Skessuhorn - 09.11.2011, Blaðsíða 10

10 MIÐVIKUDAGUR 9. NÓVEMBER
Í frétt í Skessu horni í síð ustu viku
var sagt frá til lögu sem sam þykkt
var sam hljóða í bæj ar stjórn Akra­
nes kaup stað ar ný ver ið. Þar skor­
uðu bæj ar full trú ar á Akra nesi á inn­
an rík is ráð herra, sem fer með sam­
göngu mál í rík is stjórn inni, að þeg­
ar verði haf ist handa við tvö föld­
un Hval fjarð ar ganga. Með al ann­
ars var vís að í töl ur um um ferð ar­
aukn ingu í gegn um göng in og á ætl­
un um þró un næstu ára. Þá sagði að
ör yggi veg far enda yrði best tryggt
með nýj um göng um sem lægju
sam hliða nú ver andi jarð göng um.
Bentu þeir jafn framt á að öll nauð­
syn leg und ir bún ings vinna vegna
tvö föld un ar gang anna lægi fyr ir
og því ein falt og fljót legt að koma
verk efn inu í fram kvæmd.
Efa semd aradd ir
Í fram haldi þess ar ar frétt ar bár­
ust rit stjórn Skessu horns nokkr­
ar fyr ir spurn ir og at huga semd ir
frá í bú um ann arra svæða á Vest ur­
landi. Ósk uðu þeir nán ari skýr inga
og svara um hvort nauð syn væri á
þess ari fram kvæmd. Spurðu jafn­
vel hvort þarna væri Spöl ur að búa
sér til fram halds líf í stað þess að
gjald taka fyr ir um ferð um göng in
yrði hætt þeg ar búið væri að borga
upp öll lán vegna fram kvæmd ar­
inn ar. Svo vitn að sé beint til orða
þeirra sem hafa uppi efa semd ir,
þá sagði kona í Borg ar byggð m.a:
„Ég hef nýtt mér göng in og borg­
að fyr ir hverja ferð eins og all ir á
okk ar svæði. Ég og aðr ir í kring­
um mig hafa ekki fund ið fyr ir þörf
á tvö föld un Hval fjarð ar ganga. Mér
er nær að halda að eig end ur Spal­
ar hafi þén að svo vel á göng un­
um að þeir geti ekki hætt.“ Kona
þessi kveðst upp al in í Kefla vík og
seg ist hafa búið þar þeg ar Reykja­
nes braut in var byggð upp á sín um
tíma. „Toll ur var þá sett ur á hverja
ferð, en þeg ar braut in var borg uð
upp í topp, voru toll kof arn ir tekn ir
í burtu. Ég finn því fyr ir græðg isó­
lykt af tvö föld un Hval fjarð ar gang­
anna nú,“ sagði kon an.
Hverf andi lík ur á
að Spöl ur verði
fram kvæmda að ili
Fáir þekkja jafn vel til rekst urs
og um ferð ar um Hval fjarð ar göng in
og Gísli Gísla son stjórn ar for mað ur
Spal ar. Hann vís ar á bug öll um full­
yrð ing um um græðgi og að verk­
efn ið sé ó tíma bært: „Hafa verð ur
í huga að Hval fjarð ar göng verða
eign rík is ins árið 2018 eða þar um
bil. Er það ágæt gjöf eða fram lag frá
veg far end um til um ferð ar ör ygg is­
mála lands manna. Gjald skrá fé lags­
ins hef ur alla tíð ver ið þannig stillt
að veg far end ur hafa not ið góðra
ára í eins lágu veggjaldi og kost­
ur er og þannig verð ur það von­
andi á fram. Arð ur af hluta fé Spal ar
ehf. er samn ings bund inn og breyt­
ist ekki þeg ar vel geng ur, en get­
ur fall ið nið ur ef illa geng ur. Þar
sem eig end ur fé lags ins eru að lang
stærst um hluta sveit ar fé lög, fyr ir­
tæki í eigu op in berra að ila og rík­
ið sjálft, þá renna þeir fjár mun­
ir þang að. Þá er ljóst að af við tök­
um til lagna Spal ar ehf. um tvö föld­
un Hval fjarð ar ganga hjá hinu op­
in bera þá eru hverf andi sem eng ar
lík ur fyr ir því að Spöl ur komi frek­
ar að fram kvæmd um við ný göng,“
seg ir Gísli.
Um deild við mið
Gísli var næst beð inn að út skýra
nán ar fyr ir les end um töl ur um þró­
un um ferð ar: „Frá ár inu 2006 hafa
1,9 ­ 2 millj ón ir bíla ekið ár lega
um Hval fjarð ar göng in. Það þýð ir
að með al um ferð hef ur ver ið 5.200
­ 5.500 bíl ar á dag. Sum ar mán uð­
ina júní, júlí og á gúst er með al um­
ferð á dag mun hærri. Þessa mán uði
árið 2010 fóru alls 667.000 bíl ar um
göng in eða að með al tali á dag um
7.400 bíl ar og árið 2011var heild ar­
fjöldi bíla þenn an tíma 659.000 eða
um 7.300 bíl ar að með al tali á dag.
Við mið Vega gerð ar inn ar um þörf
á tvö föld un gang anna er að þeg­
ar um ferð in nálg ast um 7.000 bíla
árs með al um ferð þá sé á stæða til að
tvö falda,“ seg ir Gísli.
