna. Ég vona að það verði
líka raun in hér á Akra nesi og hef
í raun á huga á sam starfi við sem
flesta að ila sem koma að heilsu
og for varn ar mál um.“
Á næstu vik um mun Sigga Palla
skrifa pistla um heilsu sem verða
birt ir í Skessu horni. Hún hef ur
áður skrif að pistla í tíma rit ið Nýtt
form og fjall að um heilsu tengd
mál efni í Ís landi í bít ið. Sigga
er ekki í nokkrum vafa um hvert
heilsu ráð núm er eitt er. „Heil
brigð ur lífs stíll og hreyf ing skipt ir
miklu máli en ekki síð ur gleði í sál
og hjarta. Hún hef ur einna mest
á hrif á heils una,“ seg ir Sigga.
sók
Nýr lyfja fræð ing ur í Lyf og
heilsu á Akra nesi
Sig ríð ur Pálína Arn ar dótt ir hef ur tek ið við af Gylfa Garð ars syni sem lyf sölu leyf is hafi hjá Lyfj
um og heilsu á Akra nesi. Hún er hér lengst til hægri en með á mynd inni eru Hall dóra Árna dótt
ir lyfja tækn ir og Þórey Ingv ars dótt ir.
Vill að eft ir spurn ráði verð mynd un
í feng sæl um lax veiðiám
Rætt við Pét ur Dið riks son á Helga vatni í Þver ár hlíð
ón ir króna árið 2006, sem sýn ir að
mik ið er í húfi fyr ir fé lag ið að verja
að komu sína að veiði lend un um við
Þverá.
Þving að ir samn ing ar
án út boðs
Eft ir að til boði frá Sporði ehf.
var hafn að með jöfn um at kvæð
um í Veiði fé lagi Þver ár sl. haust
var stjórn fé lags ins falið að ræða
við full trúa Sporðs. Í fram haldi
af því lagði Sporð ur fram nýtt til
boð sem fól í sér í hækk un leigu
verðs í krón um talið til árs ins 2010,
en jafn framt fram leng ingu leigu
tím ans um tvö ár til við bót ar nú
ver andi samn ingi, eða til 2012, en
það til boð er lægra held ur en boð ið
var þeg ar ósk að var eft ir þriggja ára
fram leng ingu eða til árs ins 2013.
Til boð ið var sam þykkt með 16 at
kvæð um gegn 15 á al menn um fé
lags fundi í veiði fé lag inu fyrr í mán
uð in um, að þessu sinni sat einn hjá
við at kvæða greiðsl una og réði það
at kvæði bagga mun inn. Pét ur Dið
riks son seg ir að mið að við þá til
finn ingu sem hann hafi af þró un
þessa máls und an farna mán uði, þá
séu menn í hans armi veiði fé lags
ins ó á nægð ast ir með fram leng ingu
samn ings tím ans. „Menn vildu koma
ánni í þá stöðu að hægt væri að fá á
hana verð miða. Með því að end ur
semja alltaf við sama að il ann mynd
ast ekki þessa frjálsa verð mynd un.
Við vit um ein fald lega ekki hvaða
verð mæti við höf um í hönd un um
og með an svo er gilda ekki lög mál
mark að ar ins um fram boð og eft ir
spurn. Með því að end ur semja eru
að il ar bundn ir hvort sem mönn um
lík ar bet ur eða verr, þá þarf að semja
um verð ið í stað þess að með út boði
fæst að sjálf sögðu hæsta verð ið sem
í boði er hverju sinni. Ég hlýt því að
spyrja; af hverju eru Sporðs menn
svona hrædd ir við að áin fari í út
boð? Þeir hafa lagt of urá herslu á að
slíkt ger ist ekki og vilja þannig ná
fram þving uð um samn ing um. Það
seg ir mér ekk ert ann að en að það
fel ast ó skap leg ir hags mun ir í spil
un um, hags mun ir sem venju leg
ir bænd ur til sveita átta sig jafn vel
ekki á,“ seg ir Pét ur.
