Bæjarins besta


Bæjarins besta - 27.01.2011, Qupperneq 14

Bæjarins besta - 27.01.2011, Qupperneq 14
14 FIMMTUDAGUR 27. JANÚAR 2011 hafði hann fyrir upplýsingamann. Hann gat sagt mér allt um þetta og nágrennið,“ útskýrir hann. Þeim bræðrum leyst svo vel á jörðina að þeir höfðu samband við eigandann, gamla ekkju, til að kanna hvort hún væri föl. „Þetta reyndist vera það, svo við keyptum jörðina fyrir 18.000 krónur,“ segir Brynjólfur og hlær við. Við tóku miklar viðgerðir og úrbætur, enda hús orðin úr sér gengin að miklu leyti. Vaðlar höfðu verið tvíbýli og stóðu á jörðinni tveir gamlir torfbæir. Fjölskyldan fluttist inn í þann þeirra sem var í skárra ásigkomu- lagi og bjó þar tvo vetur, á meðan bræðurnir byggðu íbúðarhúsið sem er heimili Brynjólfs enn þann dag í dag. „Fyrsta sumarið okkar grófum við fyrir grunni. Þá var nú ekkert til nema skóflan og hjakkan. Ekk- ert tæki sem gekk fyrir vél, það þekktist ekki þá. Það var ekkert til nema hendurnar að gera þetta með, sem var heilmikil vinna,“ segir Brynjólfur. „Við áttum líka ágæta meri og hestakerru. Kass- inn á henni var þannig að það var hægt að hella úr henni eins og var á elstu vörubílum. Við fórum með kerruna og settum grjót í skurðina, svo þeir voru svo til hálfir af grjóti. Svo var borin yfir það gróf möl. Þetta var gert til að spara steypu – þá var allt miðað við að spara og helst að kaupa ekki neitt,“ segir hann og hlær við. Himneskar vinnuvélar Næsta sumar héldu bræðurnir áfram að byggja og gera húsið íbúðarhæft, en bjuggu í torfbæn- um. „Ég fann nú ekkert fyrir því að sofa þar eða búa þar. Þar var heljarmikil kabyssa í eldhúsinu, kolakynt eins og allt var þá. Hún var dugleg að éta kolin, en hún gaf líka mikinn hita ef það var haldið góðum loga í henni. Það var líka vatnsleiðsla þarna inni, svo þetta var ekkert til mikilla vandræða,“ segir Brynjólfur. Eftir að hafa flust inn í þann helming íbúðarhússins sem hæf- ur var til íbúðar héldu þeir áfram að betrumbæta önnur hús. „Þegar við komum hingað hafði verið steypt fjóshlaða úr svo lélegri steypu að það var hálfhættulegt að ganga fram hjá henni, ein- hvern tíma hryndi hún bara. Þeg- ar við gerðum nýja hlöðu var hins vegar komin ýta, sem gat tekið megnið af þessu svo við þurfum ekki að vinna með hand- verkfærunum nema dálítið í rest- ina. Það var svakalegur munur,“ segir Brynjólfur og andvarpar við minninguna. „Þetta var byrjunin á því að það komu vinnutæki eins og jarð- ýturnar. Það var á þessum tíma – og þetta var eins og það hefði eitthvað dottið heilagt af himn- unum, mönnum fannst svo mikið til koma. Jarðýtan – hún gat allt,“ segir Brynjólfur glettinn. Hann hefur, eins og aðrir bændur á hans aldri, séð stétt sína taka gríðarlegum breyting- um og vinnuna algjörum stakka- skiptum. „Almáttugur, á aðferð- unum öllum og afköstum! Maður lifandi, þetta var nú bara nýr heimur, alveg. Það þróaðist svo áfram, það voru alltaf keyptar stærri og stærri vélar sem gerðu meira á styttri tíma,“ segir Brynj- ólfur. Brynhildur kona hans fylgdist með endurbótunum á Vöðlum í nokkur ár áður en þau Brynjólfur tóku svo saman og hún fluttist til hans. „Ég leyfði þeim að standa í þessu í tíu ár, að koma öllu í lag áður en ég kom. Þá var þetta orðið svona nokkurn veginn íbúðarhæft,“ segir hún og þau hlæja bæði. „Hún átti heima hérna á næsta bæ, ef segja má. Svo það var stutt hjá mér að fara,“ segir Brynj- ólfur brosandi. Organisti í fimm kirkjum Samhliða framkvæmdum á Vöðlum sinnti Brynjólfur stöðu organista í Holti, og reyndar víðar. „Jú, jú, ég lenti í því,“ segir Brynjólfur kankvís. „Ég fer náttúrulega beint í kirkjukórinn hérna þegar ég kem, það var ekk- ert að tala um annað. Þá var ein konan hérna í sveitinni sem lék undir í Holtskirkju. Það var held- ur vakning í þessu og það fjölgaði í kórnum dálítið, um þetta leyti þegar ég kem þarna inn,“ segir hann frá. Nefnd kona, Rebekka, kom norðan úr landi og var eiginkona Halldórs Kristjánssonar á Kirkju- bóli, bróður Guðmundar Inga. „Halldór var landsfrægur fyrir mikil störf í bindindismálum. Hann var að flytja fyrirlestra þarna fyrir norðan, sá þessa dömu og kom með hana hingað heim og giftist henni. Hann kom með eina kú og eitt orgel með henni líka. Það þótti nú góð frétt þegar það fréttist að hann hefði líka komið með orgel,“ rifjar