Skessuhorn - 16.07.2008, Side 16
16 MIÐVIKUDAGUR 16. JÚLÍ
Hval fjarð ar göng tíu ára Hval fjarð ar göng tíu ára
Ráðist í tvöföldun á næstu 5-10 árum
Gylfi Þórð ar son fram kvæmda stjóri Spal ar, Gísli Gísla son, Ingi björg Pálma dótt ir,
Páll Sig ur jóns son stjórn ar for mað ur Foss virk is og Gunn ar Sig urðs son.
Hval fjarð ar göng in urðu tíu ára
nú á föstu dag inn. Hald ið var uppá
af mæl ið með boði í sal Frí múr ara
regl unn ar á Akra nesi. Gísli Gísla
son stjórn ar for mað ur Spal ar hf. af
henti þar Krist jáni L. Möll er sam
göngu ráð herra skýrslu sem Spöl ur
hef ur lát ið gera um rann sókn ir og
tækni lega und ir bún ings vinnu vegna
tvö föld unar Hval fjarð ar ganga, sem
stjórn Spal ar á lít ur að þurfi að hefja
fram kvæmd ir við inn an fjög urra
ára. Krist ján sagði að göng in hefðu
leitt til nýrr ar þró un ar í bú setu og
at vinnu sókn og þau væru dæmi um
hvern ig sam göngu mann virki gætu
skipt sköp um um slíka byggða þró
un. Hann sagði ný göng ekki kom in
inn á sam göngu á ætl un en nefndi þó
að tvö föld un Vest ur lands veg ar væri
inn á á ætl un ó líkt því sem hald ið
væri fram í fjöl miðl um. Hann sagði
eðli legt að huga að nýj um göng um
til að mæta auk inni um ferð í fram
tíð inni og sagð ist telja ljóst að ráð
ist yrði í tvö föld un á næstu 510
árum. Sam kvæmt skýrslu Spal ar er
á ætl að ur heild ar kostn að ur við ný
Hval fjarð ar göng um 7,5 millj arð
ar króna.
Í af mæl is boð inu tók einnig til
máls Atli Rún ar Hall dórs son höf
und ur bók ar inn ar Und ir Keld
una, sögu Hval fjarð ar gang anna.
„Við stæð um ekki hér í dag ef al
manna á liti hefði ver ið fylgt á sín um
tíma,“ sagði hann og minnt ist þess
að göng in hafi ekki ver ið vin sæl
fram kvæmd á sín um tíma. „And
staða (við göng in) var mun meiri en
við Kára hnjúka virkj un og til stað
fest ing ar á því voru 2 af hverj um 3
lands mönn um á móti fram kvæmd
inni árið 1996.“ Hann sagði mik il
vægt að halda þessu til haga þeg ar
minnst er hörku þeirra manna sem
kýldu þetta verk efni í gegn.
Sleg ið var á létta strengi í boð
inu. Með al ann ars var for láta ör
ygg is hjálm ur, sem var bor inn af
Ingi björgu Pálma dótt ur sem var
heil brigð is ráð herra og fyrsti þing
mað ur Vest lend inga þeg ar sein
asta haft ið var sprengt árið 1998,
gef inn til varð veislu í Byggða safn
inu að Görð um og veitti Gunn
ar Sig urðs son for seti bæj ar stjórn ar
Akra nes kaup stað ar hon um við töku.
Einnig flutti Guð bjart ur Hann es
son þing mað ur norðvest ur kjör
dæm is ræðu.
Marg ir furð urðu sig á því að Spöl
ur skyldi ekki hafa boð ið í göng in í
til efni dags ins eins og gert var á 5
ára af mæl inu og kannski enn frem
ur vegna þess að í Morg un blað inu
var sagt að það væri vegna „tækni
legra á stæðna“. Að spurð ur um
þetta sagði Gísli Gísla son að lækk
un in 1. mars væri af mæl is glaðn ing
ur inn frá Speli. „Sú gjöf end ist bet
ur og nýt ist fleir um en að gefa frítt
í einn dag.“
hög
Krist ján L. Möll er tek ur á móti skýrsl unni úr hendi Gísla Gísla son ar stjórn ar for manns Spal ar.
Atli Rún ar Hall dórs son tyll ir gullna hjálm in um á höf uð Gunn ars Sig urðs son ar.
Eng inn að setja sig
yfir ann an
Sjálf sagt gera sér ekki all ir grein
fyr ir því að Spöl ur er all fjöl menn
ur vinnu stað ur. Þar vinna sext
án manns í lít ið færri stöðu gild
um. Starfs manna velta er lít il hjá
fyr ir tæk inu. Flest ir byrj uðu þeg ar
göng in voru opn uð fyr ir tíu árum.
Marg ir starfs manna gjald skýl anna
komu beint úr störf um hjá Akra
borg inni, sem segja má að hafi sam
göngu lega séð ver ið for veri Hval
fjarð ar gang anna.
Lára Bryn dís Pálm ars dótt
ir er yngsti fasti stafs mað ur Spal
ar í starfs ár um talið. Lára byrj
aði í sum ar afleys ing um fyr ir fjór
um árum og fór í heils árs starf fyr
ir tveim ur árum. „ Þetta er mjög
góð ur vinnu stað ur, sá besti sem ég
hef unn ið á hing að til. Starfsand
inn er mjög góð ur og eng inn að
setja sig yfir ann an, all ir jafn ingj
ar. Ef eitt hvað kem ur upp þá er
það rætt strax og lag fært þannig að
ekki verði úr vand ræði,“ seg ir Lára.