Hann seg ir að við mið Vega gerð­
ar inn ar séu þó um deil an leg af ýms­
um á stæð um og nefn ir þrjár helst ar:
Í fyrsta lagi að þeg ar þessu marki er
náð hef ur um ferð um göng in auk­
ist um 32%. Í öðru lagi myndi 7000
bíla með al um ferð þýða að um ferð
að sumri væri a.m.k. 880.000 bíl ar,
eða að með la tali um 9.800 bíl ar á
dag. Það er gríð ar legt magn bíla og
kall ar eitt og sér á að gerð ir í ör ygg­
is mál um. Loks seg ir Gísli að sam­
hliða auk inni um ferð auk ist einnig
akst ur vöru flutn inga bif reiða. Hraði
þeirra og bún að ur hafi á hrif á af­
kasta getu og ör yggi gang anna. „Að
teknu til liti til þess ara þátta er það
a.m.k. mitt mat að við mið Vega­
gerð ar inn ar er of hátt. Þörf á tvö­
föld un Hval fjarða ganga verð ur
þess vegna orð in mjög brýn þeg ar
um ferð in nær 6000 bíl um að með­
al tali á dag.“
Að kallandi fyr ir 2015
Gísli seg ir að í ljósi um ræðna um
ör ygg is mál Hval fjarð ar ganga hafi
því ver ið hald ið á lofti að ör yggi
verði lang best tryggt með tvö föld­
un gang anna þar sem ak veg ir liggi í
sitt hvora átt ina í að skild um göng­
um. Eng in önn ur að gerð á nú ver­
andi göng um nær þeim mark mið­
um sem tvö föld un ger ir. „Ef um­
ferð eykst um 3% á ári, sem er
reynd ar við snún ing ur frá síð ustu
tveim ur árum, en mun minni aukn­
ing en hef ur ver ið frá 1998, þá má
reikna með að Hval fjarð ar göng fari
í 6000 bíla með al um ferð ein hvern
tím ann á ár un um 2015 til 2017.
Inn an þess tíma er það mitt mat að
tvö föld un verði þeg ar orð in mjög
að kallandi.“
Verk efni sem ætti að
vera í for gangi
Gísli seg ir að Spöl ur hafi þeg ar
geng ið frá öll um und ir bún ingi til
að unnt verði að hefj ast handa við
gerð nýrra ganga við hlið þeirra
eldri. „Árið 2008 var kostn að ur við
þá fram kvæmd met inn um 7,5 til
8 millj arð ar króna. Aug ljóst er að
í sam an burði við önn ur göng þar
sem um ferð er mun minni þá ætti
tvö föld un Hval fjarða ganga að vera
í for gangi, ef horft er til um ferð ar­
og ör ygg is mála. Rök standa til að
um þess ar mund ir ætti að vera hægt
að fá hag stæð ari til boð í ganga gerð­
ina held ur en að bíða í nokk ur ár
eft ir því að vand ann þurfi að leysa
vegna brýnn ar þarf ar. Fram kvæmd
af þess ari stærð argráðu yrði vel
þeg in í kalt efna hag skerfi. Ef rík­
ið er til bú ið til þess að bera á byrgð
á lán um vegna Vaðla heið ar ganga,
þá ætti það sama við um Hval fjarð­
ar göng, burt séð frá því hvort ný
Hval fjarð ar göng verði fjár mögn uð
með veg tolli eða fram lög um rík is­
ins. Lík ur eru á að stefna rík is ins í
veggjalda mál um muni þýða að ný
Hval fjarð ar göng verði fjár mögn­
uð eins og aðr ar vega fram kvæmd­
ir, enda ljóst að þau rök sem voru
fyr ir nú ver andi göng um eiga ekki
leng ur við.“
Nær tvö föld un
um ferð ar frá opn un
Stjórn ar for mað ur Spal ar rifj ar
að lok um upp að á sín um tíma hafi
ver ið far ið í Hval fjarð ar göng á vett­
vangi einka fyr ir tæk is vegna þess að
rík ið taldi verk efn ið „á hættu verk­
efni“ og hins veg ar vegna þess að
ekki stóð þá til að rík ið færi í fram­
kvæmd ina á næstu ára tug um. „Nú
ligg ur fyr ir að gerð nýrra Hval­
fjarð ar ganga er á hættu laus fram­
kvæmd, en um ferð hef ur auk ist
frá ár inu 1999 um 90% eða úr um
einni millj ón bíla í 1,9 millj ón bíla.
Fram kvæmd in hef ur spar að rík is­
sjóði veru leg ar fjár hæð ir við vega­
fram kvæmd ir í Hval firði og auk ið
tekj ur rík is ins af virð is auka skatti, að
ekki sé nú tal að um bein an sparn að
vegna auk ins um ferð ar ör ygg is. Að
þessu virtu er ljóst að rík inu er eng­
inn kost ur ann ar fær en að ann ast
fram kvæmd nýrra ganga. Því fyrr
því betra að fara í ný göng, í stað
þess að bíða þar til allt er kom ið á
eindaga eft ir fá ein ár,“ seg ir Gísli
Gísla son að end ingu.
mm
Stjórn ar for mað ur Spal ar seg ir að nú sé lag
að tvö falda Hval fjarð ar göng in
Skyn sam legra að fram kvæma nú - áður en í ó efni verð ur kom ið
Um ferð in um Hval fjarð ar göng in hef ur auk ist um 90% frá 1999 og lík ur á að þeg ar árið 2015 verði aukn ing in orð in það mik il
til við bót ar að náð verði við mið un Vega gerð ar inn ar um nauð syn nýrra ganga.
Gísli Gísla son stjórn ar for mað ur Spal­
ar.