Á að styrkja bú setu
Pét ur held ur því fram að veiði
rétt ar eig end ur og dreif býl is fólk allt
beri skaða af því að svona sé far ið
með auð lind irn ar. „Það er dreif býl
inu og í bú um þess mjög nauð syn
legt að fá há marks arð út úr auð lind
un um sem til eru, án þess að sjálf
sögðu að rýra þær að gæð um. Gjöf
ul ar lax veiði ár eiga að styrkja bú
setu á við kom andi svæði og fjölga
tæki fær um, þær eru hluti af ferða
þjón ustu og stolt hér aðs ins. Það er
al var legt mál að að il ar haldi niðri
verði á svona dýr mætri auð lind sem
lax veiði hlunn indi eru.“
Að spurð ur um hvert hann telji
raun veru legt verð fyr ir leigu á veiði
rétti í Þverá ef til út boðs kæmi, seg
ir Pét ur að það ráð ist af mark aðs
að stæð um hverju sinni, stöðu fyr
ir tækja og eft ir spurn. Mark að ur inn
ráði jú alltaf. „Það er ekki ó eðli legt
að áin gæti ver ið að skila a.m.k. 100
millj ón um í grunn leigu. Nú síð ustu
árin höf um við orð ið vitni að því að
fólk sem vill kom ast í tæri við svona
gjöf ula lax veiðiá kaup ir sér jafn vel
jarð ir fyr ir fleiri hund ruð millj ón
ir til þess eins að kom ast inn í veiði
fé lag ið og hafa þar ítök. Þetta sýn
ir bet ur en margt ann að að menn
telja mik ið fram tíð ar virði falið í
feng sælli lax veiðiá. Til við bót ar við
sjálft verð ið fyr ir veiði rétt inn tel ég
auk þess að megi stór auka hagn að
af annarri þjón ustu, svo sem mat
sölu og að stöðu fyr ir efn aða veiði
menn sem krefj ast fyrst og fremst
gæða.“
Bætt að staða
og bein sala
En ef Pét ur mætti vera ein ráð
ur í veiði fé lag inu í einn dag, hverju
myndi hann vilja breyta á þeim
degi? „Ég myndi byrja á því að setja
fé lag inu fram tíð ar sýn og marka
því stefnu. Hvaða að stöðu eig um
við að bjóða upp á og hverja vilj
um við fá sem við skipta vini? Slík
um spurn ing um þarf að vera hægt
að svara áður en lengra er hald ið.
Ég tel til dæm is að veiði fé lag Þver
ár eigi að stór bæta að stöðu í veiði
hús um fé lags ins. Skapa þar lúx us
að stöðu sem efna menn vilja gjarn
an borga fyr ir. Ef að stað an í veiði
hús un um væri betri en hún er þá
gæti vel ver ið að þang að kæmi fólk
sem aldrei spyrði hvað kost aði að
dvelja þar, held ur vildi hafa allt
„tipptopp“. Í dag er ekki hægt að
selja að stöð una í veið hús un um, mat
og hús næði, nema á mjög lágu verði
mið að við þá þjón ustu sem er ver
ið að veita vegna þess hve hús in eru
með frum stæðri að stöðu sem snýr
að gest un um. Mér finnst því standa
fé lag inu fyr ir þrif um að veiði hús
in eru ekki nógu góð og þjón ust
una má auka. Bænd ur í veiði fé lag
inu verða að fara að átta sig á því að
lax veiði er tak mörk uð auð lind og á
þeirri for sendu á verð ið að ráð ast.
Þar við bæt ist að menn hafa velt því
upp hvort veiði fé lag ið þurfi yf ir leitt
nokkurn milli l ið við sölu veiði leyfa.
Með nú tíma tækni mætti í mynda
sér að hægt væri að selja veiði leyf
in í gegn um net ið að stór um hluta
og um sjón með því get ur fær að ili í
hér aði haft. Þá erum við jafn framt
að skapa aukna at vinnu í hér að inu,“
seg ir Pét ur Dið riks son á Helga
vatni að lok um.
mm
Hér eru bræð urn ir Pét ur (t.v.) og Vil hjálm ur Dið riks syn ir á Helga vatni. Mynd in er tek in á bænda dög um í Þverá á síð asta ári.