Hún er greini lega á nægð í vinn unni
þótt það komi með al ann ars í henn
ar hlut að sinna við skipta vin um
sem eru mis á nægð ir með gjald tök
una í göng in og hafa kannski mis
not að veglykla eða orð ið fyr ir sekt
um. En í und an tekn ing ar til fell um
hef ur það hent fólk að fara í gegn
um göng in og gleyma að borga.
„Ég sé ekki eft ir því að flytja á
Akra nes og fara að vinna hérna,“
seg ir Lára Bryn dís en hún er fædd
og upp al in á Flúð um og flutti fyr
ir nokkrum árum til Akra ness eft ir
við komu í höf uð borg inni. „Það er
betra að ala upp börn in sín hérna
held ur en í höf uð borg inni,“ seg ir
Lára Bryn dís.
þá
Lára Bryn dís Pálm ars dótt ir nýjasti fast ráðni starfs mað ur Spal ar.
Reyn um stöðugt að auka og
bæta ör yggi veg far enda
„Við erum alltaf að reyna að
auka og bæta ör yggi veg far enda
um göng in. Erum sí vak andi fyr ir
því ef eitt hvað nýtt er að koma sem
við get um nýtt okk ur. Ann ars er
það þetta sí gilda að bregð ast fljótt
og vel við ef eitt hvað ger ist,“ seg ir
Mar inó Þór Tryggva son sem hef ur
haft yf ir um sjón með ör ygg is mál um
í Hval fjarð ar göng um frá upp hafi.
„ Þetta hef ur slopp ið vel að því
leyti að enn þá hafa ekki orð ið það
al var leg ó höpp að fólk hafi slasast
veru lega og von andi verð ur það
aldrei. Í sjálfu sér hafa ekki orð ið
mörg ó höpp á þess um tíu árum.“
Mar inó seg ir að þrátt fyr ir að
ekki hafi orð ið al var leg slys í göng
un um geti að kom an á stund um ver
ið ljót. „Það venst aldrei að koma
á slys stað, enda er vett vang ur æði
mis mun andi og aldrei eins, þótt
mest sé um það að öku menn séu að
reka bíl ana sam an, velta eða keyra
utan í berg ið. Við reyn um að lág
marka og koma í veg fyr ir frekara
tjón þar til lög regla kem ur á vett
vang og tek ur við stjórn að gerða.
Oft ar en ekki þurf um við að stöðva
um ferð og loka göng un um og það
get ur ver ið mis mun andi hvern ig
veg far end ur taka því. Yf ir leitt sýn
ir fólk skiln ing við þess ar að stæð ur,
en sum ir eru ó þol in móð ir og eiga
það til að vera með ónot við okk
ur starfs menn ina. Það eru þess ir
sem eru að flýta sér. En það er bara
þannig að við ráð um ekki að stæð
um. Stund um get ur þurft að bíða
eft ir lög reglu og rann sókn ar að il um
og það er ekki hægt að hreinsa vett
vang fyrr en í þess ir að il ar hafa lok
ið störf um.“
Mynda vél arn ar
gera gagn
Þeg ar slys eða ó höpp verða í
Hval fjarð ar göng um er unn ið eft
ir sér stakri við bragðs og ör ygg is
á ætl un sem mót uð var í sam vinnu
allra við bragðs að ila er tengj ast
neyð ar núm er inu 112, svo sem lög
reglu, heilsu gæslu og al manna vörn
um. Að sögn Mar inós eru reglu lega
haldn ar æf ing ar, bæði stærri björg
unaræf ing ar og æf ing ar þar sem
fjar skipta bún að ur inn er próf að ur,
en Spöl ur keypti tetra kerfi svo sam
skipti allra fari fram í sama kerf
inu. „Þeg ar ó höpp verða fer af stað
á kveð ið kerfi, þar sem við kapp
kost um til að mynda að koma sem
fyrst upp lýs ing um til veg far enda og
fjöl miðla. Við reyn um að meta að
stæð ur sem fyrst og við bún að eft
ir því. Stund um er ekki nóg með
að fjar lægja þurfi skemmda eða
ó nýta bíla, held ur einnig að fram
kvæma bráða birgða við gerð á bún
aði í göng un um.“
Mar inó seg ir að á tíma bili hafi
til dæm is ver ið al geng ó höpp sem
urðu vegna þess að vöru bíl stjór
ar sinntu því ekki að huga að hæð
farms og ollu með því skemmd um
á bún aði og slysa hættu. „Það hef ur
dreg ið mik ið úr þessu eft ir að við
sett um nema á Kjal ar nesi sem seg ir
til um hæð farms. Það er þó ný legt
dæmi um einn sem lét sér ekki segj
ast. Þótt marg ir séu til fyr ir mynd ar
er það stund um þessi eini sem er til
vand ræða,“ seg ir Mar inó. Að spurð
ur hvort slysa hætta auk ist sam hliða
því að fleiri fara um göng in, sagði
Mar inó að það væri ekki að sínu
mati. „Það hef ur sýnt sig að mynda
vél arn ar koma að góð um not um til
að halda um ferð ar hrað an um niðri.
Menn lækka hrað ann þeg ar það fer
að koma við pyngj una. Það er að
sýna sig,“ seg ir Mar inó.
þá
Mar inó Þór Tryggva son hef ur yf ir um sjón með ör ygg is mál um í Hval fjarð ar göng-
um.