Brynj- ólfur upp og hlær við. „Hún var þá undireins sett við kirkjuorgelið, því það höfðu ver- ið einhver vandræði að fá ein- hvern við það. Ég kem svo strax inn í sönginn og þegar það er búið að ganga í einhver örfá ár þá spilast þetta þannig að þau fara að tala um það að það vanti eiginlega fleiri söngkonur í milli- röddina í kórnum. Rebekka sting- ur upp á því að við skiptum – ég setjist við orgelið en hún fari í milliröddina. Það verður úr að þetta var ekki mikið rætt, við bara skiptum um stól. Og þar sat ég svakalega lengi – ég held þetta hafi verið undir fjörutíu ár,“ segir Brynjólfur frá. Það bættist hins vegar fljótlega í stólasafnið hjá honum, ef svo má að orði komast, þegar organ- ista fór að vanta á fleiri stöðum. „Það urðu einhver vandræði allt í kring, það vantaði organista á Núpi, Ingjaldssandi, Flateyri og Suðureyri, svo ég fór á alla þessa staði. En það var nú bót í máli að á sumum þessara staða var ekki messað nema einu sinni á ári, ef ekki komu til jarðarfarir eða ann- að slíkt. Það bjargaði því eigin- lega að ég gæti sinnt þessu,“ segir hann. Reiddi nikkuna á Ingjaldssand Auk þess að gera víðreist sem organisti ferðaðist Brynjólfur sömuleiðis á milli ballstaða með nikkuna. Þó að fljótlega hafi verið komnir vegir og flestallt fært á bíl man hann þó eftir nokkr- um ferðum í skrautlegri kantin- um. „Ég man eftir því að ég fór eina ferð út á Sand, þá var ball þar að vori. Ég var búinn að eignast þessa fínu, stóru nikku, setti hana í kassann og fór á bak á skjóttri meri sem ég átti og reiddi nikkuna fyrir framan mig. Ég passaði kassann með annarri hendi og stýrði merinni með hinni. Eina ferð fór ég þannig,“ segir hann frá. „Annarri ferð með nikkuna man ég líka eftir, þegar ég ætlaði á ball í Lambahlaði, samkomu- húsinu. Þá var vegurinn ekki kominn og ég ætlaði að reyna að komast í samband við Núpverja, sem áttu jeppa og gátu krönglast á honum inn eftir. Svo ég fer af stað að heiman. Ég átti gamalt og lasið reiðhjól sem ég batt nikk- una á og teymdi það svo inn að Núpi. En þá voru þeir farnir. Svo það var ekkert annað að gera en að labba bara inneftir og teyma hjólið,“ rifjar hann upp. „Eftir að bílarnir komu fór ég nú oft á milli hérna með hana. Oft á Flateyri, á böllin þeirra, þó nokkuð á Þingeyri og út á Ingj- aldssand og svo auðvitað hérna heima í sveitinni. Einu sinni fór ég líka með hana á sleða frá Dýra- firði og yfir í Hjarðardal hérna í Önundarfirði. Hún hefur ýmis- legt séð þessi nikka og staðið sig vel – enda er hún ansi lúin orðin. Það er hægt að spila lag á hana, en það verður skrýtið,“ segir hann og brosir við. Rétti keflið áfram Nokkuð er um liðið síðan Brynjólfur lék síðast fyrir dansi, enda kveðst hann sjálfur hafa verið orðinn allt of „gamaldags“. „Ég var bara með gömlu lögin, en krakkarnir voru orðnir svo ungir og hlustuðu á útvarpið og fengu þar allt öðruvísi músík. Það var hins vegar verið að reyna að nota mig eitthvað á Þorrablót- um, því þar var fullorðna fólkið,“ segir hann. „Þetta reynir líka tals- vert á skrokkinn, að spila svona lengi. Maður getur verið helvíti lúinn að morgni,“ bætir hann við. Harmónikkuleikur er þó ekki hættur að heyrast á Vöðlum. „Hann Árni minn hefur tekið við af mér í því líka, eins og bú- skapnum. Þegar hann kom hing- að heim aftur hætti ég að spila á nikkuna. Hann keypti sér þá nikku og tók við af mér,“ segir Brynjólfur. Þeir feðgar léku sömuleiðis saman nokkur lög á Brynjólfsvökunni góðu. Tónlistararfleifðin lifir þannig ennþá góðu lífi, en Brynjólfur segir báða foreldra sína hafa get- að sungið vel. „Mamma átti mjög gott með að syngja og pabbi líka. Áður en útvarpið kom las pabbi líka alltaf húslestur á kvöldin og á hverjum vetri sungum við Pass- íusálmana. Það var siður á mörg- um, ef ekki öllum, heimilum,“ segir Brynjólfur. „Addi bróðir spilaði líka á nikku og á sumum böllum spiluð- um við svona á víxl, skiptumst á – ég hafði nefnilega líka gaman af því að dansa, sem hann hafði reyndar ekki,“ segir hann og hlær við. Og á þeim orðum lýkur heim- sókn blaðamanns til tónelska bóndans á Vöðlum að þessu sinni. – Sunna Dís Másdóttir.

x

Bæjarins besta

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Bæjarins besta
https://timarit.is/publication/1104

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.